Οι άχρηστοι υπηρέτες

Το δημόσιο χρήμα θεοποιήθηκε αφού κατά βάση ήταν το καύσιμο των μηχανισμών διάσωσης – ενώ οι θύτες κρύφθηκαν μη μπορώντας να αντιμετωπίσουν την κατακραυγή των θυμάτων που καθημερινά πολλαπλασιάζονταν.

Άρθρο

Η εκλογή Τράμπ στην προεδρία των ΗΠΑ σηματοδοτεί την αλλαγή του τρόπου διακυβέρνησης της μεγαλύτερης υπερδύναμης με βασικό άξονα τον παραμερισμό των πολιτικών.

Ο επιχειρηματικός κόσμος παύει πλέον να διοικεί από τα παρασκήνια και πλέον βρίσκεται στην εκτελεστική εξουσία.

Πρόκειται για μια επανάσταση η οποία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με μελλοντικές συνέπειες αχαρτογράφητες πλην όμως με βάση τα πρώτα δείγματα τρομακτικών διαστάσεων.

Ο πολιτικός κόσμος σε διεθνές επίπεδο έχασε την μεγάλη ευκαιρία να επιβάλει ένα νέο πλαίσιο δραστηριοποίησης του διεθνούς κεφαλαίου όταν βρίσκονταν σε θέση ισχύος.

Η ευκαιρία αυτή χάθηκε την περίοδο 2008-2009 όταν το διεθνές κεφάλαιο επιζητούσε χέρι βοηθείας για να επιβιώσει της μεγαλύτερης από το 1930 χρηματοπιστωτικής κρίσης , που το ίδιο με την απληστία που το διέκρινε είχε δημιουργήσει.

Ο πολιτικός κόσμος όμως δεν βρήκε το θάρρος να επανασχεδιάσει τις δομές που απαιτούσαν οι νέες συνθήκες , ίσως διότι λειτουργούσε υπό καθεστώς ανταποδοτικότητας.

Όταν επί δεκαετίες οι χρηματοοικονομικές καμπάνιες των πολιτικών χρηματοδοτούνταν από προϊόντα του κεφαλαίου ήταν απόλυτα φυσικό οι πολιτικοί να τελούν υπό την προστασία του σε σημείο που να θεωρούνταν υπάλληλοι του.

Εδώ ακριβώς εντοπίζεται η αχίλλειος πτέρνα του σύγχρονου πολιτικού συστήματος και εδώ ακριβώς εντοπίζεται η απάντηση στο ερώτημα γιατί δεν διαμορφώθηκε ένα νέο πλαίσιο δραστηριοποίησης του διεθνούς κερδοσκοπικού κεφαλαίου.

Η ευκαιρία δυστυχώς χάθηκε.

Η χρονική περίοδος που θα έπρεπε να αναζητηθούν οι νέες δομές πέρασε χωρίς τίποτα καινούργιο να σχεδιαστεί.

Η υποχρέωση ανταποδοτικότητας διέσωσε το χρηματοπιστωτικό σύστημα με χρήματα των φορολογουμένων πολιτών χωρίς να λάβει κανένα ουσιαστικό και πρακτικό ενέχυρο.

Πλέον το διεθνές κεφάλαιο βρίσκεται στην θέση των πολιτικών της διετίας 2008-2009.

Η ισχύς έχει περάσει ξανά στους άπληστους κερδοσκόπους .

Οι πολιτικοί είναι πλέον και πρακτικά ανίσχυροι.

Έχοντας με τα χρήματα των φορολογούμενων βγάλει από τον μονόδρομο της κατάρρευσης τους κερδοσκοπικούς μηχανισμούς εκλιπαρούν για την συγκατάβαση τους.

Ο πολιτικός κόσμος με την διάσωση των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων δημιούργησε το πλαίσιο της κρίσης χρέους που βιώνει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Διέσωσε το κερδοσκοπικό κεφάλαιο με τρόπο που υποθήκευε το μέλλον και τις προοπτικές των λαών.

Η κρίση χρέους που αντιμετωπίζουν σήμερα οι χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης δεν αποτελεί παρά το κόστος της υποχρέωσης ανταποδοτικότητας των πολιτικών έναντι των χρηματοδοτών τους.

Οι λαοί ασφυκτιούν διότι οι υπάλληλοι του κερδοσκοπικού κεφαλαίου έπαιξαν τον ρόλο τους χωρίς να εξασφαλίσουν το ελάχιστο για αυτούς που τους ψήφισαν.

Με την εκλογή Τράμπ αυτοί οι υπάλληλοι παραμερίστηκαν αφού πλέον είναι άχρηστοι.

Εάν θεωρήσουμε ότι η μεγαλύτερη από το 1930 χρηματοπιστωτική κρίση έλαβε χώρα εξαιτίας της απορρύθμισης των αγορών και της αδυναμίας των ελεγκτικών οργάνων να επιβληθούν στις δυνάμεις που δραστηριοποιούνταν εκτός των θεσμοθετημένων πλαισίων τότε η λύση του προβλήματος περνά απαραίτητα μέσα από την αντιμετώπιση των αδυναμιών που έχουν εντοπισθεί ως κερκόπορτες του διεθνούς νομισματοπιστωτικού συστήματος.

Παρότι έχουν περάσει περίπου 10 χρόνια από την έναρξη της κρίσης, καλοκαίρι του 2007 , εν τούτοις προς την κατεύθυνση θεσμοθέτησης νέων κανόνων και νέου ρυθμιστικού πλαισίου δεν έχουν γίνει ουσιαστικά βήματα.

Οι κυβερνήσεις και οι ηγέτες των ισχυρών δυτικών οικονομιών πέρα από τους λεκτικούς λεονταρισμούς δεν έχουν προχωρήσει ούτε βήμα προς την κατεύθυνση ουσιαστικών αλλαγών που να δίνουν το μήνυμα ότι έχουν συνειδητοποιήσει το μέγεθος των προβλημάτων που δημιουργεί η απορρύθμιση των αγορών και η αδυναμία των ελεγκτικών μηχανισμών να επιβάλουν τους εναπομείναντες κανόνες.

Όταν τον Οκτώβριο του 2008 στην συνοδό της G8 στην Ουάσιγκτον συμφωνήθηκε η μεταρρύθμιση του μορφώματος που εκκόλαπτε κρίσεις οι κυβερνήσεις βρίσκονταν σε θέση ισχύος.

Είχαν το ηθικό πλεονέκτημα , είχαν την δυναμική της πραγματικότητας , είχαν την συντριπτική πλειοψηφία των απλών πολιτών με το μέρος τους και κυρίως είχαν συνταυτιστεί με την κυρίαρχη άποψη που ήθελε κάθαρση και άμεση εφαρμογή κανόνων και πλαισίων δραστηριοποίησης των δυνάμεων της αγοράς.

Η αποστροφή της διεθνούς κοινότητας για τους τεχνοκράτες και τους μηχανισμούς της κρίσης ήταν τέτοιας μορφής που κάθε μέτρο επιστροφής στην νομιμότητα όσο σκληρό και εάν ήταν επικροτούνταν ως μέτρο κατά της απληστίας και των παράπλευρων συνεπειών της.

Τότε εν μέσω της κρίσης η δυναμική των μεταρρυθμίσεων είχε προκριθεί ως μονόδρομος ώστε να ικανοποιηθεί το περί δικαίου αίσθημα τιμωρίας των θυτών και επανόδου στην νομιμότητα ενός συστήματος που δεν είχε όρια και αρχές.

Οι κυβερνήσεις απέμειναν στους λεκτικούς λεονταρισμούς και η δυναμική των αλλαγών έχασε τόσο την εμβέλεια της όσο και το ευνοϊκό περιβάλλον.

Τότε οι κυβερνήσεις ήταν πανίσχυρες , είχαν την δυνατότητα να παρεμβαίνουν και να λειτουργούν ως διασώστες ενός χρεοκοπημένου συστήματος.

Το δημόσιο χρήμα θεοποιήθηκε αφού κατά βάση ήταν το καύσιμο των μηχανισμών διάσωσης ενώ οι θύτες κρύφθηκαν μη μπορώντας να αντιμετωπίσουν την κατακραυγή των θυμάτων που καθημερινά πολλαπλασιάζονταν.

Τότε οι κυβερνήσεις και το δημόσιο χρήμα ήταν ο απομηχανής θεός της κρίσης δίνοντας λύσεις με μεγάλο κόστος όπως εκ των υστερών προέκυψε.

Οι επεκτατικές δημοσιονομικές και νομισματικές πρακτικές έσωσαν το χρηματοπιστωτικό σύστημα όμως χρέωσαν τις κυβερνήσεις και τα θύματα της κρίσης.

Η μετατροπή της κρίσης από χρηματοπιστωτική του 2008 σε δημοσιονομική το 2009 και κρίση χρέους το 2010 άλλαξε την δυναμική των πραγμάτων.

Οι πανίσχυρες κυβερνήσεις μετετράπηκαν σε επαίτες των αγορών και των μηχανισμών που είχαν διασώσει.

Οι πανίσχυρες κυβερνήσεις μετετράπηκαν σε οργανισμούς που ανέμεναν με αγωνία τις εκθέσεις των οίκων αξιολόγησης και των τεχνοκρατών που είχαν αναθαρρήσει από τα γεγονότα και από την αδυναμία ή την εσκεμμένη κωλυσιεργία των πολιτικών ταγών να διαμορφώσουν ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο.

Από την άλλη πλευρά οι θύτες της κρίσης εγκατέλειψαν τους κρυψώνες της κατακραυγής και το παρασκήνιο, πλέον επιβάλουν τους όρους τους από θέση εξουσίας , πραγματικής εξουσίας νόμιμα και δημοκρατικά εκλεγμένης.

Πλέον οι θύτες της μεγαλύτερης χρηματοπιστωτικής κρίσης εμφανίζονται όπως πραγματικά είναι , ως αφεντικά.

Οι πολιτικοί παραμερίζονται έχοντας χάσει την λαϊκή στήριξη οπότε θεωρούνται άχρηστοι.

Όσο η λαϊκή στήριξη στους πολιτικούς ήταν δεδομένη οι άνθρωποι του παρασκηνίου δεν είχαν άλλη επιλογή από την χρησιμοποίηση των πολιτικών σε θέσεις που οι δημοκρατικοί κανόνες επέβαλαν.

Από την στιγμή που αυτή χάθηκε , το παρασκήνιο εν μια νυκτί ήρθε στο προσκήνιο έχοντας πριν φτιάξει το υπόβαθρο του μονόδρομου.

Ποιο ήταν αυτό, απλά η θεοποίηση της επιτυχημένης επιχειρηματικής ελίτ ως μοναδικής λύσης αντιμετώπισης των μεγάλων προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί.

Σαράντος Λέκκας

Οικονομολόγος, e–mail: salekkas@gmail .com

Πηγή : http://www.analyst.gr