Είναι δυνατόν να αυξάνονται τα χρέη και τα δίδυμα ελλείμματα της υπερδύναμης στο διηνεκές; Μπορεί να τα αντισταθμίζει με το δολάριο, με το χρηματοπιστωτικό της σύστημα, καθώς επίσης με τη στρατιωτική της ισχύ;
Επικαιρότητα
Η αμερικανική κυβέρνηση δημοσίευσε την ετήσια οικονομική έκθεση της για το 2017 (πηγή), εξηγώντας πως οι καθαρές απώλειες του κράτους, τα ελλείμματα ή οι ζημίες χρήσης του, διαμορφώθηκαν στο αστρονομικό ποσόν του 1,2 τρις $. Όπως εξηγεί δε ένας οικονομικός αναλυτής*, ο αριθμός αυτός είναι ίσος με ολόκληρο το ετήσιο ΑΕΠ της Αυστραλίας (1,204 τρις $) – ενώ σημαίνει πως η χώρα χάνει πάνω από 2,2 εκ. $ το λεπτό! Συμπληρώνει δε πολύ σωστά πως το 2017 ήταν ένα θετικό έτος για τις Η.Π.Α., καθώς επίσης για την παγκόσμια οικονομία, χωρίς καμία σημαντική κρίση – ενώ τα έσοδα της κυβέρνησης ήταν στα επίπεδα ρεκόρ των 3,3 τρις $ (άρα οι δαπάνες ήταν 4,5 τρις $ ή 26 φορές το ΑΕΠ της Ελλάδας, για να προκύψει έλλειμμα 1,2 τρις $!).
Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται τι θα συμβεί, εάν ακολουθήσει ένα κακό έτος – με μία ύφεση που θα πρέπει να καταπολεμηθεί με τη βοήθεια του δημοσίου, όπως το 2008, με έναν καινούργιο πόλεμο ή με μία σημαντική τραπεζική κρίση. Πόσο μάλλον όταν το δημόσιο χρέος της υπερδύναμης, σε απόλυτο μέγεθος, είναι πάνω από το διπλάσιο σε σχέση με το 2008 – πλησιάζοντας τα 20 τρις $ ή το 105,4% του ΑΕΠ!
Η αναφορά συνεχίζεται με τον υπολογισμό της καθαρής θέσης των Η.Π.Α. – η οποία είναι η διαφορά μεταξύ των κρατικών περιουσιακών στοιχείων (ενεργητικό) και των υποχρεώσεων (παθητικό). Στο παράδειγμα ενός ιδιώτη, θα έπρεπε από τη μία μεριά να υπολογίσει την αξία του σπιτιού του, του αυτοκινήτου του, τις καταθέσεις του κοκ., αφαιρώντας από την άλλη τα χρέη του – όπως τα τραπεζικά δάνεια, τις πιστωτικές κάρτες κλπ. Η κατάσταση εδώ ήταν απελπιστική για το αμερικανικό κράτος – αφού η καθαρή αξία το 2017 ήταν αρνητική, φτάνοντας στα -20,4 τρις $ (στη σελίδα 55 της έκθεσης εάν έχει δίκιο ο αναλυτής).
Με δεδομένο δε το ότι, το 2016 η καθαρή θέση ήταν στα -19,3 τρις $, σημαίνει πως επιδεινώθηκε κατά περίπου 6% σε ετήσια βάση. Δηλαδή, εάν από τη μία πλευρά προσθέσει κανείς όλα τα περιουσιακά στοιχεία των Η.Π.Α. (οικόπεδα, κτίρια, καταθέσεις, υποδομές κλπ.) και αφαιρέσει τις υποχρεώσεις τους, όπως το δημόσιο χρέος, η διαφορά φτάνει στο αστρονομικό ποσόν των -20,4 τρις $. Με απλά λόγια, εάν οι Η.Π.Α. πουλήσουν ότι έχουν και δεν έχουν θα μείνουν χρεωμένες με 20,4 τρις $ – ένα μέγεθος που καθιστά αστείο συγκριτικά το ελληνικό δημόσιο χρέος, ενώ υπό αυτές τις προϋποθέσεις μία επιχείρηση θα είχε χρεοκοπήσει προ πολλού. Η αιτία είναι ουσιαστικά το ότι, έχουν αποκρατικοποιήσει τα πάντα – χωρίς όμως να μειωθούν τα χρέη τους.
Στην ίδια έκθεση τώρα υπολογίζονται χωριστά οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις της χώρας από την κοινωνική ασφάλιση και την περίθαλψη (MEDICARE) – όπου η συνολική παρούσα αξία των μελλοντικών δαπανών που υπερβαίνουν τα μελλοντικά έσοδα φτάνει στο εξωπραγματικό -49 τρις $ – γεγονός που σημαίνει ότι, τα δύο μεγαλύτερα και σημαντικότερα προγράμματα συνταξιοδότησης και υγειονομικής περίθαλψης των Η.Π.Α. είναι αφερέγγυα κατά -49 τρις $ και άρα χρεοκοπημένα. Στα πλαίσια αυτά, όποιος ισχυρίζεται πως μόνο η Ελλάδα έχει ασφαλιστικό πρόβλημα, απλά δεν γνωρίζει τι συμβαίνει σε άλλες χώρες – μεταξύ των οποίων και η Γερμανία.
Συμπερασματικά λοιπόν το αμερικανικό κράτος ευρίσκεται στο κόκκινο, με σχεδόν 70 τρις $ ή όσο περίπου το παγκόσμιο ΑΕΠ (78 τρις $ το 2017) – οπότε λογικά τα οικονομικά των Η.Π.Α. είναι εξαιρετικά επικίνδυνα και υπερβολικά μη βιώσιμα. Εν τούτοις, οι εταιρείες αξιολόγησης δεν ανησυχούν καθόλου, ενώ η κυβέρνηση ψηφίζει μεγάλες φορολογικές περικοπές, σαν να μη συμβαίνει απολύτως τίποτα – παρά το ότι, εάν μελετήσει κανείς την ιστορία, θα βρει δεκάδες παραδείγματα δεσποζουσών δυνάμεων που παγιδεύτηκαν στα υπερβολικά χρέη τους καταρρέοντας στη συνέχεια.
Μπορεί αυτή τη φορά τα πράγματα να είναι διαφορετικά; Είναι δυνατόν να αυξάνονται τα χρέη και τα δίδυμα ελλείμματα (γράφημα) της υπερδύναμης στο διηνεκές; Μπορεί να τα αντισταθμίζει με το δολάριο, με το χρηματοπιστωτικό της σύστημα, καθώς επίσης με τη στρατιωτική της ισχύ; Είναι υπεράνω τέτοιων προβλημάτων, λόγω της ηγεμονικής θέσης της στον πλανήτη; Ίσως, αν και πολύ δύσκολα το πιστεύει κανείς.
* Simon Black
Άρης Οικονόμου
Πηγή : https://analyst.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου