Καταστροφές και Θρίαμβοι

Η σειρά του ΣΚΑΙ Καταστροφές και Θρίαμβοι (οι 7 κύκλοι της Ελληνικής Ιστορίας) του Στάθη Καλύβα έχει συγκεντρώσει αρκετά σχόλια και κριτική όσο αφορά την ερμηνεία των γεγονότων της σύγχρονης ιστορίας.

του Παναγιώτη Χατζηπλή 

 
Εισαγωγή

Ο καθένας βέβαια μπορεί να λέει ότι θέλει. Όμως επειδή για την συγκεκριμένη οπτική έχει δοθεί μεγάλη δημοσιότητα μέσω της προβολής από το συστημικό κανάλι ευρείας εμβέλειας ΣΚΑΙ και μέσα από αυτή τη σειρά ερμηνεύονται ιστορικά γεγονότα και παρέχονται «διδάγματα» και για σημερινές καταστάσεις έχει σημασία να υπάρξει και αντίλογος. Αυτό γιατί μεγάλο μέρος του πληθυσμού που θα το δει ίσως να μην έχει τον χρόνο να κάνει την δική του ανάλυση. Πολλοί περισσότεροι βλέπουν τα συστημικά κανάλια με την επιλεκτική επιλογή ομιλητών παρά τις συζητήσεις στο κανάλι της Βουλής ή διαβάζει αρθρογραφία.

Εδώ θα σχολιάσουμε το τελευταίο επεισόδιο, 2004 ως σήμερα, το Μνημόνιο, (πηγή) το οποίο περιγράφει σύγχρονα γεγονότα, την χρεοκοπία της Ελλάδα μετά το 2010 και την κρίση που την συνόδευσε. Τα γεγονότα αυτά δεν αποτελούν «ιστορία» είναι σχεδόν τρέχοντα. Δεν έχει περάσει ούτε μια 20ετία από αυτά. Ουσιαστικά είναι δημοσιογραφία. Πολλά αρχεία δεν έχουν αποδεσμευτεί και για άλλα δεν ξέρουμε αν θα γίνει. Για παράδειγμα η απόφαση Ντραγκι που οδήγησε στο κλείσιμο των Ελληνικών τραπεζών, τα πρακτικά στην συνάντηση των αρχηγών μετά το δημοψήφισμα, τα πρακτικά του Eurogroup και άλλα. Εν τέλει τα γεγονότα είναι σε εξέλιξη και το αν είναι θρίαμβος ή καταστροφή δεν έχει κριθεί ακόμα.

Από την άλλη τα γεγονότα που παρουσιάστηκαν αφοράν κυρίως οικονομικά θέματα αν και φυσικά έχουν μια πολιτική διάσταση. Όμως η προσέγγιση ως προς το τεχνοκρατικό μέρος είναι ελλιπής και μονομερής. Και η μονομερής παρουσίαση λέγεται προπαγάνδα. Λογικό πάντως να υπάρχει μια μονοδιάστατη θεώρηση αφού η σειρά στηρίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του συγγραφέα οπότε αντανακλά την οπτική του. Δεν θα ασχοληθούμε όμως με αυτό γιατί θα το διαβάσουν λιγότεροι.

Από την άλλη στο επεισόδιο μιλάνε κυρίως πολιτικοί επιστήμονες και όχι οικονομολόγοι ή χρηματοοικονομικοί αναλυτές. Είναι σαν για τα μέτρα της πανδημίας ερωτώνται πολιτικοί και όχι υγειονομικοί, κάτι που απορρίπτεται ως λαϊκισμός από το σύστημα. Άρα είναι περισσότερο μια συζήτηση καφενείου όπως δείχνουν και οι συνεντεύξεις του δημιουργού που ο καθένας λέει την άποψή του. Αυτό όμως δεν βοηθά αν και το εικαστικό αποτέλεσμα είναι καλό ώστε να παρέχει μίας ώρας εύπεπτης απασχόλησης. 

 
Στάθης Καλύβας

Ποιος όμως είναι ο Στάθης Καλύβας; Είναι καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, πιο πριν στο Πανεπιστήμιο Γειλ των ΗΠΑ και άλλων. Ο Καλύβας συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ όπως και βασικοί ομιλητές στο επεισόδιο, ο Γιώργος Παγουλάτος (πηγή) και ο Μάνος Ματσαγγάνης (πηγή).

Το ΕΛΙΑΜΕΠ είναι ένα ελληνόφωνο ΜΚΟ που προάγει την ιδέα του ευρωατλαντισμού και χρηματοδοτείται από ξένες πρεσβείες και πολυεθνικές. Μάλιστα τελευταία χρηματοδοτείται και από το Δημόσιο με νόμο που έφερε ο Γεωργιάδης (Άρθρο 52, Ν. 4712/2020) γιατί λέει είναι αξιόπιστο! (πηγή) Κι όμως έχει κατηγορηθεί ότι προωθεί τον ενδοτισμό έναντι της Τουρκίας καθώς προωθεί αυτήν ακριβώς την ευρωατλαντική ιδέα στο νότιο άκρο του ΝΑΤΟ, υποστήριξε την συμφωνία των Πρεσπών και φυσικά την συμμετοχή στην ΕΕ και την πιστή συμμόρφωση με τις κατευθύνσεις της. Δηλαδή ένα ΜΚΟ που χρηματοδοτείται από τον ελληνικό λαό μέσω του δημοσίου όπως και ένα κανάλι (ΣΚΑΙ) που χρηματοδοτείται από την λίστα Πέτσα της πανδημίας (και του χαρίστηκε το κόστος της τηλεοπτικής άδειας για το 2020) παρέχουν μονόπλευρη πληροφόρηση στον χρηματοδότη τους!

Καθόλη την διάρκεια της κρίσης ο Καλύβας έχει ενεργή παρουσία και αρθρογραφία όπως και για τα πολιτικά τεκταινόμενα. Μαζί με ένα άλλον ακαδημαϊκό, τον Νίκο Μαραντζίδη, έχουν επιχειρήσει νέα προσέγγιση σε δύσκολα θέματα όπως της Κατοχής και του εμφυλίου (και αυτό αποκαλείται ως «νέο κύμα»). Επίσης υποστήριξαν και οι δύο την ενσωμάτωση μεταναστών για την λύση του δημογραφικού με αρθρογραφία τους. (πηγή) Όλα αυτά μπορεί να αποτελούν προσωπική άποψη και φυσικά ότι θέλει μπορεί να πει ο καθένας, όμως αποτελεί και την «γραμμή» του γκλομπαλιστικού συστήματος.

Να σημειώσουμε ότι η προβολή διανοούμενων και «ειδικών» είναι κομβικής σημασίας στην σύγχρονη πολιτική για να υποστηρίζουν πολιτικές αποφάσεις ως αυθεντίες. Οπότε πρέπει να συμφωνούν με τις πολιτικές αποφάσεις ή οι πολιτικές αποφάσεις με αυτούς, όπως θέλετε να το δείτε. Όπως είπε ο Λάρυ Σαμερς τέως υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ και πρύτανης του Χάρβαρντ στον Βαρουφακη: υπάρχουν δυο είδη πολιτικών: αυτοί που είναι μέσα στο σύστημα (insiders) και οι εκτός. Οι εκτός μπορεί να μιλάνε ελεύθερα για ότι σκέφτονται. Αλλά δεν λαμβάνονται υπόψη από αυτούς που είναι μέσα και έχουν την δυνατότητα να παίρνουν αποφάσεις υπό την προϋπόθεση ότι δεν θίγουν τους υπόλοιπους του συστήματος.

Οι συστημικοί ακαδημαϊκοί προωθούνται γιατί είναι μέσα στο σύστημα, δεδομένου ότι τα πανεπιστήμια στο εξωτερικό είναι επιχειρήσεις που είτε είναι ιδιωτικά είτε λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια είτε παίρνουν προγράμματα από επιχειρήσεις οι ίδιοι ή μέσω των πανεπιστημίων όπως και στην Ελλάδα εξάλλου που τα ΑΕΙ είναι στην σφαίρα του κρατικού ή του κομματικού. Αποτελούν δηλαδή ένα πυλώνα της κρατικής εξουσίας η οποία διαμορφώνει αντιλήψεις, δηλ. εθελούσια συμμόρφωση, κατά την θεωρία του Αλτούσερ.

Ο έλεγχός των ΑΕΙ είναι μέρος της πολιτικής των μαρξιστών («march to institutions») που σε πολλά συμφωνούν με τους σύγχρονους γκλομπαλιστές φιλελεφτ των ΗΠΑ. Αν έχετε προσέξει αυτό γίνεται και μέσα από την λογοκρισία των αντίθετων θέσεων (cancel culture) και στην περιθωριοποίηση αυτών που τις εκφράζουν κάτι που φυσικά δεν συνάδει με την έννοια του πανεπιστημιακού άσυλου (για παράδειγμα (πηγή)). Αυτά προωθούνται μέσα από ΜΜΕ, που είναι μέλη επιχειρηματικών ομίλων και χειραγωγούν αναλόγως με την ιδιοκτησία και τις διαφημίσεις που λαμβάνουν. Έτσι έχουν χάσει την αξιοπιστία τους και στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς.

Για όλα αυτά έχει ενδιαφέρον να αναλύσουμε την οπτική στο συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ σε σχέση και με τους οργανισμούς που συμμετέχουν οι δημιουργοί, δηλ. το ΕΛΙΑΜΕΠ που είναι αρκετά σημαντικό αλλά και το ΣΚΑΙ που αποτελεί ένα συστημικό κανάλι (τόσο όσο αφορά Ελληνικά θέματα όσο και παγκοσμιοποίηση), «νεοφιλελεύθερο» και φιλοκυβερνητικό που παρεμπιπτόντως έχει και τουρκικές συνεργασίες κάτι που ίσως έχει σημασία όσο αφορά κάποιες αναφορές στις ελληνοτουρκικές διαφορές στην σειρά.

Παρακάτω αναφέρουμε τμήματα της εκπομπής και ακολουθεί σχολιασμός σε italics. 

 
Επεισόδιο 

 
Πρώτο δίλεπτο- η κρίση

Το επεισόδιο ξεκινά με το τα 2004 τους Ολυμπιακούς όπου κυριαρχούσε ευφορία και εθνική ανάταση και η Ελλάδα θεώρησε ότι γύρισε σελίδα και ήταν μια προηγμένη χώρα της Δύσης κάτι που καταρρίφθηκε με την κρίση όπως λέει. Λίγα χρόνια μετά το 2004 το χρέος είχε αυξηθεί, δεν είχαν γίνει μεταρρυθμίσεις και η ανταγωνιστικότητα είχε καταρρεύσει. Το 2010 στην καταστροφή, ουσιαστική χρεοκοπία και στην έξοδο από την Ευρώπη. Μια δεκαετία μετά λέει ο συγγραφέας, δηλ. σήμερα, η χώρα είναι μπροστά σε νέα επανεκκίνησης.

Σημείωση συντάκτη Καταρχάς η λέξη επανεκκίνηση που χρησιμοποιείται για την σημερινή κατάσταση παραπέμπει στην θεωρία του Great Reset που αναπτύσσεται στο ομώνυμο βιβλίο του Σβαμπ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ που έχει μεταφραστεί στα Ελληνικά ως «Η Μεγάλη Επανεκκίνηση». Τυχαίο;

Από εκεί και πέρα η αναφορά σε μεταρρυθμίσεις κατά την σταθερή φρασεολοvγία των μνημονίων, δημιουργώντας ένα συνεχές κυνηγητό της «αλλαγής» πολλές φορές χωρίς νόημα και σκοπό κρίνοντας εκ του αποτελέσματος των μνημονίων. Όμως αποπροσανατολίζει και συντηρεί ένα παρατεταμένο δόγμα του σοκ. Ενδιαφέρον έχει και η εικόνα του Καλύβα να τα λέει όλα αυτά περπατώντας στα ερείπια των Ολυμπιακών σταδίων. Πανάκριβες εγκαταστάσεις που εξυπηρέτησαν ίσως φιλοδοξίες της ελίτ, πλούτησε κάποιους με κόστος 8,5 δις. και αβέβαια ωφέλεια (πηγή). Είναι μια ιστορία που δεν έχει και αυτή αποτιμηθεί πλήρως. Δεν έφταιγε ο Ελληνικός λαός για τους Ολυμπιακούς και τις ζημιές. Αλλά όπως και οι μεταρρυθμίσεις η ευθύνη είναι μια έννοια αόριστη που τελικά βαραίνει όποιον δεν μπορεί να την αντικρούσει.

 
Κρίση 2008

Αρχικά οι αιτίες της κρίσης αποδίδονται στην παγκόσμια κρίση χρέους του 2008 (2:44 και μετά) και το τεράστιο χρέος της Ελλάδας. Το σχολιάζει ο Παγουλάτος, (3:10) ένας πολιτικός επιστήμονας μέλος του ΕΛΙΑΜΕΠ. Αναφέρεται στο ξεχείλωμα δαπανών όσο αφορά μισθούς και συντάξεις στο δημόσιο, στην τοπική αυτοδιοίκηση, το σύστημα υγείας ειδικά τα τελευταία χρόνια πριν την κρίση και τα δημοσιονομικά ελλείματα που λέει ότι πολλά δεν ήταν εμφανή!!!

Σημείωση συντάκτη Καταρχάς έχει δίκιο για το ξεχείλωμα στην πενταετία Καραμανλή ειδικά προς το τέλος (πηγή) όταν συσσωρεύτηκαν πιέσεις από τις πυρκαγιές του 2007, τα γεγονότα του 2008, και τα σκάνδαλα που τελικά ξεφούσκωσαν μετά (πχ Βατοπέδι).

Η αναφορά όμως σε άγνωστα πλεονάσματα ουσιαστικά στηρίζει την άποψη ότι τα ανακάλυψε ο Γεωργίου της ΕΛΣΤΑΤ κάτι που αποτελεί θέμα προς αμφισβήτηση ενώ ο ρόλος του Γεωργίου είναι και υπό δικαστικό έλεγχο. Σημειώνεται δε ότι τα στοιχεία της Ελλάδας υποβάλλονταν στην ΕΕ (Eurostat) οπότε υπόκεινται σε κάποιο έλεγχο ενώ είχε γίνει και απογραφή επί Αλογοσκούφη. Γενικά η άποψη ότι η ΕΕ δεν ήξερε τα Greek Statistics για την είσοδο στο Ευρώ δεν ισχύει. Δεν πληρούσε τα κριτήρια και ήταν γνωστό ότι ήταν πολιτική η απόφαση της εισόδου.

Όσο αφορά τις «αγορές» όταν μια από τις μεγαλύτερες επενδυτικές τράπεζες η Goldman Sachs της είχε πουλήσει ειδικό παράγωγο για να κρύψει το χρέος σίγουρα θα είχαν μια άποψη για τα οικονομικά της χώρας. Ακόμα και αν η συγκεκριμένη ομάδα της Goldman Sachs να είχε δεσμευτεί με εμπιστευτικότητα σίγουρα η δουλειά των τραπεζιτών και των οίκων αξιολόγησης είναι να αναλύουν στοιχεία και όχι να κρύβονται πίσω από δικαιολογίες και θα είχαν κάνει τους υπολογισμούς τους. 

 
4:00 – Δημόσιο

Ως άλλη αιτία (στο 3:40) αναφέρεται, πάλι από τον Παγουλάτο, ότι ο δημόσιος τομέας φούσκωσε με προσλήψεις και υψηλούς μισθούς και παράλληλα δημιουργούσε εργασίες και για τον ιδιωτικό τομέα που ήταν συνδεδεμένος (δηλ. κρατικοδίαιτοι) όπως κατασκευαστικές, ΜΜΕ, διαφημίσεις και όλα αυτά γίνονταν με εξωτερικό δανεισμό. Έτσι τα 240 δις € του ΑΕΠ (το 2009) δεν αντιστοιχούσαν στην παραγωγική ικανότητα της οικονομίας αλλά σε φούσκωμα με κατανάλωση, διακοποδάνεια κ.α.

Σημείωση συντάκτη Καταρχάς όσο αφορά το ΑΕΠ: η κατανάλωση είναι μέρος του ΑΕΠ και στην δύση είναι σε υψηλά ποσοστά. Η στροφή της οικονομίας προς αυτή ξεκίνησε με την μεταπολίτευση και την αποβιομηχάνιση. Βέβαια δεν πρέπει η κατανάλωση να στηρίζεται σε δανεικά. Αυτό όμως γίνεται και σήμερα με την πανδημία. Ενώ το χρέος τότε ήταν πολύ μικρότερο από το σημερινό (υπάρχει άλλη αναφορά σε αυτό παρακάτω).

Από την άλλη όσο αφορά τα διακοποδάνεια που ήταν πράγματι μια τρέλα ειδικά για έναν πληθυσμό που για πολλά χρόνια δεν ήξερε τι σημαίνει καταναλωτική πίστη και πιστωτικές κάρτες και τότε του παρέχονταν απλόχερα από το σύστημα, πώς μπορούμε να του ρίξουμε την ευθύνη; Όταν η ΤτΕ και άλλοι αξιόπιστοι θεσμοί δεν παρέμβαιναν; Όταν υπήρχαν διαφημίσεις που λέγαν αγόρασε το σπίτι σου, είναι επένδυση που δεν χάνει αξία; Αποδίδεται στην ατομική ευθύνη και πάλι!!! Και αυτά ενώ ανερυθρίαστα δίνουν ακαταλόγιστο στους μορφωμένους γραφειοκράτες της ΕΕ ότι δεν ήξεραν για τα Greek Statistics.

Εκτός αυτού εκείνη την στιγμή δεν υπήρχε ούτε ΕΝΦΙΑ στα ακίνητα. Αργότερα με την κρίση πολλοί έχασαν την δουλειά τους και δεν μπορούσαν να εξοφλήσουν τις δόσεις ούτε καν να πληρώσουν το «χαράτσι». Τα ακίνητα επίσης έχασαν την αξία τους με την κρίση και κάποιοι μπορεί να βρέθηκαν να χρωστάνε περισσότερα από ότι άξιζε το σπίτι.. Άρα το θέμα είναι πιο σύνθετο. Ακόμα και για τις καταχρήσεις των καταναλωτικών δανείων υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που επιρρίπτουν ευθύνες και στους τραπεζικούς υπαλλήλους για πλημμελείς ελέγχους. Και πως αλλιώς άλλωστε όταν οι τράπεζες συναγωνίζονταν για την αύξηση των δανείων και των προμηθειών τους; Κι όμως αυτές ανακεφαλαιοποιήθηκαν, όχι όμως οι δανειολήπτες.

Δεν αναφέρονται επίσης τα ΕΣΠΑ της διαπλοκής που φούσκωναν τις κατασκευαστικές και τα ΜΜΕ. Και αυτά τα έργα υπόκεινταν σε ελέγχους της ΕΕ! Αν είναι δυνατό!! Και αυτά τα ΜΜΕ τα συνδεδεμένα με κατασκευαστικές υποστήριζαν τα μνημόνια ενώ οι ταμπέλες στους αυτοκινητόδρομους (επιχορηγούμενους και με χαμηλή κίνηση σήμερα) διαφήμισαν τον εκσυγχρονισμό που έφερε η ΕΕ! Ενώ τα ΕΣΠΑ μόχλευαν και δάνεια από Ευρωπαϊκές τράπεζες που συνεχίζουν να εισπράττουν τόκους! Επίσης πρέπει να αναφερθεί ότι τα καταναλωτικά δάνεια να κατευθύνονταν σε αγορές ΙΧ (η αγορά αυτοκινήτων τριπλασιάστηκε κατά την δεκαετία του 2000). Ποιος ωφελήθηκε για αυτά; Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές, δηλ. Γερμανοί, Γάλλοι, Ιταλοί που οι τράπεζές τους συμμετείχαν και σε Ελληνικές τράπεζες ή είχαν αγοράσει ομόλογα του δημοσίου και επωφελούνταν επίσης.

Τέλος αυτό που δεν αναφέρεται όσο αφορά το ΑΕΠ είναι ότι μπορεί η χώρα να μην είχε αλλάξει το παραγωγικό της μοντέλο από αυτό των υπηρεσιών και ελλειμματικού εμπορικού ισοζυγίου (κάτι που είναι απότοκο της αρχιτεκτονικής της ΕΕ) αλλά από την άλλη είχε επεκταθεί στα Βαλκάνια, μια περιοχή οικονομικής ανάπτυξης που βοηθούσε και το ΑΕΠ μέσα από τον κύκλο εργασιών τραπεζών και επιχειρήσεων. Με τα μνημόνια εξαναγκάστηκαν οι ελληνικές Τράπεζες να αποχωρήσουν και ως συνέπεια και οι επιχειρήσεις που συνεργάζονταν ενώ άλλες εξαγοράστηκαν (πχ ΟΤΕ). Μετά από 10 χρόνια από την αρχή των μνημονίων και 30 από την πτώση του Βερολίνου χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν πλέον φτάσει και ξεπεράσει το ΑΕΠ της Ελλάδας (πχ Ουγγαρία, Ρουμανία) ενώ οι μισθοί της Ελλάδας είναι στα επίπεδα των Βαλκανικών χωρών και της Ανατολικής Ευρώπης. Η απόσταση που δημιουργήθηκε με σκληρή δουλειά μεταπολεμικά, χάθηκε.(πηγή)

5:00 Καστελόριζο

Ξαναγυρνώντας στα συμβάντα του 2009 αναφέρει ότι η χώρα αδυνατούσε να εξυπηρετήσει τα δάνεια της (4:20) και οι αγορές αρνούνταν να την δανείσουν. Οι Έλληνες δεν δέχονταν μέτρα λιτότητας και διαδήλωναν. Τέλος ο Καλύβας ισχυρίζεται ότι επειδή δε η Ελλάδα είναι στο ευρωζώνη η κρίση μπορούσε να τινάξει στον αέρα όλη την Ευρωπαϊκή οικονομία!!! (4:45.)

Και έτσι φτάνει στο Καστελόριζο….. με τον Γ.Α.Παπανδρέου να λέει (στο 5:20): «Κληρονομήσαμε ένα σκάφος που ήταν έτοιμο να βυθιστεί. Μια χώρα χωρίς κύρος και αξιοπιστία που’χε χάσει τον σεβασμό ακόμα και των φίλων και εταίρων της!»

Μετά από την δήλωση Παπανδρέου (στο 5:30) η ΕΕ δέχεται να δανειοδοτήσει αλλά η Ελλάδα πρέπει να τακτοποιήσει τα οικονομικά της κάτι που θα οδηγήσει σε πρωτοφανή κοινωνική και οικονομική κρίση (στο 6:00) που το πολίτικό σύστημα αδυνατεί να διαχειριστεί.. Το κυρίαρχο κόμμα της μεταπολίτευση το ΠΑΣΟΚ καταρρέει και βγαίνουν ακραία κόμματα (ΧΑ). Ο διχασμός φουντώνει. Αυτή είναι η κρίση των μνημονίων κατά τον Καλύβα.

Σημείωση συντάκτη Εδώ καταρχάς δεν αναφέρει ότι η Ελλάδα χρεοκόπησε το 2009 ενώ είχε γεμάτα ταμεία (πηγή) . Ας μην πούμε για τις συζητήσεις του Παπανδρέου με το ΔΝΤ πριν από τις εκλογές. Δεν αναφέρει το προεκλογικό σύνθημα «Λεφτά Υπάρχουν» (δεν είναι το ίδιο όπως έλεγε ο Τσίπρας για τα μνημόνια;) Επίσης γιατί δεν αναφέρεται το δημοψήφισμα που ζήτησε ο Γιώργος Παπανδρέου και ακυρώθηκε παρά μόνο αυτό του Τσίπρα;

Από εκεί και πέρα επαναλαμβάνει τα περί διεφθαρμένης χώρας που άκουσον-άκουσον υποστήριξε πρωθυπουργός της χώρας και ερχόντανε σε συμφωνία με την ενορχηστρωμένη εκστρατεία από τα συστημικά ΜΜΕ και τα funds που ενδεχομένως είναι και στον ίδιο ιδιοκτησιακό κύκλο. Έχουν γραφτεί ολόκληρα βιβλία με εκατοντάδες άρθρα που έχουν συλλεχθεί από τον διεθνή τύπο με αυτή την επίθεση όπως «Έλληνες: Διεφθαρμένοι, Τεμπέληδες και Απείθαρχοι: Στερεότυπα του Βρετανικού τύπου για τους Έλληνες στα Χρόνια της Κρίσης» Θωμάς Τσακαλάκης, 2016 και «Η Ελληνική Κρίση στα Μέσα Ενημέρωσης: Στερεότυπα στον Διεθνή Τύπο» (The Greek Crisis in the Media: Stereotyping in the International Press), Γιώργος Τζογόπουλους 2013). Ας μην πούμε και για τα γεύματα ιδεών των funds στην Νέα Υόρκη για επίθεση στην Ελλάδα, τις παραβλέψεις των αρχών με τα ακάλυπτα CDS και την κερδοσκοπία Τ3-Τ10.

Τελικά όμως όπως παραδέχθηκε και ο Νταισεμπλούμ και ο Ομπάμα η σωτηρία δεν ήταν για την Ελλάδα αλλά για του πιστωτές δηλ. τις Γερμανικές, Γαλλικές και Αμερικανικές τράπεζες που τα ομόλογά τους αγοράστηκαν και τελικά έμειναν σε ένα χρέος της ΕΕ (πηγή).

Τα αίτια χρεοκοπίας 

 
Καταναλωτισμός

Στην συνέχεια (8:00-9:00) ο Ματσαγγάνης ερωτάται για τα αίτια της κρίσης και θεωρεί ότι υπήρξε ευφορία πριν την κρίση όπως τα έργα υποδομής αλλά χάθηκε η ευκαιρία που δόθηκε με το φθηνό κόστος του Ευρώ (10:30) για εκσυγχρονισμό του δημόσιου και των επιχειρήσεων και αντίθετα οδήγησε σε καταναλωτισμό με διακοποδάνεια. Το Ευρώ όπως λέγεται (παρουσιάζεται στο 6:24 με τα πανηγύρια του Σημίτη που χαίρει της εύνοιας του ντοκιμαντέρ) ήταν μια ευκαιρία αλλά απαιτούσε προσαρμογές που δεν έγιναν.

Αναφέρει περιπαιχτικά ότι σκεφτόμασταν ότι είμαστε παντοδύναμοι και δεν χρειάζεται να δουλεύουμε όπως οι χαζοί Ευρωπαίοι!! Τουλάχιστον παραδέχεται ότι είχε προβλήματα και η αρχιτεκτονική του ευρώ καθώς δεν υπήρχε κοινή πολιτική πχ δημοσιονομική και τραπεζική ένωση (11:00).

Μετά (από το 9:00 και μετά) αναφέρονται επίσης ως αιτίες της χρεοκοπίας η χειροτέρευση στο ισοζύγιο πληρωμών και αύξηση εξωτερικού χρέους. Δηλαδή δανειζόμαστε για να εισάγουμε.

Είχε δημιουργηθεί κακώς στις αγορές η εντύπωση (βλακωδώς όπως λέει) ότι το Ελληνικό ομόλογο είχε το ίδιο ρίσκο με το Γερμανικό ενώ μετά την κρίση πήγαν στο άλλο άκρο που αποφάσισαν ότι η Ελλάδα θα καταρρεύσει και δεν δάνειζαν ενώ δεν υπήρχε ούτε και κάποιο θεσμός όπως η ΕΚΤ ως δανειστής έσχατης ανάγκης (11-11:30).

Σημείωση συντάκτη Συνεχίζονται εδώ οι κοινοτυπίες αποδίδοντας την χρεοκοπία στην ατομική ευθύνη! Όμως το πρόβλημα του Ευρώ ή της ΕΕ είναι η αρχιτεκτονική της και η ανοχή στον πλεονασματικό Βορά και τον ελλειμματικό Νότο! Επίσης η έλλειψη πλήρους δημοσιονομικής ενοποίησης. Αφού όμως οι ομιλητές είναι κακεντρεχείς και υποτιμητικοί ως προς την Ελλάδα θα μπορούσαν να συμπληρώσουν ότι κάποιοι λέγαν και λένε ακόμα ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να παράγει γιατί αυτό το κάνει ο Βοράς και απλά φτάνει να ασχολείται με τον τουρισμό (θα είναι τα γκαρσόνια της βαριάς βιομηχανίας της Ευρώπης). Δεν αναφέρει τίποτα για αποβιομηχάνιση και τα αίτιά της (επικεντρώνουν στο δημόσιο ως η γενική κατεύθυνση του κρατικοδίαιτου συστήματος από την εποχή των Βαυαρών). Δεν αναφέρθηκε επίσης στην πρόοδο με την επέκταση στα Βαλκάνια.

 
Συντάξεις

Το άλλο πρόβλημα που αναφέρεται είναι το συνταξιοδοτικά (από το 12:00 και μετά). Γίνεται ειδικά αναφορά στα χαμηλά όρια ηλικίας που υπήρχαν και το υψηλό ύψος συντάξεων. Αναφέρεται ότι ενώ στην Ευρώπη βγαίναν σύνταξη στα 65, στην Ελλάδα βγαίναν στα 52 και η σύνταξη ήταν μεγαλύτερη του μισθού. Παραλληλίζει το ασφαλιστικό σύστημα με τις Πυραμίδες του Μπερίσα (Αλβανία) ως μη βιώσιμο!

Σημείωση συντάκτη Σύμφωνα με τα στοιχεία Eurostat (πηγή) του 2018, οι συνταξιοδοτικές δαπάνες στην Ελλάδα ήταν 23,7 δις στο 16% του ΑΕΠ από 25,1 δις το 2010 και 13,6% του ΑΕΠ. Άρα δεν ήταν υψηλή δαπάνη σε σχέση με τα μεγέθη της οικονομίας (πηγή). Όμως ενδιάμεσα με τα μνημόνια κατεδαφίστηκε το ΑΕΠ και δεδομένου ότι το σύστημα είναι αναδιανεμητικό κατεδάφισαν και τις συντάξεις για λόγους ταμειακού συμφέροντος του δημοσίου όπως είπε η Σακελλαροπούλου (πηγή) έστω και αν ήταν αντισυνταγματικό.

Ουσιαστικά εδώ ακολουθείται η γνωστή τακτική των ιδιωτικοποιήσεων όπου εντοπίζονται κάποιες υπερβολές για να αποδομηθεί όλο το σύστημα με την μέθοδο του κοινωνικού αυτοματισμού. Αυτή η μείωση της συμμετοχής του δημοσίου δημιουργεί χώρο για πληρωμή τόκων στο χρέος. Είναι ένα σημείο που επικέντρωση από την πρώτη στιγμή η Τρόικα. Ενώ επίσης δεν αναπλήρωσε και τις ζημιές των ασφαλιστικών ταμείων από το κούρεμα των ομολόγων του PSI.

Ο Τόμσεν του ΔΝΤ είχε θεωρήσει υψηλές τις συντάξεις συγκρίνοντας με την Γερμανία και είχε έρθει μάλιστα σε αντιπαράθεση με τον Μοσκοβισί. (πηγή) Βέβαια η Τρόικα ακολουθούσε μια πολιτική εσωτερικής υποτίμησης με τον Τόμσεν να θεωρεί ότι οι μισθοί έπρεπε να πέσουν στα επίπεδα των Βαλκάνια (στα 300€) (πηγη). Έτσι μέσες συντάξεις στην Ελλάδα εκτιμώταν το 2015 στα 882 € (713 € κύρια και 169 € επικουρική) όταν στην Ευρώπη κυμαίνονταν από 250 € μηνιαία, έως 1.600 € και ήταν περίπου ίδιες με την Πορτογαλία (833 €) (πηγή)

Οι μειώσεις μεταξύ 2010-2015 ανέρχονται από 20% έως 50% για τις υψηλές συντάξεις. Σύμφωνα με μελέτη της αντιπροέδρου της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, Μαριάννας Παπαμιχαήλ, με τίτλο «Ακτινοσκόπηση ασφαλιστικών μεταρρυθμίσεων με τον δείκτη ανταποδοτικότητας συντάξεων», «η γενική ανταποδοτικότητα του ασφαλιστικού συστήματος (συντάξεις προς εισφορές) για όλους τους ασφαλισμένους από 150% που ήταν το 2011 έπεσε στο 121% το 2014, στο 101% το 2016 και αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 89% το 2019.» (δηλαδή λιγότερα από όσα βάζουν;…) (πηγή).

Επίσης δεν αναφέρει τίποτα για την μείωση του προσδόκιμου ζωής και του επίπεδου υγείας με την κρίση αλλά και επιβάρυνση της ψυχικής υγείας (πηγή). Σύμφωνα με άλλη μελέτη που χρηματοδότηση το Ίδρυμα Bill Gates και πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του University of Washington της Αμερικής προέκυψε ότι στην κρίση αυξήθηκε η θνησιμότητα αυξήθηκε κατά 17.7% στα έξι χρόνια μετά την εισαγωγή των μέτρων λιτότητας και 5,6% συνολικά μεταξύ 2000 -2010 (πηγή)

Εν τέλει οι συντάξεις ήταν κάτι που είχαν αποφασίσει πολίτες-κυβερνήσεις και καταστρατηγήθηκε εις βάρος των πρώτων και εις βάρος της υγείας τους στα στερνά τους. Κάποιοι δεν άντεξαν όπως ο Χριστουλας.

 
Φόροι

Το άλλο πρόβλημα που αναφέρεται (και αυτή από πολιτικό επιστήμονα, τον Γεράσιμο Μοσχονά από το 13:30 και μετά) είναι η συλλογή φόρων. Αυτό δεν γίνονταν λόγω μικροαστισμού της κοινωνίας και του σχετικού πολιτικού κόστους. Αναφέρει χαρακτηριστικά (στο 14:00) ότι «η μικροιδιοκτησία και ο μικροκαπιταλισμός είναι ιδεώδης βιότοπος για την εξάπλωση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής».

Με το ΠΑΣΟΚ ειδικά αυξήθηκε το κράτος και οι παροχές χωρίς να αυξηθούν οι φόροι. Αύξανε φόρους για να καλύψει την φοροδιαφυγή. Ναι μεν σωστή η μεγέθυνση του δημοσίου αλλά όχι ορθολογικά και όχι αριστερά. Ενδεικτικό ότι το μεγαλύτερο μέρος των φόρων ήταν έμμεσοι. Σε αυτή την περίπτωση αναφέρει ότι, ότι παροχές πάρεις θα τις χάσεις, θα τα πληρώσεις πίσω. Το ότι δεν επιβλήθηκαν φόροι είναι δηλωτικό του ότι το ΠΑΣΟΚ δεν είχε αριστερή πολιτική. Στηρίζονταν στα μικροαστικά στρώματα.

Σημείωση συντάκτη Εδώ θα πούμε ότι η μόνιμη επωδός περί φοροδιαφυγής είναι υπερβολικός. Ουσιαστικά είναι παρεπόμενο της μικροεπιχειρηματικότητας. Όμως για αυτό δεν φταίνε οι Έλληνες αλλά η έλλειψη παραγωγής και μεγάλων επιχειρήσεων που θα δημιουργήσουν πλούτο. Σύμφωνα με στοιχεία Eurostat (SBA Fact Sheet 2019) στην Ελλάδα είχαμε μόνο 376 μεγάλες επιχειρήσεις (άνω των 200 υπαλλήλων) το 2018 (0,0% του συνόλου που απασχολούσαν το 14,8% του εργατικού δυναμικού και παρήγαγαν το 36,4% της προστιθέμενης αξίας όταν στο μέσο όρο της ΕΕ αποτελούσαν το 0,2%, απασχολούσαν το 33,6% και παρήγαγαν το 43,2% της προστιθέμενης αξίας.

Από την άλλη, σε όλες τις χώρες η μικροεπιχειρηματικότητα συνοδεύεται από παραοικονομία που είναι δύσκολη να αντιμετωπιστεί. Μάλιστα στις ΗΠΑ το IRS δεν ασχολείται όσο με την μικρή επιχειρηματικότητα γιατί το διαφυγόν έσοδο είναι σχετικά μικρός σε σχέση με το κόστος ελέγχους. Παρόλα αυτά η εκτιμώμενη φοροδιαφυγή στην Ελλάδα δεν ήταν η υψηλότερη στην ΕΕ και σίγουρα όχι αν ληφθεί υπόψη ο μεγάλος βαθμός διάσπασης της επιχειρηματικότητας.

Άρα τελικά αυτό το κυνήγι της μικροεπιχειρηματικότητας έχει να κάνει περισσότερο με αποπροσανατολισμό και την νομιμοποίηση της υπερφορολόγησης της. Πράγματι τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκε πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ με τα μνημόνια από 20% το 2009 σε 26% το 2019.(πηγή)

Από εκεί και πέρα τι γίνεται με την ελίτ και τα τεράστια ποσά στο εξωτερικό; Τι έγινε με την λίστα Λαγκαρντ, τα Paradise Papers, το λαθρεμπόριο καυσίμων; Δεν έγινε τίποτα, άνθρακες ο θησαυρός (πηγή). Όπως και για τα σκάνδαλα πχ. Novartis, Siemens. Δεν εισέπραξε κάτι το κράτος, ούτε τιμωρήθηκαν οι ένοχοι.

 

 

 

Κομματοκρατία

Στο 17:30 κάνει κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις όσο αφορά τα κόμματα στην Ελλάδα για να εξηγήσει τις πολιτικές τους που ενώ ακολουθούν τις διεθνείς τάσεις δεν φαίνεται να εντάσσονται σε δυτικοευρωπαϊκές ιδεολογίες. Ο Καλύβας τον ρωτάει αν στην Ελλάδα «είχαμε μια αριστερά μαϊμού και μια δεξιά μαϊμού», με το οποίο συμφωνεί.

Όπως λέει ο Μοσχονάς στην Ελλάδα υπάρχει αβαθή ιδεολογία: Δεν είχαμε πραγματική σοσιαλδημοκρατία ούτε πραγματικό νεοφιλελευθερισμό αλλά κάτι ενδιάμεσο. Το ΠΑΣΟΚ ήταν σοσιαλδημοκρατικό κάπου και αλλού όχι σοσιαλδημοκρατικό όπως και η ΝΔ συντηρητική αλλά και αλλού όχι συντηρητική. Υπήρχε φρενήρη ανταγωνισμός στον δικομματισμό με υποσχέσεις για να κερδίσουν την επόμενη αναμέτρηση και ακραία πόλωση.

Και τα δύο κόμματα ακολουθούν ένα μοντέλο «δημοσιονομικού λαϊκισμού» (αν και λιγότερο η ΝΔ παλιότερα). Όπως λέει το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη και η ΝΔ δεν είναι λαϊκιστές σε ότι λένε αλλά σε ότι κάνουν!

Σημείωση συντάκτη Συμφωνούμε με την θεώρηση ότι δεν υπάρχουν δεξιές και αριστερές νοοτροπίες στην Ελλάδα. Περισσότερο τα ζητούμενα των κομμάτων απαντούν σε συμφέρονται κοινωνικών ομάδων και σε διεθνείς συσχετισμούς. Συνοψίζεται στο «εμείς και το άλλοι» και ίσως η «δεξιοσυνη» και η «αριστεροσύνη» συνδέονται περισσότερο με την σύμπλευση με τις ανάλογες ξένες δυνάμεις (ΕΣΣΔ και ΗΠΑ) . Κάποιοι ήταν συστημικοί της αυλής παλιότερα ή του συστήματος και κάποιοι όχι. Κάποιοι ιστορικά που δεν είχαν πρόσβαση στο δημόσιο λόγω φρονήματων μπορεί να ήταν και επιχειρηματίες (εξού και μικροαστικό ΠΑΣΟΚ και αριστεροί επιχειρηματίες).

Εδώ μπορεί να μπει και το θέμα της αγροτικής μικροιδιοκτησίας και μικροεπιχειρηματικότητας που χαρακτήριζε ανέκαθέν του Έλληνες. Έτσι δεν ήταν οι τυπικοί προλετάριοι ακόμα και αν ήταν φτωχοί κάτι που μαζί με άλλα έφερνε σε αμηχανία τους μαρξιστές από την εποχή του Μαρξ. Ετσι τελικά δεν μπορούσαν να είναι πραγματικοί αριστεροί ούτε πραγματικοί δεξιοί της ελεύθερης οικονομίας της βιομηχανικής δύσης.

Θα λέγαμε ότι ουσιαστικά στην Ελλάδα υπάρχουν ολιγαρχικές συμμορίες, όπως λέει ο Κοντογιώργης που διαγωνίζονται για τον έλεγχο του κράτους που αποτελεί το λάφυρο. Είναι μοχλός πλούτου και ρουσφετιών στην συγκεντρωτική οικονομία της χώρας, ειδικά στα χρόνια της ΕΕ των επιδοτήσεων και του εισαγωγικού μεταπρατισμού. Για τις ηγέτιδες ολιγαρχικές ομάδες η ΕΕ αποτελούσε απάντηση στο ερώτημα της δημιουργίας εσόδων και προστασίας (όπως λέει ο Κονδύλης).Αυτό παρασιτικά, χωρίς να έχουν την ευθύνη αλλά ούτε και τις ικανότητες ή την διάθεση να προσφέρουν κάτι περισσότερο.

Δεν μπορούμε επίσης να μην παρατηρήσουμε την λατρεία στον Σημίτη στο ντοκιμαντέρ (για μια ακόμα φορά) ο οποίος έβαλε τα θεμέλια για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό με τις δαπάνες, σκάνδαλα (Siemens), την λανθασμένη είσοδο ευρώ, το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου με την απώλεια πλούτου, την υποτέλεια σε ΗΠΑ-ΕΕ-Γερμανία, το φιάσκο στα Ιμια βλέπε (πηγή)

Τέλος δεν φαίνεται να έχει αλλάξει η πρακτική των συστημικών κομμάτων παρά τα μνημόνια και τα περι εκσυγχρονισμού. Ακολουθούν την ίδια πόλωση για συσπείρωση και αποπροσανατολισμό των οπαδών τους. Όμως στην εποχή των μνημονίων που την πολιτική την χαράζει η ΕΕ, η αντιπαλότητα είναι γύρω από δευτερεύοντα θέματα lifestyle πολιτικής (πχ βία, δικαιώματα) και το μοίρασμα των ρουσφετιών όπως πάντα. Ουσιαστικά λείπει η πολιτική σήμερα, αν υπήρχε κάποιο ψήγμα ποτέ, και έχει μείνει μόνο ο πολιτικαντισμος.

 
Πολιτική Κρίση και ΕΕ

Από το 20:20 και μετά εμφανίζεται ως ομιλητής η δημοσιογράφος Ελένη Βαρβιτσιώτη!!! Λέει ότι τα οικονομικά μεγέθη είχαν εκτροχιαστεί από την δεκαετία του 2000 (ποιος κυβερνούσε;) και έτσι φτάσαμε σε διπλά ελλείματα. Επίσης υπήρχαν μεγάλες αυξήσεις μισθών. Ειδικά πριν την κρίση η Ευρωζώνη είχε αυξήσεις τους μισθούς στο 30% και η Ελλάδα στον ιδιωτικό τομέα 80% και στο δημόσιο 177%!

Το ντοκιμαντέρ ξαναγυρνά στο 2009 (21:41) και τον υπουργό του ΠΑΣΟΚ, Παπακωνσταντίνου που προσπαθούσε να βρει πόσο είναι το έλλειμα! Λέει ότι συνέχεια έβρισκε τρύπες! Στο 22:30 εμφανίζεται ο Παπακωνσταντίνου να αναφέρει βαρύγδουπα ότι Δημόσιο χρέος είχε φτάσει 300 δις € και η Βαρβιτσιώτη αναφέρει (με έκπληξη) ότι «ανακάλυψε» ότι το έλλειμα ήταν πάνω από 15% με 3% όριο στην Ευρωζώνη. Όταν έγινε γνωστή (22:46) η «κοροϊδία» προκλήθηκε στις αγορές σάλος, η Ευρωζώνη δεν μπορούσε να δώσει δάνεια και χρειάζονταν το ΔΝΤ για να δώσει τεχνογνωσία! Και έτσι δημιουργήθηκε πρωτοφανή κοινωνική αναταραχή γιατί τα κόμματα ως τότε πλειοδοτούσαν στις υποσχέσεις (23:30).

Το 2012 καταποντίστηκε τα ΠΑΣΟΚ (24:00) το κυρίαρχο κόμμα της μεταπολίτευση και μαζί τελειώνει μια εποχή, του δικομματισμού, Ανέρχεται ένα μικρό κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ και εμφανίζονται άλλα μικρά όπως ΧΑ, Ανεξάρτητοι Έλληνες και το κίνημα των Αγανακτισμένων. Η κοινωνία έβραζε (στο 24:45). Υπάρχει απουσία ελπίδας και έλλειψη εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα από τον λαό γιατί του είπαν ψέματα. Δημιουργείται κενό εξουσίας. Αυτό έχει θορυβήσει του Ευρωπαίους (στο 25:00) καθώς η πορεία της Ελλάδας λόγω του κοινού νομίσματος αφορά το σύνολο ΕΕ! Οι Ευρωπαίοι βλέποντας ότι η Ελλάδα μπορεί να βγει από το ευρώ άρχισαν να υπολογίζουν τι θα σημαίνει αυτό (στο 25:30). Την έξοδο της προβληματικής Ελλάδας την υποστήριζε ο Σοιμπλε.

Εδώ καταρχάς να πούμε ότι η Βαρβιτσιώτη είναι κόρη του τέως Υπουργού-βαρόνου της ΝΔ, μιας ιστορικής οικογένειας της Ελλάδας και αδερφή του υφυπουργού εξωτερικών και διακατέχονται από φιλοευρωπαϊσμό ή φιλογερμανισμό…. Είναι δημοσιογράφος στις Βρυξέλλες και έχει γράψει ένα μυθιστορηματικής μορφής βιβλίο για την κρίση και το μνημόνιο του 2015 με τον τίτλο «Η τελευταία μπλόφα». Εμφανίζεται προφανώς για να δώσει την Ευρωπαϊκή διάσταση. Να δικαιολογήσει γιατί η Ευρώπη δεν βοήθησε πιο πριν ή με πιο ήπια μέτρα. Επαναλαμβάνει την γελοία δικαιολογία ότι η ΕΕ δεν ήξερε την οικονομική θέση, ότι υπήρχαν ελλείμματα που τα βρήκε ο Παπακωνσταντίνου! Επαναλαμβάνει ότι υπήρχε κίνδυνος εξόδου από το ευρώ με την ανυπακοή των Ελλήνων.

Δεν μπορεί κανείς όμως να μην σημειώσει πόσο αποκρουστικό αλλά και δηλωτική των αντιλήψεων είναι η γλώσσα του σώματος και της Βαρβιτσιώτη. Αναφέρεται στα ελλείματα και τους μισθούς και γελάει. Ποιος κυβερνούσε; Η οικογένειά της. Μια οικογένεια της εγχώριας ελίτ. Γιατί δεν παραιτούνταν αν δεν μπορούσε να κάνει κάτι;

Λέει ότι η Ευρωζώνη δεν είχε φτιαχτεί για να δώσει δάνεια. Σωστό. Όπως και ότι το ευρώ ήταν περισσότερο θέμα πολιτικής παρά οικονομικό. Αλλά δεν παρακολουθούσε τα στατιστικά; Όσο αφορά το χρέος και το Βέλγιο δεν είχε; Χρέος δεν είχαν και τα άλλα PIGS; (Πορτογαλία, Ιταλία, Ιρλανδία, Ισπανία). Μπήκαν σε μνημόνια; Η Πορτογαλία προχώρησε διαφοροποίηση την πολιτική και βγήκε από τα μνημόνια πιο πριν. Η Ιρλανδία κράτησε το φορολογικός καθεστώς και τουλάχιστον σε επίπεδο ΑΕΠ επανάκαμψε. Η Ουγγαρία αν και όχι στα PIGS μπήκε στο ΔΝΤ και βγήκε μετά την εκλογή Ορμπάν.

 
2015 Συριζα

Μετά το ντοκιμαντέρ πηγαίνει στις εκλογές του 2015 που ακολούθησαν τις αναταραχές των πρώτων μνημονιακών κυβερνήσεων (στο 28:00). Ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχόταν να σκίσει τα μνημόνια και παροχές (η Βαρβιτσιώτη λέει στο 27:04 ότι ήταν κόστους 20 δις) και έτρεξε μια προεκλογική καμπάνια με κέντρο την ελπίδα ενώ ο Σαμαράς με τον φόβο του να έρθουν οι άλλοι (που αφήνεται να εννοηθεί ότι ήταν λάθος τακτική). Τότε με τον ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε η ελπίδα, όπως αστειεύονται ότι γίνεται συνήθως. Όμως δεν άλλαξε η πραγματικότητα (ερμηνευτική σημείωση: αναφέρονται σαν να ανταγωνίζονταν δηλαδή δυο παρατάξεις με διαφορετική πολιτική γλώσσα για την εφαρμογή της ίδια πολιτικής, ενδιαφέρει η νίκη και όχι η πολιτική πρόταση).

Ο Καλύβας λέει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αγνοούσε πως δουλεύουν οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί που οι διαπραγματεύσεις τραβάνε σε μακρος. Ο Τσίπρας αδυνατούσε να πάρει την ευθύνη ανάμεσα σε ένα δυσάρεστο συμβιβασμό ή ρήξη με Ευρώπη (στο 28:41) και για αυτό το Ιούνη του 2015 προκηρύσσει, όπως λέει ο Καλύβας, ένα ανορθόδοξο δημοψήφισμα! (δηλαδή πως θα ήταν τα ορθόδοξα δημοψηφίσματα;)

Κατά την Βαρβιτσιώτη (29:00) οι Ευρωπαίοι δεν ήξεραν γιατί γίνεται το δημοψήφισμα και ποιο ήταν το θέμα. Ήταν πολύ κοντά λέει σε μια συμφωνία. Οι Ευρωπαίοι λέει εξέλαβαν το ερώτημα αν θα μείνει η χώρα στο ευρώ ή όχι. Αντίθετα ο Τσίπρας έλεγε ότι μπορούμε να απορρίψουμε μέτρα και να μείνουμε ευρώ. Κάτι που δεν γινόταν!! Τουλάχιστον η Βαρβιτσιώτη παραδέχεται (στο 29:18) ότι με βάση την έρευνά της ο Τσίπρας δεν ήθελε να βγει από το Ευρώ. Όμως δεν είχε τα μούτρα να συμβιβαστεί όταν είχε πει ότι θα πούμε περήφανο και πατριωτικό όχι, όπως προσθέτει ο Καλύβας.

Πάντως η Βαρβιτσιώτη αναφέρει (στο 29:45) ότι έκανε εντύπωση στην «Ευρώπη» ότι ο Τσίπρας κατάφερε και γύρισε το 61%, φάνηκε ότι είναι ταλαντούχος! Έκανε λέει εντύπωση στην Μερκελ (αφήνεται να εννοηθεί ότι ίσως να ήταν και χρήσιμος;…).

Στο 30:00 ερωτάται η Βαρβιτσιώτη για το που οφείλονταν η κωλοτούμπα και το αποδίδει σε τρομερές πιέσεις στον Τσίπρα (χωρίς να λέει αν ήταν από το εσωτερικό ή εξωτερικό της χώρας) γιατί θα άλλαζε το ρου της χώρας και της ιστορίας… (ερώτηση: υπάρχει δηλαδή κάποιος «προκαθορισμένος ρους» της χώρας;)

Τέλος στο 30:13 αναφέρει ότι παρόλη την αναστάτωση, το καλό με τα γεγονότα του 2015 ήταν ότι τελειώνανε οι αυταπάτες ότι μπορεί να γίνει κάτι άλλο από τα μέτρα της ΕΕ για να μείνουμε στο Ευρώ. Άρα πρέπει να κάνουμε θυσίες…. Τελειώσανε οι αυταπάτες ότι υπάρχει καλύτερη λύση για αντιπολίτευση…

Σημείωση συντάκτη Καταρχάς πως και πριν διακρίνεις ότι η Βαρβιτσιώτη αλλά και ο Καλύβας αναφέρονται στα γεγονότα σαν να γίνονται σε μια άλλη χώρα. Αυτό από την απόγονο μιας δυναστείας που ζει στο γραφειοκρατικό διευθυντήριο της ΕΕ και ασχολείται με αυτό και ένα ακαδημαϊκός του εξωτερικού. Δεν έχουν επαφή με την χώρα, αν είχαν ποτέ οι ελίτ. Λογικό να ακούγονται περιπαικτικοί και αποστασιοποιημένοι. Η ελληνοφωνία παραπλανά. Αναφέρονται στην κρίση ως να αφορά το πολιτικό σύστημα και του παρασιτισμού που το συνοδεύει και τίποτα για το δράμα των πολιτών που λες και αντιδρούσαν για ήταν «κακομαθημένα παιδιά»! Περισσότερο στεναχωρήθηκαν με την απώλεια ένα σημαντικού κόμματος και μέρος του δίπολου (το ΠΑΣΟΚ).

Σωστά αναφέρεται ότι ο Τσίπρας δεν είχε σκοπό να βγει από το Ευρώ, το είχε υποσχεθεί από το 2013 στις ομιλίες στις ΗΠΑ οπότε προφανώς έλαβε την εμπιστοσύνη τους…. Ενδεχομένως να είχε συμφωνήσει με την ΕΕ αλλά δεν τον άφησαν οι δικοί του να προχωρήσει και χρειάστηκε να κάνει το δημοψήφισμα γιατί όπως είπε μετά είχαν επικρατήσει οι ακραίοι στο κόμμα του (πηγή) αλλά όπως έχει πει ο Toussaint δεν είχε και πολύ επαφή με το κόμμα η ηγετική ομάδα (πηγή).

Η Βαρβιτσιώτη με χαιρεκακία επαναλαμβάνει τα ΤΙΝΑ (There Is No Alternative) των μνημονίων με αντάλλαγμα το εύρω. Αλητεία. Το ευρω προβάλλονταν ως φόβητρο και στο δημοψήφισμα αν και δεν ήταν το ερώτημα ούτε και σίγουρο ότι θα μπορούσε να γίνει. Όμως έχει σημασία γιατί το ευρώ φαίνεται στις δημοσκοπήσεις να χαίρει εκτίμησης περισσότερο από την ΕΕ για πολλούς Έλληνες αν και οι περισσότεροι δεν πιστεύουν ότι ωφέλησε. Ίσως το βλέπουν σαν αναγκαίο κακό. Ίσως το εκτιμούν ως μέσο συναλλαγής (όπως οι λίρες στην κατοχή) ή ως σύμβολο και προσμονή για μια ιδεατή Ευρώπη.

Αλήθεια μήπως θα πρέπει να γίνει κάποιο δημοψήφισμα για το Ευρώ τότε και μια σοβαρή συζήτηση για το τι σημαίνει για την Ελλάδα όπως και η Ελλάδα, κάτι που δεν έχει γίνει ποτέ; (πχ δεν έγινε δημοψήφισμα για την είσοδο ή την μετατροπή σε Ένωση). Να σημειωθεί εδώ ότι άλλο μια συντεταγμένη έξοδος όπως λέγεται ότι πρότεινε ο Σόιμπλε και άλλο το κλείσιμο το τραπεζών και η άτακτη αποχώρηση που περιγράφονται στα σενάρια τρόμου περί Νομισματοκοπείου. Όμως πόσο εύκολο θα είναι για την ΕΕ να αποχωρούν μέλη και να ανατιμάται το Ευρώ; (ή να υποτιμάται)

Τέλος δεν αναφέρει ποιος πίεσε για την κωλοτούμπα του Τσίπρα. Ακούσαμε από τον Βαρουφάκη τις εσωτερικές διεργασίες, την στάση Δραγασάκη (πηγή) που από πριν ήταν υπέρ της λύσης και με το μέρος των τραπεζιτών που θέλαν συμβιβασμό, την παρέμβαση Παυλόπουλου ίσως και μεγάλων παραγόντων. Ίσως παρεμβλήθησαν και γεωπολιτικοί παράγοντες αν σκεφτεί κανείς ότι δεν ενεπλάκησαν Ρωσία και Κίνα για την παροχή ρευστότητας όπως φέρεται να περίμεναν κάποιοι στην πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. 

 
Τι πετύχαμε με την κρίση

Από το 31:30 και μετά γίνεται μια αποτίμηση της τρέχουσας κατάσταση από τον Παγουλάτο. Αναφέρεται ότι η χώρα μπαίνει στην 2η δεκαετία του 21ου αιώνα με την κοινωνία και οικονομία τραυματισμένη. Το 2010-2020 ήταν η «δεκαετία της καρπαζιάς» λέει που πληρώσαμε τα σφάλματα της προηγούμενης δεκαετίας! Πλέον η οικονομία έχει προσαρμοσθεί και έχουμε δημοσιονομικά πλεονάσματα! Το χρέος ναι μεν είναι στα ύψη αλλά είναι βιώσιμο γιατί είναι εξυπηρετήσιμο!!! Γίναν μεταρρυθμίσεις που χωρίς την κρίση δεν θα’χαν γίνει (δηλαδή; πχ την εσωτερική υποτίμηση και τα ξεπουλήματα της δημόσιας περιουσίας χωρίς κάτι να αλλάξει;).

Σταθεροποιήθηκε το πολιτικό σύστημα με σαφή ευρωπαϊκό προσανατολισμό! (δηλαδή αυτό ήταν το ζητούμενο;) Επανέρχεται η πολιτική ομαλότητα. (δηλαδή νέα (φτωχότερη) κανονικότητα;). και είμαστε σοφότεροι και διαχειριζόμαστε τα κοινά καλύτερα!!

Στο 33:30 ο Ματσαγγανης λέει ότι δεν είμαστε εκλεκτός λαός αλλά αντέχουμε. Εντυπωσιακό πως τα καταφέρνουμε! Παραλληλίζει την περίοδο 2010-2020 με τον πόλεμο του 1897 και ότι ακολούθησε μέχρι την εποποιία του 1910.

Σημείωση συντάκτη Διερωτόμαστε με το θράσος να λέγονται όλες αυτές οι οικονομικές ανοησίες και μάλιστα χαμογελαστά! Αν υπήρξε ένα αποτέλεσμα των μνημονίων ήταν η δημιουργία ενός αποτυχημένου, χρεωκοπημένου κράτους υποθηκευμένου στην EE και τα κοράκια. Ακυρώθηκε ο southstream. Ξεπουλήθηκε η περιουσία της και έγινε μια χώρα εξαρτημένη από φτηνό τουρισμό. Αυτός είναι ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός ή μάλλον πειθαναγκασμός.

Το εξωτερικό χρέος πήγε από 187 δις € στο τέλος του 2004, σε 417 δις€ στα τέλη 2009 και 526 δις € σήμερα (με μικρότερο ΑΕΠ). Το δημόσιο χρέος εξυπηρετείται γατί δανείζουνε την αναχρηματοδότηση του. Ανά πάσα στιγμή όμως μπορεί να σταματήσει. Σε αυτό ανάγεται η βιωσιμότητα: μια πολιτική απόφαση αν και είναι μικρού κόστους δεδομένου του μικρού ύψος του χρέος στο σύνολο της ΕΕ για μια χώρα σε στρατηγική θέση και με σημαντικό συμβολισμό όπως είναι η Ελλάδα.

Ούτε καν στις αξιολογήσεις τολμάν οι θεσμοί να πούνε ότι το χρέος είναι βιώσιμο. Το αποφεύγουν. Δεν μιλάνε πια για το ύψος του χρέους και το ποσοστό του ως προς το ΑΕΠ (αφού έχει σπάσει παγκόσμια ρεκόρ) αλλά για κόστος εξυπηρέτησής του που την μετράν ως τις Ακαθάριστες Ανάγκες Χρηματοδότησης (Gross Financing Needs) του δημόσιου χρέους που δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 15% τους ΑΕΠ για να θεωρείται βιώσιμο το χρέος (δηλ. το χρέος θα υπάρχει στο διηνεκές). Αίσχος για το τι αφήνει αυτή η γενιά στην επόμενη.

Στην 11η Αξιολόγηση προβλέπονται αυξήσεις ΑΕΠ 2,9% το 2021-2029 και 3,5% το 2030-2060 με το χρέος να πέφτει στο τέλος της περιόδου αυτής στο 57,6%. Το χρέος προβλέπεται να πέσει στο 120% το 2040! (όσο όταν μπήκαμε στα μνημόνια ή ήταν ο στόχος του 2020 με το pSI). Ουσιαστικά την όποια ανεξαρτησία θα την ζήσει η μεθεπόμενη γενιά. Ίσως να έχει ξεχάσει και τι σημαίνει η λέξη αυτή.

Όμως υπάρχουν στις αξιολογήσεις και σενάρια χαμηλής ανάπτυξης που η εξυπηρέτηση των δανείων μπορεί να μην είναι δυνατή. Ακόμα περισσότερο λόγω αυξανόμενων επιτοκίων, την έλλειψη παραγωγικού σχεδίου και την αύξηση του χρέους μέσα στην πανδημία. Σε αυτές τις περιπτώσεις το GFN μπορεί να ξεπεράσει το 20% μετά από 15-20 χρόνια αν όχι νωρίτερα με τις νέες εξελίξεις.

Τι έγινε λοιπόν με τα μνημόνια: η χώρα υπερχρεώθηκε, έπεσε το διαθέσιμο εισόδημα, δημεύτηκε η δημόσια περιουσία, δεν υπάρχει καμία παραγωγική προοπτική, οι μορφωμένοι εγκαταλείπουν την χώρα. Αν δεν είναι αυτό αποτυχία, τι είναι; Βέβαια αν κάποιος ήθελε να φτιάξει μια αποικία, και να αγοράσει τα πάγια της χώρα μόνο με 11 δις, όσο είναι τα προβλεπόμενα έσοδα από το Υπερταμείο, (και όχι 50 δις όσο λέγονταν στις διαπραγματεύσεις του 2015) τότε είναι επιτυχία.

Τέλος όσο αφορά τον παραλληλισμό με το 1897-1910 θα λέγαμε ότι μάλλον ατυχής είναι. Φυσικά βολεύει τους εθνομηδενιστές να επισείουν ως φόβητρο το ατυχές περιστατικό του 1897 ή την προδοσία και τραγωδία του 1922. Όμως το έπος 1910 έγινε γιατί η υπαγωγή στα μνημόνια της εποχής, την ΔΟΕ, μετά την χρεωκοπία του 1893 ατόνησε μετά το κίνημα στο Γουδί και στον εκσυγχρονισμό που έφερε στο πολιτικό και στρατιωτικό σύστημα. Αυτό έγινε εκ των έσω. Δεν έχει γίνει σήμερα.

Ανακεφαλαίωση

Κλείνοντας το ντοκιμαντέρ κάνει μια ανασκόπηση των 200 χρόνων της χώρας και κάποιες διαπιστώσεις όπως:

• Οικοδομήσαμε από το μηδέν ένα κράτος και ένα έθνος! (37: 13)

Σημείωση συντάκτη Εδώ είναι η κλασσική νεωτεριστική-μαρξιστική αναθεωρητική προσέγγιση. Φυσικά αστειότητες. Το έθνος προϋπήρχε, ξεπερνούσε τα όρια του κράτους και αυτή ίσως ήταν η άβολη αλήθεια της μεγάλης ιδέας που δεν βόλευε τους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς φαίνεται και οδήγησε και στην προδοσία του 1922 και αναλόγως την υποβιβάζουν ο Καλύβας και οι άλλοι αναθεωρητές.

• Σκοπός της Ελλάδα να ξεφύγει από την άκρη της ΕΕ και να βρεθεί στο πυρήνα της! (38:30) Από την Επανάσταση ακόμα στόχος των Ελλήνων ήταν να εξευρωπαϊστούν! (40:40) Το σημαντικότερα σήμερα είναι ότι η χώρα βρίσκεται στο κέντρο της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης (45:10)

Σημείωση συντάκτη Αυτό δείχνει το ζητούμενο του ντοκιμαντέρ (βλέπε ΕΛΙΑΜΕΠ), ίσως και μέρος των αιτίων της κρίσης. Δείχνει έναν ευρωεπαρχιωτισμό ή ευρωλιγούρα που δεν συμβαδίζει με τα λεγόμενα των επαναστατών του ’21 αν σκεφτούμε τον Κολοκοτρώνη και τον Μακρυγιάννη («Και λευτερωθήκαμεν από τους Τούρκους και σκλαβωθήκαμεν εις ανθρώπους κακορίζικους, όπου ήταν η ακαθαρσία της Ευρώπης» Η Ελλάδα είναι Ευρώπη πολιτιστικά, δεν χρειάζεται κάποιο πολιτικό σχηματισμό για να νιώσει Ευρώπη. Η ΕΕ ήταν ένα μόνο ένα όχημα που θα προσέφερε οικονομική σύγκλιση, πρόσβαση την κοινή αγορά και εύκολες συναλλαγές, εγγύηση των συνόρων. Ούτε αυτό δεν είναι πια. Για άλλους όμως εκτός Ελλάδας(όπως και εντός) η ΕΕ έχει μια γεωπολιτική και οικονομική αξία, και κάπως πρέπει να σερβιριστεί αυτός ο στόχος της συμμετοχής ως θέσφατο.

• Το Brain Drain, η τραγωδία που δημιούργησε η κρίση ονομάζεται εξωστρέφεια! (στο 39:50) Λέγεται ότι προσφέρει τεχνογνωσία για εκσυγχρονισμό!

Σημείωση συντάκτη Προφανώς η αναφορά στο brain drain ως εξωστρέφεια είναι για εξωραϊσμός. Ούτε είναι εθελοντικό. Πάντα οι Έλληνες φεύγαν αλλά το να φεύγει ένας νέος γιατρός γιατί δεν έχει δουλειά ή ικανοποιητική δουλειά είναι το ίδιο με το να φεύγει ένας γεωργός το ’50 γιατί δεν μπορεί να θρέψει την οικογένειά του. Το Brain drain αποτελεί πληγή και ζημιά των μνημονίων. Ίσως την μεγαλύτερη. Χάσαμε και συνεχίσουμε να χάνουμε το απάνθισμα του πληθυσμού τους νέους, τους μορφωμένους, τους φιλόδοξους. Πάνω από 600.00 με κόστος 100 δις € κατά κάποιους υπολογισμούς (χαμένη ανατροφή και χαμένου ΑΕΠ που προστίθεται στις χώρες υποδοχής που ωφελούνται). Ναι, μπορεί να προσφέρει τεχνογνωσία αλλά για ποιο σκοπό; Για παραγωγή; Θα ήταν μια ευκαιρία αν υπήρχε σχέδιο και χρηματοδότηση. Δεν υπάρχει. Ίσως μόνο για μεταλαμπάδευση ιδεών και εμπειριών για συζητήσεις καφενείου.

• Οι στόχοι της Ελλάδας ενίοτε έρχονταν σε αντίθεση με δυνατότητες και οδηγούσαν σε καταστροφές (42:00). Οι προσδοκίες μας πρέπει να είναι ρεαλιστικές. (43:10) Να είμαστε φιλόδοξοι χωρίς να είμαστε υπερφίαλοι (47:00) Θα πρέπει με ρεαλισμό να κάνουμε συζήτηση για τις δυνατότητες και τις προοπτικές της χώρας. Το ζητούμενο είναι πως θα διαμορφώσουμε έναν κρατικό μηχανισμό που θα επιτρέψει να αντιμετωπίσει τα πολλά προβλήματα που έχει και να σπρώξει μπρος στο μέλλον που δεν θα είναι εύκολο (Κώστας Κωστής στο 45:00). Πάντα κερδίσαμε όταν βρεθήκαμε στην σωστή πλευρά της ιστορίας (Καλύβας 48:00)

Σημείωση συντάκτη Αυτό ακούγεται σαν αυτόεπιβεβαιούμενη προφητεία. Ποιος θέτει τα όρια του ρεαλιστικού και των δυνατοτήτων μιας χώρας; Ειδικά η αναφορά στο «να βρισκόμαστε στην σωστή πλευρά της ιστορία» σημαίνει ότι όταν δεν είμασταν με την πλευρά της δύσης χάναμε; Άρα μια προτροπή προς την γραμμή του ευρωατλαντισμού του ΕΛΙΑΜΕΠ και της ΕΕ; Αυτό είναι συμβουλή ή απειλή; Πάντως σε αυτή την πλευρά βρίσκεται η χώρα και το μεγαλύτερο μέρος του συστήματος, οπότε τώρα πρέπει να νικάμε. Μόνο που δεν φαίνεται κάτι τέτοιο. Όμως υπό αυτό το πρίσμα λογικό να είναι αισιόδοξοι οι ομιλητές του ΕΛΙΑΜΕΠ και οι φίλα προσκείμενοι αφού ο στόχος επετεύχθη. Και τον Ατατουρκ να ρώταγαν μετά το 1922 αισιόδοξος θα’ταν, αλλά όχι για τους Έλληνες….

Διδάγματα

Κλείνοντας το επεισόδιο αλλά και την σειρά αναφέρονται τρία διδάγματα από την ιστορία (στο 47:30 και μετά):

1. Πρέπει να βάζουμε μεγάλες στόχους ακόμα και αν είναι άπιαστοι, Χωρίς μεγάλους στόχους δεν έχουμε μεγάλες επιτυχίες.

 
2. Οι Καταστροφές δεν είναι αναπόφευκτες. Αρκεί το ρίσκο που παίρνουμε να συνοδεύεται από ρεαλιστική αποτίμηση των δυνατοτήτων και τω ορθή εκτίμηση διεθνών συσχετισμών. Κερδίσαμε όταν βρεθήκαμε σωστή πλευρά ιστορίας. 

 

3. Αν γίνει μια καταστροφή δεν είναι ένα τέλος. Είναι μια νέα αρχή.. 

Επίλογος

Σημείωση συντάκτη Δεν μπορεί να γίνει μια νέα αρχή αν δεν εντοπιστούν τα λάθη διαφορετικά θα επαναληφθούν. Επιφανειακές, ρηχές, μελοδραματικές θεωρήσεις σε ντοκιμαντέρ δεν αρκούν για να γίνει αυτό βέβαια. Στο προκείμενο, στην καταστροφή των μνημονίων, πρέπει να γίνει εξεταστική και να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι υπεύθυνοι. Μήπως όμως η αναζήτηση των υπευθύνων θα προκαλέσει μια ακόμα καταστροφή αν αυτοί είναι με την «σωστή πλευρά της ιστορίας»…;

Το ντοκιμαντέρ μοιάζει σαν να θέλει να δικαιολογήσει καταστάσεις (στο προκείμενο των μνημονίων και τον ρόλο της ΕΕ) και να προκαταλάβει αντιλήψεις. Αυτό επειδή η χώρα μπορεί να βρεθεί σε οικονομικά αδιέξοδα πολύ σύντομα και να καταρριφθεί και στο εξωτερικό, στην ΕΕ, το όποιο αφήγημα περι «success story». Ξεκάθαρα προσπαθεί να πείσει ότι πετύχαμε και ότι έχει έρθει κανονικότητα. Δεν ισχύει. Μπορεί ο κόσμος να μην αντιδρά αλλά ίσως έχει κουραστεί, να μετρά τις δυνάμεις και τις μάχες του. Σίγουρα δεν μπορεί μόνος να αλλάξει τα πράγματα. Χρειάζεται σχέδιο, θάρρος, πίστη και φωτισμένη ηγεσία.

Η ηγεσία θα αναδειχτεί μέσα από την δοκιμασίας της πράξης. Θα είναι η ελίτ αλλά αυτή που θα συνδέσει τις τύχες της με την χώρα αυτή και όχι τη παρασιτική των δανειστών. Όπως στην επανάσταση. Οι εξελίξεις βέβαια εξαρτώνται και από το εξωτερικό και την «σωστή πλευρά της ιστορίας» όπως λέει και ο αφηγητής. Όπως γινόταν πάντοτε αλλά όχι μόνο από αυτό. Σε κάθε περίπτωση η κατάσταση δεν είναι βιώσιμη ούτε δίκαιη. Δεν αξίζει στην χώρα.

Πηγή : https://analyst.gr