Η εμπειρία του Μεξικού

Το μόνο σχέδιο που έχει δυστυχώς η ελληνική κυβέρνηση είναι το «Μένουμε σπίτι» – ενώ από την πλευρά της μακροοικονομικής πολιτικής το «Βλέποντας και κάνοντας», χωρίς καμία πρόβλεψη για τη μετά πανδημίας εποχή – όπου θα μας βρει με τεράστια ελλείμματα και χρέη, χωρίς καμία φροντίδα για τη διαχείριση και χρηματοδότηση τους. Ακόμη χειρότερα, με μία εποχή βαθιάς ύφεσης και λανθασμένων μέτρων που έχει προηγηθεί, η οποία έχει «γονατίσει» τους Έλληνες – με την Ελλάδα υποχείριο της Γερμανίας και κυβερνώμενη από γερμανόφιλες κυβερνήσεις. Οι συνέπειες για τον τουρισμό του Μεξικού πάντως από τον ιό Η1Ν1το 2009, ο οποίος αποτελεί το 8,7% του ΑΕΠ του, έναντι σχεδόν 21% της Ελλάδας, ήταν καταστροφικές – αφού χάθηκε κατά μέσον όρο το 80% των εσόδων του. Όλα αυτά παρά το ότι διέθετε ένα σχέδιο που είχε προετοιμαστεί από το 2003 και προέβλεπε μία επιδημία γρίπης κάτω από διαφορετικά σενάρια – ένα σχέδιο που περιελάμβανε την υγειονομική ασφάλεια ως μέρος του δόγματος εθνικής ασφαλείας, ενώ εκπονήθηκε από μία ομάδα ειδικών επιστημόνων υψηλού επιπέδου που συμμετείχαν ο γραμματέας Εθνικής Άμυνας και ο γραμματέας του πολεμικού Ναυτικού. Περιείχε δε ειδικές δράσεις για κάθε θεσμικό όργανο, με επιχειρησιακές στρατηγικές για πολλούς τομείς – οπότε ήταν εύκολος ο συντονισμός και η ωριμότητα που επέδειξε το Μεξικό στην καταπολέμηση του Η1Ν1.

Ανάλυση 

Η διαχείριση της υγειονομικής κρίσης στην Ελλάδα έχει ιδιαίτερη σπουδαιότητα, αφού η χώρα μας είναι η πλέον υπερχρεωμένη στα παγκόσμια ιστορικά χρονικά – τόσο όσον αφορά το δημόσιο χρέος, κυρίως όμως όσον αφορά το κόκκινο ιδιωτικό χρέος. Η βοήθεια δε που θα μπορούσε να περιμένει από την ΕΕ είναι ασήμαντη – αφού συμμετέχει στο QE της ΕΚΤ μόλις με 15 δις € εκ των οποίων έχουν καταναλώσει οι τράπεζες ήδη τα 8 δις €, ενώ στο περιβόητο πακέτο των 540 δις € της αναλογούν μόνο 6-8 δις € και αυτά με δυσανάλογα ανταλλάγματα. Όσο για την επόμενη συζήτηση κορυφής, όπου ο Ιταλός πρωθυπουργός περιμένει να διασωθεί η πολιτική του καριέρα με την αλλαγή συμπεριφοράς της Γερμανίας, απλά δεν έχει ακόμη καταλάβει τα σχέδια της – τη δημιουργία του 4ου Ράιχ, αυτή τη φορά με οικονομικά όπλα (ανάλυση). 

Ως εκ τούτου εμείς πιστεύουμε πως η ελληνική κυβέρνηση δεν πρέπει να εφησυχάζει, αναζητώντας τρόπους επιβίωσης για την επόμενη ημέρα – ενώ οφείλει να προετοιμαστεί ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης που θα συμπεριλαμβάνει το αίτημα εξόδου από την ΕΕ (GREEXIT), με τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για τους όρους, ιδίως όσον αφορά τη διαγραφή ενός μεγάλου μέρους του δημοσίου χρέους, κατά το προηγούμενο της Γερμανίας το 1953. 

Με τον τρόπο αυτό θα μπορούσε να προβεί σε μία αντίστοιχη διαγραφή του κόκκινου ιδιωτικού χρέους, χωρίς την οποία δεν υπάρχει πια μέλλον για τους Έλληνες, ειδικά μετά το ξέσπασμα της πανδημίας – ενώ η παραμονή σε μία γερμανική ΕΕ, στην οποία επιβάλλεται η πολιτική λιτότητας και προτείνονται μνημόνια του ESM για την αντιμετώπιση κρίσεων, χωρίς διαγραφή χρεών, είναι δυστυχώς αδύνατη. Είχαμε άλλωστε επισημάνει από το 2010 πως, λόγω της μη ύπαρξης όπλων αντιμετώπισης κρίσεων εντός της Ευρωζώνης, η επόμενη θα οδηγούσε στη διάλυση της – εναλλακτικά στην υποταγή όλων των κρατών στη Γερμανία, την οποία δεν θεωρούμε ως λύση. 

Φυσικά ασφαλής τρόπος εξόδου από την ΕΕ δεν υπάρχει, ενώ ακόμη και η Γερμανία τότε που είχε τη στήριξη των Η.Π.Α. ως ανάχωμα απέναντι στη Σοβιετική Ένωση, χρειάστηκε δύο χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων για να επιτύχει το βασικό της στόχο – τη διαγραφή του 60% σχεδόν των χρεών της, την αποπληρωμή των υπολοίπων με ρήτρα εξαγωγών, καθώς επίσης την εξόφληση των πολεμικών επανορθώσεων μετά την επανένωση της που απέναντι στη χώρα μας και όχι μόνο δεν τήρησε. 

Εν τούτοις δεν υπάρχει άλλος δρόμος, ενώ βοηθάει η εμπειρία των κακών διαπραγματεύσεων της Μ. Βρετανίας στο BREXIT – μίας χώρας που δεν έχει βέβαια τα δικά μας μειονεκτήματα, οικονομικά και γεωπολιτικά (τουρκική απειλή), ενώ δέχεται μία ύπουλη νομισματική επίθεση της Γερμανίας μέσω της ΕΚΤ και προσπαθεί να αμυνθεί με τη βοήθεια της Σύγχρονης Νομισματικής Θεωρίας (ΜΜΤ, πηγή), όπου η κεντρική της τράπεζα αγοράζει ομόλογα απ’ ευθείας από το δημόσιο, χωρίς τη μεσολάβηση των αγορών (πηγή). 

Πόλεμος όμως χωρίς θύματα δεν υπάρχει, ενώ τίποτα δεν είναι αδύνατο για έναν αποφασισμένο λαό – για μία χώρα που θέλει να ανακτήσει την εθνική της ανεξαρτησία, την υπερηφάνεια και την αξιοπρέπεια της, παύοντας να ανέχεται την πολιτική της υποτέλειας και των υποκλίσεων των γερμανόφιλων κυβερνήσεων της που την οδηγεί στα σκουπίδια της ιστορίας. 

Η πανδημία στο Μεξικό 

Περαιτέρω, σε σχέση με την πανδημία, είναι πολύτιμη η εμπειρία του Μεξικού – στην πρωτεύουσα του οποίου, στις αρχές Απριλίου του 2009 (πηγή), αναφέρθηκαν αρκετές περιπτώσεις «άτυπης πνευμονίας» που προκλήθηκαν από τη γρίπη τύπου Α (κοινώς γρίπη των χοίρων ή Η1-Ν1). Φυσικά η κρίση του Η1Ν1 και του κορώνα-ιού είναι διαφορετικές σε μέγεθος και προκαλούνται από ιούς με διαφορετικά επίπεδα θνησιμότητας, αλλά βοηθάει στην εξαγωγή σημαντικών συμπερασμάτων – πόσο μάλλον όταν το Μεξικό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό, όπως η Ελλάδα. 

Αναλυτικότερα, η πανδημία Α (Η1Ν1) του 2009 είχε καταστροφικές οικονομικές επιπτώσεις στο Μεξικό, όπως ακριβώς ο COVID-19 σε παγκόσμιο επίπεδο – με την πτώση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας του από το +1,14% το 2008 στο -5,28% το 2009 (πηγή). Συνέπεσε δε με τις οικονομικές συνέπειες της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, όπου το Μεξικό έχασε σημαντικό μέρος των εξαγωγών του προς τις Η.Π.Α. – γεγονός που σημαίνει πως ειδικά για τη χώρα αυτή οι σημερινές συνθήκες, με το χρηματιστηριακό κραχ σε εξέλιξη (πηγή) είναι παρόμοιες, με εξαίρεση όμως το ότι, η παρούσα πανδημία είναι παγκόσμια. 

Σύμφωνα τώρα με μία έκθεση της Οικονομικής Επιτροπής για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική (πηγή), η νόσος προκάλεσε συνολικές απώλειες ύψους 9,1 δις $ στο Μεξικό ή 1% του ΑΕΠ του το 2008 – όπου το 96% του ποσού αυτού οφειλόταν στη μείωση της παραγωγής και της κατανάλωσης αγαθών και υπηρεσιών, ενώ μόλις το 4% στις δαπάνες αντιμετώπισης της κρίσης. Εν τούτοις, οι συνέπειες για τον τουρισμό του, ο οποίος αποτελεί σημαντική πηγή συναλλάγματος της χώρας αν και από τον τουρισμό παράγεται μόνο το 8,7% του ΑΕΠ του, έναντι σχεδόν 21% της Ελλάδας, ήταν καταστροφικές – αφού χάθηκε κατά μέσον όρο το 80% των εσόδων του(γράφημα). 

Ειδικότερα, μετά τις πρώτες εβδομάδες της καραντίνας, το 90% των εγχωρίων και διεθνών κρατήσεων ξενοδοχείων ακυρώθηκαν, μαζί με 290 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων, ενώ η πτώση των τουριστών ήταν κατακόρυφη (γράφημα) – με απώλειες εσόδων της τάξης των 3,4 δις $. Οι επόμενοι κλάδοι σε απώλειες ήταν το εμπόριο με 3,2 δις $ και οι μεταφορές με 1,2δις $ – γεγονός που σημαίνει πως με σχεδόν τριπλάσια συμμετοχή του τουρισμού στο ΑΕΠ της χώρας μας, καθώς επίσης σε συνδυασμό με τις βασικές τουριστικές αγορές μας που επίσης βιώνουν συνθήκες πανδημίας (Γερμανία, Ιταλία, Μ. Βρετανία), η ελληνική κυβέρνηση μπορεί και πρέπει να εκτιμήσει τις συνέπειες για την οικονομία μας έγκαιρα, έτσι ώστε να λάβει τα σωστά μέτρα, καθώς επίσης βρίσκοντας τις απαιτούμενες πηγές χρηματοδότησης. Διαφορετικά η Ελλάδα θα οδηγηθεί στο γκρεμό, με δική της αποκλειστική ευθύνη – τονίζοντας ακόμη μία φορά πως απαιτείται η κατάθεση ενός έκτακτου προϋπολογισμού εντός του Απριλίου, αφού έχουν αλλάξει τα πάντα. 

Συνεχίζοντας, το Μεξικό σχεδίασε ένα αποτελεσματικό σύστημα επικοινωνίας κινδύνου, ξεκίνησε μία εκστρατεία προώθησης της υγείας, έλαβε μέτρα για την εξασφάλιση της προμήθειας του απαιτούμενου υγειονομικού υλικού, δημιούργησε στρατηγικά αποθέματα, ενώ προώθησε την έρευνα και την ανάπτυξη (πηγή) – φοβούμενο πως ο Η1Ν1 θα μπορούσε να έχει τη θνησιμότητα της γρίπης των πτηνών (60%). 

Ειδικά εάν αργούσε η λήψη μέτρων σε μία πόλη με 22.000.000 κατοίκους και με πυκνότητα πληθυσμού 5.900 κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (πηγή), όπως είναι το Mexico City, η οποία στις αρχές Απριλίου είχε γίνει το επίκεντρο της επιδημίας – ενώ στις 17 Απριλίου εκδόθηκε μία επιδημιολογική προειδοποίηση σε ολόκληρη τη χώρα για 13 ημέρες (στην Ελλάδα ήδη διανύουμε τον πρώτο μήνα), στην οποία το 58% του εργατικού δυναμικού (πηγή) εξαρτάται από την άτυπη οικονομία και τα μέτρα απειλούσαν όχι μόνο να καταστρέψουν την οικονομία αλλά, επί πλέον, να προκαλέσουν τεράστιες κοινωνικές αναταραχές. 

Η μακροοικονομική πολιτική 

Περαιτέρω, για να μετριασθούν οι οικονομικές ζημίες, η κυβέρνηση του Μεξικού δρομολόγησε μία δέσμη φορολογικών μέτρων (πηγή) – μειώνοντας τους φόρους των επιχειρήσεων, περιορίζοντας μεμονωμένους φόρους, μειώνοντας τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων, υιοθετώντας φορολογικές εκπτώσεις 25% σε ξενοδοχεία και εστιατόρια, εκπτώσεις φόρων 50% στα λιμάνια και στα αεροδρόμια, καθώς επίσης δημιουργώντας ένα ειδικό ταμείο προώθησης του τουρισμού σε συντονισμό με άλλα κράτη, ταυτόχρονα με την αύξηση της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (αναλυτικά στην παραπάνω πηγή). 

Έτσι κατάφερε να ανακάμψει η οικονομία , με ρυθμό ανάπτυξης 5,1% το 2010 και με μέσον όρο 3,2% από το 2010 έως το 2015 – όπου όμως το δημόσιο χρέος του Μεξικού ήταν στο 31,5% του ΑΕΠ το 2010 (γράφημα) και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών του 0,5% του ΑΕΠ (παραγωγός και εξαγωγέας πετρελαίου). Η αιτία της ανάκαμψης δεν ήταν φυσικά μόνο αυτά τα μέτρα, ενώ γενικότερα υπήρξε άνοδος παγκοσμίως μετά την καταπολέμηση της κρίσης του 2008 μέσω των κεντρικών τραπεζών – με μοναδική εξαίρεση την Ελλάδα, οι κυβερνήσεις της οποίας την καταδίκασαν στην εγκληματική πολιτική των μνημονίων και στη δολοφονία της μέσω του PSI, από τους γνωστούς εθνοκτόνους.

Δυστυχώς δε εκείνα τα τρία κόμματα που καταδίκασαν την Ελλάδα σε ένα μαρτύριο δίχως τέλος, κατέχουν σήμερα τις τρεις πρώτες θέσεις στη Βουλή – ενώ τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση για την καταπολέμηση της πανδημίας είναι αφενός μεν ελάχιστα, αφετέρου προς τη λάθος κατεύθυνση σε μεγάλο βαθμό (πηγή). Τα βασικά πολιτικά διδάγματα τώρα από την υγειονομική κρίση του Μεξικού είναι τα εξής: 

(α) Είναι ζωτικής σημασίας η διεθνής συνεργασία για τη διεξαγωγή επιστημονικών αναλύσεων σε δείγματα, για τη θέσπιση πρωτοκόλλων και για την προετοιμασία όσον αφορά την εξάπλωση της επιδημίας – όπου τόσο οι Η.Π.Α., όσο και ο Καναδάς υποστήριξαν τα πρώτα μέτρα ελέγχου στο Μεξικό, ακολουθώντας στη συνέχεια το μοντέλο διαφανούς αναφοράς και γενναιόδωρης συνεργασίας, όταν τα κρούσματα άρχισαν να αυξάνονται. 

(β) Σωστά υιοθετήθηκε από το Μεξικό το Εθνικό Σχέδιο Ετοιμότητας και Ανταπόκρισης για μία Πανδημία Γρίπης (πηγή) – ένα σχέδιο που είχε προετοιμαστεί από το 2003 και προέβλεπε μία επιδημία γρίπης κάτω από διαφορετικά σενάρια. Το σχέδιο αυτό (πηγή) περιελάμβανε την υγειονομική ασφάλεια ως μέρος του δόγματος εθνικής ασφαλείας – ενώ εκπονήθηκε από μία ομάδα ειδικών επιστημόνων υψηλού επιπέδου που συμμετείχαν ο γραμματέας Εθνικής Άμυνας και ο γραμματέας του πολεμικού Ναυτικού. Περιείχε δε ειδικές δράσεις για κάθε θεσμικό όργανο, με επιχειρησιακές στρατηγικές για πολλούς τομείς – οπότε ήταν εύκολος ο συντονισμός και η ωριμότητα που επέδειξε το Μεξικό στην καταπολέμηση του Η1Ν1. 

(γ) Ήταν απόλυτα ορθολογική η κυβερνητική βούληση να παρέχονται στους Πολίτες εγκαίρως οι καλύτερες διαθέσιμες πληροφορίες – χωρίς επικοινωνιακά σόου και καθόλου με την κομματική υστεροβουλία της κυβέρνησης. Δημοσιεύοντας τα στατιστικά στοιχεία έγκαιρα και έχοντας σχέδιο η κυβέρνηση, κέρδισε την εμπιστοσύνη της κοινωνίας – οπότε υπήρξε μία υπεύθυνη κοινωνική στάση κατά τη διάρκεια της καραντίνας, χωρίς βίαιες αστυνομικές μεθόδους. 

(δ) Μετά τη διαχείριση της επιδημίας, η κυβέρνηση πήρε μία σειρά αποτελεσματικών μέτρων για την επανεκκίνηση της οικονομίας, στηρίζοντας τους πληττόμενους τομείς – οπότε κατάφερε να υπερκεράσει το σοκ της ζήτησης και προσφοράς. 

Συνολικά πάντως σημειώθηκαν 50.234 κρούσματα και 398 θάνατοι στο Μεξικό, δηλαδή 0,79% επί των κρουσμάτων, σε έναν πληθυσμό 129,8 εκατομμυρίων, υπέρ 12πλάσιο της Ελλάδας – όταν στην Ελλάδα σήμερα το ποσοστό των θανάτων σε σχέση με τα κρούσματα υπερβαίνει το 4% (γράφημα), θεωρούμενο εύλογα αποτέλεσμα του κατεστραμμένου συστήματος υγείας μας από την πολιτική των μνημονίων. Από τα δεκάδες νοσοκομεία που έκλεισαν και σήμερα δίνονται προς διαμονή παράνομων μεταναστών – όπως στα Μελίσσια στην Αθήνα, όπου έχουν εγκατασταθεί Αφγανοί με την απίστευτη ανοχή των κατοίκων της περιοχής. 

Επίλογος 

Ολοκληρώνοντας, το μόνο σχέδιο που έχει δυστυχώς η Ελλάδα είναι το «Μένουμε σπίτι» – ενώ από την πλευρά της μακροοικονομικής πολίτικής το «Βλέποντας και κάνοντας», χωρίς καμία πρόβλεψη για τη μετά πανδημίας εποχή – όπου θα μας βρει με τεράστια ελλείμματα και χρέη, χωρίς καμία φροντίδα για τη διαχείριση και χρηματοδότηση τους. Ακόμη χειρότερα με μία εποχή βαθιάς ύφεσης και λανθασμένων μέτρων που έχει προηγηθεί, η οποία έχει «γονατίσει» τους Έλληνες – με την Ελλάδα υποχείριο της Γερμανίας και κυβερνώμενη από γερμανόφιλες κυβερνήσεις. 

Έτσι το μέλλον μας δεν διαγράφεται καθόλου ευοίωνο, ενώ συνεχίζουμε να μην κάνουμε καμία προσπάθεια παραγωγής πλούτου – όπου είναι ξεκάθαρο πως όσο δεν παράγουμε θα βουλιάζουμε, είτε είμαστε κλεισμένοι στο σπίτι, είτε όχι.

Βασίλης Βιλιάρδος

Πηγή : https://analyst.gr