Το “τιμωρητικό δίκαιο” της εποχής των μνημονίων, που επιβλήθηκε την τελευταία τετραετία, μας… εξοικείωσε αναπόφευκτα με τις έννοιες της “τιμωρίας” και των “ποινών”.
Έχοντας υποτίθεται “συλλογική ευθύνη” για την κρατική χρεοκοπία του 2010, ο ελληνικός λαός, όπως και ο ιστορικός λαός του Ισραήλ κατά τη Βίβλο, όφειλε τα προηγούμενα χρόνια -και εξακολουθεί να οφείλει- να περάσει υπομονετικά και αγόγγυστα μέσα από την “κοιλάδα των δακρύων”, εκτίοντας την “ποινή” του, σε μια διαδικασία συλλογικού… εξαγνισμού.
Στην περίπτωση των εθνικών μας μνημονίων, το “ποινολόγιο” είναι γνωστό: Δεν θα πάρετε τη δόση αν δεν υλοποιήσετε τα προαπαιτούμενα – θα κλείσουμε τη στρόφιγγα παροχής ρευστότητας στις τράπεζες αν δεν δεχτείτε το δικό μας πρόγραμμα “εξυγίανσής” τους – θα σας εκδιώξουμε από το ευρώ αν δεν δεχθείτε τα προγράμματα προσαρμογής που σας προτείνουμε.
Έχοντας όμως χτίσει μια συλλογική ψυχολογία προσαρμοσμένη πάνω σε αυτά, μας διέφυγε εντελώς ότι στην ίδια χρονική περίοδο, στο πλαίσιο της νέας δομής της ΟΝΕ και της Ε.Ε., με το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, τη νέα οικονομική διακυβέρνηση, το νέο Δημοσιονομικό Σύμφωνο και την τραπεζική “ενοποίηση”, έχει θεσπιστεί και ένα ευρωπαϊκό ποινολόγιο που μας αφορά άμεσα.
Πριν παρουσιάσουμε αυτό το ευρωπαϊκό ποινολόγιο, να πούμε ότι άλλαξε το ευρωπαϊκό “δίκαιο” σε σχέση με το οποίο ορζίονται οι ποινές:
- Αντί για ανώτατο όριο για το έλλειμμα 3% του ΑΕΠ που όριζαν η συνθήκη του Μάαστριχτ και στη συνέχεια της Λισσαβόνας, τώρα τίθεται ανώτατο όριο 0,5% για το διαρθρωτικό έλλειμμα και μεσοπρόθεσμος στόχος για ισοσκελισμένους -τουλάχιστον- προϋπολογισμούς.
- Στην παλιά πρόβλεψη για όριο 60% στο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, τώρα προστίθεται όρος ότι κάθε χώρα-μέλος που έχει χρέος πάνω από αυτό το όριο, οφείλει να αποπληρώνει το 5% του υπερβάλλοντος χρέους ετησίως. Χώρες που έχουν λάβει χρηματοδοτική βοήθεια (όπως η Ελλάδα) παραμένουν σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας (βλ. παρακάτω) μέχρι να αποπληρώσουν το 75% του χρέους τους.
- Δίπλα στους παλιούς δείκτες για το έλλειμμα και το χρέος, προστίθεται σωρεία νέων δεικτών, με τα δικά τους επιτρεπόμενα όρια διακύμανσης: ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (από -4 έως +6% του ΑΕΠ), μοναδιαίο κόστος εργασίας (έως +9%), τιμές ακινήτων (έως +6%), χρέος ιδιωτικού τομέα (έως 160% του ΑΕΠ), παθητικό χρηματοπιστωτικού τομέα (έως +16,5%).
- Προστίθεται η διαδικασία της ευρωπαϊκής τραπεζικής εποπτείας, με αιχμή του δόρατος το μηχανισμό τραπεζικής εκκαθάρισης, δηλαδή οργανωμένης πτώχευσης και ανακεφαλαίωσης τραπεζών. Όλα αυτά δεν σημαίνουν απλώς ότι το πλαίσιο αυστηροποιείται τρομερά, αλλά επιπλέον ότι γίνεται τόσο στενός κορσές ώστε τα περιθώρια άσκησης εθνικών πολιτικών περιορίζονται τρομερά.
Αν παρεκκλίνεις από αυτές τις “εντολές”, τότε αρχίζει η διαδικασία της ευρωπαϊκής εποπτείας. Η οποία σε περίπτωση “βαριάς υποτροπής”, μετατρέπεται σε αυτό που ονομάζεται καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας. Πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα “ευρωπαϊκό υπερμνημόνιο”, το οποίο βέβαια -όπως και τα εθνικά μνημόνια- έχει το δικό του ποινολόγιο:
- Για μη ανάληψη δράσης από το κράτος-μέλος για τη διόρθωση των αποκλίσεων στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, επιβάλλεται η τοκοφόρος κατάθεση (δηλαδή δέσμευση ποσού) ίση με το 0,2% του ΑΕΠ.
- Εάν έχει διαπιστωθεί υπερβολικό έλλειμμα και ταυτόχρονα το κράτος-μέλος παραβιάζει τις υποχρεώσεις δημοσιονομικής προσαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, τότε επιβάλλεται από το Συμβούλιο εντός 20 ημερών άτοκη κατάθεση ίση με το 0,2% του ΑΕΠ.
- Εάν το κράτος-μέλος εξακολουθεί να μη λαμβάνει μέτρα, τότε το Συμβούλιο επιβάλλει εντός 20 ημερών πρόστιμο ίσο με το 0,2% του ΑΕΠ.
- Σε περαιτέρω μη συμμόρφωση του κράτους-μέλους, επιβάλλεται πρόστιμο 0,2% του ΑΕΠ συν τη διαφορά του ελλείμματος του κράτους-μέλους με το 3% του ΑΕΠ. Ταυτόχρονα, παγώνει ο δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και Ανάπτυξης (ΕΤΕπ).
- Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2014-2020 (κοινοτικό πλαίσιο στήριξης γι’ αυτή την επταετία), προβλέπεται μέχρι και η πλήρης αναστολή χρηματοδοτήσεων προς το απείθαρχο κράτος-μέλος. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η αναστολή μέρους ή του συνόλου των δεσμεύσεων και πληρωμών (σ.σ. δηλαδή των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων) εάν ένα κράτος-μέλος «δεν έχει αναλάβει επαρκή δράση στο πλαίσιο: α) ειδικών μέτρων που απευθύνονται ρος τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης δυνάμει του άρθρου 136.1, β) της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, γ) της διαδικασίας μακρο-οικονομικών ανισορροπιών, δ) του προγράμματος στο πλαίσιο διευκόλυνσης για το μεσοπρόθεσμο ισοζύγιο πληρωμών, ε) του προγράμνματος στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματο-οικονομικής Σταθεροποίησης (σ.σ. EFSF), στ) της χρηματοδοτικής συνδρομής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (σ.σ. ESM)».
- Στο πλαίσιο της τραπεζικής εποπτείας προβλέπεται ότι αν παραστεί ανάγκη τραπεζικής ανακεφαλαίωσης ενεργοποιείται η διαδικασία του bail-in. Ή, για να το πούμε πιο παραστατικά, η κυπριακή μέθοδος για την οργανωμένη πτώχσευση ή ανακεφαλαίωση “προβληματικών” τραπεζών. Βάσει αυτής, πληρώνουν το “μάρμαρο” κατά σειρά: μέτοχοι και ομολογιούχοι των τραπεζών και ύστερα οι ίδιοι οι καταθέτες.
Εννοείται ότι την Ελλάδα αφορά το σύνολο αυτού του “ποινολογίου”, με τις πιο βαριές “ποινές”…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου