Στρατηγική χρεοκοπία

Στη Ρωσία συζητείται η στάση πληρωμών ενός τρις δολαρίων, η οποία θα γονάτιζε το δυτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα – πόσο μάλλον όταν η Κίνα είναι βυθισμένη στην κρίση, ενώ οι αναπτυσσόμενες χώρες βρίσκονται στην άκρη του γκρεμού

Η Ρωσία, είτε συμπαθεί κανείς τον πρόεδρο Putin, ο οποίος ανέλαβε την ηγεσία μετά την πτώχευση της (άρθρο), έχοντας βιώσει τη στρατηγική «σοκ και δέος» που προκάλεσε μία μαζική γενοκτονία στην πατρίδα του, είτε όχι, θεωρώντας τον δικτάτορα, είναι ασφαλώς μία χώρα που οφείλουμε να παρακολουθούμε – μεταξύ άλλων επειδή είναι η μοναδική που αντιτάσσεται ενεργητικά στην υφιστάμενη «τάξη πραγμάτων», αρνούμενη να αποδεχθεί τις Η.Π.Α. ως το μοναδικό ηγεμόνα του πλανήτη. 

Πρέπει να παρακολουθείται δε κυρίως από όλους εκείνους τους Έλληνες που αναζητούν μία πραγματική, βιώσιμη λύση στα προβλήματα της χώρας τους, η οποία να μην προϋποθέτει την εξευτελιστική συνέχιση της απώλειας της εθνικής της κυριαρχίας – ενώ δεν θεωρούν καλύτερο το ξεπούλημα της στη Γαλλία ή σε οποιοδήποτε άλλο κράτος, για να αποφύγουν τη «γερμανική μπότα». 

Βέβαια το μέγεθος, πόσο μάλλον η οικονομική και η στρατιωτική ισχύς της Ελλάδας, δεν συγκρίνονται ούτε στο ελάχιστο με τη Ρωσία – κάτι που όμως δεν μας εμποδίζει να διδαχθούμε τόσο από τα λάθη της, όσο και από τη στρατηγική που υιοθετεί για τη διαχείριση της κρίσης, στην οποία έχει οδηγηθεί από τη Δύση (κυρώσεις, πετρελαϊκός πόλεμος κλπ.), έχοντας κάποια στιγμή ηττηθεί κατά κράτος. Στα πλαίσια αυτά τα εξής:

Το σχέδιο Glasyew 

Η μεγάλη ανατροπή στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής όπου η Ρωσία, μετά τη Συρία, προσέγγισε επίσης το Ιράκ, αλλάζοντας σε κάποιο βαθμό το γεωπολιτικό χάρτη (άρθρο), ανησύχησε σε μεγάλο βαθμό τον άξονα Ουάσιγκτον-Wall Street που θέλει με κάθε τρόπο να διαλύσει τη συμμαχία της Ρωσίας με την Κίνα – την οποία προσπαθεί να διευρύνει με κάθε τρόπο ο πρόεδρος Putin, γνωρίζοντας πως είναι αδύνατον να αμυνθεί απέναντι στις αμερικανικές επιθέσεις, χωρίς σημαντικούς συμμάχους (βασικό δίδαγμα για την Ελλάδα). 

Εν τούτοις, ο Ρώσος πρόεδρος δεν αρκείται μόνο στις στρατιωτικές του επιτυχίες – πολύ περισσότερο επειδή γνωρίζει πως κανένας πόλεμος δεν κερδίζεται από χώρες που είναι οικονομικά αδύναμες. Ως εκ τούτου, έχει επιστρατεύσει μία σειρά συμβούλων, οι οποίοι προσπαθούν να βρουν λύσεις για το άμεσο μέλλον – η πρώτη εκ των οποίων παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Συμβούλιο Ασφαλείας της χώρας, από τον κ. S. Glasyew. Τα κεντρικά σημεία της πρότασης αυτής είναι περιληπτικά, κατά την επικρατούσα άποψη (αναλυτικά στην πηγή), τα κατωτέρω: 

(α) Εάν συνεχιστεί η τάση, με αποτέλεσμα να παγώσουν ακόμη περισσότερα περιουσιακά στοιχεία ρωσικών νομικών προσώπων εκ μέρους της Δύσης, τότε η Ρωσία θα έπρεπε να αναβάλλει, μερικώς ή εξ’ ολοκλήρου, την εξυπηρέτηση των χρεών και των επενδύσεων εκείνων των χωρών που συμμετέχουν στις κυρώσεις εναντίον της. 

(β) Η ρωσική ομοσπονδία έχει επενδύσει στις περιοχές δικαιοδοσίας των χωρών του ΝΑΤΟ περί το 1,2 τρις $ – έχοντας βραχυπρόθεσμα χρέη της τάξης των 800 δις $. Εάν παγώσουν όλα αυτά, τότε η Ρωσία θα μπορούσε να τα αναπληρώσει τουλάχιστον μερικώς, κατάσχοντας τα περιουσιακά στοιχεία του ΝΑΤΟ στην επικράτεια της – τα οποία υπολογίζονται στο 1,1 τρις $, εκ των οποίων τα 400 δις $ αποτελούν μακροπρόθεσμες τοποθετήσεις.

Η απειλή αυτή θα μπορούσε να ουδετεροποιηθεί (εξουδετερωθεί), εάν οι ρωσικές οικονομικές Αρχές κατάφερναν έγκαιρα να αποσύρουν τα βραχυπρόθεσμα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία από την Ε.Ε. και τις Η.Π.Α. – κάτι που φυσικά είναι εξαιρετικά δύσκολο. 

(γ) Ο σύμβουλος του προέδρου τάσσεται αμείλικτα υπέρ της άποψης ότι, η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας εξυπηρετεί ακόμη τα συμφέροντα των ξένων κεφαλαίων (άρθρο) – δηλαδή, τις χρηματαγορές του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης. Ισχυρίσθηκε πως τα υψηλά βασικά επιτόκια, τα οποία έχει επιβάλλει η κεντρική τράπεζα, αναγκάζουν τους μεγάλους επιχειρηματίες της χώρας να δανείζονται φθηνά χρήματα από τη Δύση – με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί η εξάρτηση της από το εξωτερικό. 

Η Ρωσία έχει, κατά τον ίδιο, οδηγηθεί σε μία θανατηφόρα πιστωτική παγίδα, μέσω της οποίας στραγγαλίζεται σταδιακά από τη Δύση – σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές ενέργειας και πρώτων υλών, καθώς επίσης με την τρομακτική υποτίμηση του ρουβλίου. Τα επιτόκια διπλασιάσθηκαν, ενώ η επιστροφή των δανείων σε συνάλλαγμα αυξάνει τις πιέσεις που ασκούνται στη χώρα – υπενθυμίζοντας πως ένα κράτος που έχει το δικό του νόμισμα μπορεί να χρεοκοπήσει, ακόμη και όταν το συνολικό δημόσιο χρέος του είναι χαμηλό, από τις υποχρεώσεις του σε ξένα νομίσματα. 

Συνοψίζοντας, ο κ. S. Glasyew προτείνει την ανάληψη του ολοκληρωτικού ελέγχου της κεντρικής τράπεζας από το κράτος (εθνικοποίηση) – έτσι ώστε να εμποδίζονται οι κερδοσκόποι να διακινούν τα κεφάλαια τους κατά το δοκούν εντός και εκτός της χώρας, χωρίς να τα επενδύουν μακροπρόθεσμα στην πραγματική οικονομία. 

Γνωρίζοντας λοιπόν πως οι βασικές αιτίες των οικονομικών κρίσεων είναι οι μαζικές εισροές κεφαλαίων, οι οποίες προκαλούν φούσκες, σε συνδυασμό με τις επίσης μαζικές εκροές που σπάζουν απότομα τις φούσκες, κάτι που έχει τεκμηριωθεί από την ασιατική κρίση του 1997/98 (επίσης από την ευρωπαϊκή του 2008, με μεγαλύτερο θύμα την Ελλάδα), προτείνει την οχύρωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος της πατρίδας του – κάτι που είναι αδύνατον να συμβεί, όταν η κεντρική τράπεζα ελέγχεται από τους διεθνείς τοκογλύφους. Η αντιστοιχία με την Ελλάδα εδώ είναι προφανής – οπότε δεν χρειάζεται να επεκταθούμε σε λεπτομέρειες. 

Ο Ρώσος προτείνει επίσης την υιοθέτηση συναλλαγματικών ελέγχων (ενδεχομένως τη σύνδεση του ρουβλίου με το χρυσό η με την ενέργεια, κάτι που όμως δεν έγινε γνωστό), καθώς επίσης την ίδρυση μιας κεντρικής υπηρεσίας τεχνολογικής έρευνας – με στόχο την εξισορρόπηση των απωλειών από την αδυναμία της χώρας να εισάγει σύγχρονα τεχνολογικά προϊόντα από τη Δύση, λόγω των κυρώσεων που της επιβλήθηκαν. 

Θεωρεί δε πως οι τεχνολογικές ανακαλύψεις της κεντρικά κατευθυνόμενης στρατιωτικής έρευνας, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για εμπορικούς σκοπούς, κατά το παράδειγμα των Η.Π.Α. – αφού προσφέρονται πάρα πολλές διαφορετικές δυνατότητες «εμπορευματοποίησης» τους. 

Σε κάθε περίπτωση, η Ρωσία έχει χάσει την πρόσβαση της στις χρηματοπιστωτικές αγορές της Δύσης, οπότε δεν μπορεί να ανακυκλώνει τα χρέη της (όπως ακριβώς και η Ελλάδα). Επομένως, οφείλει να πληρώσει μόνη της τα ληξιπρόθεσμα δάνεια, μαζί με τους τόκους τους – ποσά που πλησιάζουν το 1 τρις $ συν τους τόκους. 

Εκτός αυτού, δεν μπορεί να εισάγει τίποτα από τη Δύση, χωρίς να πληρώσει τη διπλάσια τιμή – ενώ η υποτίμηση του ρουβλίου (κάτι ανάλογο συνέβη με την εσωτερική υποτίμηση στην Ελλάδα) έχει μειώσει κατά πολύ την αγοραστική δύναμη των Πολιτών της, όπως διαπιστώνεται από το κατωτέρω γράφημα της εξέλιξης των πραγματικών μισθών. 

Θα μπορούσε λοιπόν να πει κανείς πως η Ρωσία ευρίσκεται ακριβώς στην ίδια οικονομική θέση με το 1998, όπου χρεοκόπησε – αφήνοντας το νόμισμα της ελεύθερο, με αποτέλεσμα την τρομακτική υποτίμηση του. 

Ως εκ τούτου, προτείνεται έμμεσα από το Ρώσο σύμβουλο η στάση πληρωμών εκ μέρους της χώρας του – η στρατηγική της χρεοκοπία, από την οποία δεν έχει τίποτα να χάσει, εφόσον η ζημία στην οικονομία της έχει ήδη προκληθεί. 

Τα αποτελέσματα για το παγκόσμιο σύστημα 

Περαιτέρω, φαίνεται πως στη Ρωσία συζητείται πράγματι σε ανώτατο επίπεδο, έμμεσα φυσικά, η δυνατότητα της να προβεί ξανά σε στάση πληρωμών – να αθετήσει δηλαδή χρέη της τάξης του 1 τρις $, τα οποία οφείλει σε μη κρατικούς δυτικούς οργανισμούς, όπως ακριβώς συνέβαινε με την Ελλάδα το 2010 (προτού οδηγηθεί στην παγίδα του PSI, μέσω της οποίας τα χρέη των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών μεταφέρθηκαν στους φορολογουμένους Πολίτες της Ευρωζώνης). 

Υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι θα συνεχισθούν οι οικονομικές επιθέσεις εναντίον της, καθώς επίσης προτού επιδεινωθεί η ύφεση, στην οποία έχει βυθιστεί η χώρα από τις αρχές ουσιαστικά του 2015 (γράφημα) – οπότε θα ήταν ίσως πολύ αργά για να προβεί σε τέτοιου είδους επιθετικές ενέργειες. 

Περαιτέρω, οι πιέσεις που υφίσταται η Ρωσία έχουν πολύ λιγότερη σχέση με τις κυρώσεις που της έχουν επιβληθεί – συγκριτικά με το στραγγαλισμό του χρηματοπιστωτικού της συστήματος εκ μέρους των δυτικών χρηματαγορών, με τη βοήθεια της κεντρικής της τράπεζας. Κάτι σχετικά ανάλογο διαπιστώθηκε επίσης στην Ελλάδα, με αφετηρία τα τέλη του 2009, όπου η χώρα τοποθετήθηκε στο στόχαστρο των διεθνών κερδοσκόπων – έχοντας τελικά πτωχεύσει όχι τόσο λόγω του ύψους των δημοσίων χρεών της, αλλά επειδή απομονώθηκε από τις αγορές ανακύκλωσης των δανείων της (όλοι θυμούνται τα παιχνίδια της Τράπεζας της Ελλάδας με το Τ+3, τα CDS κοκ.). 

Η ρωσική κεντρική τράπεζα ήταν άλλωστε αυτή που δημιούργησε την πιστωτική παγίδα, μέσω της αύξησης των βασικών επιτοκίων, όταν τα αντίστοιχα επιτόκια στη Δύση ήταν μηδενικά – με αποτέλεσμα να υπερχρεωθούν οι επιχειρήσεις της σε ξένο συνάλλαγμα. 

Εάν τώρα η Ρωσία επέλεγε τη χρεοκοπία, τότε θα μπορούσε να γονατίσει ολόκληρο το δυτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα – πόσο μάλλον όταν η Κίνα είναι βυθισμένη σε μία μεγάλη κρίση, ενώ το σύνολο σχεδόν των αναδυομένων και αναπτυσσομένων αγορών ευρίσκεται στην άκρη του γκρεμού (ανάλυση), με όλους τους σοβαρούς διεθνείς οργανισμούς να προειδοποιούν για την επερχόμενη καταιγίδα των καταιγίδων. 

Με δεδομένο τώρα το ότι, η Κίνα διαθέτει ήδη το δικό της σύστημα διακανονισμού συναλλαγών (Swift), το οποίο είναι ανεξάρτητο από το δυτικό, ενώ οι BRICS τη δική τους Παγκόσμια Τράπεζα και το δικό τους ΔΝΤ, τα οποία δεν ελέγχονται από τις Η.Π.Α., όταν στην κινεζική Παγκόσμια Τράπεζα συμμετέχουν πολλές δυτικές χώρες, ίσως μία τέτοια κίνηση της Ρωσίας να επιταχύνει τις εξελίξεις – υπενθυμίζοντας πως έχει ήδη ψηφίσει ένα νόμο που επιτρέπει την κατάσχεση δυτικών περιουσιακών στοιχείων, εάν δρομολογήσουν κάτι ανάλογο οι Η.Π.Α. και η ΕΕ.

Επιμύθιο 

Η Ρωσία είναι αναμφίβολα μία ισχυρή χώρα, διοικείται από μία ικανή κυβέρνηση που την στηρίζει η συντριπτική πλειοψηφία, οι Πολίτες της δεν αδιαφορούν για την εθνική τους κυριαρχία, για την πατρίδα τους και τα παιδιά τους, έχει δημιουργήσει συνετά συμμάχους, ενώ μπορεί να επιλέξει μεταξύ διαφόρων εναλλακτικών λύσεων – έχοντας την άποψη πως δεν θα βιαστεί, ενημερώνοντας προηγουμένως σκόπιμα για τις παγκόσμιες συνέπειες τυχόν ενεργειών της, έτσι ώστε να αποφευχθούν κατά το δυνατόν τα δυσμενή επακόλουθα για την ίδια: να μην υποχρεωθεί δηλαδή να τις δρομολογήσει. 

Αντίθετα, η Ελλάδα έχει σήμερα μόνο δύο πραγματικές λύσεις στη διάθεση της: (α) τη στάση πληρωμών εντός της Ευρωζώνης (άρθρο), με στόχο τη διαπραγμάτευση της ονομαστικής διαγραφής μέρους του δημοσίου χρέους της, η οποία βέβαια έχει καθυστερήσει πάρα πολύ (άρθρο) και (β) την εξυπηρέτηση του χρέους της με δικά της μέσα – δυνατότητες που έχουμε αναλύσει στο κείμενο μας «Αντίσταση τώρα». 

Το κοινό χαρακτηριστικό και των δύο αυτών λύσεων είναι αφενός μεν το τέλος των μνημονίων που επιβάλλονται στη χώρα μας, οδηγώντας την στη χρεοκοπία αφού θα έχει προηγουμένως λεηλατηθεί ολοσχερώς, ενώ θα έχουν εξαθλιωθεί οι Πολίτες της, αφετέρου η άμεση ανάκτηση της εθνικής της κυριαρχίας – όπου θα υποφέρει μεν η σημερινή γενιά, χωρίς όμως να καταστραφούν οι επόμενες. 

Παρά το ότι λοιπόν αρκετοί συμπολίτες μας ισχυρίζονται πως δεν υπάρχουν λύσεις, οπότε είμαστε υποχρεωμένοι να συμβιβαστούμε με τον αργό θάνατο που προκαλεί αναμφίβολα η πολιτική των μνημονίων, θεωρώ ότι πρόκειται για έωλες δικαιολογίες – οι οποίες οφείλονται στον εύλογο φόβο που προκαλεί το άγνωστο σε όλους εμάς τους ανθρώπους. Εν τούτοις, όσο περισσότερο καθυστερούμε, τόσο πιο επώδυνο θα γίνεται το παρόν, ιδίως δε το μέλλον μας – κυρίως όμως το μέλλον της πατρίδας μας και των παιδιών μας, κάτι που ασφαλώς δεν μας επιτρέπεται. 

Ολοκληρώνοντας, εάν δεν επιλέξουμε καμία από τις δύο εναλλακτικές μας δυνατότητες έγκαιρα, η Ελλάδα σύντομα θα αποσταθεροποιηθεί πολιτικά, αφού η κυβέρνηση δεν θα καταφέρει να ανταπεξέλθει με τις ατελείωτες απαιτήσεις των δανειστών, θα υποχρεωθεί πολύ σύντομα να υιοθετήσει ένα παράλληλο νόμισμα και θα οδηγηθεί, λεηλατημένη από τους νέους ιδιοκτήτες της, στην έξοδο της από την Ευρωζώνη – εάν δεν βυθιστεί προηγουμένως στο χάος.

Αλέξης Ζακυνθινός, Senior Analyst (Geopolitics)

Πηγή : analyst.gr