Ο αχαλίνωτος καπιταλισμός

Η οικονομία της αγοράς, ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός που επικρατεί στη Δύση, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά μεγάλες ανισορροπίες, όσον αφορά τον πλούτο, την ιδιοκτησία, την πολιτική δύναμη και τις δυνατότητες των Πολιτών – ενώ αύξησε υπέρογκα τα χρέη της μεσαίας και κατώτερης εισοδηματικής τάξης, καθώς επίσης των κρατών, με πιθανότερο ενδεχόμενο την αυτοκαταστροφή του.

Ανάλυση 

Ο καπιταλισμός είναι καταδικασμένος να καταρρεύσει χωρίς ανάπτυξη, ενώ η ανάπτυξη είναι αδύνατη με τα χρέη, δημόσια και ιδιωτικά, στη στρατόσφαιρα – καθώς επίσης με μία τόσο πολύ μη ισορροπημένη αναδιανομή εισοδημάτων, η οποία είναι ακόμη μεγαλύτερη από αυτήν που επικρατούσε πριν το κραχ του 1929 και τη Μεγάλη Ύφεση. Όλο και πιο πολλοί δε κατηγορούν την πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης των κεντρικών τραπεζών (QE) – τεκμηριώνοντας πως έχει αυξήσει ακόμη πιο πολύ τις εισοδηματικές ανισορροπίες, καθιστώντας τους πλούσιους πλουσιότερους (1%) και τους φτωχούς φτωχότερους. 

Πρόσφατα κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα η κεντρική τράπεζα της Ολλανδίας, με μία μελέτη που δημοσίευσε (πηγή) – έμμεσα επίσης το «Bloomberg» που θεωρεί πως οι κεντρικές τράπεζες οδηγούν τον καπιταλισμό στο γκρεμό, ενώ οι τρέχουσες νομισματικές πολιτικές είναι μη βιώσιμες (πηγή). 

Λογικά λοιπόν τα κίτρινα γιλέκα στη Γαλλία έχουν τοποθετηθεί εναντίον του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που θέλει να τους επιβάλλει ο Γάλλος πρόεδρος, ακολουθώντας τις εντολές της καγκελαρίου – ενώ την ίδια στιγμή η νεολαία του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Γερμανίας (JUSO), μέσω του επικεφαλής της, καλεί ουσιαστικά τους οπαδούς της σε μία «σοσιαλιστική επανάσταση» εναντίον του σύγχρονου ληστρικού καπιταλισμού. Εν προκειμένω έχει ενδιαφέρον η παρακάτω ανάλυση (πηγή: Spiegel). 

(α) Κατανομή των περιουσιακών στοιχείων: Σύμφωνα με τις αρχές της μαρξιστικής θεωρίας, υπάρχουν άνθρωποι που κατέχουν το Κεφάλαιο και άνθρωποι που λειτουργούν αυτό το Κεφάλαιο – ενώ όποιος το κατέχει είναι σε θέση να μην εργάζεται, προσλαμβάνοντας άλλους για να το κάνουν προς όφελος του. Αυτού του είδους την ελευθερία διαθέτει στη σημερινή κοινωνία μία μικρή μόνο μειοψηφία – ενώ για τους περισσότερους είναι αδύνατη η δημιουργία Κεφαλαίου, περιουσιακών στοιχείων δηλαδή. 

Εάν τώρα αναλύσει κανείς την πραγματική κατανομή των περιουσιακών στοιχείων στη Γερμανία, θα διαπιστώσει πως οι ανισότητες είναι εξτρεμιστικές – αφού σύμφωνα με μία μελέτη του γερμανικού Ινστιτούτου έρευνας της οικονομίας (DIW), τα 45 πιο πλούσια νοικοκυριά κατέχουν περίπου όσο τα 20.000.000 φτωχότερα! 

Το γεγονός αυτό φαίνεται στο γράφημα που ακολουθεί, όπου οι διάφορες αποχρώσεις του μπλε αφορούν τα περιουσιακά στοιχεία του ανώτατου 10%, ενώ με το κόκκινο του υπολοίπου 90% του πληθυσμού (με το πολύ σκούρο μπλε τα 45 πιο πλούσια νοικοκυριά). Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις είναι προφανώς πολύ δύσκολη η ανάπτυξη της οικονομίας, αφού περιορίζεται η ζήτηση – οπότε η άνοδος της οικονομίας της χώρας προέρχεται κυρίως από τις εξαγωγές που πλησιάζουν το 50% του ΑΕΠ, οπότε από τη ζήτηση των άλλων κρατών. 

Επομένως η αύξηση του γερμανικού ΑΕΠ, όπως επίσης τα τεράστια πλεονάσματα της χώρας και οι θέσεις εργασίας, είναι εις βάρος των εμπορικών της εταίρων – θυμίζοντας πως τα πλεονάσματα του ενός είναι ελλείμματα του άλλου. Επειδή όμως έτσι οι εμπορικοί της εταίροι υπερχρεώνονται, κυρίως τα κράτη της Ευρωζώνης, η εξέλιξη αυτή έχει κάποια ανώτατα όρια – τα οποία πλησιάζουν στο τέλος τους. 

Στο επόμενο γράφημα φαίνεται η κατανομή των περιουσιακών στοιχείων συγκριτικά στην Ισπανία, στη Γερμανία και στη Γαλλία, με στοιχεία της γερμανικής κεντρικής τράπεζας και της ΕΚΤ – όπου διαπιστώνεται πως η μη ισορροπημένη αναδιανομή του πλούτου στη Γερμανία είναι μεγαλύτερη από αυτήν στη Γαλλία που ακολουθεί και στην Ισπανία. 

Μπορεί λοιπόν η γερμανική οικονομία να είναι πολύ ισχυρή, αλλά τα οφέλη από την άνοδο και την επιτυχία της τα καρπώνονται όλο και λιγότερα νοικοκυριά, ενώ οι μεγάλες μεταναστευτικές εισροές πιέζουν τους μισθούς των εργαζομένων της – οπότε λογικά δημιουργούνται κινήματα διαμαρτυρίας στο εσωτερικό της. Εκτός αυτού κλιμακώνονται οι αντιδράσεις στο εξωτερικό εναντίον της, από τις χώρες που ληστεύει η βιομηχανική της ελίτ – με δυσμενή αποτελέσματα για τη συνοχή της ΕΕ. 

(β) Οι υπερβολικά πλούσιοι και ισχυροί: Εάν κοιτάξει κανείς τον κατάλογο των 1.000 πιο πλούσιων Γερμανών (πηγή), με περιουσιακά στοιχεία από 90 εκ. € έως 34 δις €, θα διαπιστώσει πως το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των κερδών των επιχειρήσεων της χώρας αυξάνει τα ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία λίγων και εξαιρετικά προνομιούχων – με κορυφαία τα δύο αδέλφια που κατέχουν άμεσα ή έμμεσα το 46,8% των μετοχών της BMW. 

Τα κέρδη που εισέπραξαν μόνο το περασμένο έτος από μερίσματα της BMW ήταν της τάξης των 1,1 δις € – ενώ τα κοινά τους περιουσιακά στοιχεία υπολογίζονται στα 34 δις €. Εύλογα λοιπόν, μαζί με τους επόμενους πάμπλουτους της λίστας (ιδιοκτήτης της LIDL με 25 δις € κοκ.), είναι σε θέση να επηρεάζουν εάν όχι να ελέγχουν τα πάντα στη Γερμανία – προφανώς επίσης την πολιτική, υπενθυμίζοντας πως πρόκειται για μία από τις πιο διεφθαρμένες χώρες στον πλανήτη (ανάλυση). 

(γ) Οι κάτοχοι μετοχών στο χρηματιστήριο: Οι Γερμανοί που κατέχουν μετοχές στις εισηγμένες επιχειρήσεις της χώρας είναι σχετικά πολύ λίγοι – σε πλήρη αντίθεση με τους Αμερικανούς. Ειδικότερα, εξαιρώντας τα μερίδια τους σε επενδυτικά κεφάλαια, αυτοί που έχουν στην ιδιοκτησία τους μετοχές με ψήφο είναι μόλις 4,5 εκ. άνθρωποι – σε έναν πληθυσμό 82,8 εκ. (γράφημα). 

Φυσικά δεν είναι μικρός ο αριθμός, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του αφορά μικρομετόχους που συμμετέχουν ελάχιστα στα κέρδη των επιχειρήσεων – ενώ αυξήθηκε κυρίως τα τελευταία χρόνια, λόγω της αλματώδους ανόδου του γερμανικού χρηματιστηρίου (σχεδόν τετραπλασιάσθηκε ο βασικός δείκτης DAX-30, όταν το ελληνικό κατέρρευσε). 

(δ) Οι ιδιοκτήτες ακινήτων: Όπως φαίνεται από το γράφημα που ακολουθεί, είναι λίγα τα γερμανικά νοικοκυριά που διαθέτουν δικό τους σπίτι ή έστω ένα οικόπεδο (47,1%) – ενώ τα περισσότερα νοικιάζουν από τις εταιρείες που έχουν στην ιδιοκτησία τους πάρα πολλά ακίνητα. Εύλογα λοιπόν υπάρχουν μαζικές διαμαρτυρίες εναντίον της κατακόρυφης αύξησης των ενοικίων τα τελευταία χρόνια, ιδίως στις πόλεις, ως αποτέλεσμα της πολιτικής της ΕΚΤ που προκάλεσε μία μεγάλη φούσκα ακινήτων – που αύξησε δηλαδή τις τιμές αγοράς τους, οπότε τα ενοίκια που τις ακολουθούν. 

Ως εκ τούτου συμπεραίνεται η οικονομία της αγοράς, ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός που επικρατεί στη Δύση, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά μεγάλες ανισορροπίες, όσον αφορά τον πλούτο, την ιδιοκτησία, την πολιτική δύναμη και τις δυνατότητες των Πολιτών – ενώ αύξησε υπέρογκα τα χρέη της μεσαίας και κατώτερης εισοδηματικής τάξης, καθώς επίσης των κρατών, με πιθανότερο ενδεχόμενο την αυτοκαταστροφή του. 

Βέβαια, από την εποχή ακόμη του Μαρξ δεκάδες έχουν προβλέψει την κατάρρευση του καπιταλισμού, χωρίς να έχει συμβεί ποτέ κάτι τέτοιο παρά το ότι πέρασαν σχεδόν διακόσια χρόνια – αφού πάντοτε το σύστημα εξυγιαινόταν, είτε ειρηνικά, είτε με τη μεσολάβηση πολέμων.

Πηγή : https://analyst.gr