Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΛΙΟΥ*
Η κατάθεση του φορολογικού νομοσχεδίου ξανάφερε στο προσκήνιο το μεγάλο θέμα της φορολογίας και του ταξικού χαρακτήρα του συστήματος. Το «τσεκούρι» στους μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές δαπάνες, συνοδεύεται και από φορολογική «επιδρομή» με στόχο τη λεηλασία του λαϊκού εισοδήματος χάριν των δανειστών (τραπεζιτών και «τοκογλύφων»).
Αυτός άλλωστε είναι ο κύριο στόχος του Μνημονίου, μια τεράστια «ανισοκατανομή» (πρωτογενή και δευτερογενή) του εισοδήματος αδιαφορώντας για τα οικονομικά και κοινωνικά «ερείπια» που αφήνει πίσω του (ύφεση, ανεργία, «λουκέτα», φτώχεια, αυτοκτονίες, κά). Οι κύριοι υπεύθυνοι αυτής της κατάστασης είναι η εγχώρια και η υπερεθνική «τρόϊκα» (κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ και ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ), καθώς και οι κυρίαρχες οικονομικές ελίτ, στην Ελλάδα καιευρωζώνη.
1. ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ «ΠΕΦΤΟΥΝΕ»…. Η ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΑΔΙΚΙΑ ΜΕΝΕΙ
Πριν αναφερθούμε στο φορολογικό Ν/Σ που έχει μάλιστα χαρακτήρα «κατεπείγοντος» (!!), αξίζει να τονίσουμε τις χρόνιες «παθήσεις» του φορολογικού συστήματος, που το κατατάσσουν στα πλέον παρωχημένα, κοινωνικά άδικα και «αντιπαραγωγικά» σε όλη την ΕΕ, από ταμιακή, κοινωνική και αναπτυξιακή άποψη. Ειδικότερα τα φορολογικά έσοδα υπολείπονται κατά 5 περίπου ποσοστιαίες μονάδες στο ΑΕΠ (λόγω μεγάλης φοροδιαφυγής, φοροκλοπής και διαφθοράς), ενώ η σχέση άμεσων-έμμεσων φόρων βρίσκεται περίπου στο 45:55, ενώ το αντίστροφο ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες χωρίς να σημαίνει ότι κι εκεί είναι «φιλολαϊκοί». Αυτή η μεγάλη «τρύπα» στα έσοδα γίνεται βασική αιτία χαμηλών κοινωνικών δαπανών, ελλειμμάτων και χρέους.
2. ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ Ν/Σ ΤΟ «ΜΑΖΕΜΑ» 7 ΔΙΣ ΕΩΣ ΤΟ 2016!
Ο «ταμειακός» στόχος του νέου φορολογικού Ν/Σ είναι το «μάζεμα» 3,1 δις το 2013 και 7 δις € έως το 2016! Στο στόχαστρο μπαίνουν οι «συνήθεις ύποπτοι», όχι φοροκλέπτες και φοροφυγάδες αλλά η μεγάλη μάζα των μισθωτών και συνταξιούχων, τα μικρομεσαία εισοδήματα (αυτοαπασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, μικροεπιχειρηματίες, μικροϊδιοκτήτες και οικογενειακή γεωργία) καθώς η νέα γενιά με «ελαστικές» μορφές απασχόλησης. Αντίθετα μεγάλες επιχειρήσεις και πολυεθνικές, μεγαλοϊδιοκτήτες, εισοδηματίες, τραπεζίτες, εφοπλιστές, υψηλού εισοδήματος ελεύθεροι επαγγελματίες και εκκλησία, αντί για αύξηση φορολογίας έχουν μείωση. Ίσως ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο κραυγαλέα και προκλητική η άνιση φορολογική μεταχείριση στη χώρα μας.
3. ΜΙΣΘΩΤΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΚΑΙ ΝΕΟΛΑΙΑ
Εκτός από τις συνεχείς περικοπές μισθών και συντάξεων οι νέες ρυθμίσεις αυξάνουν και τα φορολογικά βάρη. Οι φορολογικοί συντελεστές από οκτώ γίνονται τρεις; α) 22% για εισόδημα ως 25.000 €, β) 32% ως 42.000 και γ) 42% για εισόδημα άνω των 42.000 €. Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνει ο φόρος στα μεσαία εισοδήματα και να μειώνεται αναλογικά στα μεγάλα.
Πχ. οικογενειακό εισόδημα 30.000 € μισθωτού με δύο παιδιά, ο φόρος από 4.920 ανεβαίνει σε 5.900 € (μείον 320 επίδομα τέκνων αύξηση 660 € ή 13,4%), ενώ για εισόδημα 100.000 € ο φόρος από 32.020 ανεβαίνει σε 35.300 (αύξηση 3.280 € ή 10,24%), λόγω μείωσης του ανώτατου φορολογικού συντελεστή από 45% σε 42%%, όταν για παράδειγμα στη Γαλλία ανέρχεται σε 75%. Επίσης αιτία μεγάλης αύξησης φορολογίας μισθωτών-συνταξιούχων είναι το άγριο «ψαλίδι» στις φοροαπαλλαγές. Όλες σχεδόν καταργούνται (τόκοι στεγαστικών δανείων, δαπάνες φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής, κά), ενώ περικόπτονται δραστικά, επιδόματα τέκνων, δαπάνες ιατροφαρμακευτικής-νοσοκομειακής περίθαλψης, κά.
Ιδιαίτερα πλήττονται με τις νέες ρυθμίσεις οι οικογένειες μισθωτών με παιδιά. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας μισθωτός χωρίς παιδιά και εισόδημα ως 30.000 € (μικτά) θα πληρώσει το 2013 επιπλέον φόρο 580 €, παντρεμένος/η με 1 παιδί για ίδιο εισόδημα θα πληρώσει 780 €, με 2 παιδιά 660, με 3 παιδιά 884 και με 4 παιδιά 1.292 €, ενώ με εισόδημα 40.000 € (μικτά πάντα), μισθωτός/η χωρίς παιδιά θα πληρώσει επιπλέον 1.280 €, με 1 παιδί 1.480, με 2 παιδιά 1.680, με 3 παιδιά 2.064 και με 4 παιδιά 3.132 €.! Πρόκειται δηλαδή για συγκαλυμμένη, αλλά καθαρή «γενοκτονία».!
Όσον αφορά τη νέα γενιά, εκτός από τη σκληρή μεταχείριση των λαϊκών οικογενειών με παιδιά, συνεχίζεται με την εργαζόμενη νεολαία (όσοι καταφέρνουν να έχουν δουλειά). Εκτός από τη δραστική μείωση του κατώτατου μισθού (για νέους ως 25 ετών από 562 € έγινε 510 € μικτά), είναι και η φορολογία όσων πληρώνονται με «μπλοκάκι».
Για να φορολογηθούν ως μισθωτοί πρέπει να έχουν έγγραφη σύμβαση με τον εργοδότη τους (!) και να έχουν εργαστεί το πολύ σε τρεις εργοδότες και σε έναν να έχουν τουλάχιστον 75% του εισοδήματος, διαφορετικά θεωρούνται ελεύθεροι επαγγελματίες και η φορολογία αρχίζει από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 26%.! Το αφορολόγητο όριο των 5.000 € καταργείται και προβλέπεται επιστροφή φόρου, μόνο για τους μισθωτούς, 2.100 € για εισόδημα ως 21.000 € η οποία βαίνει σταδιακά μειούμενη μέχρι εξάλειψης μετά από ένα όριο.
4. ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΥΜΕΝΟΙ, ΜΙΚΡΟΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ, ΜΙΚΡΟΪΔΙΟΚΤΗΤΕΣ
Οι αυτοαπασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και μικροεπιχειρήσεις φορολογούνται από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 26% ως εισόδημα 50.000 €, ενώ πέραν αυτού με συντελεστή 33%. Έτσι μεγαλοεισοδηματίες ελεύθεροι επαγγελματίες θα πληρώνουν αναλογικά λιγότερους φόρους δεδομένου ότι για εισοδήματα πχ. 100.000 ή 200.000 € ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής μειώνεται από 45% σε 33%.! Πχ. για εισόδημα 800.000 € ένας μεγαλογιατρός θα πληρώσει λιγότερο φόρο (από 347.000 σε 269.000 €). Επίσης ελεύθεροι επαγγελματίες και μικροεπιχειρήσεις τα πρώτα τρία χρόνια από την έναρξη άσκησης επαγγέλματος θα φορολογούνται με συντελεστή 13%. Όμως το «τέλος επιτηδεύματος» για τους ελεύθερους επαγγελματίες αυξάνεται από 500 σε 650 € το χρόνο και για τις επιχειρήσεις από 500 σε 1000 €.!
Σοβαρή είναι επίσης η φορολογική επιβάρυνση της μικρής ιδιοκτησίας. Τα έσοδα από ενοίκια θα φορολογούνται με 10% ως 12.000 € και με 33% για πάνω από 12.000 €. Στην ουσία ο φόρος για τα μεσαία εισοδήματα αυξάνει, ενώ μειώνεται για τη μεγάλη ιδιοκτησία, δεδομένου ότι πάνω από 50.000 € υπάρχει «οροφή» προστασίας με συντελεστή 33%, αντί 45% που ήταν ως σήμερα.! Αξίζει να σημειωθεί ότι η νέα φορολογία δεν είναι η μόνη που επιβαρύνει τους μικροϊδιοκτήτες. Εξακολουθεί να ισχύει το «ειδικό τέλος ακινήτων» (το γνωστό «χαράτσι» που πληρώνονταν στη ΔΕΗ), ο φόρος «μεταβίβασης ακινήτων» ο οποίος συμπληρώνεται τώρα με φόρο «υπεραξίας» κατά τη μεταβίβαση, εφ’ όσον προκύπτει διαφορά τιμής αγοράς και πώλησης με βάση ένα συντελεστή παλαιότητας.
Ο συγκεκριμένος φόρος επεκτείνεται στις «δωρεές» και «γονικές παροχές», ενώ εξαιρούνται τα κέρδη των εταιριών αγοράς και πώλησης ακινήτων, καθώς και κέρδη από την πώληση ακινήτου παγίου περιουσιακού στοιχείου ενός νομικού προσώπου πχ. ΑΕ και ΕΠΕ.! Τέλος εξακολουθεί να ισχύει ο «φόρος ακίνητης περιουσίας» (ΦΑΠ), ενώ το «εκκολαπτόμενο» νέο φορολογικό που θα έλθει στη Βουλή την άνοιξη 2013 θα προκύψουν νέες ρυθμίσεις στη φορολογία ακίνητης περιουσίας.
5. ΑΓΡΟΤΕΣ
Το αγροτικό εισόδημα το 2013 θα φορολογηθεί όπως και το εισόδημα των μισθωτών, ενώ από το 2014 προβλέπεται τήρηση βιβλίου εσόδων-εξόδων και φορολογία 13%. Αξίζει να σημειωθεί ότι με το νέο Μνημόνιο οι αγρότες θα έχουν αφαίρεση εισοδήματος που ξεπερνάει το 1 δις € (μείωση επιστροφής ΦΠΑ, μείωση επιστροφής φόρου στο «ντίζελ», κατάργηση δώρων στις συντάξεις, αύξηση ασφαλιστικών εισφορών ΟΓΑ, μείωση κονδυλίων στήριξης νέων αγροτών, κά), ενώ με την υπάρχουσα βαριά έμμεση φορολογία υφίστανται πρόσθετη συρρίκνωση εισοδήματος.
6. ΟΙ «ΕΧΟΝΤΕΣ», ΟΙ «ΚΑΤΕΧΟΝΤΕΣ» ΚΑΙ ΟΙ ….«ΦΟΡΟΚΛΕΠΤΟΝΤΕΣ»
Με το νέο φορολογικό Ν/Σ επέρχονται αλλαγές όπως ήδη αναφέραμε στη φορολογία των επιχειρήσεων. Όλες οι μικρές ανεξαρτήτου μορφής επιχειρήσεις φορολογούνται πλέον με ενιαίο συντελεστή 26% για εισόδημα ως 50.000 € και 33% άνω των 50.00 €. Ωστόσο για τα καθαρά κέρδη όλων των εταιριών που τηρούν διπλογραφικό σύστημα, ο φόρος αυξάνει από 20% σε 26%, ενώ η φορολογία επί των διανεμημένων κερδών (μερισμάτων) από 25% μειώνεται σε 10%, με αποτέλεσμα ο ενιαίος συντελεστής να μειωθεί από 40% σε 32,8% από 1.1.13. Αυτό είναι ένα «μικρό δωράκι» του νέου Ν/Σ στις μεγάλες επιχειρήσεις (ΑΕ & ΕΠΕ) και σε πολυκλαδικούς-πολυεθνικούς ομίλους. Έτσι όλες οι μερίδες της οικονομικής ελίτ πήραν το «δωράκι» τους (μεγάλοι ιδιοκτήτες, εύποροι ελεύθεροι επαγγελματίες, άλλοι μεγάλοι εισοδηματίες) λόγω σημαντικής μείωσης του ανώτατου φορολογικού συντελεστή.
Ωστόσο για ορισμένους «εκλεκτούς» της οικονομικής ελίτ προβλέπεται ιδιαίτερη μεταχείριση. Πρόκειται για τους τραπεζίτες και τους εφοπλιστές. Ειδικότερα οι τραπεζίτες εκτός από τις ευνοϊκές ρυθμίσεις του νέου Ν/Σ ως ΑΕ, θα έχουν όφελος 4-4,5 δις € από τον «αναβαλλόμενο φόρο» στα εποπτικά τους κεφάλαια και συμψηφισμός ζημιών από το PSI+ με μελλοντικά κέρδη σε βάθος 30 ετών.! (Καθημερινή, 16.12.12). Έτσι πέρα από τα «ζεστά» 48-50 δις για «ανακεφαλαιοποίηση», θα έχουν πολυετή διαχρονική φοροαπαλλαγή.!
Από την άλλη το σκανδαλώδες καθεστώς φορολογικής ασυλίας των εφοπλιστών με τις δεκάδες ειδικές ρυθμίσεις και απαλλαγές διατηρείται στο ακέραιο. Δύο απλά στοιχεία δείχνουν το φορολογικό «παράδεισο» που ζουν. Το 2010 τα έσοδα του κράτους από την φορολογία των εφοπλιστών ήταν μόλις 52 εκατ. €, ενώ τον ίδιο χρόνο το δημόσιο είχε από την ανανέωση της «πράσινης κάρτας» των μεταναστών έσοδα 54 εκατ. €.!! Τέλος διατηρείται στο ακέραιο το ευνοϊκό καθεστώς φορολογίας της Εκκλησίας και τα «παραθυράκια» για τη μείωση των φορολογητέων εσόδων της. Ακόμα κι αν υπολογίσουμε το «κοινωνικό» της έργο (στήριξη δεινοπαθούντων, κά), η φορολογία των εσόδων και της ακίνητης περιουσίας είναι πολύ μικρή σε σχέση με το ύψος τους.
7. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ
Όλα τα παραπάνω κάνουν περισσότερο από ποτέ επίκαιρη την ανάγκη \ ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης του φορολογικού συστήματος με επίκεντρο τη βασική συνταγματική επιταγή, ότι «όλοι οι έλληνες συνεισφέρουν στα φορολογικά βάρη ανάλογα με το εισόδημα τους». Αυτό με τη σειρά του προϋποθέτει τον προσδιορισμό του εισοδήματος και την καταγραφή πλούτου από όλες τις πηγές, ένα πραγματικό «πόθεν έσχες», στη βάση του οποίου θα καθοριστεί η φορολογική επιβάρυνση με προοδευτική κλίμακα, αλλαγή της σχέσης άμεσων-έμμεσων φόρων υπέρ των πρώτων, φορολογική ανακούφιση των χαμηλότερων εισοδημάτων, πάταξη της φοροδιαφυγής και φοροκλοπής κά.
Ασφαλώς μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση θα πρέπει να συνδυάζει την ταμειακή διάσταση με την κοινωνική δικαιοσύνη και την ανάπτυξη, τη λειτουργικότητα, τη διαφάνεια, απλότητα κά του φορολογικού συστήματος. Πρόκειται για κορυφαίο ζήτημα που έχει καθήκον να λύσει μια κυβέρνηση της Αριστεράς με αφετηρία την ανατροπή του Μνημονίου και άρνηση πληρωμής του επαχθούς χρέους ή τουλάχιστον του μεγαλύτερου μέρους ως προϋπόθεση εξόδου της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας από την κρίση.
*Ο Γιάννης Τόλιος είναι διδάκτωρ Οικονομικών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου