Οι ΗΠΑ αλλάζουν τον κόσμο με σοκ – Οι δασμοί Trump εργαλείο δικαιοσύνης αλλά υπάρχει κίνδυνος να ξεσπάσει παγκόσμιο κραχ

Είναι απλώς μια μεγάλη διαπραγμάτευση ή εθνική έκτακτη ανάγκη για τις ΗΠΑ; 

Οι ΗΠΑ αλλάζουν τον κόσμο προς το δικαιότερο με τους δασμούς…
 

Ενώ πολλοί που εναντιώνονται αναφέρουν ότι ο Trump φέρνει χάος, ύφεση στην αμερικανική οικονομία και καταστροφή στο παγκόσμιο εμπόριο – θα συμβούν και τα τρία – εντούτοις οι δασμοί είναι εργαλείο δικαιοσύνης.
 

Ο βασικός σκοπός του Trump είναι να μηδενίσει το εμπορικό έλλειμμα των 122 δισεκ. δολαρίων και να μετατρέψει την αμερικανική οικονομία από οικονομία κατανάλωσης σε οικονομία βιομηχανικής παραγωγής και βεβαίως να μειώσει το δημόσιο χρέος των 36,2 τρισεκ. δολαρίων με 1,2 τρισεκ. ετησίως τοκοχρεολύσια.
 

Γιατί;
 

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Trump ανακοίνωσε νέους σαρωτικούς δασμούς σε προϊόντα που εισάγονται από τον υπόλοιπο κόσμο.
 

Ο Trump ισχυρίζεται ότι ένας δασμός 10% σε όλα τα έθνη και πολύ υψηλότεροι συντελεστές έως και 50% σε μεμονωμένες χώρες θα τονώσουν την οικονομία των ΗΠΑ και θα προστατεύσουν τις θέσεις εργασίας.

Ωστόσο, υπάρχουν προειδοποιήσεις ότι οι τιμές των προϊόντων θα αυξηθούν για τους καταναλωτές των ΗΠΑ και ότι η κίνηση θα μπορούσε να βλάψει την παγκόσμια οικονομία.

Τι είναι οι δασμοί και πώς λειτουργούν;

Οι δασμοί είναι φόροι που επιβάλλονται σε αγαθά που εισάγονται από άλλες χώρες.

 
Συνήθως, αποτελούν ποσοστό της αξίας ενός προϊόντος.
Για παράδειγμα, για δασμό 25% σε ένα προϊόν 10 δολαρίων θα σήμαινε επιπλέον χρέωση 2,50 δολάρια οπότε το προϊόν θα κοστίζει 12,5 δολάρια.
Οι εταιρείες που φέρνουν τα ξένα αγαθά στις ΗΠΑ πρέπει να πληρώσουν το φόρο στο δημόσιο.
 

Οι εταιρείες μπορούν να επιλέξουν να μετακυλίσουν μέρος ή όλο το κόστος στους πελάτες ή μπορεί να αποφασίσουν να εισάγουν λιγότερα ξένα αγαθά.

Η αγαπημένη λέξη

Ο Trump λέει ότι η λέξη «δασμοί» είναι η αγαπημένη του λέξη και για δεκαετίες υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να τους χρησιμοποιήσουν για να τονώσουν την οικονομία τους.
 

Κατά τον Trump οι δασμοί θα ενθαρρύνουν τους καταναλωτές των ΗΠΑ να αγοράσουν περισσότερα προϊόντα αμερικανικής παραγωγής και όχι εισαγόμενα, θα αυξήσουν το ποσό του φόρου λόγω αύξησης πωλήσεων και θα οδηγήσουν σε τεράστια επίπεδα επενδύσεων στις ΗΠΑ.

Ο άλλος κόσμος είναι απατεώνες κατά τον Trump και δεν έχει και πολύ άδικο

Ο Trump θέλει να μειώσει το χάσμα μεταξύ της αξίας των αγαθών που αγοράζουν οι ΗΠΑ από άλλες χώρες και της αξίας αυτών που πωλούν σε αυτές.

 
Υποστηρίζει ότι η Αμερική έχει εκμεταλλευτεί από «απατεώνες» και «λεηλατήθηκε» από ξένους δήθεν εταίρους.

Ο Trump είπε ότι ένας ελάχιστος δασμός 10% θα ισχύει για όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ από τις 5 Απριλίου.

Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αργεντινή, η Αυστραλία, η Βραζιλία και η Σαουδική Αραβία είναι μεταξύ των χωρών για τις οποίες ισχύει.

Ωστόσο, πολλά έθνη θα αντιμετωπίσουν πολύ υψηλότερους δασμούς, ξεκινώντας από τις 9 Απριλίου.

Αυτοί οι δασμοί περιλαμβάνουν 49% στα προϊόντα της Καμπότζης, 46% στις εισαγωγές από το Βιετνάμ και ένα επιπλέον 34% σε εκείνα από την Κίνα (επιπλέον των δασμών 20% που είχαν ανακοινωθεί προηγουμένως). 

 
Τα αγαθά από την ΕΕ θα φορολογηθούν με δασμούς 20%.

 
Οι υψηλότεροι δασμοί σε ορισμένες χώρες σημαίνει ότι είναι οι μεγαλύτεροι παραβάτες. 

 

 

Πως υπολογίστηκε ο δασμολογικός συντελεστής;

Ο δασμολογικός συντελεστής υπολογίστηκε με βάση ότι θα εξαλείψει το έλλειμμα εμπορίου αγαθών των ΗΠΑ με κάθε χώρα.

 
Όταν ο Trump παρουσίασε ένα γιγάντιο χάρτη από χαρτόνι που περιγράφει λεπτομερώς τους δασμούς στον Κήπο των Τριαντάφυλλων του Λευκού Οίκου, αρχικά υποτέθηκε ότι οι χρεώσεις βασίζονταν σε έναν συνδυασμό υφιστάμενων δασμών και άλλων εμπορικών φραγμών (όπως κανονισμοί).

Αλλά αργότερα, ο Λευκός Οίκος δημοσίευσε αυτό που μπορεί να μοιάζει με περίπλοκο μαθηματικό τύπο.

 
O οικονομικός τύπος για τον καθορισμό των δασμών, συνοψίζεται σε απλά μαθηματικά: πάρτε το εμπορικό έλλειμμα για τις ΗΠΑ σε αγαθά με μια συγκεκριμένη χώρα, διαιρέστε το με τις συνολικές εισαγωγές αγαθών από τη συγκεκριμένη χώρα και, στη συνέχεια, διαιρέστε αυτόν τον αριθμό με δύο.
Εμπορικό έλλειμμα προκύπτει όταν μια χώρα αγοράζει (εισάγει) περισσότερα φυσικά προϊόντα από άλλες χώρες από όσα πουλά (εξάγει) σε αυτές.

Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ αγοράζουν περισσότερα αγαθά από την Κίνα από όσα πωλούν σε αυτές - υπάρχει έλλειμμα αγαθών 295 δισεκατομμυρίων δολαρίων. 

Το συνολικό ποσό των αγαθών που αγοράζει από την Κίνα είναι 440 δισεκατομμύρια δολάρια.

Διαιρώντας το 295 δισ με το 440 δισ φτάνεις στο 67% και το διαιρείς με το δύο και στρογγυλοποιείς προς τα πάνω. 

 
Επομένως, ο δασμός που επιβάλλεται στην Κίνα είναι 34%.

 
Ομοίως, καθορίζεται και δασμός 20% στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

Είναι «αμοιβαίοι» οι δασμοί Trump;

Πολλοί σχολιαστές έχουν επισημάνει ότι οι δασμοί δεν είναι αμοιβαία δηλαδή αντικατοπτρικοί δηλαδή αναλογικοί

Αμοιβαία θα σήμαινε ότι βασίστηκαν σε αυτά που οι χώρες χρεώνουν ήδη τις ΗΠΑ με τη μορφή υφιστάμενων δασμών, συν μη δασμολογικών φραγμών (π.χ. όπως κανονισμοί που αυξάνουν το κόστος).

Ο δασμολογικός συντελεστής υπολογίστηκε με βάση ότι θα εξαλείψει το έλλειμμα εμπορίου αγαθών των ΗΠΑ με κάθε άλλη χώρα.

 
Ο Trump δεν χρησιμοποίησε την φόρμουλα επιβολής δασμών σε χώρες που αγοράζουν περισσότερα αγαθά από τις ΗΠΑ από όσα πωλούν σε αυτές δηλαδή οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό πλεόνασμα.

 
Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ δεν έχουν επί του παρόντος εμπορικό έλλειμμα αγαθών με το Ηνωμένο Βασίλειο.

 
Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει χτυπηθεί με δασμούς 10%.

Συνολικά, περισσότερες από 100 χώρες καλύπτονται από το νέο δασμολογικό καθεστώς.

«Πολλές ευρύτερες επιπτώσεις»

Ο Trump πιστεύει ότι οι ΗΠΑ έχουν μια κακή συμφωνία στο παγκόσμιο εμπόριο.

 
Κατά την άποψή του, άλλες χώρες πλημμυρίζουν τις αμερικανικές αγορές με φθηνά αγαθά - κάτι που βλάπτει τις αμερικανικές εταιρείες και κοστίζει θέσεις εργασίας.
Ταυτόχρονα, αυτές οι χώρες θέτουν φραγμούς που καθιστούν τα προϊόντα των ΗΠΑ λιγότερο ανταγωνιστικά στο εξωτερικό.

Π.χ. η Ιαπωνία επιβάλλει δασμούς 700% στο ρύζι που παράγουν οι αμερικάνοι και το εξάγουν στην Ιαπωνία.

 
Έτσι, χρησιμοποιώντας δασμούς για την εξάλειψη των εμπορικών ελλειμμάτων, ο Trump ελπίζει να αναζωογονήσει την αμερικανική μεταποίηση και να προστατεύσει τις θέσεις εργασίας.

 

 

Θα επιτύχει όμως αυτό το νέο δασμολογικό καθεστώς το επιθυμητό αποτέλεσμα;

Οι απόψεις είναι πολλές. 

Η συντριπτική άποψη είναι ότι ενώ οι δασμοί ενδέχεται να μειώσουν το έλλειμμα αγαθών μεταξύ των ΗΠΑ και των μεμονωμένων χωρών, δεν θα μειώσουν το συνολικό έλλειμμα μεταξύ των ΗΠΑ και του υπόλοιπου κόσμου τόσο δραματικά.

 
Αυτό συμβαίνει επειδή το υπάρχον συνολικό έλλειμμα των ΗΠΑ δεν οφείλεται αποκλειστικά στους εμπορικούς φραγμούς, αλλά στον τρόπο λειτουργίας της οικονομίας των ΗΠΑ.

Οι Αμερικανοί ξοδεύουν και επενδύουν περισσότερα από όσα κερδίζουν και αυτό το κενό σημαίνει ότι οι ΗΠΑ αγοράζουν περισσότερα από τον κόσμο από όσα πωλούν. 

Έτσι, όσο συνεχίζεται αυτό, οι ΗΠΑ μπορεί να συνεχίσουν να έχουν έλλειμμα παρά την αύξηση των δασμών με τους παγκόσμιους εμπορικούς τους εταίρους.

Ορισμένα εμπορικά ελλείμματα μπορεί επίσης να υπάρχουν για διάφορους νόμιμους λόγους - όχι μόνο λόγω των δασμών. 

Για παράδειγμα, η αγορά τροφίμων που είναι ευκολότερο ή φθηνότερο να παραχθεί σε κλίματα άλλων χωρών.

 
Ο Thomas Sampson του London School of Economics είπε: «Η φόρμουλα έχει σχεδιαστεί ως αντίστροφος εξορθολογισμός της επιβολής δασμών σε χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό έλλειμμα. 

Δεν υπάρχει οικονομική λογική για να γίνει αυτό και θα κοστίσει ακριβά στην παγκόσμια οικονομία».

Θα αυξηθούν οι τιμές για τους καταναλωτές των ΗΠΑ;

Πολλοί οικονομολόγοι αναμένουν ότι οι δασμοί θα αυξήσουν τις τιμές σε μια σειρά εισαγόμενων αγαθών, καθώς οι εταιρείες θα μετακυλήσουν στους καταναλωτές μέρος ή όλο το αυξημένο κόστος τους.

Τα προϊόντα που επηρεάζονται θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τα πάντα, από μπύρα, ουίσκι και τεκίλα μέχρι σιρόπι σφενδάμου, καύσιμα και αβοκάντο.

Ορισμένες εταιρείες μπορεί επίσης να αποφασίσουν να εισάγουν λιγότερα ξένα προϊόντα - ή να σταματήσουν εντελώς - κάτι που με τη σειρά του θα μπορούσε να κάνει πιο ακριβά αυτά που είναι διαθέσιμα.

Τι συμβαίνει με τα ανταλλακτικά π.χ. αυτοκινήτων;

Οι τιμές των προιόντων που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ με χρήση εισαγόμενων εξαρτημάτων ενδέχεται επίσης να αυξηθούν.

 
Για παράδειγμα, τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων συνήθως διασχίζουν τα σύνορα των ΗΠΑ, του Μεξικού και του Καναδά πολλές φορές πριν το όχημα συναρμολογηθεί πλήρως.

Το αλουμίνιο σε σκόνη από το Τενεσί μετατρέπεται σε ράβδους στην Πενσυλβάνια, πριν περάσουν τα σύνορα, ώστε οι ράβδοι να μπορούν να διαμορφωθούν και να γυαλιστούν στον Καναδά, στη συνέχεια μεταφέρονται στο Μεξικό για να συναρμολογηθούν σε έμβολα, πριν επιστρέψουν πίσω στις ΗΠΑ

 
Οι τιμές των αυτοκινήτων αναμενόταν ήδη να αυξηθούν ως αποτέλεσμα των προηγούμενων δασμών.

 
Το κόστος ενός αυτοκινήτου που κατασκευάζεται με εξαρτήματα από το Μεξικό και τον Καναδά μόνο μπορεί να αυξηθεί κατά 4.000-10.000 δολάρια ανάλογα με το όχημα, σύμφωνα με αναλυτές του Anderson Economic Group.

Τα μέτρα θα μπορούσαν επίσης να πλήξουν την οικονομία των ΗΠΑ;

Η πιθανότητα ύφεσης αυξήθηκε στο 50% μετά την ανακοίνωση του Trump για νέους δασμούς, σύμφωνα με τον πρώην επικεφαλής οικονομολόγο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Ken Rogoff.

Ωστόσο ούτε ο Trump έχει αποκλείσει την παροδική ύφεση ως αποτέλεσμα των εμπορικών πολιτικών του. 

Ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ είπε ότι οι δασμοί «άξιζαν τον κόπο» ακόμα κι αν οδηγούσαν σε οικονομική ύφεση.

Αυτή είναι η μεγαλύτερη αλλαγή στο παγκόσμιο εμπόριο τα τελευταία 100 χρόνια

Ο αντίκτυπος αυτών των δασμών στην παγκόσμια οικονομία θα είναι τεράστιος.

 
Μπορούν να μετρηθούν από τις γραμμές σε ένα διάγραμμα των εσόδων από τους δασμούς των ΗΠΑ που πηδούν σε επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί εδώ και έναν αιώνα - πέρα από αυτά που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια του υψηλού προστατευτισμού της δεκαετίας του 1930.

 
Αλλά το πραγματικό μέτρο αυτών των αλλαγών θα είναι σημαντικές αλλαγές σε μακροχρόνιες παγκόσμιες οδούς εμπορίου.

Στην καρδιά του, αυτός είναι ένας καθολικός δασμός 10% σε όλες σχεδόν τις εισαγωγές στις ΗΠΑ για κάθε χώρα. 

Επιπλέον, δεκάδες «χειρότεροι παραβάτες» θα χρεωθούν αμοιβαία για εμπορικά πλεονάσματα.

Οι δασμοί στα ασιατικά έθνη είναι πραγματικά αξιοσημείωτοι. 

Θα σπάσουν τα επιχειρηματικά μοντέλα χιλιάδων εταιρειών, εργοστασίων και πιθανώς ολόκληρων εθνών.

Μερικές από τις αλυσίδες εφοδιασμού που δημιουργούνται από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου θα σπάσουν αμέσως. 

 
Ο αναπόφευκτος αντίκτυπος θα είναι σίγουρα να τους ωθήσει προς την Κίνα.

Είναι απλώς μια μεγάλη διαπραγμάτευση ή εθνική έκτακτη ανάγκη για τις ΗΠΑ;

Λοιπόν, η κυβέρνηση των ΗΠΑ φαίνεται να διεκδικεί τα έσοδα από τους δασμούς για τις προγραμματισμένες φορολογικές περικοπές. 

Το περιθώριο για γρήγορη προσαρμογή φαίνεται περιορισμένο. 

Όπως είπε ξεκάθαρα ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου: 

«Αυτό δεν είναι διαπραγμάτευση, είναι εθνική έκτακτη ανάγκη».

 
Με βάση τον ιστορικό μέσο συντελεστή δασμών των ΗΠΑ στις εισαγωγές από το 1891 έως το 2024 και την εκτίμηση της Capital Economics για το πόσο θα μπορούσε να ανέλθει ο συντελεστής με βάση τους δασμούς που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ. 

Το 1891, ο μέσος συντελεστής ήταν 25,2% και έφτασε στο υψηλό του 29,3% στο 19,9% πριν πέσει στο 19% στο 19,1% και πάλι κοντά στο 20% στις αρχές της δεκαετίας του 1930, πριν μειωθεί σταδιακά στο 2,3% το 2024. 

 
Με βάση τις εκτιμήσεις της Capital Economics, το ποσοστό εκτινάσσεται στο 22% το 2025.

Τι αποκαλύπτεται;

Όλα αυτά αποκαλύπτουν δύο πράγματα.
Στόχος της πολιτικής είναι να μειώσει το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ στο μηδέν.
Αυτή είναι μια αξιοσημείωτη αλλαγή δρομολόγησης των ροών του παγκόσμιου εμπορίου και εξηγεί τη συγκεκριμένη τιμωρητική εστίαση στην Ασία.

Δεύτερον, είναι ξεκάθαρο ότι οι διμερείς διαπραγματεύσεις δεν είχαν μεγάλη διαφορά, ή στην πραγματικότητα καμία διαφορά.

 
Τα ελλείμματα και τα πλεονάσματα αποτελούν φυσιολογικό μέρος ενός λειτουργικού εμπορικού συστήματος όπου οι χώρες ειδικεύονται σε ό,τι είναι το καλύτερο στο να παράγουν.
Οι ΗΠΑ έχουν πλέον θεαματικά τερματίσει αυτή τη λογική.

Αλλά η αλλαγή εργοστασίων θα πάρει χρόνια. 

Οι δασμοί σε αυτήν την κλίμακα στην Ανατολική Ασία, ειδικά στο 30 ή 40% θα αυξήσουν τις τιμές των ρούχων, των παιχνιδιών και των ηλεκτρονικών ειδών πολύ πιο γρήγορα.

Το ερώτημα τώρα είναι πώς απαντά ο υπόλοιπος κόσμος;

Η Ευρώπη θα μπορούσε να αποφασίσει να μην συνεχίσει να αγοράζει τις καταναλωτικές μάρκες που δημιουργήθηκαν στις ΗΠΑ και αγαπήθηκαν σε όλο τον κόσμο.

 
Το μονοπώλιο στην παροχή υπηρεσιών μέσων κοινωνικής δικτύωσης από μεγάλες τεχνολογίες των ΗΠΑ θα μπορούσε να κλονιστεί.

Και οι αρχές των ΗΠΑ μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν τα επιτόκια για να καταπολεμήσουν την αναπόφευκτη άνοδο του πληθωρισμού.

Ένας ακατάστατος παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος φαίνεται αναπόφευκτος.

Είμαστε μεταξύ 1929 και 1930 ή καμία σχέση;

Είμαστε μεταξύ 1929 και 1930 ή καμία σχέση με αφορμή τους δασμούς Trump;

 
Πρώτη βγαίνει η Deutsche Bank: «Ο μέσος δασμός των ΗΠΑ κινείται προς τα επίπεδα των αρχών του 20ου αιώνα»

Συναλλαγές σαν να είναι η δεκαετία του 1930

Ο S&P 500 υποχώρησε 13,7% τις πρώτες 64 ημέρες διαπραγμάτευσης του 2025, το 6ο χειρότερο ξεκίνημα ενός έτους στην ιστορία. 

 
Όπως και στις αρχές του 1930.

Περισσότερο 1930

Ο S&P 500 υποχώρησε 10% σε δύο ημέρες, με κάθε μέρα να πέφτει τουλάχιστον 4%. 

Προηγούμενες φορές αυτό συνέβη: 1929, 1932, 1933, 1940, 1987, 2008 και 2020.

 

 

Ούτε καν στη δεκαετία του 1930

Οι δασμοί των ΗΠΑ ως ποσοστό επί του ΑΕΠ βρίσκονται σε ιστορικά άνευ προηγουμένου έδαφος.

Μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις φόρων στις ΗΠΑ από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο...
Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν μέχρι στιγμής φέτος ισοδυναμούν με μια από τις μεγαλύτερες αυξήσεις φόρων στις ΗΠΑ από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Είμαστε κοντά σε Μεγάλη ύφεση τύπου Βαϊμάρης ή Παγκόσμιο πόλεμο;

1929 Μεγάλη Ύφεση τύπου Βαϊμάρης ή το 1939 στα πρόθυρα του Παγκόσμιου Πολέμου...;

 

 

Πηγή : www.bankingnews.gr