Τραμπ Μαινόμενος! Νότης Μαριάς

Γράφει ο 

Νότης Μαριάς

 

Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην ευρωβουλευτής και βουλευτής Ηράκλειου Κρήτης, notismarias@gmail.com

 

Ορκίστηκε και ανέλαβε καθήκοντα Προέδρου των ΗΠΑ μετά βαΐων και κλάδων ο Ντόναλντ Τραμπ.

 

Από την πρώτη μάλιστα στιγμή σηματοδότησε προς τον υπόλοιπο κόσμο ότι δεν θα πρέπει να έχει καμία αυταπάτη, καθώς αυτός ως ο 47^ος Πρόεδρος των ΗΠΑ θα στηρίξει τον σκληρό πυρήνα των αμερικανικών συμφερόντων στο εξωτερικό.

 

Στο πλαίσιο αυτό διακήρυξε ότι θα εφαρμοστούν πλήρως οι δεσμεύσεις του για μία άκρως προστατευτική εμπορική πολιτική, ένα νέο μερκαντιλισμό, και ένα ιδιότυπο «οικονομικό εθνικισμό», προκειμένου να αντιμετωπίσει όχι μόνο την οικονομική άνοδο της Κίνας και των BRICS αλλά και τα εμπορικά πλεονάσματα σύμμαχων κατά τα άλλα όπως είναι η ΕΕ, το Μεξικό και ο Καναδάς.

 

Έτσι ήδη εξήγγειλε την επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές από Μεξικό και Καναδά από 1^η Φεβρουαρίου 2025. Το ίδιο αναμένεται να πράξει και σε σχέση με την ΕΕ. Μάλιστα σε μια κατ΄ εξοχήν εκδήλωση του αμερικανικού «εθνοκεντρικού καπιταλισμού»  τον οποίο εκπροσωπεί, ο Τραμπ δήλωσε  στις 23/1/2025 απευθυνόμενος διαδικτυακά προς την παγκόσμια οικονομική ελίτ που έχει συγκεντρωθεί αυτές τις ημέρες στο Νταβός της Ελβετίας, ότι όποιος δεν μεταφέρει την παραγωγή του εντός των ΗΠΑ αλλά προτιμήσει άλλες χώρες ως τόπους παραγωγής των προϊόντων του θα βρεθεί αντιμέτωπος με επιβολή αμερικανικών δασμών. «Το μήνυμά μου σε όλες τις επιχειρήσεις στον πλανήτη είναι απλό: Ελάτε να παράγετε τα προϊόντα σας στην Αμερική και θα απολαύσετε ορισμένους από τους χαμηλότερους φόρους στον κόσμο. Αλλά αν δεν κάνετε την παραγωγή στις ΗΠΑ, που είναι δικαίωμά σας, τότε, πολύ απλά, θα πρέπει να πληρώσετε τελωνειακούς δασμούς», δήλωσε με νόημα (https://www.iefimerida.gr 23/1/2025).

 

Αυτό είναι το πρώτο κύριο χαρακτηριστικό στοιχείο της εξωτερικής  πολιτικής που ξεκίνησε ήδη να εφαρμόζει ο Τραμπ, ο οποίος θα εντείνει τον ανταγωνισμό των ΗΠΑ με την Κίνα, θα επιβάλει νέους δασμούς στην εισαγωγή κινεζικών προϊόντων  στις ΗΠΑ   και θα στρέψει πλέον αποφασιστικά το στρατιωτικό, διπλωματικό και οικονομικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ στον Ινδο-Ειρηνικό επιδιώκοντας ταυτόχρονα να κλείσει τα διάφορα μέτωπα εμπλοκής των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία.

 

Το δεύτερο χαρακτηριστικό στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ αφορά τις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας. Όπως έχουμε ήδη τονίσει σε προγενέστερη ανάλυσή μας (https://news-pravda.com 6/11/2024) ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν φαίνεται να διακατέχεται από την ρωσοφοβία που επικρατούσε στους κύκλους του προκατόχου του. Από τις δηλώσεις του νέου υπουργού εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο προκύπτει ότι οι ΗΠΑ θα προσεγγίσουν το θέμα της Ουκρανίας με ρεαλισμό όπως αυτός εκφράζεται πλέον επί του πεδίου και θα δρομολογήσουν ενέργειες προκειμένου να τερματιστεί ο Πόλεμος στην Ουκρανία. Πολύ δε περισσότερο καθώς κατά την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Τραμπ επέκρινε τον Μπάιντεν για την έντονη στρατιωτική και οικονομική εμπλοκή των ΗΠΑ στον Πόλεμο της Ουκρανίας.

 

Σε αντίθεση με την ψυχροπολεμική πολιτική των Μπάιντεν-Χάρις, ο Τραμπ,  δεν είναι ο εκλεκτός της βιομηχανίας όπλων αλλά, αντίθετα των συμφερόντων εκείνων που είχαν επενδύσει στη Ρωσία και επλήγησαν από τις κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας λόγω Ουκρανίας.

 

Αυτό βέβαια δεν τον αποτρέπει από το να κλείσει το μάτι στις βιομηχανίες όπλων των ΗΠΑ μιας και πλέον απαιτεί από τους δήθεν συμμάχους του στο ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ τους, γεγονός που θα οδηγήσει σε ακόμη περισσότερες παραγγελίες των ευρωπαίων προς τις πολεμικές βιομηχανίες των ΗΠΑ καθώς οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες όπλων θα χρειαστούν  αρκετά χρόνια προκειμένου να μπορέσουν να αυξήσουν το παραγωγικό τους δυναμικό ούτως ώστε να καταφέρουν να ανταγωνιστούν επάξια τις αντίστοιχες των ΗΠΑ.

 

Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να ενταθεί αποφασιστικά η πίεση του Τραμπ προς τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ να αναλάβουν ακόμη μεγαλύτερο βάρος της στήριξης της άμυνάς τους, γεγονός που εξ αντικειμένου αναμένεται να ενισχύσει έτι περαιτέρω τη στροφή της Ε.Ε. προς την «πολεμική οικονομία», όπερ σημαίνει αύξηση των φόρων, περιορισμό των δαπανών για κοινωνικές πολιτικές, λιτότητα, βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή εντός της ευρωζώνης, νέα μνημόνια και δραστική μείωση της οικονομικής και στρατιωτικής στήριξης των Βρυξελλών στην Ουκρανία.

 

Το τρίτο χαρακτηριστικό της εξωτερικής πολιτικής Τραμπ έχει σχέση με την Ευρώπη. Όπως είχαμε τονίσει αμέσως μετά την εκλογή του τον Νοέμβριο του 2024 «η στροφή του Τραμπ προς την ανάδειξη εκ νέου του  έθνους-κράτους ως βασικού παίκτη στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και η συνακόλουθη απαξίωση κάθε αντίληψης περί πολυμερών διεθνών διευθετήσεων και διεθνικών οικονομικών συγκροτημάτων, αναμένεται να έχει επιπτώσεις και στον τρόπο αντιμετώπισης της ΕΕ  από τις ΗΠΑ. Έχει σημασία δηλαδή η θεώρηση που διακατέχει την ομάδα του Τραμπ, που βλέπει την ΕΕ σαν  27 αυτοτελή κράτη και όχι σαν ένα ενιαίο σύνολο, ενώ ταυτόχρονα αναμένεται να δρομολογήσει την επιβολή και νέων δασμών κατά των ευρωπαϊκών προϊόντων. Επιπλέον δεν πρόκειται να διστάσει να κηρύξει εμπορικό πόλεμο και κατά της ΕΕ, όπως άλλωστε είχε πράξει και κατά την πρώτη του θητεία. Λόγω της στροφής του υπέρ του έθνους-κράτους, ο Τραμπ δεν αναμένεται να υποστηρίξει το μοντέλο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Αυτό σημαίνει πιθανή ρήξη στις σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ και ενθάρρυνση των άμεσων σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και των κρατών μελών της ΕΕ, χωρίς τη μεσολάβηση των Βρυξελλών» (www.notismarias.gr 6/11/2024).

 

Δεν χρειάστηκαν παρά ελάχιστες ώρες από την ορκωμοσία Τραμπ στον θώκο της αμερικανικής Προεδρίας και οι πρώτες τροχιοδεικτικές του βολές κατά των Βρυξελλών έπεσαν ήδη με αφορμή την παραπάνω διαδικτυακή του ομιλία στο Νταβός όπου δήλωσε με νόημα: «Αγαπώ την Ευρώπη όχι την Ευρωπαϊκή Ένωση» (www.protothema.gr 23/1/2025).

 

Και για άλλη μια απείλησε την ΕΕ με δασμούς καλώντας την να αγοράσει ακόμη πιο πολύ αμερικανικό LNG προκειμένου να ισοσκελιστεί το εμπορικό ισοζύγιο ΗΠΑ-ΕΕ το οποίο μέχρι στιγμής είναι ελλειμματικό για τις ΗΠΑ.

 

Κατά τα άλλα στις ΗΠΑ κάνουν πάρτι οι  αμερικανικοί κολοσσοί του  πετρελαίου και του φυσικού αερίου και τα τμήματα των αμερικανικών οικονομικών ομίλων και της βιομηχανίας τα οποία πλήττονταν συστηματικά από το άνοιγμα των αγορών λόγω παγκοσμιοποίησης. Και πλάι σ΄ αυτούς πανηγυρίζουν οι κάθε λογής δισεκατομμυριούχοι των ΗΠΑ που επωφελήθηκαν από τις μειώσεις φόρων στην πρώτη θητεία Τραμπ, αναμένοντας την ίδια πολιτική και στη δεύτερη θητεία του.

 

Η παρουσία μάλιστα των δισεκατομμυριούχων της νέας τεχνολογίας κατά την τελετή ορκωμοσίας του Τραμπ είναι εξόχως χαρακτηριστική.

 

Έτσι στο εσωτερικό των ΗΠΑ, όπως άλλωστε συνέβη και επί θητείας Τζο Μπάιντεν, οι πλούσιοι θα συνεχίσουν να γίνονται πλουσιότεροι και φτωχοί φτωχότεροι. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι μόνο κατά το τελευταίο έτος της πρώτης θητείας του Τραμπ και μεσούσης της πανδημίας σύμφωνα με μελέτη του Brookings Institute (Brookings.edu 22/12/2020) οι πολυεθνικές Amazon και Walmart αύξησαν και οι δύο μαζί τα κέρδη τους κατά 10,7 δισ. δολάρια σε σχέση με το 2019, αύξηση περίπου 56%, ενώ η τιμή των μετοχών τους εκτοξεύθηκε κατά 70% και 36% αντίστοιχα. Αυτό είχε ως συνέπεια την αύξηση της περιουσίας του ιδιοκτήτη της πρώτης κατά 75,6 δισ. δολάρια και των 3 ιδιοκτητών της δεύτερης κατά 40,7 δισ. δολάρια.

 

Νότης Μαριάς

Πηγή : https://www.militaire.gr