Η ρητορική του υπουργού κινήθηκε στο πλαίσιο των εξαγγελιών της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την “πράσινη οικονομία”, με επίκεντρο την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, που θα χρηματοδοτήσει σε μεγάλο βαθμό τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Δηλαδή, το γνωστό αφήγημα για την επίτευξη “ενεργειακή μετάβαση με στόχο τις μηδενικές εκπομπές ρύπων μέχρι το 2050». Υλοποιούμε «ένα από τα πλέον φιλόδοξα κλιματικά σχέδια της Ευρώπης”, είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός.
Η αναφορά Σκρέκα στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ως εμπνευστή αυτού του σχεδίου, είναι πολιτικά κατανοητή και ως μια έμμεση αποποίηση ευθυνών, καθώς πρόκειται για απόφαση του Μαξίμου. Στον τομέα των υδρογονανθράκων, λοιπόν, ο υπουργός υπερτόνισε τον ρόλο της Ελλάδας ως «σημαντικής πύλης εισόδου φυσικού αερίου στην περιοχή». Επίσης, δήλωσε ότι η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στην υλοποίηση του αγωγού EastMed. Ο Σκρέκας αποκάλεσε δε το φυσικό αέριο «καύσιμο μετάβασης από το λιγνίτη έως την πλήρη διείσδυση των ΑΠΕ».
Εντύπωση προκάλεσε ότι το 90% της αναφοράς του υπουργού στο φυσικό αέριο, επικεντρώθηκε στα έργα υποδομής ειδικά για να καταστεί η Ελλάδα κόμβος τροφοδοσίας των γειτονικών χωρών μέσω αγωγών. Η αναφορά στην έρευνα για τον κοιτάσματα υδρογονανθράκων ήταν υποσημείωση.
Οι υπουργικές αναφορές είναι συμβατές με όσα συζητούνται στο πλαίσιο των “τριμερών σχημάτων” στην Ανατολική Μεσόγειο στο πλαίσιο ανάδυσης μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας. Σ’ αυτό υπάρχει και η ενεργειακή πτυχή. Από τις θετικές αναφορές στον EastMed συνάγεται ότι η Ελλάδα ασπάζεται τον στόχο της κατά το δυνατόν απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Αναγνωρίζεται δηλαδή ο στρατηγικός ρόλος του φυσικού αερίου για την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια.
Πόσο όμως αυτό συνάδει με τον (αυτο)περιορισμό της Ελλάδας σε ρόλο διαμετακομιστικού κόμβου προς τις δυτικές αγορές και την έκδηλη απροθυμία της κυβέρνησης να προχωρήσει τις έρευνες στην ελληνική ΑΟΖ με τη ζέση που επιδεικνύει για την “πράσινη μετάβαση“; Συνάδει η ελληνική (αυτο)εξαίρεση με τον ανωτέρω γεωπολιτικό στόχο, τη στιγμή μάλιστα που οι αντίπαλοι του EastMed προβάλουν το επιχείρημα ότι δεν είναι βιώσιμος οικονομικά;
Εν ολίγοις, δεν θα λειτουργούσε ενισχυτικά στον δυτικό σχεδιασμό πιθανή εξεύρεση ελληνικών κοιτασμάτων; Για κάποιον λόγο τα κομβικά αυτά ζητήματα που δεν αφορούν μόνο το ενεργειακό μέλλον της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης δεν τέθηκαν στο “Φόρουμ των Δελφών”. Δεν τέθηκαν ούτε από τον Σκρέκα.
Διαβάζοντας κανείς τα ρεπορτάζ για τη σχετική συζήτηση, διαπιστώνει ότι το φυσικό αέριο απουσιάζει συνολικά από την κυβερνητική ρητορική, η οποία εστιάζει αποκλειστικά στις ΑΠΕ, κατατάσσοντας εμμέσως πλην σαφώς το “μεταβατικό” όπως όλοι διακηρύσσουν φυσικό αέριο, στις “βρόμικες” πηγές ενέργειας.
Η αναφορά Σκρέκα στους υδρογονάνθρακες ήταν σκανδαλωδώς λακωνική συγκριτικά με την “κυβερνητική λογοδιάρροια” όταν πρόκειται για τις ΑΠΕ. Το μόνο που είπε είναι ότι “ως ελληνική κυβέρνηση διατηρούμε τις πόρτες ανοιχτές για τις έρευνες στην Κρήτη και το Ιόνιο”. Αυτό μόνο!
Τι σημαίνει “ανοιχτές πόρτες”; Η χώρα δεν έχει χαράξει και δημοπρατήσει οικόπεδα; Πόσος καιρός έχει περάσει και οι διαδικασίες είναι ακίνητες παντού; Γιατί τα υπεύθυνα κυβερνητικά χείλη παραμένουν σφραγισμένα και αποφεύγουν συστηματικά να ασχοληθούν με το θέμα, ενώ στο πλαίσιο του “φιλοεπενδυτικού οίστρου” οι γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες και τα εμπόδια αλλού, κατακεραυνώνονται και από τα τηλεοπτικά παράθυρα;
Κατά φαντασίαν “πρωταθλητές” σε ανύπαρκτο “πρωτάθλημα”
Ενώ οι υδρογονάνθρακες έχουν τεθεί υπό “πράσινο” διωγμό, η Ελλάδα παίζει τον ρόλο του επίδοξου “πράσινου πρωταθλητή” σε ένα κατά φαντασίαν πρωτάθλημα. Τρεις δεκαετίες διεξάγεται η ίδια συζήτηση στην Ελλάδα για τον ορυκτό πλούτο και τους υδρογονάνθρακες και τώρα που υπάρχουν αποχρώσες ενδείξεις πως υπάρχουν, η κυβέρνηση το έστριψε “πράσινα”!
Με μοιρολατρία και προσπάθεια να χρεωθεί -ψευδέστατα- στην πανδημία αντιμετωπίστηκε η αποχώρηση της ισπανικής Repsol από την παραχώρηση του κοιτάσματος στην Αιτωλοακαρνανία, όπου συνεργάζεται με την ελληνική Energean. Η αποχώρηση πιθανότατα θα αφορά και το οικόπεδο του Ιονίου, στο οποίο συμμετέχει από κοινού με τα ΕΛΠΕ.
Πόσο καιρό θα δεσμεύουν κεφάλαια στην Ελλάδα οι εταιρίες σε δύσκολες εποχές; Αυτός είναι μήπως ο στόχος της γραφειοκρατίας; Η εκδίωξη των εταιριών; Καλοί γνώστες της ελληνικής ενεργειακής πραγματικότητας, τόνιζαν ότι η εξέλιξη δεν θα πρέπει να εκπλήσσει. Εκτός της γραφειοκρατίας, οι εταιρίες έχουν να αντιμετωπίσουν και το bullying των οικολόγων, απέναντι στους οποίους το ελληνικό κράτος εμφανίζεται ανίκανο να προστατεύσει νόμιμους επενδυτές!
Όσον αφορά τις δυο ελληνικές εταιρίες, την Energean και τα ΕΛΠΕ, δείχνουν να κινούνται σε εντελώς αντίθετες κατευθύνσεις. Η Energean δείχνει να επικεντρώνεται στα ισραηλινά κοιτάσματα, προφανώς διότι εκεί είναι ελεύθερη να κάνει τη δουλειά της. Τα δε ΕΛΠΕ δεν δείχνουν να έχουν ξεκάθαρη στρατηγική. Εκτός κι αν δεν συμπεριλαμβάνει έρευνες για κοιτάσματα στον ελληνικό χώρο, οπότε και θα αναρωτηθούμε εάν αυτό συμβαίνει λόγω πολιτικών επιρροών.
Η στάση των ΕΛΠΕ στο κοίτασμα του Πατραϊκού είναι περίεργη. Ανακαλύφθηκαν ελλείψεις λιμενικών υποδομών, ικανές να φιλοξενήσουν το γεωτρύπανο που θα διενεργήσει τη γεώτρηση, αλλά και τον υπόλοιπο εξοπλισμό. Αναρωτιέται κανείς: Δεν το γνώριζαν τα ΕΛΠΕ (η Energean εξαγόρασε το ποσοστό της ιταλικής Edison και είναι εταίρος); Τι είδους επιχειρηματικό σχέδιο είχε κατατεθεί; Τα ΕΛΠΕ φέρεται να μην εξασφάλισαν την κρατική υποστήριξη που ανέμεναν!
Ο σύμβουλος Μητσοτάκη στα ενεργειακά
Δυστυχώς, όλα καταλήγουν στο ότι η μη ενασχόληση με τους υδρογονάνθρακες είναι συνειδητή πολιτική. Το πρόβλημα δεν είναι ο σύμβουλος του πρωθυπουργού για τα ενεργειακά καθηγητής Κρεμλής. Παρότι διαθέτει εντυπωσιακό βιογραφικό και εμπειρία, είναι μονοδιάστατα προσανατολισμένος στην “πράσινη” ενέργεια.
Η ιδέα για την αξιοποίηση βραχονησίδων σε ρόλο ενεργειακών κόμβων (energyhubs) με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, μικρών αιολικών, καθώς και με αξιοποίηση της ενέργειας από τα κύματα, που είχε καταθέσει μιλώντας στην εκδήλωση “Bravo Sustainability Awards” στα τέλη του 2019, ήταν ενδιαφέρουσα από πολλές απόψεις.
Όμως, ο τομέας των υδρογονανθράκων είναι εξίσου σημαντικός. Γιατί ο πρωθυπουργός δεν καλεί να ακούσει και διακεκριμένους Έλληνες επιστήμονες με εξίσου “βαριά” βιογραφικά που προτείνουν κάτι διαφορετικό;
Είναι προφανές ότι κάτι δεν πάει καλά στην ενεργειακή πολιτική της χώρας. Τα δικά του λάθη και παραλείψεις θα επηρεάσουν το μέλλον της Ελλάδας σε πολλά επίπεδα. Ας ξαναδούν τα κίνητρα πίσω από την απαράδεκτη και εξαιρετικά ύποπτη ολιγωρία στον τομέα της έρευνας για υδρογονάνθρακες.
Η χρεοκοπημένη Ελλάδα χρειάζεται έσοδα από υδρογονάνθρακες για να προωθήσει με οικονομική ασφάλεια και βιωσιμότητα την όποια “πράσινη” μετάβαση.
Το φυσικό αέριο δεν θα εξαφανιστεί. Κατά συνέπεια, η αυτοεξαίρεση είναι αυτοκαταστροφική και μακροπρόθεσμα συμφέρει μόνο τους εισαγωγείς. Εάν η κυβέρνηση θέλει μια Ελλάδα εκτός της λίστας των παραγωγών υδρογονανθράκων, αλλά εντός της λίστας των αγοραστών, να το πει καθαρά και να κριθεί γι’ αυτήν την επιλογή.
(Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας – ΙΑΑΑ/ISDA)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου