Το... success story των πρωτογενών πλεονασμάτων και της υπέρβασης των δημοσιονομικών στόχων που καλλιεργεί η κυβέρνηση με κάθε ευκαιρία «κουκουλώνει» τη σκληρή πραγματικότητα των αριθμών: σχεδόν το σύνολο των φορολογικών μέτρων που ενεργοποιήθηκαν μέσα στο 2017 απέφεραν πολύ λιγότερα έσοδα από αυτά που είχαν προϋπολογιστεί κατά τη σύνταξη του φετινού προϋπολογισμού. Και όχι μόνον αυτό: σε καίριους κωδικούς στο σκέλος των εσόδων, οι εισπράξεις όχι μόνο έπεσαν έξω από τους στόχους, αλλά υποχώρησαν και σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά του 2016.
Αυξήσαμε τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στα τσιγάρα για να εισπράξουμε τελικώς λιγότερα, το ίδιο συνέβη και με τις βενζίνες, η νέα κλίμακα υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης αντί να αυξήσει, μείωσε τις εισπράξεις, ενώ η απόλυτη... καταστροφή έγινε με την κλίμακα εισοδήματος φυσικών προσώπων, η οποία υποτίθεται ότι θα απέδιδε ένα δισ. ευρώ επιπλέον, το οποίο, όμως, δεν μπήκε ποτέ στα κρατικά ταμεία.
Το πρόβλημα «κουκουλώνεται» προς το παρόν λόγω της υπεραπόδοσης άλλων κωδικών, όπως είναι για παράδειγμα οι άμεσοι και οι έμμεσοι φόροι παρελθόντων ετών. Κουκουλώνεται επίσης από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, απόρροια όχι του νέου τρόπου υπολογισμού των κρατήσεων για τους αυτοαπασχολουμένους αλλά της αύξησης της απασχόλησης που έφερε και μεγαλύτερες εισπράξεις. Το ερώτημα, όμως, παραμένει. Η κυβέρνηση ανέβασε ξανά το 2018 τον πήχυ των προβλέψεων για την απόδοση των φόρων, παρά το γεγονός ότι έπεσε τελείως έξω το 2017. Θα επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις ή θα υπάρξουν προβλήματα κατά την εκτέλεση του πιο κρίσιμου προϋπολογισμού των τελευταίων ετών, δεδομένου ότι από αυτήν θα κριθεί το πότε θα εφαρμοστούν νέα δημοσιονομικά μέτρα και αντίμετρα συνολικού ύψους 4 και πλέον δισ.
Οι αποκλίσεις μέσα στο 2017 είναι αισθητές τόσο στο σκέλος των άμεσων όσο και των έμμεσων φόρων. Το… παράδοξο είναι ότι η κυβέρνηση που θέλει να εμφανίζεται ως «προστάτης» των φτωχότερων εισοδημάτων, έπεσε τόσο έξω στις εκτιμήσεις της όσον αφορά την άμεση φορολογία ώστε η αναλογία των άμεσων προς τους έμμεσους φόρους να εκτιναχθεί στα χειρότερα επίπεδα των τελευταίων ετών. Το 2017 οι έμμεσοι φόροι έφτασαν να αναλογούν στο 15,1% του ΑΕΠ που είναι το υψηλότερο ποσοστό τουλάχιστον της τελευταίας 10ετίας, ενώ από την άλλη, οι άμεσοι φόροι υποχώρησαν το 2017 στο 11,4% που είναι το χαμηλότερο ποσοστό από το 2014. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους καταγράφηκε τόσο μεγάλη ανατροπή υπέρ των έμμεσων φόρων που πλήττουν κατά κύριο λόγο τα χαμηλά εισοδήματα:
1. Οι άμεσοι φόροι αποδίδουν μόλις 17,589 δισ. το 2017 έναντι 19,249 δισ. το 2016. Η μείωση είναι τεράστια και φτάνει στο 1,66 δισ. Και μόνο αυτό το στοιχείο είναι αρκετό για να γίνει αντιληπτό ότι η νέα φορολογική κλίμακα που μετέφερε πρόσθετα φορολογικά βάρη στους λίγους που δηλώνουν και τα υψηλότερα εισοδήματα όπως επίσης και η αύξηση των φορολογικών συντελεστών για τα εισοδήματα από τα ενοίκια ή τα ελεύθερα επαγγέλματα οδήγησαν στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που προϋπολόγιζε το υπ. Οικονομικών. Από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, το 2017 είχε προϋπολογιστεί ότι θα εισπραχθούν 8,2 δισ. και τελικώς θα συγκεντρωθούν 7,11 δισ. Συγκριτικά με το 2016, ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων απέφερε μόλις 90 εκατ. επιπλέον. Μόνο που τα πρόσθετα μέτρα, έφταναν κοντά στο 1 δισ.
2. Ο φόρος στο εισόδημα των νομικών προσώπων είχε προϋπολογιστεί ότι θα αποφέρει 3,041 δισ., με την τελευταία εκτίμηση να κατεβάζει τον πήχυ στα 2,821 δισ. Το 2016 είχαν εισπραχθεί 3,184 δισ., κάτι που σημαίνει ότι χάθηκαν 363 εκατ. από τη μια χρονιά στην άλλη. Μαζεύτηκαν χρήματα το 2016 λόγω της προκαταβολής και τώρα η εφορία καλείται να τα επιστρέψει υπό μορφή επιστροφής φόρου.
3. Εντυπωσιακά είναι τα νούμερα και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Το 2016 εισπράχθηκαν 999 εκατ. Αλλαξε η κλίμακα και ανέβηκε και ο πήχυς για το 2017 στο 1,114 δισ. Η χρονιά θα κλείσει με ένα δισ. Αλλο ένα μέτρο το οποίο υποτίθεται ότι θα απέδιδε εκατοντάδες εκατομμύρια και τελικώς θα φέρει στα ταμεία μόλις 16. εκατ.
Κάθε χρόνο και πιο λίγες εισπράξεις από βενζίνη και τσιγάρα
Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στη βενζίνη αυξήθηκε από την 1η/1/2017, ενώ ο πήχυς των εισπράξεων ανέβηκε στα 2,374 δισ. ευρώ από 2,152 δισ. ευρώ το 2016. Τελικώς θα εισπραχθούν 2,142 δισ. ευρώ, δηλαδή λιγότερα από πέρυσι, με το ερώτημα να παραμένει: γιατί πληρώνουμε τη δεύτερη ακριβότερη βενζίνη στην Ευρώπη αν είναι να μειώνεται η κατανάλωση ή να στρέφονται οι οδηγοί στο φθηνότερο πετρέλαιο κίνησης;
Στα τσιγάρα, οι οικονομικές επιδόσεις είναι ακόμη χειρότερες: ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στα προϊόντα καπνού απέφερε 2,488 δισ. ευρώ το 2016 και ενώ το 2017 θα έπρεπε να φέρει 2,433 δισ. ευρώ, λόγω και των νέων φορολογικών μέτρων, τελικώς απέφερε μόλις 2,109 δισ. ευρώ. Δηλαδή χάθηκαν 379 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2016.
Ιδια εικόνα και με τον ΦΠΑ στα καπνικά, όπου οι εισπράξεις μειώθηκαν κατά 111 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το 2016. Μέχρι και από το τέλος χρήσης της κινητής τηλεφωνίας χάνει έσοδα το Δημόσιο. Το 2016, εισπράχθηκαν 187 εκατ. ευρώ έναντι στόχου 207 εκατ. ευρώ για το συγκεκριμένο έτος. Το 2017, ο πήχυς ανέβηκε στα 205 εκατ. ευρώ, για να εισπραχθούν τελικώς μόλις 176 εκατ. ευρώ.
Θάνος Τσίρος
Πηγή: kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου