Ριζική λύση ή στάση πληρωμών

Εξελίσσεται μία μετωπική σύγκρουση της Γερμανίας με το ΔΝΤ στο θέμα της Ελλάδας, η οποία θυμίζει ξανά τη θεωρία των παιγνίων – ελπίζοντας να εκμεταλλευτεί η κυβέρνηση την ευκαιρία, παραμένοντας σταθερή στις νέες θέσεις της

Η Ελλάδα οφείλει να πληρώσει περίπου 11 δις € έως το τέλος του Ιουλίου (γράφημα), ενώ είναι αναμφίβολο γεγονός το ότι, δεν είναι σε θέση να το κάνει εάν δεν λάβει τις δόσεις από το νέο πρόγραμμα – αφού κλείσει η αξιολόγηση και θεσμοθετηθούν όλα τα υφεσιακά μέτρα που απαιτεί η ευρωπαϊκή Τρόικα. 

Ελλάδα, χρέος – οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της Ελλάδας

Περαιτέρω, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού επικρατείας, «Χρειαζόμαστε μία μεγάλη αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους, παύοντας να κλωτσάμε το τενεκεδάκι όλο και πιο μακριά». Την ίδια στιγμή, η Γερμανία προσφέρει μία αδιευκρίνιστη, ασαφή δυνατότητα ελάφρυνσης του χρέους – σε μία μελλοντική χρονική στιγμή, μόνο εάν είναι όμως απαραίτητο! 

Παράλληλα, η Ελλάδα υποχρεώνεται σε έναν νέο γύρο περικοπών δαπανών και αύξησης των φόρων – ενώ κάθε φορά υποκύπτει στις πιέσεις των δανειστών της, όπως την περασμένη εβδομάδα, χωρίς να παραμένει σταθερή στις «κόκκινες γραμμές» που η ίδια τοποθετεί (για παράδειγμα, στο κατώτατο όριο του αφορολόγητου). 

Λογικά λοιπόν δεν μπορεί κανείς να πιστέψει πως θα έχει το θάρρος αλλάξει συμπεριφορά – παρά το ότι άτομο που είναι πολύ κοντά στον πρωθυπουργό ανέφερε πολύ σωστά πως «Η Ελλάδα δεν θα αποδεχθεί μία συμφωνία διάσωσης της, χωρίς μία συγκεκριμένη υπόσχεση ελάφρυνσης του χρέους της από τους πιστωτές της». 

Από την άλλη πλευρά, ο υπουργός επικρατείας τόνισε σε συνέντευξη του, μετά από αρκετές ημέρες συνομιλιών με ανώτερους αξιωματούχους των Η.Π.Α. ότι, η Ελλάδα απαιτεί πραγματικές και όχι ενδιάμεσες, μεσοβέζικες λύσεις – ουσιαστικά χωρίς καμία καθυστέρηση, αφού η αντίστροφη μέτρηση για τη χρεοκοπία έχει ήδη ξεκινήσει. Το ενδεχόμενο δε αυτό θα μπορούσε να αναβιώσει τους κινδύνους σε ολόκληρη την Ευρωζώνη – η οποία αντιμετωπίζει πολλά μαζί προβλήματα, όπως το μεταναστευτικό, το δημοψήφισμα για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, καθώς επίσης την άνοδο των ακραίων κομμάτων σε ολόκληρη την ήπειρο. 

Συνεχίζοντας, η ατμομηχανή της Ευρωζώνης, η Γερμανία, πιέζει τόσο την Ελλάδα, όσο και το ΔΝΤ, να αποδεχθούν μία συμφωνία διάσωσης που θα βασίζεται στην ασαφή μελλοντική αναδιάρθρωση του χρέους – θέλοντας προφανώς να κερδίσει χρόνο, έτσι ώστε να προετοιμαστεί σωστά είτε για τη διάλυση της Ευρωζώνης με την επιστροφή της στο μάρκο (ανάλυση), είτε για τον τρόπο που θα μπορούσε να συνεχίσει να υπάρχει, υπό τη δική της αυταρχική ηγεμονία. 

Το ΔΝΤ τώρα προσπαθεί να ανακτήσει την αξιοπιστία του, την οποία έχασε μετά τα δύο πρώτα αποτυχημένα προγράμματα διάσωσης της Ελλάδας – όπου αποδέχθηκε δημόσια τα τεράστια λάθη του (άρθρο). Για να τα καταφέρει, επιμένει στην ανάγκη μεγάλης μείωσης του χρέους – ενώ ο υπουργός οικονομικών των Η.Π.Α. στηρίζει τη συγκεκριμένη θέση, πιέζοντας τη Γερμανία να συμβιβαστεί. Όπως ο ίδιος δήλωσε πρόσφατα, «Έχω κοινοποιήσει πολλές φορές σε όλους τους συμμετέχοντες το ότι, μία ελάφρυνση του ελληνικού χρέους είναι απαραίτητη». 

Ο ίδιος όμως αφήνει να εννοηθεί πως πρέπει να συμβιβαστούν επίσης τόσο το ΔΝΤ, όσο και η Ελλάδα – με την έννοια πως η κυβέρνηση οφείλει να δεσμευθεί για τις περικοπές μισθών και συντάξεων τα επόμενα χρόνια (κόφτης), εάν δεν καταφέρνει να πετυχαίνει τους στόχους του προϋπολογισμού της. Η ελληνική κυβέρνηση τώρα προσπαθεί να ξεφύγει, μέσω της ψήφισης νέων φόρων στον εκάστοτε προϋπολογισμό, εάν κρίνει πως είναι αδύνατη η επίτευξη των στόχων – κάτι με το οποίο δεν συμφωνεί το Ταμείο, θεωρώντας τους επί πλέον φόρους καταστροφικούς για την οικονομία. 

Σε κάθε περίπτωση, δεν φαίνεται να είναι σημαντικά ή/και αξιόπιστα ούτε αυτά που δηλώνει η ελληνική κυβέρνηση, ούτε ο αμερικανός υπουργός οικονομικών – αφού όλα θα αποφασιστούν από την έκβαση της σύγκρουσης του ΔΝΤ με τη Γερμανία. Εν προκειμένω, το ΔΝΤ έχει ανακοινώσει πως δεν θα συμμετέχει στο πρόγραμμα χωρίς να συμφωνηθεί μία σοβαρή ελάφρυνση του χρέους – ενώ η Γερμανία πως θεωρεί απαραίτητη τη συμμετοχή του, παρά το ότι σχεδιάζει την εξόφληση και εκδίωξη του το 2018!

Το ερώτημα λοιπόν που τοποθετείται αυτόματα είναι ποιός από τους δύο μονομάχους μπορεί να θεωρηθεί ως ο πιο αξιόπιστος, παραμένοντας σταθερός στη θέση του, σε μία σύγκρουση που μοιάζει ξανά με τη γνωστή της θεωρίας των παιγνίων – όπου οι δύο οδηγοί κατευθύνονται ο ένας εναντίον του άλλου, ελπίζοντας πως δεν θα είναι αυτοί που θα αναγκασθούν να στρίψουν την τελευταία στιγμή το τιμόνι. 

Αυτή τη φορά όμως ο ένας οδηγός είναι μεν ξανά ο ίδιος, η Γερμανία, αλλά τη θέση της Ελλάδας έχει πάρει το ΔΝΤ – άρα οι Η.Π.Α., οι οποίες προφανώς δεν θέλουν να επιτρέψουν στη Γερμανία την απεξάρτηση της, μέσω της ηγεμονίας της Ευρωζώνης. Το μόνο σίγουρο είναι η καταληκτική ημερομηνία της σύγκρουσης, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τον Ιούλιο – ελπίζοντας πως η Ελλάδα δεν θα υποκύψει, αποδεχόμενη ξανά μία μεσοβέζικη λύση (αν και η εμπειρία μας λέει το αντίθετο). 

Εάν το κάνει, τότε θα χάσει τη μεγάλη ευκαιρία που της δίνεται από το ΔΝΤ – ενώ είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο το ότι, είναι αδύνατον να επιτευχθούν οι απαιτήσεις της Γερμανίας, όσον αφορά το πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% μετά το 2017, όταν το ΔΝΤ θεωρεί ως λογικό το 1,5%. 

Άλλωστε τα χρέη της είναι τόσο μεγάλα (131 δις EFSF, 53 δις διακρατικά, 36 δις ιδιώτες επενδυτές, 25 δις ESM, 20 δις ΕΚΤ, 15 δις έντοκα, 14 δις ΔΝΤ κοκ.), ώστε δεν υπάρχει καμία δυνατότητα εξυπηρέτησης τους – ενώ, στην καλύτερη των περιπτώσεων, επεκτείνουν το καθεστώς της σκλαβιάς του χρέους τουλάχιστον έως το 2059 (γράφημα).

Ολοκληρώνοντας, η Γερμανία δεν θέλει την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, ισχυριζόμενη πως δεν επιτρέπει το σύνταγμα της «μηχανισμούς μεταφοράς» – προφανώς όμως δεν μπορεί να απαγορεύσει τη στάση πληρωμών εντός της Ευρωζώνης σε μία χώρα που αδυνατεί να ανταπεξέλθει με τα χρέη της, πόσο μάλλον όταν η χρεοκοπία δεν είναι ποτέ επιλογή, αλλά αναγκαιότητα. 

Η καγκελάριος βέβαια, η δημοτικότητα της οποίας έχει υποστεί πολύ μεγάλες απώλειες λόγω των χειρισμών της στο μεταναστευτικό που προκάλεσαν την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος, δεν θέλει άλλη κρίση στην Ευρωζώνη – η ΕΕ δεν θέλει να συμβεί τίποτα πριν από το δημοψήφισμα της Βρετανίας (23 Ιουνίου), οι Η.Π.Α. επίσης όχι πριν τις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου, ενώ η ελληνική κυβέρνηση φοβάται να υποστεί τη δοκιμασία της χρεοκοπίας (ειδικά μετά τις διαρροές περί μυστικών σχεδίων επιστροφής στη δραχμή το 2015). 

Επομένως, όλοι έχουν κάτι να χάσουν, όλοι φοβούνται τη σύγκρουση και όλοι μπορεί να μπλοφάρουν – ευχόμενοι ξανά να παραμείνει επιτέλους σταθερή στη θέση της η Ελλάδα, παύοντας πραγματικά να κλωτσάει το τενεκεδάκι όλο και πιο κάτω, αφού κάποια στιγμή θα καταλήξει σε έναν υπόνομο. Σε κάθε περίπτωση, να μην αποδεχθεί κάτι λιγότερο από την ονομαστική διαγραφή μέρους του χρέους – χωρίς την οποία δεν υπάρχει μέλλον για την Ελλάδα.

Πηγή : Analyst Team