MOTD

Αλλαχού τα κόμματα γεννώνται διότι εκεί υπάρχουσι άνθρωποι διαφωνούντες και έκαστος άλλα θέλοντες. Εν Ελλάδι συμβαίνει ακριβώς το ανάπαλιν. Αιτία της γεννήσεως και της πάλης των κομμάτων είναι η θαυμαστή συμφωνία μεθ’ ης πάντες θέλουσι το αυτό πράγμα: να τρέφωνται δαπάνη του δημοσίου.

Εμμανουήλ Ροΐδης, 1836-1904, Έλληνας συγγραφέας

Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2019

ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ, ΟΙ ΕΞΟΥΣΙΕΣ ΠΗΓΑΖΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΟ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΑΣΚΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΟ.

Του Πέτρου Χασάπη*

Στο άρθρο 1 παρ. 2 του ισχύοντος Συντάγματος διαβάζουμε τη βαρύγδουπη φράση «Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία». Αμέσως όμως στην επόμενη παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου αναιρείται η ίδια η λαϊκή κυριαρχία. Συγκεκριμένα η παράγραφος αυτή λέει: «Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα».

Προσέξτε ακριβώς τη διατύπωση. Οι εξουσίες πηγάζουν μεν από το λαό, αλλά δεν ασκούνται και από το λαό, απλά υπάρχουν υπέρ αυτού, και ασκούνται μόνο «όπως ορίζει το Σύνταγμα», δηλαδή από τα πολιτικά όργανα που ορίζει το Σύνταγμα. Η διατύπωση αυτή έχει μεγάλη αξία και αυτό θα φανεί αμέσως φέρνοντας κάποια παραδείγματα άλλων Συνταγμάτων.

Για παράδειγμα, το άρθρο 20 παρ. 2 του Γερμανικού Συντάγματος λέει «Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό. Ασκούνται από το λαό με εκλογές και δημοψηφίσματα και με ειδικά όργανα της νομοθεσίας, της εκτελεστικής εξουσίας και της δικαιοσύνης». Βλέπουμε λοιπόν ότι εξουσίες στο γερμανικό Σύνταγμα δεν πηγάζουν μόνο από το λαό, αλλά και ασκούνται από το λαό και αυτό δεν είναι χωρίς αξία, τη στιγμή μάλιστα που υπάρχει ο «κέρβερος» του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου.

Το ίδιο βλέπουμε να αναφέρεται και στο Ιταλικό Σύνταγμα. Το άρθρο 1, παρ. 2 του Ιταλικού Συντάγματος λέει «Η κυριαρχία ανήκει στο λαό ο οποίος την ασκεί κατά τους τύπους και τους περιορισμούς του Συντάγματος».

Επομένως τα Συντάγματα άλλων χωρών ορίζουν ότι η εξουσία δεν πηγάζει μόνο από το λαό, αλλά και ασκείται από το λαό. Αυτό γίνεται πιο ευκρινές στο ίδιο το Ιταλικό Σύνταγμα όταν στο άρθρο 75 παρ. 1 εισάγει τα δημοψηφίσματα με λαϊκή πρωτοβουλία ορίζοντας ότι «Λαϊκό δημοψήφισμα διενεργείται για ν’ αποφασιστεί η ολική ή μερική κατάργηση νόμου ή πράξεων με τυπική ισχύ νόμου, οσάκις το ζητήσουν 500.000 εκλογείς ή πέντε συμβούλια Περιοχών». Επίσης στο άρθρο 71 παρ. 2 εισάγει τις προτάσεις νόμων με λαϊκή πρωτοβουλία ορίζοντας πως «Ο λαός ασκεί τη νομοθετική πρωτοβουλία μέσω της προτάσεως από τουλάχιστον 50.000 εκλογείς σχεδίου συντεταγμένου σε άρθρα».

Τα δύο ανωτέρω παραδείγματα δεν είναι τα μόνα. Σχεδόν όλα τα Συντάγματα των ανεπτυγμένων χωρών περιέχουν, όχι μόνο πανομοιότυπη διακήρυξη, αλλά και πραγματικά δημοκρατικούς θεσμούς λαϊκής συμμετοχής στα κέντρα λήψης των αποφάσεων.

Βλέπουμε λοιπόν πως το ελληνικό πολιτικό σύστημα επίτηδες δεν περιλαμβάνει στο Σύνταγμα τη δέσμευση ότι η εξουσία δεν πηγάζει μόνο από το λαό, αλλά και ασκείται από το λαό, αφού στην πραγματικότητα δεν θέλει καμία ανάμιξη του λαού στα πολιτικά πράγματα, πλην της ετερροκατευθυνόμενης ψήφου σε συγκεκριμένες προκαθορισμένες από το ίδιο έτοιμες επιλογές σε κόμματα και πολιτικά πρόσωπα.

Αυτά όλα πρέπει αμέσως να αλλάξουν.

Αν όχι τώρα πότε;

Αν όχι εμείς ποιοι; 

*Δικηγόρος και Οικονομολόγος, μελετητής του Συνταγματικού Δικαίου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου