Τα τελευταία 15 περίπου χρόνια, τα εντυπωσιακά γραφεία μεγάλων εταιριών έχουν μεταμορφώσει τις πρωτεύουσες του αναδυόμενου κόσμου. Το κτήριο της κεντρικής τηλεόρασης της Κίνας μοιάζει με έναν τεράστιο εξωγήινο που διασχίζει τον ορίζοντα του Πεκίνου. Οι Petronas Towers, έδρα της εταιρείας πετρελαίου της Μαλαισίας, στεγάζεται σε ένα κτίριο με 88 ορόφους που υψώνεται επάνω από την Κουάλα Λουμπούρ. Το λαμπερό γραφείο της VTB, ενός τραπεζικού κολοσσού της Ρωσίας, ευρίσκεται στην καρδιά της νέας οικονομικής περιοχής της Μόσχας. Όλα αυτά θεωρούνται «μνημεία» που παραπέμπουν στην άνοδο ενός νέου είδους υβριδικής εταιρείας – η οποία υποστηρίζεται μεν από το κράτος, αλλά συμπεριφέρεται σαν μία ιδιωτική πολυεθνική. Διαπιστώνοντας τώρα πως η Ελλάδα κάνει ακριβώς το αντίθετο, ότι ξεπουλάει δηλαδή της μεγάλες δημόσιες επιχειρήσεις της και μάλιστα τις ενεργειακές, τεκμηριώνει το μέγεθος της ανοησίας της.Ανάλυση
Ενώ λοιπόν εντατικοποιούνται οι συζητήσεις στη Δύση, η κινεζική οικονομία αναπτύσσεται με γρήγορο ρυθμό – όπου, ενώ στο πρώτο τρίμηνο του 2020 η ύφεση ήταν της τάξης του 6,8% σε σχέση με το αντίστοιχο του 2019, στο δεύτερο παρουσίασε άνοδο 3,2%. Το γεγονός αυτό σημαίνει πως ο ρυθμός ανάπτυξης για ολόκληρο το 2020 θα είναι θετικός, εκτιμώμενος στο 1,8%. Επομένως περιγράφεται ως V – όταν στη Δύση δεν γνωρίζει κανένας ακόμη εάν θα έχει το σχήμα ενός U, ενός W ή ενός L.
Εύλογα τώρα αναρωτιέται κανείς πώς κατάφερε το θαύμα η Κίνα – ξεκινώντας από το ότι καταπολέμησε ριζικά και αποτελεσματικά την πανδημία, χωρίς να ακολουθήσει ένα δεύτερο κύμα. Ειδικότερα, τα κρούσματα δεν αυξήθηκαν σημαντικά μετά το Μάρτιο – ενώ σήμερα ο αριθμός των ανθρώπων με θετική διάγνωση στον ιό σε καθημερινή βάση σε ολόκληρη την Κίνα κυμαίνεται μόλις στο 10. Ως εκ τούτου οι Κινέζοι είναι εύκολο να ασχοληθούν με αυτό που έκαναν πάντοτε, μετά το άνοιγμα των συνόρων τους στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και τη μετάβαση τους στην οικονομία της ελεύθερης αγοράς: να κατασκευάζουν, να επενδύουν, να παράγουν, να καταναλώνουν και να εξάγουν.
Θυμίζουμε εδώ πως η πολιτική ηγεσία των Η.Π.Α. θεώρησε τότε ασφαλέστερο να ενσωματώσει την Κίνα στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, αντί να την αφήσει εκτός – με αποτέλεσμα το ξεκίνημα μίας μεγάλης πορείας που κατέληξε στα τέλη του 2001 στην ένταξη της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Έκτοτε δε, με τη βοήθεια των χαμηλών αμοιβών των εργαζομένων της, σε συνδυασμό με την τεχνητή και συνεχή υποτίμηση του νομίσματος της, επιταχύνθηκε η άνοδος της – έχοντας πλέον αναδειχθεί στο μεγαλύτερο ανταγωνιστή της υπερδύναμης, αφού προηγουμένως κατάστρεψε την παραγωγή πολλών χωρών, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας.
Συνεχίζοντας, οι πωλήσεις αυτοκινήτων της Κίνας αυξήθηκαν τον Αύγουστο κατά 12%, συγκριτικά με τον ίδιο μήνα του 2019 – ενώ οι εξαγωγές της παρουσιάζουν σημαντική άνοδο, παρά την κρίση της παγκόσμιας οικονομίας και τον εμπορικό πόλεμο των Η.Π.Α. Το γεγονός αυτό συμπεραίνεται από τις εκπομπές ρύπων (CO2) που είναι ξανά υψηλότερες από το 2019 – όταν οι δυνατότητες αύξησης της εγχώριας κατανάλωσης της είναι τεράστιες. Εν προκειμένω, η μεγάλη διαφορά της σχετικά με πολλές ανεπτυγμένες δυτικές χώρες είναι το ότι, δεν απειλείται με κορεσμό – ούτε φυσικά από τη γήρανση του πληθυσμού της ή από δημογραφικά προβλήματα, όπως η Ευρώπη και η Ιαπωνία.
Αντίθετα, οι καταναλωτικές επιθυμίες των Κινέζων, όπως η απόκτηση επιτέλους ενός αυτοκινήτου, ενός διαμερίσματος κοκ. είναι μεγάλες – αφού δεν είναι σε θέση οι περισσότεροι να το αντέξουν οικονομικά, αλλά μόνο η ραγδαία αναπτυσσόμενη μεσαία και ανώτερη τάξη. Όσο περισσότερο λοιπόν αυξάνονται οι δύο αυτές εισοδηματικές τάξεις, τόσο πιο πολύ θα συμβάλει η εγχώρια κατανάλωση στο ρυθμό ανάπτυξης – οπότε τα περιθώρια της χώρας είναι τεράστια.
 |
| Εξέλιξη των μισθών στη βιομηχανία της Κίνας σε γουάν |
«Με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας, είναι πια δυνατόν να εγκατασταθεί ένα σύστημα αυτοελέγχου, σύμφωνα με αυτό που θεωρούν αποτελεσματικότερο οι οπαδοί της κεντρικά κατευθυνόμενης οικονομίας «σοβιετικού τύπου» – οπότε προβλέπεται ένας καινούργιος ανταγωνισμός συστημάτων, η έκβαση του οποίου είναι μεν αβέβαιη, αλλά θα αναβίωνε την κομμουνιστική οικονομία που θεωρείται μετά το 1990 νεκρή, με αφετηρία την Κίνα.Συνεχίζοντας, η Κίνα έχει τα δικά της, πολύ περισσότερα σχέδια για να προλάβει τις δυσμενείς εξελίξεις – επιταχύνοντας από το Μάιο του 2020 μία «διττή κυκλοφοριακή στρατηγική», όπως την ονομάζει. Με αυτήν τη στρατηγική, τονίζοντας πως πρόκειται ακόμη για μία κεντρικά κατευθυνόμενη οικονομία «σοβιετικού τύπου», σχεδιάζει την ισχυρότερη προώθηση των τεχνολογικών καινοτομιών – κυρίως έτσι ώστε να μηδενίσει την εξάρτηση της από τις αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες. Στον κλάδο του λογισμικού (software) οι Κινέζοι είναι ήδη αρκετά ισχυροί, με εταιρείες όπως η Tencent (WeChat) και η Baidu – κάτι που όμως δεν φτάνει, αφού παραμένει στην αγορά των ημιαγωγών σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από το εξωτερικό.
Αυτό σημαίνει πως θα μπορούσε να δημιουργηθεί με τη βοήθεια των νέων δυνατοτήτων που προσφέρει η τεχνολογία, ένα σύστημα που θα ανταγωνιζόταν επιτυχημένα τις δημοκρατικές, καπιταλιστικές κοινωνίες – ιδίως σε μία εποχή που ο καπιταλισμός, με τη μορφή του ακραίου νεοφιλελευθερισμού, έχει δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα, με την κυριαρχία των ελίτ του 1% στο 99%, με την υποχώρηση της Δημοκρατίας που «άγεται και φέρεται» πλέον από τις αγορές κοκ.» (πηγή).
Ειδικότερα, το μερίδιο των κινέζων παραγωγών στην κινεζική αγορά των ημιαγωγών είναι μόλις 15% – οπότε πρέπει να κάνει πάρα πολλά για να το αυξήσει. Από την άλλη πλευρά, η σημερινή κυβέρνηση των Η.Π.Α. σχεδιάζει την πλήρη αποσύνδεση της χώρας από την Κίνα – δηλαδή την ολοκληρωτική διακοπή των εμπορικών σχέσεων μαζί της, κυρίως κάθε είδους παροχή τεχνολογίας, γνωρίζοντας πως η Κίνα επωφελείται πολύ περισσότερο από τις διασυνοριακές ανταλλαγές ιδεών και καινοτομίας. Σε μία τέτοια περίπτωση, οι δυνατότητες ανάπτυξης των Η.Π.Α. θα περιοριζόταν στο 1,4% το 2030 από 1,6% σήμερα – ενώ της Κίνας στο 3,5% από 4,5% τώρα.
Εν τούτοις, εάν η Κίνα αυξήσει τις δαπάνες της για έρευνα και ανάπτυξη, εντείνοντας τη συνεργασία της με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες, μπορεί να εξισορροπήσει ένα μέρος των συνεπειών της αποσύνδεσης – εκτός εάν συνταχθούν με τις Η.Π.Α. ορισμένοι ισχυροί και παραδοσιακοί σύμμαχοι τους, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιαπωνία και η Ν. Κορέα, αποσυνδέοντας επίσης τις οικονομίες τους από την Κίνα που ήδη επιδιώκει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αυτάρκεια της, όπως άλλωστε κάθε αυταρχικό καθεστώς στην ιστορία. Σε μία τέτοια περίπτωση, το αναπτυξιακό δυναμικό της Κίνας θα υποχωρούσε στο 1,6% την επόμενη δεκαετία – γεγονός που θα δημιουργούσε σημαντικά εσωτερικά προβλήματα στη χώρα, η κυβέρνηση της οποίας θα ερχόταν αντιμέτωπη με μεγάλες κοινωνικές αναταραχές και εξεγέρσεις.
Εκτός απροόπτου πάντως, η Κίνα θα εξέλθει πιο ισχυρή από την κρίση της κορώνα – σημειώνοντας πως όλες οι κρίσεις ευνοούν νομοτελειακά τις εκάστοτε ελίτ, καθώς επίσης τις ισχυρές χώρες. Η πορεία της λοιπόν προς την παγκόσμια ηγεμονία θα επιταχυνθεί – τεκμηριώνοντας την οικονομική δύναμη του κρατικού καπιταλισμού. Εν προκειμένω, σε αντίθεση με την πλειοψηφία των δυτικών χωρών που έχουν υιοθετήσει καπιταλιστικά συστήματα σε συνδυασμό με περισσότερη ή λιγότερη δημοκρατία, το κράτος στην Κίνα μπορεί να προωθήσει μεγάλα οικονομικά σχέδια με μία τρομακτική ταχύτητα – αδιαφορώντας για τους ανθρώπους. Ο κρατικός καπιταλισμός δε, μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε έναν καπιταλισμό της επιτήρησης – του πλήρους ελέγχου των μαζών.
Με αυτόν τον τρόπο οι καταναλωτικές συνήθειες και γενικότερα η συμπεριφορά των ανθρώπων ελέγχονται και κατευθύνονται πολύ πιο αποτελεσματικά, από ότι στα δυτικά δημοκρατικά καπιταλιστικά συστήματα – κάτι που δεν συμβάλει μεν στην ευτυχία των κοινωνιών, αλλά όμως στην πολύ μεγαλύτερη οικονομική επιτυχία του κράτους. Στο αντίθετο σκέλος ευρίσκεται σήμερα ο μονοπωλιακός καπιταλισμός των Η.Π.Α., ο οποίος αποτελεί εξέλιξη του κλασσικού φιλελευθερισμού (=όσο το δυνατόν λιγότερη ανάμιξη του κράτους στην οικονομία) και του νεοφιλελευθερισμού που τον διαδέχθηκε (=τα πάντα στην ιδιοκτησία των ιδιωτών, ακόμη και οι αμιγώς κοινωνικές υπηρεσίες, όπως τα σχολεία, οι φυλακές κλπ.).
Θεωρούμε πάντως δεδομένο πως αυτά τα δύο συστήματα, εκφραζόμενα από την Κίνα και τις Η.Π.Α., δεν θα αργήσουν πολύ να συγκρουσθούν, ενδεχομένως στρατιωτικά – όπου όμως ο χρόνος μετράει εις βάρος των Η.Π.Α., εφόσον φυσικά έχουν μία τέτοια πρόθεση, αρνούμενες να παραδώσουν τα ηνία του πλανήτη στην Κίνα.
Επίλογος
Κλείνοντας, όσον αφορά την Ευρώπη η Γερμανία, ανέκαθεν οπαδός της άλλης μορφής του κρατικού καπιταλισμού, του εθνικοσοσιαλισμού, χρησιμοποιεί ήδη την κρίση της Κορώνα για την αλλαγή του οικονομικού της συστήματος – με τη μαζική επέμβαση του κράτους στις επιχειρήσεις (ανάλυση), χωρίς να δίνει καμία σημασία στις απαγορεύσεις της Ευρώπης.
Έχοντας τη δυνατότητα να διαθέσει τεράστια ποσά, τα οποία στην ουσία έχει απομυζήσει από τους Ευρωπαίους εταίρους της με την ύπουλη πολιτική της, σχεδιάζει να αναδειχθεί στον τρίτο πόλο του πλανήτη, κυριαρχώντας στην Ευρώπη – όπου ιστορικά το αντίπαλο δέος ήταν η Ρωσία, την οποία προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να αποδυναμώσει με κάθε τρόπο, χρησιμοποιώντας κατηγορίες εναντίον του προέδρου Putin.
Σε σχέση με τον άλλο παραδοσιακό εχθρό της, με τη Μ. Βρετανία, έχουμε αναφέρει από το ξεκίνημα της ψηφοφορίας υπέρ του BREXIT πως θα προσπαθήσει να την καταστρέψει εντελώς – χρησιμοποιώντας την οικονομική δύναμη τόσο της ΕΕ, όσο και της ΕΚΤ, ως όπλο εναντίον της. Δυστυχώς δε για εμάς τους Έλληνες, χρειάζεται τη συμμαχία της Τουρκίας – η οποία, σε συνδυασμό με τη μετατροπή της χώρας μας σε γερμανική αποικία χρέους, της εξασφαλίζει την πρόσβαση στις ενεργειακές πηγές της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής.
Μοναδική ελπίδα της Ευρώπης για να ξεφύγει από έναν νέο γερμανικό ζυγό είναι η Γαλλία, υπό την προϋπόθεση όμως πως θα στηριχθεί από τις Η.Π.Α. – κάτι που δεν φαίνεται, αφού η σημερινή αμερικανική κυβέρνηση έχει στραμμένο το βλέμμα της στην Κίνα, υποτιμώντας δυστυχώς τις δυνατότητες της Γερμανίας. Εάν βέβαια εκλεγούν οι δημοκρατικοί, η εικόνα θα αλλάξει – αφού οι μονοπωλιακές εταιρείες της χώρας που τους στηρίζουν, οι ελίτ, δεν έχουν πατρίδα, προσβλέποντας στα οφέλη της τεράστιας κινεζικής αγοράς.
Η στάση της Ρωσίας εδώ που στηρίζει τόσο την Τουρκία, όσο και την Κίνα, αποτελεί ένα μεγάλο ερωτηματικό – αφού είναι αδύνατον να μη γνωρίζει πως δεν θα ωφεληθεί ούτε από την άνοδο της Κίνας, ούτε από την αντίστοιχη της Γερμανίας. Σε κάθε περίπτωση, το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον από πολλές διαφορετικές πλευρές – επικίνδυνα ενδιαφέρον όμως για τις ισορροπίες και την ειρήνη στον πλανήτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου