Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
Από το 2000 και μετά, με τις ευλογίες της Ε.Ε., οι ΜΚΟ έγιναν το νέο σπορ «συγγενών και φίλων» του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. Με περίτεχνες ονομασίες, άγνωστο έργο και χωρίς κανένα έλεγχο, οι κρατικές χρηματοδοτήσεις αντικατέστησαν τον τζόγο του Χρηματιστηρίου...
Οι ΜΚΟ, όπως τις ξέρουμε, άρχισαν να εμφανίζονται στην Ελλάδα το 2000, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν υπουργός Εξωτερικών.
Είχαν χρησιμοποιηθεί ήδη ευρέως στο εξωτερικό -κυρίως από τις ΗΠΑ- ως εργαλεία πολιτικής, ειδικά για την άσκηση επιρροής σε άλλες χώρες. Είδαμε το ρόλο που έπαιξαν στο Κοσσυφοπέδιο, όταν ΜΚΟ ήταν αυτές που υποτίθεται για ανθρωπιστικούς λόγους ζητούσαν την επέμβαση του ΝΑΤΟ.
Ο Αλεξ Ρόντος, ο Ελληνοαμερικανός σύμβουλος του Γ. Παπανδρέου, ήταν διευθυντής μιας ΜΚΟ στις ΗΠΑ, της IOCC, η οποία φέρεται να ασχολείται με θέματα Ορθοδοξίας και έπαιξε πάρα πολύ κρίσιμο ρόλο στην υπόθεση της Σερβίας. Μετά το 2000, μάλιστα, η συγκεκριμένη ΜΚΟ εμφανίστηκε στην Ελλάδα και στις λίστες χρηματοδότησης του ΥΠΕΞ, με το όνομα «Διεθνής Ανθρωπιστικός Οργανισμός Ορθοδόξων Χριστιανών», λαμβάνοντας εντυπωσιακά ποσά για την άγνωστη (στους Ελληνες φορολογουμένους, που πλήρωναν) δράση της.
Σαν μανιτάρια
Το 2000, με ευρωπαϊκή απόφαση, όλα τα κράτη-μέλη υποχρεώθηκαν να διαθέτουν το 0,21% του ΑΕΠ για ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια. Ηταν τότε που άρχισαν να ξεφυτρώνουν οι ΜΚΟ σαν τα μανιτάρια. Βέβαια δεν είχαν την τύχη να χρηματοδοτηθούν όλες, παρά μόνο όσες είχαν τα απαραίτητα προσόντα. Συμπτωματικά (;) στις περισσότερες από τις ΜΚΟ που έλαβαν υπέρογκα ποσά είναι συγγενείς, γνωστοί, φίλοι και συνεργάτες πολιτικών του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ.
Οσο για το έργο που προσέφεραν (αν προσέφεραν και όποιες προσέφεραν), αυτό, καθώς και τα παραστατικά των εξόδων δεν ελέγχθηκαν ποτέ επί της ουσίας, όπως επέβαλλε ο νόμος. Σύμφωνα με τον κανονισμό, στις χώρες όπου προσφερόταν η ανθρωπιστική δράση οι πρέσβεις θα έπρεπε να ενημερώνονται και να ενημερώνουν, αλλά στην πραγματικότητα δεν τους επέτρεπαν να αναμειχθούν. Εάν μάλιστα κάποιος διπλωμάτης έπαιρνε την πρωτοβουλία να ζητήσει τον έλεγχο, σύμφωνα με το νόμο, του έδιναν να καταλάβει ότι γινόταν μάλλον δυσάρεστος.
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα με τη διαβόητη ΜΚΟ που αποναρκοθετούσε τον Λίβανο, για την οποία ο πρέσβης μας εκεί είχε στείλει αναφορά στον Α. Λοβέρδο και δυο-τρεις στον Ευριπίδη Στυλιανίδη, αλλά κανείς δεν ασχολήθηκε. Ο ίδιος πρέσβης είχε στείλει αναφορά και για τη ΜΚΟ του καθηγητή Σπύρου Φλογαΐτη (στενού φίλου του Χ. Παμπούκη, του Πρ. Παυλόπουλου και του Ευρ. Στυλιανίδη) που είχε χρηματοδοτηθεί για ανθρωπιστική βοήθεια στον Λίβανο, αλλά και αυτή η αναφορά είχε την ίδια τύχη.
Ελντοράντο
Οι ΜΚΟ αντιμετωπίστηκαν από πολλούς εκείνη την περίοδο ως «Ελντοράντο» ή ως το νέο κόλπο μετά το Χρηματιστήριο για να βγάλει κανείς εύκολα χρήματα. Για κάποιους αποδείχθηκε ότι ήταν κάπως έτσι. Δεν τα κατάφερναν όμως όλοι να χρηματοδοτηθούν, καθώς η διαδικασία ήταν αρκετά σύνθετη και ευνοούσε τους καλά δικτυωμένους.
Ανάμεσα στους προέδρους των ΜΚΟ και στα μέλη του δ.σ. των οργανώσεων που χρηματοδοτήθηκαν, φιγουράρουν και πολλά ονόματα, είτε γνωστά είτε με ισχυρές διασυνδέσεις. Εκτός από τον Αλεξ Ρόντο και τον Σπύρο Φλογαΐτη, ήταν η ΜΚΟ του Δημήτρη Τσάτσου (που τη διοικούσαν όμως άλλοι), ήταν ο Δ. Φουρλεμάδης με την περιβόητη «Αλληλεγγύη» με τα γνωστά σκάνδαλα και τα εκατομμύρια που χάθηκαν (αλλά η Δικαιοσύνη ακόμα να αποφανθεί), ΜΚΟ που σχετίζονταν με τη μητέρα του Γιώργου Παπανδρέου, καθώς και με άλλη συνεργάτιδά του, με τη Μαρία Δαμανάκη, τον Γιάννη Μπουτάρη, στελέχη της ΟΝΝΕΔ, γνωστούς του Ευρ. Στυλιανίδη (ο οποίος εργαζόταν -έτσι δήλωνε μια εποχή στο βιογραφικό του στην ιστοσελίδα του Κοινοβουλίου- και σε ΜΚΟ, την οποία αργότερα χρηματοδότησε ως αρμόδιος υφυπουργός), συνεργάτη του Κ. Αρβανιτόπουλου, την Τατιάνα Καλογιάννη, αδελφή του βουλευτή Ιωαννίνων της Ν.Δ. και πολλούς ακόμα.
Η ανεξέλεγκτη και αδιαφανής δράση των ΜΚΟ ήταν χαρακτηριστικό της περιόδου της δεύτερης κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη, με υπουργό Εξωτερικών τον Γιώργο Παπανδρέου (υπήρχαν κι άλλα υπουργεία, ωστόσο, που χρηματοδοτούσαν ΜΚΟ). Είναι ενδεικτικό ότι ένας από τους πιο ένθερμους πολιτικούς υποστηρικτές του Κώστα Σημίτη, ο Γ. Ζαφειρόπουλος, που είχε τοποθετηθεί ως υφυπουργός Εξωτερικών, αναγκάστηκε να παραιτηθεί το 2001, εξαιτίας όσων έβλεπε να συμβαίνουν με τις ΜΚΟ.
Και γαλάζιοι
Ούτε η κυβέρνηση Καραμανλή, όμως, έπραξε διαφορετικά. Το μόνο που άλλαξε είναι ότι επί διακυβέρνησης Ν.Δ. τη μερίδα του λέοντος στις χρηματοδοτήσεις έπαιρναν οι γαλάζιες ΜΚΟ. Οταν μάλιστα στη θέση του αρμόδιου υφυπουργού Εξωτερικών τοποθετήθηκε ο Ευρ. Στυλιανίδης, παρατηρήθηκε οργασμός ανθρωπιστικών δράσεων στο Νομό Ροδόπης που είναι η εκλογική του περιφέρεια.
Ο δε πρωθυπουργός, που θα... πάτασσε το σπάταλο κράτος, ίδρυσε ακόμα ένα σπάταλο και παντελώς άχρηστο οργανισμό που λειτουργούσε με πλήρη αδιαφάνεια, με το όνομα «Εργο Πολιτών» και ο οποίος είχε αρμοδιότητα έτσι γενικώς και αορίστως τις ΜΚΟ. Ο ακριβοπληρωμένος πρόεδρός του μάλιστα, Στ. Συρμόγλου, και το «Εργο Πολιτών» συμπεριέλαβαν στο έργο τους και έκδοση CD της συζύγου του, ηθοποιού Γωγώς Αντζολετάκη.
Δημοσιεύματα και ρεπορτάζ υπήρχαν από τότε. Ελάχιστα, αλλά υπήρχαν. Οπως και φωνές έντιμων διπλωματών που έκρουαν των κώδωνα. Κανείς ωστόσο δεν έδωσε τη σημασία που έπρεπε, ούτε η Δικαιοσύνη. Ειδικά η πολιτική ηγεσία κώφευε, γιατί ήταν οι δικοί της άνθρωποι αυτοί που επωφελούνταν. Ολα τα άλλα που ακούμε σήμερα είναι μόνο δικαιολογίες...
Η «Κ.Ε.» ΦΕΡΝΕΙ ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΗΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΠΟ ΟΡΚΩΤΟΥΣ ΕΚΤΙΜΗΤΕΣ
ΣυνΙΣΤΑΜΕνη παρατυπιών το ΥΠΕΞ
Της ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ
Επί υπουργίας Γ. Παπανδρέου, το κράτος χρηματοδότησε το (έχον και την ιδιότητα της ΜΚΟ) ΙΣΤΑΜΕ με 413.399 ευρώ για το πρόγραμμα «Αναδιάρθρωση της Βουλής της Γεωργίας» (!), με υπογραφή του διευθυντή τής τότε νεοσύστατης ΥΔΑΣ, Αλεξ Ρόντου. Οι ελεγκτές ζητούν την επιστροφή χρημάτων που δεν δικαιολογούνται από τα παραστατικά...
Η έκθεση ολοκληρώθηκε μέσα στο 2013, γεγονός που αυτόματα εγείρει ερωτήματα για την αξιοποίησή της από την παρούσα πολιτική ηγεσία, δηλαδή τον υπουργό Εξωτερικών και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο, καθώς τα ευρήματα τέθηκαν σε γνώση της υφισταμένης του υπηρεσίας
Με «χρυσά» κονδύλια του υπουργείου Εξωτερικών χρηματοδοτήθηκε το ΙΣΤΑΜΕ, που -εκτός από ερευνητικό κέντρο του ΠΑΣΟΚ- είναι και ΜΚΟ! Το 2002, οπότε και τοποθετήθηκε ο εκλεκτός του Γιώργου Παπανδρέου, Αλεξ Ρόντος, στη θέση του διευθυντή της νεοσύστατης τότε ΥΔΑΣ (Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας), υπεγράφη σύμβαση μεταξύ της υπηρεσίας αυτής και του ΙΣΤΑΜΕ, για το πρόγραμμα «Αναδιάρθρωση της Βουλής της Γεωργίας» συνολικού προϋπολογισμού 413.399 ευρώ και συμμετοχή της ΥΔΑΣ κατά 75%. Η διάρκεια του προγράμματος ήταν 18 μήνες, από τις 30/9/2002 μέχρι τις 30/3/2004, έτος κατά το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αλ. Ρόντος ανέλαβε χρέη συμβούλου του τότε προέδρου της Γεωργίας, Μιχαήλ Σαακασβίλι.
Εμπιστευτική έκθεση ελέγχου εταιρείας ορκωτών ελεγκτών, που φέρνει σήμερα στο φως η «Κ.Ε.», αποκαλύπτει ότι το ΙΣΤΑΜΕ, με βάση τα παραστατικά που προσκόμισε, δεν μπόρεσε να δικαιολογήσει τα 340.400 από τα 413.399 ευρώ της χρηματοδότησης του προγράμματος. Επιπλέον, οι ελεγκτές από την εξέταση των φακέλων δεν μπόρεσαν να διαπιστώσουν αν το πρόγραμμα τελικά ολοκληρώθηκε. Κατέληξαν, ως εκ τούτου, ότι η ΜΚΟ πρέπει να επιστρέψει στην ΥΔΑΣ 199.445 ευρώ!
Ευρήματα
Τα ευρήματα της έρευνας είναι ενδεικτικά της απόλυτης παρεκτροπής που χαρακτήριζε τις χρηματοδοτήσεις των πάσης φύσεως ΜΚΟ. Φαίνεται ότι τελικά «λεφτά υπήρχαν» για τους εκλεκτούς, ακόμη κι αν επρόκειτο να οδεύσουν στη μακρινή Γεωργία!
Αναλυτικά, στις 26/10/2012 υπογράφηκε σύμβαση μεταξύ της εταιρείας ορκωτών ελεγκτών και της ΥΔΑΣ για τη διενέργεια οικονομικού και λογιστικού ελέγχου σε ανοιχτά προγράμματα της ΥΔΑΣ με διάφορες ΜΚΟ. Η έκθεση ολοκληρώθηκε μέσα στο 2013, γεγονός που αυτόματα εγείρει ερωτήματα για την αξιοποίησή της από την παρούσα πολιτική ηγεσία, δηλαδή τον υπουργό Εξωτερικών και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο, καθώς τα ευρήματα τέθηκαν σε γνώση της υφισταμένης του υπηρεσίας.
Οι ελεγκτές, στην έκθεση ελέγχου για το πρόγραμμα «Αναδιάρθρωση της Βουλής της Γεωργίας», δηλώνουν ρητά ότι η ευθύνη για την πληρότητα και ακρίβεια των στοιχείων που παρασχέθηκαν από την ΥΔΑΣ βαρύνει αποκλειστικά την υπηρεσία και τη διοίκηση του ΙΣΤΑΜΕ.
* Σύμφωνα με τα στοιχεία του φακέλου του προγράμματος, η σύμβαση μεταξύ ΙΣΤΑΜΕ-ΥΔΑΣ υπογράφηκε στις 30/8/2002, με υπουργό Εξωτερικών τον Γιώργο Παπανδρέου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η υπουργική απόφαση έγκρισης χρηματοδότησης της πρώτης δόσης (155.000 ευρώ) υπεγράφη ενάμιση μήνα πριν από τη σύμβαση, δηλαδή στις 12/7/2002!
* Στο φάκελο περιλαμβάνεται έγγραφο από στέλεχος του Κοινοβουλίου της Γεωργίας στο οποίο αναφέρεται ότι «μέχρι και την 6η/12/2007 δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες εξαιτίας οφειλών προς το εξειδικευμένο προσωπικό από τη Γεωργία». Επίσης, σημειώνεται ότι «ακόμη και με πρόσκληση του Κοινοβουλίου της Γεωργίας, ο γενικός διευθυντής της ΜΚΟ -ο οποίος στο πλαίσιο του προγράμματος όφειλε να μεταβεί στη Γεωργία- δεν το έκανε ποτέ...».
Οι ελεγκτές, στην έκθεση ελέγχου για το πρόγραμμα «Αναδιάρθρωση της Βουλής της Γεωργίας», δηλώνουν ρητά ότι η ευθύνη για την πληρότητα και ακρίβεια των στοιχείων που παρασχέθηκαν από την ΥΔΑΣ βαρύνει αποκλειστικά την υπηρεσία και τη διοίκηση του ΙΣΤΑΜΕ Υπογραμμίζουμε εδώ ότι αντικείμενο του έργου ήταν η αναδιάρθρωση της Βουλής της Γεωργίας με παρεμβάσεις σε τρία επίπεδα: σε νομικό πλαίσιο (κανονισμός Βουλής), οργανωτικό-λειτουργικό πλαίσιο, αυτοματοποίηση εργασιών του Κοινοβουλίου.
* Ο έλεγχος διαπιστώνει ότι τα υποβληθέντα παραστατικά αποτελούν φωτοτυπίες επικυρωμένων αντιγράφων και όχι επικυρωμένα αντίγραφα των παραστατικών. Ακόμη και στην περίπτωση των αντιγράφων, στην κατηγορία δαπανών «Ανθρώπινο δυναμικό», μεγάλο μέρος των παραστατικών είναι μη επικυρωμένα από δικηγόρο.
* Το ΙΣΤΑΜΕ δεν μεταφράζει επίσημα τα παραστατικά που υποβάλλονται σε ξένη γλώσσα, γεγονός που δυσχεραίνει τον έλεγχο.
* Στο φάκελο περιλαμβάνεται σύμβαση ανάμεσα στο ΙΣΤΑΜΕ και σε ΜΚΟ ονόματι ΙΑΣΩΝ. Η έδρα της ΙΑΣΩΝ δεν αποσαφηνίζεται από τα έγγραφα ούτε και αναγράφεται στη σύμβαση. Εντούτοις, βρέθηκαν παραστατικά τα οποία την ίδια μέρα φέρουν διαφορετικές διευθύνσεις!
* Διαπιστώθηκε ότι στον απολογισμό του προγράμματος κατονομάζονται πέντε κατηγορίες δαπανών οι οποίες περιλαμβάνουν έξοδα για παρεμφερή είδη, δηλαδή εκτυπώσεις, γραφική ύλη κ.λπ. Ο προϋπολογισμός του έργου προέβλεπε 12.500 ευρώ για «Αναλώσιμα και προμήθειες», 12.000 ευρώ για «Τρέχοντα έξοδα», περίπου 9.000 για «Αλλες δαπάνες», 17.893 για «Μη προβλέψιμες δαπάνες» και 37.575 για «Λειτουργικά και διοικητικά έξοδα της ΜΚΟ».
* Στο φάκελο δεν περιλαμβάνονται συμβάσεις για την πλειονότητα του ανθρώπινου δυναμικού που δηλώνει η ΜΚΟ ότι απασχολήθηκε στο έργο. Βρέθηκαν μόνο για τρία άτομα τη στιγμή που η εγκεκριμένη σύμβαση μεταξύ ΙΣΤΑΜΕ-ΥΔΑΣ περιλάμβανε δαπάνες για ανθρώπινο δυναμικό ύψους 259.000 ευρώ!
Τα παραστατικά της μισθοδοσίας είναι στην πλειονότητά τους μη υπογεγραμμένα από τους παραλήπτες (!), καθώς επίσης και μη επικυρωμένα από δικηγόρο. Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκαν ελλείψεις αναφορικά με την ιδιότητα των συνεργατών και την απόδοση των φόρων των αμοιβών τους.
Προσκομίζονται αποδείξεις των ΜΚΟ (ΙΣΤΑΜΕ, ΙΑΣΩΝ, γεωργιανή ΜΚΟ) ύψους 97.550 ευρώ για τις οποίες δεν αποδεικνύεται η καταβολή φόρων, είτε υπάρχει ελλιπής τεκμηρίωση της αιτιολογίας της απόδειξης δαπανών είτε δεν υπογράφεται από τον αναφερόμενο η είσπραξη του ποσού είτε λείπουν οι συμβάσεις ανάμεσα στους υπογράφοντες. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η έκθεση ελέγχου, το ΙΣΤΑΜΕ δεν έχει υπογράψει σύμβαση με τη γεωργιανή ΜΚΟ «Association of Administration Develop-ment & Management of Human Resour-ces».
Οι εκτιμητές διαπίστωσαν παραστατικό 687 ευρώ που αφορά αγορές επίπλων και δεν σχετίζεται με τη ΜΚΟ, καθώς αναφέρει άλλο αγοραστή, άλλη διεύθυνση προορισμού. Επίσης, η πληρωμή γίνεται με κάρτα οπότε δεν δύναται να βεβαιωθεί.
Προσκομίζεται γεωργιανό έγγραφο για 3.200 ευρώ το οποίο δεν μεταφράζεται πλήρως, αφορά εξοπλισμό (computer, printer, fax κ.λπ.) και περιγράφει έξοδα της γεωργιανής ΜΚΟ με την οποία δεν έχει υπογραφεί σύμβαση!
Καταγράφονται και άλλες ανεξήγητες δαπάνες για «εξοπλισμό». Εντοπίζονται άσχετα με το πρόγραμμα παραστατικά: 1.066 ευρώ για αγορά ηλεκτρονικών ειδών, 153 ευρώ για επέκταση τηλεφωνικού κέντρου, 11.800 για σιδηροκατασκευές. Μικρότερα ποσά δαπανώνται πριν από την ημερομηνία έναρξης του προγράμματος!
* Στις δαπάνες για «Αναλώσιμα και προμήθειες», 1.297 ευρώ αφορούν έξοδα για τα οποία προσκομίζονται τιμολόγια επί πιστώσει και δεν βεβαιώνεται η πληρωμή τους.
Σε άλλες περιπτώσεις τα ίδια παραστατικά εντοπίζονται να έχουν υποβληθεί σε δυο διαφορετικές κατηγορίες δαπάνης. Ταυτόχρονα κατά την εξέταση των στοιχείων προκύπτουν γεωργιανά έγγραφα για εξοπλισμό και αναλώσιμα, αξίας 3.548, της γεωργιανής ΜΚΟ με την οποία δεν υπάρχει σύμβαση!
Εμφανίζονται παραστατικά για έξοδα ύψους 4.521 ευρώ χωρίς να γίνεται καμία αναφορά στο είδος των αγορών που αφορούν, ενώ σε άλλα τιμολόγια δεν αναφέρεται πουθενά ο αγοραστής ή ο παραλήπτης.
* Στην κατηγορία «Ταξίδια και διαμονή» εντοπίζονται δαπάνες ξενοδοχείων και αεροπορικών εισιτηρίων για τις οποίες δεν υπάρχουν τα προβλεπόμενα αποδεικτικά (τιμολόγια, επιβεβαίωση εξόφλησης, ονοματεπώνυμο επιβάτη ή ένοικου, κάρτες επιβίβασης, προορισμός, μεταφρασμένα κείμενα κ.ά.). Σε παραστατικό πληρωμής ξενοδοχείου αναφέρεται το ΙΣΤΑΜΕ αλλά αναγράφεται η διεύθυνση της ΜΚΟ ΙΑΣΩΝ.
Ανάμεσα στα ευρήματα συγκαταλέγεται βεβαίωση της γεωργιανής ΜΚΟ ότι έλαβε 4.000 ευρώ για τα έξοδα δύο ατόμων της γεωργιανής αποστολής στην Ελλάδα. Ο έλεγχος δεν βεβαίωσε ότι έγινε για τους σκοπούς του έργου. Παράλληλα βρέθηκαν κονδύλια που αφορούσαν διαμονή σε ξενοδοχείο πέντε αστέρων, καθώς και 6.780 για δαπάνες σε άλλο ξενοδοχείο στην Τιφλίδα. Στο παραστατικό δεν αναφέρεται το ονοματεπώνυμο του ένοικου και ενώ σημειώνεται το ΙΣΤΑΜΕ, αναγράφεται η διεύθυνση της ΜΚΟ ΙΑΣΩΝ.
* Από την εξέταση των στοιχείων στην κατηγορία «Υπηρεσίες» προέκυψε ότι περίπου 8.713 ευρώ αφορούν δαπάνες οι οποίες δεν σχετίζονται με το πρόγραμμα, δηλαδή παροχή νομικών συμβουλών, τροποποίηση καταστατικού, σύνταξη αποφάσεων, υπηρεσίες τεχνολογίας, λογιστικές εργασίες. Ειδικά για τις δύο τελευταίες υπηρεσίες δεν ανευρέθησαν συμβάσεις με όσους τις παρείχαν.
* Εντοπίστηκε γεωργιανό έγγραφο για δαπάνη catering ύψους 2.250 ευρώ, το οποίο προσκομίστηκε ως απόδειξη είσπραξης χωρίς να είναι υπογεγραμμένο από το άτομο που φέρεται να έλαβε το ποσό.
* Σε άλλη κατηγορία -«Τρέχοντα έξοδα»- υποβάλλονται παραστατικά επί πιστώσει για 3.420 ευρώ χωρίς να βεβαιώνεται η πληρωμή τους.
* Εντοπίζονται αποδείξεις ύψους περίπου 2.400 ευρώ για αγορά δώρων δημοσίων σχέσεων τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με το πρόγραμμα, ενώ παράλληλα διαπιστώνεται ποσό 1.478 ευρώ για γεύματα, των οποίων η πραγματοποίηση δεν βεβαιώθηκε. Και στην κατηγορία «Αλλες δαπάνες» βρέθηκαν παραστατικά για δαπάνες προγενέστερες της ημερομηνίας έναρξης του προγράμματος!
* Στα «Λειτουργικά και διοικητικά έξοδα της ΜΚΟ» συγκαταλέγεται κονδύλι ύψους 6.266 ευρώ για λογαριασμούς ΔΕΗ και ΟΤΕ άλλων προσώπων και όχι της ΜΚΟ! Ακόμη διαπιστώθηκαν δαπάνες 1.800 ευρώ που πραγματοποιήθηκαν μετά τη συμβατική λήξη του προγράμματος.
Τι είναι
Το Ινστιτούτο Στρατηγικών και Αναπτυξιακών Μελετών (ΙΣΤΑΜΕ) - Ανδρέας Παπανδρέου λειτουργεί, όπως αναφέρεται στη σχετική ιστοσελίδα, ως κέντρο σύγχρονου πολιτικού προβληματισμού, πολιτικής αναζήτησης και επιστημονικής έρευνας στο χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού.
* Την πολιτική και επιστημονική τεκμηρίωση.
* Την κοινωνική ανάλυση και έρευνα.
* Την επεξεργασία νέων ιδεών.
* Την κοινωνική διαβούλευση.
Πρόεδροι έχουν διατελέσει προβεβλημένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Από τον Ιανουάριο του 1995 έως τον Δεκέμβριο του 2004 ο πρώην ευρωβουλευτής Γιάννης Σουλαδάκης, κατόπιν ο πρώην βουλευτής Κωνσταντίνος Καρτάλης και η μέχρι πρότινος ευρωβουλευτής του κόμματος Μαριλένα Κοππά.
Τον Μάρτιο του 2008 στην προεδρία του ΙΣΤΑΜΕ τοποθετήθηκε ο καθηγητής Νίκος Κοτζιάς, για να παραιτηθεί τον Οκτώβριο του 2009. Από τον Νοέμβριο του 2009 ώς τον Μάρτιο του 2010 πρόεδρος χρημάτισε ο επιχειρηματίας Απόστολος Μπαράτσης, ενώ αμέσως μετά τα ηνία ανέλαβε ο τότε βουλευτής Η. Μόσιαλος.
Την ίδια περίοδο ορίζεται αντιπρόεδρος ο αδελφός του τότε πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου, Νίκος Παπανδρέου, ο οποίος παραιτήθηκε τον Φεβρουάριο του 2012, επειδή «τελείωσε ο κύκλος», χωρίς να δώσει περισσότερες πληροφορίες.
Εξέχοντα μέλη του κόμματος, όπως ο Δ. Κρεμαστινός, προήδρευσαν στην επιστημονική επιτροπή, ενώ από το δ.σ. πέρασαν πλήθος στελεχών, όπως ο Χ. Παμπούκης, η Τίνα Μπιρμπίλη, ο μετέπειτα υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και πιο πρόσφατα οι κυρίες Τατιάνα Καραπαναγιώτη, Μαρία Καρακλιούμη (αντιπεριφερειάρχης Αττικής σήμερα) και η ευρωβουλευτής και σημερινή αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Αννυ Ποδηματά.
Τον περασμένο Αύγουστο το «όλον ΠΑΣΟΚ» -κατά την προσφιλή φράση του Ευάγγελου Βενιζέλου- κλήθηκε να δώσει το «παρών» στο διήμερο επιστημονικό συμπόσιο του ΙΣΤΑΜΕ για τα 39 χρόνια από την ίδρυση του κόμματος, αλλά και για την ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς.
Να.Β.
ΑΛΕΞ ΡΟΝΤΟΣ
Ο άνθρωπος των προέδρων
Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΛΙΝΑΡΔΟΥ g.linardou@eleftherotypia.net
Η εμπλοκή του Ρόντου στην υπόθεση της ΜΚΟ «Διεθνές Κέντρο Αποναρκοθέτησης» φαίνεται να είναι τυπική, καθώς ως γενικός γραμματέας της Υπηρεσίας Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας του υπουργείου Εξωτερικών ήταν εκείνος που έβαζε την τελική υπογραφή για τη χρηματοδότηση των ΜΚΟ.
Ο Αλεξ Ρόντος ήταν στενός συνεργάτης του Γιώργου Παπανδρέου Κάποιοι τον φωνάζουν Αλεξ και κάποιοι τον αποκαλούν Mr. Alexander. Του αρέσει η Coca Cola, δεν είναι αλλεργικός στα ζώα, εξαιρετικά εγωπαθής αλλά το κρύβει, πολύ ευγενικός, διασκεδάζει που τον χαρακτηρίζουν «μυστηριώδη» και στα νιάτα του στενοχωριόταν γιατί στον πλανήτη υπήρχαν φτωχοί άνθρωποι πολλοί...
Στην πορεία της ζωής οι φτωχοί έγιναν φτωχότεροι και περισσότεροι, όμως η νεανική επαναστατική διάθεση του διεθνούς φήμης διπλωμάτη-ειδικού συμβούλου Αλεξ Ρόντου πέρασε ανεπιστρεπτί.
Αυτές τις μέρες, πάντως, είναι σφόδρα ενοχλημένος με την εμπλοκή του ονόματός του σε μία από τις πολλές δικογραφίες της προεκλογικής ΔΝΤοκρατούμενης Ελλάδας, με αφορμή τη ΜΚΟ «Διεθνές Κέντρο Αποναρκοθέτησης», με τον πρόεδρό της να βρίσκεται προφυλακισμένος για εννέα εκατομμύρια ευρώ, που αντί να πάνε για αποναρκοθέτηση, κατέληξαν αλλού. Η εμπλοκή του Α. Ρόντου στην υπόθεση -προσώρας τουλάχιστον- φαίνεται να είναι τυπική, καθώς ως γενικός γραμματέας της Υπηρεσίας Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας του υπουργείου Εξωτερικών ήταν εκείνος που έβαζε την τελική υπογραφή για τη χρηματοδότηση των ΜΚΟ.
Εχει γεννηθεί στο Dar es Salaam στην Τανζανία. Σπούδασε στη Βρετανία (Ιστορία), επέστρεψε στην Αφρική και δούλεψε για μία δωδεκαετία ως δημοσιογράφος. Από τότε ξεκίνησε η συναναστροφή του με τα κινήματα αλληλεγγύης. Για αρκετά χρόνια εντρύφησε στην παγκόσμια ανθρωπιστική οργάνωση της Καθολικής Εκκλησίας, την Caritas, και για μία διετία εργάστηκε στην Παγκόσμια Τράπεζα (ως σύμβουλος, παρακολουθούσε τις κοινωνικές συνέπειες στις χώρες όπου δραστηριοποιούνταν η Π.Τ.). Ο ιδιαιτέρως ευφυής Α. Ρόντος δεν άργησε να συνειδητοποιήσει πως τα πόδια τής εκάστοτε κυβερνητικής ή θρησκευτικής εξουσίας είναι εύθραυστα δίχως τη στήριξη του χάλυβα της κοινωνίας. Ως εκ τούτου, σχετικά νωρίς αποφάσισε να δουλέψει προς την κατεύθυνση του συνδυασμού των κινημάτων των πολιτών, των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων με τις κυβερνήσεις, μέσω χρηματοδοτήσεων.
Καθοριστικής σημασίας η συνάντησή του με τον πρώην αρχιεπίσκοπο Βορείου Αμερικής Ιάκωβο. Οι δύο άντρες οραματίστηκαν -κατά τα πρότυπα της Caritas- την πρώτη ορθόδοξη ΜΚΟ, την International Orthodox Christian Charities, με έντονη διείσδυση στα Βαλκάνια και πλούσια δράση κυρίως στη Σερβία, περιοχή ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τον Α. Ρόντο, πρώτο εκτελεστικό διευθυντή της IOCC.
Μέσα δεκαετίας του '90 γνωρίζεται με τον Γ. Παπανδρέου. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια συνέχισε να εργάζεται για λογαριασμό της ελληνικής κυβέρνησης και ειδικά του υπουργείου Εξωτερικών.
Τη φλεγόμενη εποχή για τη Γιουγκοσλαβία, με πρωτοβουλία Α. Ρόντου συναντιούνται στο Καβούρι ηγέτες της σερβικής αντιπολίτευσης. Σε κείνη τη συνάντηση λέγεται ότι δόθηκε το χρίσμα στον Βόισλαβ Κοστούνιτσα (μετέπειτα πρόεδρο της Γιουγκοσλαβίας) και έπεσε η ταφόπλακα στην περίοδο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Σε μία συνάντηση που ακολούθησε χρόνια μετά στο State Department, μεταξύ του τότε υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Κόλιν Πάουελ με τον Γ. Παπανδρέου, παρουσία και του Α. Ρόντου, ακούστηκε από τον Τζορτζ Φρίντμαν (υπεύθυνο σε θέματα Νοτιοανατολικής Ευρώπης) να συστήνει τον Ρόντο στον Πάουελ λέγοντας: «Υπουργέ, είναι ο άνθρωπός μας στα Βαλκάνια και αυτός που έριξε τον Μιλόσεβιτς». Εκείνη την περίοδο, όπως αναφέρεται στο βιογραφικό του Α. Ρόντου, ήταν παράλληλα και σύμβουλος υψηλόβαθμων πολιτικών της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στο Βελιγράδι «μέχρι και κατά την αλλαγή της εξουσίας».
Ο Α. Ρόντος δεν είναι απλή υπόθεση. Ακόμη και στην υπόθεση των Σκοπίων τον συναντάμε ως μεσολαβητή στο State Department, ώστε να μην αναγνωρίσει τα Σκόπια ως Μακεδονία, αναγνώριση που θα έπληττε ιδιαίτερα την πολιτική καριέρα του Γ. Παπανδρέου.
Το γραφείο του επόμενου προέδρου στο οποίο τον συναντάμε είναι του Μιχαήλ Σαακασβίλι (Καυκάσιος Πολ Ποτ, κατά τον πολιτικό επιστήμονα στην Τιφλίδα Βαχτάνγκ Μαϊσάγια, πολιτικό κρατούμενο επί Σαακασβίλι), φιλοδυτικού -πρώην πια- προέδρου της Γεωργίας, γνωστού για την «αυτοκτονική επίθεση» εναντίον της Ρωσίας.
Κατόπιν τα ενδιαφέροντα του Α. Ρόντου τον Γενάρη του 2012 στράφηκαν στο Κέρας της Αφρικής. Η καλή του φίλη, βαρόνη Αστον της Upholland, υπουργός Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τον ορίζει ειδικό εκπρόσωπο της Εξωτερικής Αρχής της Ε.Ε. για το Κέρας της Αφρικής (Τζιμπουτί, Αιθιοπία, Ερυθραία, Σομαλία), θέτοντας εκτός την αρκετά δραστήρια και αποτελεσματική Rosalind Marsden. Λέγεται πως ο διορισμός του Ρόντου κόστιζε λιγότερα από αυτόν της Marsden. Στο πλαίσιο της καμπάνιας «Πόλεμος κατά της τρομοκρατίας», το Κέρας βρίσκεται στο στόχαστρο των ΗΠΑ από το 2002, αλλά εδώ και μερικά χρόνια και στο ενδιαφέρον της Ε.Ε.
Αρκετοί ξένοι αναλυτές θεώρησαν σωστή την προσέγγιση της Ε.Ε. με την ανάπτυξη ενός στρατηγικού πλαισίου και σχεδίων δράσης σε μία περιοχή που αν αφεθεί μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τους λαούς της Ευρώπης, ωστόσο έθεσαν προβληματισμούς για το πρόσωπο του ειδικού απεσταλμένου. Οι πιο ακραίοι παρομοίασαν τον Α. Ρόντο ως «εξάρτημα στην οργάνωση λαϊκών εξεγέρσεων και επαναστάσεων»...
Whatever... είναι μέλος στο διοικητικό συμβούλιο διαφόρων διεθνών πρωτοβουλιών, έχει διατελέσει πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας του Συμφώνου Σταθερότητας για τα Βαλκάνια και προσωπικός αντιπρόσωπος του προέδρου της Ρουμανίας στον ΟΑΣΕ.
Σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του (BHMAgazino 2010/Ηλίας Νικολαΐδης) έλεγε: «Είμαι ιδιώτης και βρίσκομαι στην ασυνήθιστη θέση να διαθέτω μέρος του χρόνου μου όταν υπάρχει ανάγκη. Εργάζομαι ως σύμβουλος επιχειρήσεων και επενδύσεων, στα Βαλκάνια και αλλού. Ωστόσο αν μπορώ να μιλήσω σε κάποιον, ή να παρέχω μια άποψη για κάποιο θέμα, θα το κάνω. Είναι ο τρόπος μου να συνεισφέρω. Δεν ζητώ τίποτε».
«Ναρκοπέδιο» χωρίζει Βενιζέλο-Παπανδρέου
Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΜΠΟΥΡΑΚΗ
Ο Γ. Παπανδρέου σε εκδήλωση των Ελλήνων αποφοίτων του Χάρβαρντ υπερασπίστηκε τις ενέργειες της κυβέρνησής του
Οι αιχμές που άφησε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, περί πολιτικών ευθυνών στην υπόθεση των ΜΚΟ, θεωρήθηκαν πρόκληση από το επιτελείο του πρώην πρωθυπουργού. Νέο ρήγμα στις σχέσεις Ευ. Βενιζέλου-Γ. Παπανδρέου, με απρόβλεπτες διαστάσεις για το ΠΑΣΟΚ, προκαλεί η έρευνα για τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις της Ελλάδας και το σκάνδαλο με τη ΜΚΟ του δημοσιογράφου Κ. Τζεβελέκου, που επιδοτήθηκε με 9 εκατ. ευρώ.
Νέο ρήγμα στις σχέσεις Βενιζέλου-Παπανδρέου Οι αιχμές που άφησε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, περί πολιτικών ευθυνών στην υπόθεση των ΜΚΟ, θεωρήθηκαν πρόκληση στο επιτελείο του Γ. Παπανδρέου. Ο κ. Βενιζέλος σε πηγαδάκι με τους δημοσιογράφους κατά την επίσκεψή του στο Βελιγράδι, ερωτηθείς περί πολιτικών ευθυνών στην υπόθεση των ΜΚΟ, είχε πει ότι «αντικειμενικά υπάρχουν πολιτικές ευθύνες», αφήνοντας ευθεία αιχμή κατά του Γ. Παπανδρέου, που ήδη ήταν στο στόχαστρο του Τύπου και των πολιτικών του αντιπάλου.
Μέσα σε λίγες ώρες και εφ' όσον οι δηλώσεις του είχαν πάρει ήδη έκταση, η Χαριλάου Τρικούπη διευκρίνιζε ότι ο κ. Βενιζέλος με τη φράση του περί πολιτικών ευθυνών στην υπόθεση των ΜΚΟ δεν εννοούσε τον Γ. Παπανδρέου. Προσέθεταν μάλιστα ότι στελέχη όπως ο Α. Λοβέρδος και ο Δ. Δόλλης (αμφότεροι μέλη της «Συμφωνίας για τη Νέα Ελλάδα», που στηρίζει πλέον την πρωτοβουλία των «58» για την ελληνική ΕΛΙΑ) ασχολήθηκαν με τη διαλεύκανση της υπόθεσης των ΜΚΟ στην Ελλάδα.
Η αντιπαράθεση όμως δεν σταμάτησε εκεί.
Μετά την ομιλία του Γ. Παπανδρέου στην εκδήλωση των Ελλήνων αποφοίτων του Χάρβαρντ με τίτλο «Μετά το Μνημόνιο τι;», ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ υπερασπίστηκε τις ενέργειες της κυβέρνησής του, λέγοντας ότι ήταν εκείνη που δημιούργησε το νομικό πλαίσιο λειτουργίας τους, όταν πριν επικρατούσε χάος.
Η Χαριλάου Τρικούπη, σε μία πρωτοβουλία ενδεικτική των προθέσεών της έναντι του κ. Παπανδρέου, έλαβε άμεσα αποστάσεις και από τις διευκρινίσεις που επιχείρησε να δώσει ο Γ. Παπανδρέου. Με πρόταση για νομοθετική ρύθμιση που δημοσιοποίησε, το ΠΑΣΟΚ προτείνει ριζικές αλλαγές στο υφιστάμενο καθεστώς λειτουργίας των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (σ.σ. δηλαδή το καθεστώς που υπερασπίστηκε ο κ. Παπανδρέου), με την πολιτική επισήμανση ότι «είναι σαφές ότι έχουν ιδρυθεί και ΜΚΟ που έχουν στόχο να επωφεληθούν φυσικά πρόσωπα...».
Στην πρόταση αυτή της Χαριλάου Τρικούπη δεν γίνεται επίσης κάποια αναφορά στο νομικό πλαίσιο λειτουργίας των ΜΚΟ την περίοδο που ο Γ. Παπανδρέου ήταν υπουργός Εξωτερικών, την οποία, με άρθρο του συνεργάτη του Γ. Ελενόπουλου στο Διαδίκτυο, ο Γ. Παπανδρέου επίσης είχε υπερασπιστεί. Εγραφε, μεταξύ άλλων, ο κ. Ελενόπουλος:
«Την περίοδο κατά την οποία ηγείτο του υπουργείου Εξωτερικών ο Γ. Παπανδρέου, με δική του πρωτοβουλία όχι μόνο τέθηκε τέλος στο καθεστώς που αξιολογούσε τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις χωρίς καθορισμένα κριτήρια και ανοικτές διαδικασίες, αλλά προωθούσε συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο έκτοτε διέπει ό,τι αφορά στις ΜΚΟ».
Στελέχη που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα στο ΠΑΣΟΚ επιμένουν ότι η υπόθεση της ΜΚΟ του δημοσιογράφου Κ. Τζεβελέκου και η έρευνα για το καθεστώς που λειτουργούν οι ΜΚΟ στην Ελλάδα ήταν η σπίθα που αναζωπύρωσε τη διαρκή κόντρα ανάμεσα στον Ευ. Βενιζέλο και τον Γ. Παπανδρέου.
Για παράδειγμα, στη Χαριλάου Τρικούπη δεν βλέπουν με καλό μάτι την απάντηση που έδωσε σε ερωτήσεις για το πολιτικό του μέλλον ο Γ. Παπανδρέου, όταν είπε «ούτε έφυγα ούτε θα επανέλθω. Είμαι πάντα εδώ», ούτε όμως και την απάντηση που έδωσε όταν ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο να είναι υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. για την προεδρία της Δημοκρατίας και είπε: «Δεν είμαι και πολύ του πρωτοκόλλου, αισθάνομαι μαχητής».
Στο επιτελείο του κ. Βενιζέλου γνωρίζουν επίσης ότι ο Γ. Παπανδρέου, όπως και αρκετοί υποστηρικτές του αλλά και στελέχη με ειδικό βάρος, διαφωνούν με τους χειρισμούς της ηγεσίας σε ό,τι αφορά τη δημιουργία της ελληνικής ΕΛΙΑΣ και τον τρόπο που προχωρεί η κίνηση των «58».
Ωστόσο, οι διαλυτικές τάσεις που εμφανίστηκαν στους «58» αλλά και κάποιες κινήσεις μετά την απόφαση της κυβέρνησης για απ' ευθείας εκλογή των ευρωβουλευτών δεν επικράτησαν και ο διάλογος με το ΠΑΣΟΚ συνεχίζεται, έστω και μετ' εμποδίων, στο πλαίσιο της άτυπης, κοινής επιτροπής που συστήθηκε. Τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, των «58», της Συμφωνίας για τη Νέα Ελλάδα, της Δυναμικής Ελλάδας και των κινήσεων Μπροστά, Πρωτοβουλία Β, Νέοι Μεταρρυθμιστές κ.ά. έχουν λιγότερο από είκοσι ημέρες -μέχρι τη Συνδιάσκεψη που θα γίνει 8 και 9 Μαρτίου με κεντρικό ομιλητή τον υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος για την Κομισιόν Μάρτιν Σουλτς- για να συμφωνήσουν:
- Στο όνομα και τα σύμβολα του συνεργατικού σχήματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν καταλήξει στη μορφή του ευρωψηφοδελτίου, όπου στην κορυφή θα αναγράφεται το όνομα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, αμέσως από κάτω το όνομα που θα συμφωνηθεί και θα αφορά την παράταξη που θα κατεβεί στις ευρωεκλογές και κάτω από αυτό τα ονόματα του ΠΑΣΟΚ, της κίνησης των 58, της Συμφωνίας για τη Νέα Ελλάδα, της Δυναμικής Ελλάδας και των άλλων κινήσεων που θα συμμετέχουν τελικά. Οι «58» πάντως διαψεύδουν ότι κατά την πρώτη συνάντηση στο πλαίσιο της άτυπης κοινής επιτροπής ζήτησαν να μην υπάρχει το όνομα του ΠΑΣΟΚ στο ευρωψηφοδέλτιο.
- Στη διαδικασία και τα κριτήρια επιλογής των υποψηφίων του ευρωψηφοδελτίου. Εδώ χωρά ακόμα μεγάλη συζήτηση. Οι «58» επίσης διαψεύδουν ότι έχουν θέσει βέτο για κορυφαία και προβεβλημένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, επιμένουν όμως στη διατήρηση του ασυμβιβάστου ανάμεσα στον ή στην εν ενεργεία βουλευτή και στον ή στην υποψήφια ευρωβουλευτή. Προφανώς δεν γνωρίζουν -με βάση τού ότι οι εκλόγιμες θέσεις δεν αναμένεται στην καλύτερη περίπτωση να είναι πάνω από δύο- ότι με βάση τον κανονισμό, μπορούν στην εφαρμογή του ασυμβιβάστου να υπάρξουν έως και δύο εξαιρέσεις. Επίσης δεν είναι ακόμα σαφές εάν έχουν αντιδράσει και επιμένουν στον αποκλεισμό από το ευρωψηφοδέλτιο όσων στελεχών έχουν διατελέσει υπουργοί.
Κομματικές πηγές ωστόσο επιμένουν ότι το συνεργατικό σχήμα, παρά τα εμπόδια που υπάρχουν ή πρόκειται να υπάρξουν από εδώ και στο εξής, θα προχωρήσει. Μεγαλύτερο ζήτημα λοιπόν από τα προβλήματα περί των θέσεων, των προσώπων κ.λπ., είναι το πολιτικό του στίγμα. Και εδώ θα πρέπει να επισημανθεί ότι δεν είναι εύκολο να θυμηθεί κανείς συνασπισμό που να πέτυχε με ένα μέρος του εντός της κυβέρνησης και ένα άλλο μέρος του εκτός...
Πηγή : http://www.enet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου