«Βυθίζεται» η γερμανική οικονομία

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Αγωνία επικρατεί σε ολόκληρη την Ευρώπη μετά τα διαδοχικά απογοητευτικά στοιχεία για τη γερμανική οικονομία. Το επιχειρηματικό κλίμα επιδεινώνεται πιο βίαια και από τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις καθώς όσο κλιμακώνεται ο εμπορικός πόλεμος δημιουργούνται συνθήκες «ασφυξίας» για τους γερμανικούς επιχειρηματικούς κολοσσούς.

Αφού κατάφερε να αντέξει την παγκόσμια κρίση του 2008 και να απορροφήσει τους κραδασμούς της ελληνικής και ευρωπαϊκής κρίσης χρέους το 2012-13, η Γερμανία τα τελευταία χρόνια αποτελεί… υπόδειγμα οικονομίας, εμφανίζοντας ιστορικά υψηλά επίπεδα απασχόλησης, το μεγαλύτερο εμπορικό πλεόνασμα στον κόσμο και αξιοσημείωτη δημοσιονομική πειθαρχία. Όμως η ακραία νευρικότητα στις αγορές και η γεωπολιτική αβεβαιότητα δείχνουν να μετατρέπουν τα ισχυρά της σημεία σε αδυναμίες και πλέον βρίσκεται με το ένα πόδι στο βάλτο της ύφεσης.

Η οικονομική στασιμότητα – αν όχι συρρίκνωση – την οποία βιώνει σήμερα η γερμανική οικονομία έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις για ολόκληρη την Ευρώπη και φυσικά για την Ελλάδα. Αναλυτές εκτιμούν ότι αν επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες και η Γερμανία συνεχίσει να επιβραδύνει ή βρεθεί σε ύφεση, πολύ σύντομα ο αντίκτυπος θα γίνει αισθητός σε ολόκληρη την Ευρωζώνη και κυρίως στις πιο ευάλωτες χώρες.

Τα ερωτήματα που απασχολούν πλέον τις αγορές είναι αν ο Τραμπ θα βρει κοινά σημεία με την Κίνα και αν η Μέρκελ θα αποφασίσει να αλλάξει ρότα και θα εφαρμόσει μέτρα ενίσχυσης για να δώσει ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα. Αν ο εμπορικός πόλεμος κοπάσει τότε η Ελλάδα θα έχει μία μοναδική ευκαιρία να προσελκύσει επενδύσεις και να επιταχύνει την ανάπτυξη, ωστόσο στην περίπτωση που ο εμπορικός πόλεμος κλιμακωθεί περαιτέρω και η Γερμανία παραμείνει «στάσιμη», ο δρόμος θα είναι ανηφορικός και δύσβατος, ανεξάρτητα με τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσει η ΕΚΤ.

Επισήμως η Γερμανία δεν βρίσκεται σε ύφεση αλλά αποδεικνύεται πλέον με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η οικονομία της έχει σταματήσει να αναπτύσσεται και αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη. Η ΕΚΤ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι εξαιρετικά κρίσιμες όσον αφορά τις ανακοινώσεις του Μάριο Ντράγκι στις 12 Σεπτεμβρίου για τα επιτόκια και την επανέναρξη του QE.

Το κακό είναι ότι τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αισιοδοξίας για αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας τους επόμενους μήνες αν δεν υπάρξει λύση στην εμπορική διαμάχη ΗΠΑ-Κίνας.

Χθες, ανακοινώθηκαν τα στοιχεία για τον δείκτη επιχειρηματικού κλίματος που καταρτίζει το γερμανικό ινστιτούτο Ifo. Ο βασικός δείκτης υποχώρησε δραματικά στις 94,3 μονάδες, στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2012, που ήταν και το χαμηλότερο σημείο που έφτασε κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Ακόμη πιο σημαντική, ωστόσο, είναι η διολίσθηση του δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών, ο οποίος «γκρεμίστηκε» στο χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα του 2009, όταν η παγκόσμια κρίση είχε εξαφανίσει κάθε ίχνος αισιοδοξίας.

Η χώρα με το εμπορικό πλεόνασμα-μαμούθ των 300 δισ. δολαρίων, το οποίο είναι με διαφορά το μεγαλύτερο στον κόσμο, απειλείται από τα ίδια της τα όπλα, καθώς οι συνθήκες στο διεθνές εμπόριο επιδεινώνονται με τρομακτικό ρυθμό εδώ και περίπου ένα χρόνο. Η παραδοσιακή ισχύς της Γερμανίας μετατρέπεται σε αδυναμία όσο οι ανά τον κόσμο επιχειρήσεις περιορίζουν τις επενδύσεις σε πάγια και εξοπλισμό υπό το φόβο επιδείνωσης των συνθηκών. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, η αξιολόγηση από τις ίδιες τις γερμανικές επιχειρήσεις για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται ενώ διαμορφώνεται σε σχετικά υψηλά επίπεδα επιδεινώνεται με τέτοια ταχύτητα που προκαλεί ανησυχία στα όρια του πανικού.

Σύμφωνα με την Oxford Economics, το υφιστάμενο περιβάλλον αυξάνει τις πιέσεις προς την Άνγκελα Μέρκελ να προχωρήσει σε δημοσιονομικές «ενέσεις» ενόψει του προϋπολογισμού για το 2020. Σημειώνεται ότι η Γερμανική συνεχίζει να εμφανίσει διαρθρωτικό πλεόνασμα, όταν οι δημοσιονομικοί κανόνες της επιτρέπουν ένα ήπιο έλλειμμα, που σημαίνει ότι όντως υπάρχει ο απαραίτητος δημοσιονομικός χώρος.

Η ηγεσία, πάντως, της Γερμανίας δεν δείχνει να πιστεύει ότι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης θα έχει πρόβλημα και δεν μοιάζει διατεθειμένη να εγκαταλείψει την πολιτική των μηδενικών ελλειμμάτων, ανεξάρτητα από τις εξαγγελίες του Όλαφ Σολτς και τις αναφορές σε δαπάνες ύψους 50 δισ. ευρώ. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η Γερμανία «τρέχει» δημοσιονομικά πλεονάσματα από το 2013. Είναι τέτοια η εμμονή των Γερμανών και τη δημοσιονομική πειθαρχία – λες και προετοιμάζονται εδώ και χρόνια για τη μεγάλη κρίση που έρχεται – που το αμερικανικό περιοδικό Foreign Policy εκτιμά ότι η χώρα… πάσχει από «οικονομικό μαζοχισμό».

Την ερχόμενη Πέμπτη αναμένονται τα στοιχεία του δείκτη οικονομικού κλίματος της Κομισιόν, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι θα καταγράψει χαμηλό 41 μηνών τον Αύγουστο, καθώς στη μέτρηση του Ιουλίου ήταν η επιδείνωση του κλίματος στη Γερμανία που «γκρέμισε» τον δείκτη. Αν επαληθευτούν οι προβλέψεις, τότε το καλύτερο σενάριο για τη Γερμανία θα είναι να εμφανίσει μηδενική ανάπτυξη στο γ’ τρίμηνο, με την ύφεση να γίνεται από κίνδυνος πραγματικότητα. 

Πηγή : liberal.gr