«ΖΟΥΓΚΛΑ» Η ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
της Μαρίνας Νικολάκη
«Νόμος» στην αγορά εργασίας τείνει να γίνει πλέον η εποχιακή και υποαμειβόμενη απασχόληση. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 201.793 προσλήψεις το 54,16% αφορούσε θέσεις μερικής και εκ περιτροπής εργασίας. Το γεγονός αποτυπώνει την "ζούγκλα" στην αγορά εργασίας, "τσαλακώνοντας" την ευφορία που καλλιεργείται περί μείωσης της ανεργίας.
Τον Σεπτέμβριο, όπου θα γίνει η δεύτερη αξιολόγηση το ζήτημα των εργασιακών είναι από τα θέματα που σίγουρα θα αποτελέσει σημείο σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας και δανειστών. Το θέμα είναι πως αν καταφέρουν για μια ακόμη φορά οι ευρωπαίοι εταίροι μας να περάσουν τις εξωφρενικές απαιτήσεις τους (μέσα από απειλές πάντα) που όπως έχουμε γράψει αφορούν σε ακόμα μεγαλύτερες μειώσεις μισθών, απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων αλλά και σε κόψιμο 13ου- 14ου μισθού, η κατάσταση στην Ελλάδα θα γίνει ακόμα χειρότερη...
Νέοι και φθηνοί
Tο σύστημα «Εργάνη» καταδεικνύει αφενός την κυριαρχία των ευέλικτων μορφών εργασίας, που έχουν ως συνεπακόλουθο την επικράτηση σημαντικά χαμηλών αμοιβών, αφετέρου δείχνει ότι οι επιχειρήσεις υπό το βάρος της αύξησης του μη μισθολογικού κόστους, απολύουν μεγαλύτερους σε ηλικία εργαζόμενους για να προσλάβουν μικρότερους και κατά κύριο λόγο φθηνότερους απασχολούμενους. Ετσι σε 201.793 προσλήψεις τον Ιούλιο, με μερική απασχόληση ήταν το 38,87% ή 78.432 θέσεις, ενώ το 15,29% ή 30.859 θέσεις αφορούσαν εκ περιτροπής εργασία. Συνολικά τον Ιούλιο αποχώρησαν από τη μισθωτή απασχόληση, είτε (κατά κύριο λόγο) γιατί απολύθηκαν, είτε γιατί έληξαν οι συμβάσεις τους, είτε γιατί οδηγήθηκαν σε οικειοθελή αποχώρηση, 182.512 άτομα, με αποτέλεσμα το συνολικό ισοζύγιο προσλήψεων - απολύσεων να προκύψει θετικό κατά 19.281 θέσεις εργασίας.
Οι νέες αυτές θέσεις εργασίας προκύπτουν από την επικράτηση των προσλήψεων έναντι των απολύσεων στις ηλικίες εργαζομένων από 15 έως 24 ετών (+22.533 θέσεις) καθώς και από 25 έως 29 ετών (+2.004 θέσεις). Από τους 30άρηδες και προς τα επάνω επικράτησαν οι απολύσεις. Συγκεκριμένα, στην ηλικιακή ομάδα 30-44 οι απολύσεις ήταν κατά 4.088 περισσότερες από τις προσλήψεις, στην ηλικιακή ομάδα 45-64 υπερίσχυσαν οι απολύσεις κατά 1.145 άτομα, ενώ και στους 64+ οι απολύσεις ήταν κατά 23 περισσότερες από τις προσλήψεις.
Φτωχοί εργαζόμενοι
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η δημιουργία των... φτωχών εργαζομένων συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό, καθώς από τις 1.265.383 προσλήψεις που έγιναν την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2016 οι 657.698 (51,2%) αφορούσαν θέσεις μερικής ή εκ περιτροπής εργασίας που οδηγούν σε χαμηλούς μισθούς κάτω των 400 ευρώ και αντίστοιχα μειωμένα έσοδα για τα κρατικά ταμεία. Συγκεκριμένα, 477.416 προσλήψεις αφορούσαν μερική και 180.2828 εκ περιτροπής απασχόληση. Το ισοζύγιο προσλήψεων - απολύσεων ήταν πάντως θετικό, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν 253.945 νέες θέσεις εργασίας στο υπό εξέταση επτάμηνο.
Μέσα σε έναν χρόνο από τον Ιούλιο του 2015, πρώτο μήνα εφαρμογής των capital controls, που είχε ως συνέπεια αρνητικό ισοζύγιο κατά 16.658 θέσεις, προκύπτουν φέτος 35.939 νέες θέσεις εργασίας.
Σε επίπεδο φύλου διαπιστώνεται ότι οι προσλήψεις είναι... ανδρική υπόθεση, καθώς από τις 19.281 νέες θέσεις που δημιουργήθηκαν τον περασμένο μήνα οι 15.871 αφορούσαν άνδρες, έναντι μόλις 3.410 που αφορούσαν γυναίκες.
Στην πρώτη θέση των κλάδων με τις περισσότερες προσλήψεις βρέθηκαν -λόγω καλοκαιριού- οι υπηρεσίες εστίασης (θετικό ισοζύγιο 19.448 θέσεων) και ακολουθούν τα καταλύματα (9.878), η βιομηχανία τροφίμων (6.912), το λιανικό εμπόριο (4.693) και το χονδρικό εμπόριο (619 θέσεις εργασίας).
Να θυμίσουμε πως με μια έκθεση- βόμβα 21 σελίδων οι Θεσμοί (Κομισιόν, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Μηχανισμός Σταθερότητας και ΔΝΤ) απαιτούν τεράστιες αλλαγές στα εργασιακά από την κυβέρνηση. Το κείμενο παραδόθηκε στην κυβέρνηση μετά το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης όπως αποκαλύπτει Κυριακάτικη εφημερίδα, σκιαγραφώντας την «ονειρική» αγορά εργασίας που φαντάζονται για την Ελλάδα οι δανειστές.
Κατώτατος μισθός: Παραμένει υψηλότερος σε σύγκριση με ανταγωνίστριες χώρες της Ελλάδας ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρά τη μείωση που ισχύει από το 2012 και το πάγωμα της προϋπηρεσίας στα 9-10 χρόνια. Η δομή του μισθού παραμένει εξαιρετικά περίπλοκη, λόγω της πρόσθετης αποζημίωσης (τριετίες) για διαφορετικά επίπεδα εμπειρίας. Παρόμοια δομή κατώτατου μισθού δεν υπάρχει σε άλλες χώρες. Οι αλλαγές που έγιναν θα συνεχιστούν και από το 2017 ο κατώτατος μισθός (586 ευρώ) θα είναι ένα ποσό αναφοράς (single rate), χωρίς επιδόματα και τριετίες.
Καθορισμός του μισθού: Οι δανειστές, επικαλούμενοι την πρακτική άλλων ευρωπαϊκών κρατών, τονίζουν ότι θα αποφασίζεται από το κράτος, όπως προβλέπει ο νόμος 4172/13, αφού συνεκτιμηθούν οι πραγματικές αντοχές της οικονομίας (επίπεδα ύφεσης ή ανάπτυξης), το ποσοστό ανεργίας, η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και η ανάγκη αύξησης των θέσεων εργασίας. Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων δεν θα είναι δεσμευτικός για τον κατώτατο μισθό, παρά μόνο συμβουλευτικός.
Αν το κράτος καθορίσει το μισθό στα 550 ευρώ, η κάθε επιχείρηση θα μπορεί να καθορίσει το πλαίσιο των αμοιβών με κατώφλι τον κατώτατο μισθό. Στην πράξη κλείνουν κάθε συζήτηση για την επαναφορά του καθορισμού του μισθού στη δικαιοδοσία των κοινωνικών εταίρων που υπαινίχθηκε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κατρούγκαλος. Τέτοια δικαιοδοσία δεν πρόκειται να υπάρξει για τον απλό λόγο ότι οι δανειστές στις προτάσεις που κάνουν επικαλούνται και τις βέλτιστες πρακτικές, δηλαδή όσα ισχύουν στις περισσότερες χώρες. Η κυβέρνηση θα κληθεί, λοιπόν, να ενεργοποιήσει το μηχανισμό καθορισμού του κατώτατου μισθού με πιθανότερο ενδεχόμενο μια νέα μείωση εντός του 2017, με πιθανότερο την αφαίρεση των επιδομάτων προϋπηρεσίας ή με κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού από τους νεοπροσλαμβανόμενους, ώστε να είναι “συγκρίσιμος” με τις άλλες χώρες της ΕΕ.
Ευελιξία αμοιβών (wage flexibility) και συλλογικές συμβάσεις μόνο σε επίπεδο επιχείρησης: Το μέτρο θα δώσει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να καθορίζουν διαφορετικά και χαμηλότερα επίπεδα αμοιβών για να αντέξουν στην κρίση. Η ευελιξία των μισθών με συμβάσεις σε επίπεδο επιχείρησης και μόνο όπως προτείνουν οι δανειστές θα φανερώσει την αδήλωτη εργασία και θα περιορίσει τη φοροδιαφυγή των αδήλωτων εισοδημάτων. Στην ουσία βάζουν “ταφόπλακα” στην επιστροφή των συλλογικών διαπραγματεύσεων μέσω εθνικής ή κλαδικής σύμβασης, που πρεσβεύει η κυβέρνηση.
Αύξηση του ορίου απολύσεων ως 10%, όπως ορίζει η κοινοτική οδηγία, και κατάργηση των περιορισμών στις ομαδικές απολύσεις: Στο κείμενο αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι “δυο περιοχές μπορεί να χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης: α) το κατώφλι για τον ορισμό των συλλογικών απολύσεων και β) την απαίτηση για διοικητική έγκριση των ομαδικών απολύσεων.
Το πρώτο αναφέρεται στο όριο των νόμιμων απολύσεων και τονίζεται ότι “θα μπορούσε να ευθυγραμμιστεί με την ισχύουσα οδηγία της ΕΕ, δηλαδή οι νόμιμες απολύσεις που μπορούν να κάνουν οι επιχειρήσεις άνω των 20 ατόμων κάθε μήνα να αυξηθούν από το 5% στο 10% του αριθμού των εργαζομένων. Ταυτόχρονα δε, με την αλλαγή αυτή το 10% θα εφαρμόζεται σε επιχειρήσεις που απασχολούν από 100 ως 300 άτομα (και 30 τουλάχιστον άτομα σε επιχειρήσεις με 300 εργαζόμενους και άνω), ενώ σήμερα το 5% εφαρμόζεται σε επιχειρήσεις με προσωπικό από 150 άτομα και άνω.
Ξήλωμα του συνδικαλιστικού νόμου με κατάργηση συνδικαλιστικών αδειών και άρση της ασυλίας στις απολύσεις: Σήμερα, εκτός 5 σπουδαίων λόγων (μεταξύ των οποίων κλοπή, δολιοφθορά, χρηματισμός) τα μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων εξαιρούνται από τις απολύσεις. Οι δανειστές ζητούν τη ριζική αναμόρφωση του νόμου και ταυτόχρονα την αύξηση του αριθμού των εργαζομένων που απαιτούνται για την επικύρωση των αποφάσεων για απεργίες, αλλά και τη συμμόρφωση των οργανώσεων με δικαστικές αποφάσεις σχετικά με τη νομιμότητα των απεργιών.
Επιπρόσθετα, σε επίπεδο επιχειρήσεων και σε αποφάσεις σωματείων, υποστηρίζουν την ανάγκη οι αποφάσεις να λαμβάνονται με πλειοψηφία των εργαζομένων και όχι με τα ποσοστά της απαρτίας που ορίζονται για τις συνελεύσεις.
Επαναφορά του δικαιώματος ανταπεργίας στους εργοδότες με δύο μορφές: Το “αμυντικό λοκ άουτ”, που θα δίνει το δικαίωμα σε μια επιχείρηση να προστατεύει χώρους και υλικοτεχνική υποδομή κλείνοντας συγκεκριμένα τμήματα, και το “επιθετικό λοκ άουτ” σε καταχρηστικές απεργίες με πλήρη αναστολή όλων των δραστηριοτήτων για μείωση ζημιών. Στο κείμενο, αναφέρεται μάλιτα το παράδοξο ότι η “ανταπεργία” ψηφίστηκε στην Ελλάδα όταν δεν υπήρχε σε άλλες χώρες και καταργήθηκε όταν την εφάρμοζαν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη.
Πηγή : http://www.pronews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου