Το Ταμείο θυμίζει τον υδραυλικό που επιδιορθώνει μία βρύση με έναν τέτοιο τρόπο, ώστε να χρειαστεί ξανά να τον καλέσει ο ιδιοκτήτης μετά από κάποιο χρονικό διάστημα – οπότε να εισπράξει ακόμη περισσότερα, για την ίδια βλάβη
Τα αποτελέσματα της πολιτικής που εφαρμόζει το ΔΝΤ στις χώρες που ζητούν τη βοήθεια του, είτε λόγω υπερχρέωσης, είτε επειδή το εξωτερικό τους χρέος είναι υψηλό, σε συνδυασμό με χαμηλά συναλλαγματικά αποθέματα, είναι ξεκάθαρα:
Στην αρχή επιβάλλει τη μείωση των δημοσίων δαπανών, των μισθών και των συντάξεων (εσωτερική υποτίμηση στην Ευρωζώνη, υποτίμηση του νομίσματος στις άλλες χώρες), καθώς επίσης την αύξηση των φόρων, ακολουθεί η πτώση των τιμών των παγίων περιουσιακών στοιχείων ως αποτέλεσμα των υφεσιακών μέτρων και τελικά οι ιδιωτικοποιήσεις – σε εξευτελιστικές τιμές.
Τα μέτρα αυτά προκαλούν για κάποια χρόνια ανάπτυξη, μέσω της εισροής των ξένων κερδοσκοπικών και λοιπών επενδυτικών κεφαλαίων, ενώ ισοσκελίζουν το συνήθως ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, καθώς επίσης τον κρατικό προϋπολογισμό.
Στη συνέχεια όμως, επειδή η εκάστοτε χώρα δεν διαθέτει πλέον δικά της περιουσιακά στοιχεία και επιχειρήσεις, ενώ τα κέρδη των ξένης ιδιοκτησίας επιχειρήσεων διαφεύγουν στο εξωτερικό (ως μερίσματα, με υπερτιμολογήσεις κοκ.), επανέρχονται τα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών – με αποτέλεσμα την περαιτέρω υποτίμηση των νομισμάτων, τον πληθωρισμό, την αύξηση των εξωτερικών χρεών, την εκροή κεφαλαίων που συνήθως αντιμετωπίζεται με τη βοήθεια της αύξησης των βασικών επιτοκίων, η οποία όμως βυθίζει την οικονομία στην ύφεση κλπ.
Αργά ή γρήγορα λοιπόν, σε εκείνα τα κράτη που επιλέγουν τη βοήθεια του ΔΝΤ αντί τη χρεοκοπία τους, όπως σχετικά πρόσφατα η Τουρκία (άρθρο), επιστρέφει η κρίση – οπότε είναι αναγκασμένα είτε να ζητήσουν ξανά τη βοήθεια του ΔΝΤ, είτε να πτωχεύσουν (συχνά συμμετέχει στη λεηλασία και η Γερμανία, όπως στο παράδειγμα της Πορτογαλίας).
Αυτό ακριβώς διαπιστώνεται σήμερα στη Βραζιλία, η οικονομία της οποίας έχει βαλτώσει – αφού έχει προηγηθεί η άλωση της από το ΔΝΤ (ανάλυση), όπου μόνο μία κρατική επιχείρηση της κατάφερε να αποφύγει την ιδιωτικοποίηση. Δυστυχώς όμως, η συγκεκριμένη πετρελαϊκή επιχείρηση έχει βυθιστεί στη διαφθορά, για την «εξυπηρέτηση» του πελατειακού κράτους – το οποίο χαρακτηρίζει πάρα πολλές χώρες, όσο και αν γίνονται προσπάθειες καταπολέμησης του.
Αναλυτικότερα, η μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής υποφέρει από έναν πολύ υψηλό πληθωρισμό, καθώς επίσης από τη βαθύτερη ύφεση των τελευταίων δεκαετιών – παρά το ότι θεωρούταν υπόδειγμα μεταξύ των αναπτυσσομένων οικονομιών, είναι ένα από τα πέντε βασικά μέλη των BRICS, ενώ διαθέτει όλα όσα επιθυμούν οι διεθνείς επενδυτές: ανεξάντλητα ενεργειακά αποθέματα, μία αυξανόμενη μεσαία τάξη, καθώς επίσης καταναλωτική πείνα.
Περαιτέρω, η απερχόμενη κυβέρνηση της κατηγορείται για λογιστικές παρατυπίες, με τη βοήθεια των οποίων συγκάλυπτε το μέγεθος του ελλείμματος του προϋπολογισμού – το οποίο φαίνεται πως υπερβαίνει το 9%, παρά το ότι επίσημα παρουσιάζεται σχεδόν ως μηδενικό.
Εκτός αυτού, ο πληθωρισμός είναι εξαιρετικά υψηλός, έχοντας αναγκάσει την κεντρική τράπεζα να αυξήσει τα βασικά επιτόκια – γεγονός που προκαλεί ύφεση, η οποία μειώνει τα έσοδα του δημοσίου, αυξάνει τα χρέη, καθώς επίσης την εξυπηρέτηση τους κοκ.
Την ίδια στιγμή, κλιμακώνονται τα ελλείμματα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών της (γράφημα), η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας επιδεινώνεται ραγδαία, το επιτόκιο δανεισμού της (spreads) αγγίζει τα επίπεδα της Αργεντινής, ενώ τα συναλλαγματικά της αποθέματα (370 δις $ κάποτε) εξαερώνονται – αφού το μερίδιο του συνολικού βραχυπρόθεσμου δανεισμού της δεν καλύπτεται πια.
Βέβαια, η οικονομική κατάσταση της Βραζιλίας έχει επιδεινωθεί επί πλέον από εξωτερικούς παράγοντες – όπως από την επιβράδυνση της Κίνας, από τις άσχημες διεθνείς συγκυρίες, καθώς επίσης από την κατάρρευση των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών. Εν τούτοις, το βασικότερο πρόβλημα της παραμένει η κακοδιαχείριση των δημοσιονομικών, η οποία δίνει την ευκαιρία στις χρηματαγορές να αυξάνουν τα επιτόκια δανεισμού της – ειδικά μετά το σκάνδαλο με την κρατική πετρελαϊκή εταιρεία, το οποίο μείωσε σημαντικά τη διεθνή αξιοπιστία της.
Ως εκ τούτου, η Βραζιλία έχει παγιδευτεί σε έναν φαύλο κύκλο, ο οποίος θα την αναγκάσει ίσως να καταφύγει ξανά στο ΔΝΤ, για να διαπραγματευτεί ένα πρόγραμμα διαρθρωτικών αλλαγών – ένα μνημόνιο έναντι δανείων με βιώσιμα επιτόκια, για να αποφύγει τη χρεοκοπία. Τα σημερινά επιτόκια δανεισμού της πάντως έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό (γράφημα, στο 15,89% έναντι 1,57% της Ιταλίας και 7,81% της Ινδίας) – οπότε σύντομα δεν θα έχει άλλη επιλογή.
Ολοκληρώνοντας, προφανώς το ΔΝΤ θα την αναγκάσει να ιδιωτικοποιήσει την πετρελαϊκή εταιρεία που κατάφερε να διασώσει την πρώτη φορά (Petrobras), επικαλούμενο μεταξύ άλλων τα σκάνδαλα και τη διαφθορά στο εσωτερικό της – καθώς επίσης οτιδήποτε άλλο έχει απομείνει, θυμίζοντας τον υδραυλικό που επιδιορθώνει μία βρύση με έναν τέτοιο τρόπο, ώστε να χρειαστεί ξανά να τον καλέσει ο ιδιοκτήτης μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, οπότε να εισπράξει ακόμη περισσότερα χρήματα.
Εναλλακτική λύση της Βραζιλίας είναι και αυτή τη φορά η αθέτηση (στάση) πληρωμών, αφού προηγηθούν οι προσπάθειες της για μία πληθωριστική μείωση των χρεών της – οι οποίες πολύ δύσκολα θα φέρουν αποτέλεσμα, οδηγώντας την στην ίδια αφετηρία (στάση πληρωμών). Πιθανότατα δε θα επιλέξει ξανά το ΔΝΤ – αφού προς αυτήν την κατεύθυνση φαίνεται να ωθείται από τα διεθνή και εγχώρια ΜΜΕ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου