«Δεν είμαστε άχρηστοι»: Η Ευρώπη αντιμέτωπη με τη γεωπολιτική της αφάνεια

epa11935466 Back from left: NATO Secretary General Mark Rutte, Dutch Prime Minister Dick Schoof, Swedish Prime Minister Ulf Kristersson, German Chancellor Olaf Scholz, Prime Minister Jonas Gahr Støre, Czech Prime Minister Petr Fiala, Italian Prime Minister Giorgia Meloni and Turkish Foreign Minister Hakan Fidan. Middle row, left: Spanish Prime Minister Pedro Sanchez, Danish Prime Minister Mette Frederiksen, European Commission President Ursula von der Leyen, EU President Antonio Costa, Canadian Prime Minister Justin Trudeau, Romanian President Ilie Bolojan. Front row, left: Finnish President Alexander Stubb, French President Emmanuel Macron, British Prime Minister Keir Starmer, Ukrainian President Volodymyr Zelensky and Polish Prime Minister Donald Tusk pose for a family photo during a summit on Ukraine, at Lancaster House in London, Britain, 02 March 2025. The British prime minister is hosting a summit of European leaders in London to discuss the ongoing war in Ukraine. EPA/JAVAD PARSA NORWAY OUT

 

Το χειρότερο για την Ε.Ε. δεν είναι μόνο ότι αγνοήθηκε, αλλά ότι φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε εσκεμμένα από τις ΗΠΑ ως «παραπλανητικός παράγοντας» για να ξεγελαστεί η Τεχεράνη.

 

Η αεροπορική επίθεση του Ντόναλντ Τραμπ κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων αποτέλεσε ταυτόχρονα μια στρατιωτική επίδειξη ισχύος και μια διπλωματική ταπείνωση για την Ευρώπη.

 

Οι βασικές ευρωπαϊκές δυνάμεις, Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο (η ομάδα των «Ε3») φαίνεται πως χρησιμοποιήθηκαν όχι απλώς ως κομπάρσοι, αλλά σχεδόν ως δολώματα, για να πειστεί το Ιράν ότι δεν επίκειται επίθεση.

 

Η προειδοποίηση του Τραμπ ότι θα έδινε «μια πραγματική ευκαιρία στη διπλωματία» πριν πάρει την τελική του απόφαση, οδήγησε τους Ευρωπαίους να πιστέψουν ότι υπήρχε περιθώριο διαλόγου. Έτσι, προγραμμάτισαν έκτακτες συνομιλίες στη Γενεύη με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών. Όμως μόλις λίγες ώρες μετά τη λήξη των συνομιλιών, αμερικανικά βομβαρδιστικά B-2 έπλητταν ιρανικούς στόχους, αφήνοντας την Ευρώπη αιφνιδιασμένη και πολιτικά έκθετη.

 

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες παραδέχθηκαν ανοιχτά ότι ήταν «στο σκοτάδι». Ο Γερμανός ΥΠΕΞ δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον τους διαβεβαίωνε πως δεν θα εμπλακεί στρατιωτικά, ενώ ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ είχε δημόσια προβλέψει ότι δεν πρόκειται να υπάρξει επίθεση. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι –παρά τις καλές σχέσεις της με τον Τραμπ– δεν είχε ιδέα για την επικείμενη επιδρομή.

Το χειρότερο για την Ε.Ε. δεν είναι μόνο ότι αγνοήθηκε, αλλά ότι φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε εσκεμμένα από τις ΗΠΑ ως «παραπλανητικός παράγοντας» για να ξεγελαστεί η Τεχεράνη. Σύμφωνα με τους «New York Times», η αναφορά του Τραμπ περί «διετούς περιθωρίου» ήταν σκόπιμη παραπλάνηση, καθώς η απόφαση για επίθεση είχε ήδη ληφθεί.

 

Η εμπλοκή της Ευρώπης στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή είναι πλέον σχεδόν ανύπαρκτη. Παρόλο που η Ε.Ε. είναι ο μεγαλύτερος χορηγός ανθρωπιστικής βοήθειας για τη Γάζα και έχει πολιτική βαρύτητα, οι εκκλήσεις της προς το Ισραήλ αγνοούνται επιδεικτικά από την κυβέρνηση Νετανιάχου. Η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εξετάσει αν το Ισραήλ παραβιάζει τις ρήτρες ανθρωπίνων δικαιωμάτων της μεταξύ τους συμφωνίας, προκάλεσε οργισμένη αντίδραση από την Ιερουσαλήμ.

 

Η Ε.Ε. επιμένει ότι η διπλωματική της φωνή έχει αξία. «Όταν 27 χώρες μιλούν με μία φωνή, αυτό έχει σημασία», δηλώνει η υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Σουηδίας. Όμως ακόμα και οι πιο φιλικοί παρατηρητές αναγνωρίζουν ότι στην παρούσα συγκυρία, ελάχιστοι στη Μέση Ανατολή ακούν τι έχει να πει η Ευρώπη.

 

Ο Εμανουέλ Μακρόν προσπάθησε να δώσει έναν πιο αισιόδοξο τόνο, λέγοντας ότι η σταθερότητα και η συνέπεια έχουν στρατηγική αξία. Όμως το γεγονός παραμένει: την ώρα που πέφτουν βόμβες, όποιος δεν έχει θέση στο τραπέζι, είναι απλώς στο μενού.

 

Πηγή : https://www.newsbreak.gr