Μια από τις πολλές και επείγουσες ιστορίες, από το αρχείο Σνόουντεν, που απομένει να αναφερθεί, είναι το πώς οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες επιχειρούν να πλαστογραφήσουν και να ελέγξουν τις συνομιλίες στο διαδίκτυο, με ακραίες τακτικές εξαπάτησης και δυσφήμησης. Είναι καιρός να πούμε ένα μεγάλο κομμάτι αυτής της ιστορίας, μαζί με τα σχετικά ντοκουμέντα.
Ο συγγραφέας του κειμένου έχει συνεργασθεί με το NBC News για τη δημοσίευση μιας σειράς άρθρων σχετικά με τα «βρώμικα κόλπα» που χρησιμοποιούνται από την JTRIG (Joint Threat Research Intelligence Group – Μικτή Oμάδα Πληροφοριών για την Έρευνα των Απειλών) που ήταν μία μυστική μονάδα της GCHQ (Government Communications Headquarters=Αρχηγείο Κυβερνητικών Επικοινωνιών).
Τα άρθρα βασίστηκαν σε 4 απόρρητα ντοκουμέντα[1]της GCHQ που παρουσιάστηκαν στην NSA (National Security Agency- Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας) και στους άλλους 3 συνεταίρους της αγγλόφωνης συμμαχίας των «Πέντε Ματιών». Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα ακόμη ντοκουμέντο της JTRIG, που τιτλοφορείται: «Η Τέχνη της Εξαπάτησης: Εκπαίδευση για Μυστικές Online Αποστολές».
Δημοσιεύοντας αυτές τις ιστορίες μία προς μία, το ρεπορτάζ στο NBC επικεντρώθηκε σε κάποιες σημαντικές, απόρρητες αποκαλύψεις: την παρακολούθηση του YouTube και του Blogger, τη στόχευση των Anonymous με ακριβώς ίδιες επιθέσεις DDoS, για τις οποίες κατηγορούν τους «χακτιβιστές» ότι τις χρησιμοποιούν, τη χρήση «γλυκών παγίδων» (έλκοντας ανθρώπους να δώσουν πληροφορίες χρησιμοποιώντας το σεξ) και καταστροφικούς ιούς.
Όμως εδώ θα εστιάσουμε και θα επεξεργαστούμε το κορυφαίο σημείο που αποκαλύπτουν όλα αυτά τα ντοκουμέντα: ότι, δηλαδή, αυτές οι υπηρεσίες επιχειρούν να ελέγξουν, διεισδύσουν, πλαστογραφήσουν και να στρεβλώσουν το δημόσιο λόγο και για να το κάνουν αυτό, υπονομεύουν ανενδοίαστα την (σημ. μεταφρ.: εννοούμενη, υποτιθέμενη) αξιοπιστία του διαδικτύου.
Ανάμεσα στους βασικούς αυτο-προσδιοριζόμενους σκοπούς της JTRIG είναι δύο τακτικές:
1) η διοχέτευση κάθε είδους ψευδούς υλικού στο διαδίκτυο με σκοπό να καταστρέψουν τη φήμη των θυμάτων, και
2) να χρησιμοποιήσουν τις κοινωνικές επιστήμες και άλλες τεχνικές για να πλαστογραφήσουν το λόγο και τον ακτιβισμό στο διαδίκτυο ώστε να επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Για να δούμε πόσο εξτρεμιστικά είναι αυτά τα προγράμματα, σκεφτείτε απλώς τις τακτικές που διαφημίζουν ότι χρησιμοποιούν για να επιτύχουν αυτούς τους στόχους: «false flag operations» (επιχειρήσεις «ψεύτικος φίλος», δηλαδή δημοσίευση υλικού στο διαδίκτυο το οποίο αποδίδουν ψευδώς σε κάποιον άλλο), ψεύτικα θύματα δημοσιεύσεων σε μπλογκ (υποκρινόμενοι ότι είναι θύματα κάποιου ατόμου του οποίου τη φήμη θέλουν να καταστρέψουν), και δημοσίευση «αρνητικών πληροφοριών» σε διάφορα φόρουμ. Ακολουθεί μια απεικονιστική λίστα τακτικών από το πρόσφατο ντοκουμέντο της GCHQ:
Άλλες τακτικές που στοχεύουν σε άτομα παραθέτονται εδώ, υπό τον αποκαλυπτικό τίτλο «δυσφημήστε ένα στόχο:»
Μετά υπάρχουν οι τακτικές που χρησιμοποιούνται για να καταστρέψουν εταιρίες που στοχεύει η υπηρεσία:
Η GCHQ περιγράφει το σκοπό της JTRIG με ωμούς όρους: «χρησιμοποιώντας online τεχνικές για να κάνουμε κάτι να συμβεί στην πραγματικότητα ή στον κυβερνοχώρο», συμπεριλαμβάνοντας και «επιχειρήσεις πληροφοριών (επιρροή ή παρενόχληση)».
Οι «στόχοι» γι’ αυτή την εξαπάτηση και τη δυσφήμιση επεκτείνονται επικίνδυνα. πολύ πέρα από το πελατολόγιο των κατασκόπων όπως: εχθρικά έθνη και οι ηγέτες τους, στρατιωτικές υπηρεσίες, και υπηρεσίες πληροφοριών. Στην ουσία, η συζήτηση για πολλές απ’ αυτές τις τεχνικές γίνεται στα πλαίσια της χρήσης τους στη θέση των «παραδοσιακών μηχανισμών καταστολής» ενάντια σε ανθρώπους που είναι ύποπτοι (αλλά όχι κατηγορούμενοι ή καταδικασμένοι) για κοινά εγκλήματα ή, πιο συχνά, για «χακτιβισμό», εννοώντας αυτούς που χρησιμοποιούν την διαδικτυακή διαμαρτυρία για πολιτικούς σκοπούς.
Ο τίτλος σε ένα απ’ αυτά τα ντοκουμέντα αντικατοπτρίζει την πλήρη επίγνωση της υπηρεσίας ότι «ξεπερνά τα όρια» χρησιμοποιώντας «κυβερνο-επιθετικές» τεχνικές ενάντια σε ανθρώπους που δεν έχουν καμία σχέση με τρομοκρατία ή απειλές προς την εθνική ασφάλεια, και βασικά, έχει σχέση κεντρικά με πράκτορες του κράτους που ερευνούν κοινά εγκλήματα:
Δεν έχουν σημασία οι απόψεις σας για τους «Anonymous», τους «χακτιβιστές» ή τους μικρο-παραβάτες, δεν είναι δύσκολο να δείτε πόσο επικίνδυνο είναι οι μυστικές υπηρεσίες των κυβερνήσεων να μπορούν να στοχεύουν οποιοδήποτε άτομο θέλουν –το οποίο δεν έχει κατηγορηθεί ποτέ, πόσο μάλλον καταδικαστεί για κάποιο έγκλημα– με αυτές τις διαδικτυακές τακτικές εξαπάτησης, δυσφήμισης και παρενόχλησης.
Προβάλλεται μια ισχυρή διαφωνία σ’ αυτό, όπως έδειξε ο Jay Leideman στην Guardian στα πλαίσια της δίωξης Paypal 14 των χακτιβιστών, ότι η τακτική «denial of service» (άρνηση υπηρεσίας) που χρησιμοποιούν οι χακτιβιστές προκαλεί μικρές ζημιές (στις περισσότερες περιπτώσεις), και πάντως πολύ μικρότερες από αυτές που διαπράττουν οι κυβερνο-πολεμικές τακτικές των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, και προσεγγίζουν πιο πολύ τον τύπο της πολιτικής διαμαρτυρίας που προστατεύεται από την Πρώτη Τροπολογία (του Αμερικανικού Συντάγματος).
Γενικότερα, πέρα από τους χακτιβιστές, αυτές οι υπηρεσίες παρακολούθησης έχουν αυτο-προικιστεί με την εξουσία να καταστρέφουν εσκεμμένα τις υπολήψεις προσώπων και να παρενοχλούν την διαδικτυακή πολιτική τους δραστηριότητα ακόμα κι όταν δεν έχουν κατηγορηθεί για κάποιο έγκλημα, κι όταν οι πράξεις τους δεν έχουν καμία σύνδεση με τρομοκρατία ή απειλή της εθνικής ασφάλειας. Όπως είπε η ειδικός περί των Anonymous Gabriella Coleman του πανεπιστήμιου McGill, «η στοχοποίηση των Anonymous και άλλων χακτιβιστών ισοδυναμεί με στοχοποίηση πολιτών λόγω της έκφρασης των πολιτικών τους πεποιθήσεων, με αποτέλεσμα την καταστολή της νόμιμης δυσαρέσκειας». Επικεντρώνοντας στη δημοσιευμένη μελέτη της, η καθηγήτρια Coleman αμφισβήτησε σφοδρά τον ισχυρισμό ότι «υπάρχει κάτι τρομοκρατικό/βίαιο στις πράξεις τους». Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης να παρακολουθεί και να επηρεάζει τις διαδικτυακές επικοινωνίες και μυστικά να διεισδύει σε online κοινότητες με σκοπό να σπείρει διχογνωμίες και να διαδώσει ψευδείς πληροφορίες, έχει καταστρωθεί προ πολλού. Ο καθηγητής νομικής στο Harvard Cass Sunstein, στενός σύμβουλος του Obama και πρώην επικεφαλής του γραφείου πληροφοριών και κανονιστικών υποθέσεων του Λευκού Οίκου, έγραψε ένα επικριτικό άρθρο το 2008 προτείνοντας η κυβέρνηση των ΗΠΑ να προσλάβει ομάδες μυστικών πρακτόρων και ψευτο-ανεξάρτητων υποστηρικτών για πραγματοποιήσουν «γνωστική διείσδυση» σε διαδικτυακές ομάδες και ιστοτόπους, όπως και σε άλλες ομάδες που δραστηριοποιούνται. Ο Sunstein πρότεινε, επίσης, να στείλουν μυστικούς πράκτορες σε chat rooms, κοινωνικά δίκτυα, ακόμα και σε ομάδες ανοιχτού χώρου, που διαδίδουν αυτό που θεωρεί αυτός ως λάθος και προκαλώντας βλάβη στις «θεωρίες συνωμοσίας» της κυβέρνησης. Η ειρωνεία είναι ότι ο ίδιος ο Sunstein κλήθηκε πρόσφατα από τον Obama να εργασθεί στην ομάδα ανασκόπησης της NSA που δημιουργήθηκε από το Λευκό Οίκο, η οποία -παρά το ότι ισχυρίζεται πως αμφισβητεί βασικούς απόψεις της NSA- προχώρησε στο να προτείνει βελτιωτικές μεταρρυθμίσεις στις εξουσίες της υπηρεσίας (οι πιο πολλές από τις οποίες αγνοήθηκαν από τον πρόεδρο).
Αλλά αυτά τα ντοκουμέντα της GCHQ είναι τα πρώτα που αποδεικνύουν ότι μια μεγάλη δυτική κυβέρνηση χρησιμοποιεί κάποιες από τις πιο αμφιλεγόμενες τακτικές για να διαχύσει την διαδικτυακή εξαπάτηση και να βλάψει την υπόληψη όσων στοχοποιούνται. Με τις τακτικές που χρησιμοποιούν, το κράτος διαδίδει ψέματα εσκεμμένα στο διαδίκτυο για συγκεκριμένα άτομα, μεταξύ άλλων αυτό που η GCHQ αποκαλεί επιχειρήσεις «ψεύτικος φίλος» και email σε οικογένειες και φίλους συγκεκριμένων ατόμων. Ποιός θα εμπιστευόταν μια κυβέρνηση που ασκεί αυτές τις εξουσίες, πόσο μάλλον όταν το κάνει κρυφά, χωρίς κάποια ουσιαστική επίβλεψη, και έξω από κάθε αναγνωρίσιμο νομικό πλαίσιο;
Μετά υπάρχει η χρήση της ψυχολογίας και άλλων κοινωνικών επιστημών όχι μόνο για την κατανόηση, αλλά και για τον έλεγχο και διαμόρφωση τού πώς ο διαδικτυακός ακτιβισμός και οι συνομιλίες ξεδιπλώνονται. Το ακόλουθο ντοκουμέντο αφορά την καθοδήγηση της δουλειάς του «Πυρήνα Επιχειρήσεων Ανθρώπινων Επιστημών» της GCHQ, που αφορά στην «ανθρώπινη ιντερνετική κατασκοπεία» και τη «στρατηγική επιρροή και παρενόχληση»:
Με τον τίτλο «Μυστική Online Δράση» το έγγραφο περιγράφει με λεπτομέρειες μια σειρά μεθόδων για επιχειρήσεις «επιρροής και πληροφοριών» όπως και «παρενόχλησης και επίθεσης διαδικτύου», ενώ αναλύει πώς τα ανθρώπινα όντα μπορούν να χειραγωγηθούν με τη χρήση «ηγετών», «εμπιστοσύνης», «πειθαρχίας» και «συμμόρφωσης»:
Τα ντοκουμέντα παρουσιάζουν θεωρίες τού πώς οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν ο ένας με τον άλλον, ιδιαίτερα online, και μετά επιχειρούν να ορίσουν τρόπους για να επηρεάσουν τα αποτελέσματα – ή να «παίξουν»:
Μέσω των άρθρων τέθηκαν αναρίθμητα ερωτήματα στην GCHQ, μεταξύ των οποίων:
1. Συμμετέχει η GHCQ σε επιχειρήσεις «ψεύτικος φίλος», όπου δημοσιεύεται υλικό στο διαδίκτυο και ψευδώς αποδίδεται σε κάποιον άλλο;
2. Συμμετέχει η GCHQ σε προσπάθειες να επηρεάσει ή να πλαστογραφήσει τις πολιτικές συνομιλίες στο διαδίκτυο;
3. Εξουσιοδοτεί η GCHQ τη στοχοποίηση κοινών εγκληματιών (όπως οι τηλεπωλητές που εξαπατούν τα θύματά τους), ή μόνο τις απειλές εκ του εξωτερικού;
Ως συνήθως, αγνόησαν αυτές τις ερωτήσεις και έστειλαν τα θολά κλισέ τους που δεν απαντούν σε τίποτα: «Είναι εδώ και καιρό πολιτική μας να μην σχολιάζουμε θέματα κατασκοπείας. Επιπλέον, όλη η δουλειά της GCHQ γίνεται σύμφωνα με ένα αυστηρό νομικό και πολιτικό πλαίσιο που διασφαλίζει ότι όλες οι δραστηριότητές μας είναι εξουσιοδοτημένες, απαραίτητες και σύννομες, και ότι υπάρχει εξονυχιστική επίβλεψη από τον υπουργό εσωτερικών, τους επιτρόπους υπηρεσιών υποδοχής μεταναστών και κατασκοπείας και την κοινοβουλευτική επιτροπή κατασκοπείας και ασφάλειας. Όλες οι επιχειρησιακές μας διαδικασίες αυστηρά υιοθετούν αυτή τη θέση».
Η άρνηση αυτών των υπηρεσιών να «σχολιάσουν θέματα κατασκοπείας» σημαίνει: δε μιλάνε για τίποτα απ’ όσα κάνουν – είναι ακριβώς ο λόγος που η αποκάλυψη της δράσης τους είναι τόσο πολύ επείγουσα, η δημοσιογραφία που το στηρίζει αυτό τόσο καθαρά είναι προς το δημόσιο συμφέρον, και οι αυξανόμενες μανιώδεις επιθέσεις από αυτές τις υπηρεσίες είναι τόσο εύκολο να γίνουν κατανοητές. Οι ισχυρισμοί ότι οι κυβερνητικές υπηρεσίες διεισδύουν σε διαδικτυακές κοινότητες συχνά απορρίπτονται ως θεωρίες συνωμοσίας, αλλά αυτά τα ντοκουμέντα δεν αφήνουν αμφιβολία ότι κάνουν αυτό ακριβώς.
Είναι αποδεκτό από κάθε άποψη πως καμμία κυβέρνηση δε θα έπρεπε να συνδέεται με τακτικές όπως αυτές: ποιά δικαιολογία μπορεί να υπάρξει ώστε να επιτρέπεται στις κυβερνητικές υπηρεσίες να στοχοποιούν ανθρώπους –που δεν έχουν κατηγορηθεί για κανένα έγκλημα– να καταστρέφουν την υπόληψή τους, να διεισδύουν σε ιντερνετικές πολιτικές κοινότητες, και να αναπτύσσουν τακτικές ελέγχου των συνομιλιών στο διαδίκτυο; Αλλά το να επιτρέπεται να μην γίνονται δημόσια γνωστές τέτοιου είδους πρακτικές και συνακόλουθα να καταλογίζονται ευθύνες είναι μία στάση εντελώς αδικαιολόγητη.
Μετάφραση-Απόδοση: Αναρχικός Πυρήνας ΞΑΝΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ
Από την ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 137, Απρίλιος 2014
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου