– του Παναγιώτη Χατζηπλή
Δεν έχει αποκαλεστεί ο κ. Χατζηδάκης και ως «εθνικός μεσίτης» τυχαία αφού έχει εμπλακεί εκτός από τα ξεπουλήματα Τραινοσε (ΟΣΕ), Ολυμπιακής και τώρα της ΔΕΗ όπως φαίνεται αλλά και σε πολλές άλλες εκποιήσεις όπως ΔΕΠΑ και ΛΑΡΚΟ (που δρομολόγησε) ενώ σε μερικές άλλες είχε κάποια εμπλοκή όπως τα 14 Αεροδρόμια της Fraport και τα Ναυπηγεία. Ο κ. Χατζηδάκης μπορεί να νομίζει ότι η κυβέρνηση είναι εταιρία, όπως του ξέφυγε σε μια συζήτηση στην βουλή (πηγή), και να θεωρεί την συμμετοχή του σε αυτή ως παραγωγική εργασία. Μόνο που σε αυτή την περίπτωση θα λέγαμε, ότι εταιρίες έχουν σκοπό το κέρδος και δεν λειτουργούν κατά τον τρόπο που διαχειρίζεται την δημόσια περιουσία με ξεπουλήματα, ελλείματα και συνεχή αύξηση των χρεών. Οπότε θα ήταν σύντομη η παρουσία του εκεί και σίγουρα η αποχώρηση επεισοδιακή, καθώς δεν θα μπορούσε να ρίξει την ευθύνη στους μετόχους….
Τώρα ανέλαβε την βρώμικη δουλειά με τα εργασιακά και τις συντάξεις που είναι τα αγαπημένα θέματα των δανειστών και της Τρόικας όπως και των εγχώριων συμφερόντων. Είναι μια βρώμικη δουλειά που κάποιος όμως πρέπει να την κάνει… Αλλά καμία δεν είναι δύσκολη για έναν Σούπερμαν έστω και αν δεν έχει κολλήσει ένσημα για να ξέρει τι κάνει.
Κι όμως ο κ. Χατζηδάκης είναι πιστευτός από πολλούς. Βλέπετε ο κ. Χατζηδάκης προσωποποιεί πολύ καλά τον ρόλο του πολιτικού κατεστημένου της μεταπολίτευσης ως παιδί του κομματικού σωλήνα, με την χαρακτηριστική καθεστωτική πολιτική ασυναισθησία, επίπλαστη ψευτοαστική αριστεία με εκφάνσεις επιτηδευμένης ανεπάρκειας. Ειδικά αν υπάρχει και η κατάλληλη μιντιακή κάλυψη κάτι δεδομένο για αυτήν την κυβέρνηση ειδικά (βλ. λίστα Πέτσα), τότε καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή αλλά εμφανίζεται και ως σωτηρία Σούπερμαν….
Όμως ακόμα και ένας Σούπερμαν δεν μπορεί να ξεπουλήσει μια ΔΕΚΟ από την μια στιγμή στην άλλη χωρίς αντιδράσεις. Οι πιο παλιοί ίσως θυμηθούν ότι κάπως έτσι ίσως έπεσαν κυβερνήσεις των αρχών της δεκαετίας του ‘90. Πλέον όμως αυτό γίνεται σταδιακά και αν προσέξει κανείς την πορεία προς το ξεπούλημα μεγάλων μονοπωλιακών δημόσιων εταιριών μπορεί να διακρίνει κοινά γεγονότα σε μια συγκεκριμένη αλληλουχία, προκειμένου αρχικά να απαξιωθούν, να δυσφημηθούν και τελικά να «αποκρατικοποιηθούν» (δηλ. ξεπουληθούν) έχοντας ήδη προετοιμαστεί η κοινή γνώμη ώστε αυτό να παρουσιαστεί ως φυσική συνέπεια ή αναγκαιότητα ή ακόμα και ευεργεσία.
Έχουμε αναλύσει τις μεθόδους ξεπουλήματος της Ολυμπιακής (πηγή) και του ΟΣΕ (πηγή). Ενώ τελευταία στην ΔΕΗ μάλλον αυτή είναι η πορεία αλλά ίσως δεν θα προλάβει να την κλείσει ο Χατζηδάκης. Η εταιρία δεν έχει εξυγιανθεί όπως θα δούμε έχοντας οριακά κέρδη και λειτουργώντας περισσότερο ως έμπορος ενέργειας (πηγή).
Εξάλλου έχουν γίνει νύξεις για της πώληση της ΔΕΗ κατά καιρούς δεδομένου ότι ανήκει στο Υπερταμείο, που δεν ελέγχεται από το κράτος, και έχει τις δικές του προτεραιότητες. Αιχμές έχει αφήσει και ο «έγκυρος» και μνημονιακός ΣΕΒ σε παλαιότερο δελτίο του (Νο.171 της 26/9/2019 (πηγή)) Ο καθένας βέβαια μπορεί να κάνει τις εκτιμήσεις του. Εμείς απλά παρουσιάζουμε τα γεγονότα.
Η Μέθοδος Ξεπουλήματος
Η μέθοδος ξεπουλήματος στην οποία αναφερόμαστε, συνίσταται σε 7 βήματα τις περισσότερες φορές:
1. Απαξίωση (αιμορραγία):
Δημιουργούνται ζημιές ή υποθάλπεται ζημιογόνος λειτουργία (πχ υπεράριθμο προσωπικό, ΝΟΜΕ στην ΔΕΗ, επιβάρυνση με λειτουργίες του δημοσίου όπως άγονες γραμμές στην Ολυμπιακή, κομματικοί διορισμοί κ.α.)
2. Καιροσκοπικός ανταγωνισμός (Γιουρούσι-Ξαμολιόνται τα άγρια σκυλιά)
Ανοίγει η αγορά των συγκεκριμένων μονοπωλίων και εμφανίζεται συχνά σχετικά άναρχος ανταγωνισμός. Ίσως και να υποθάλπεται η δημιουργία περιστασιακών καιροσκόπων που αφού λάβουν ένα μερίδιο αγοράς από το μονοπώλιο μετά θα εξαγοραστούν από τον μεγαλύτερο ανταγωνιστή και θα αποχωρίσουν χορτάτοι.
3. Σαλαμοποίηση (Διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου εαυτοίς…)
Στην φάση αυτή οι εταιρίες σπάνε σε κομμάτια (θυγατρικές). Συνήθως κάτω από επιταγές της ΕΕ για απελευθέρωση αγοράς….
4. Σαμποτάζ από ΕΕ (Φίλια Πυρά)
Στην φάση αυτή υπάρχουν καταγγελίες συχνά εκ των έσω και εκκινούν έρευνες για καταπάτηση οδηγιών τη ΕΕ και κανόνων ανταγωνισμού (ενδεχομένως σε κάποιες περιπτώσεις να έχουν προκληθεί από αμέλεια του δημοσίου πχ αν έχουν επιβαρυνθεί με ζημιές οι εταιρίες ώστε να πρέπει να ενισχυθούν για να συνεχίσουν την λειτουργία τους). Σε αυτή την περίπτωση απειλούνται με επιβολή προστίμων από την ΕΕ. Κάτι τέτοιο δεν γίνεται όμως για τις ενισχύσεις των «ιδιωτικοποιημένων» εταιριών (όπως τα ΥΔΥ της Τραινοσε ή τα ΕΣΠΑ για αναβάθμιση των αεροδρομίων της Fraport).
5. Πλιάτσικο (..και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρο)
Στην φάση αυτή ξεπουλιούνται τμήματα (θυγατρικές) και πάγια των επιχειρήσεων. Αυτό εμφανίζεται ως επιτυχία και μέρος της «εξυγίανσης». Έτσι έγινε με θυγατρικές του ΟΣΕ που παραχωρήθηκαν μάλιστα στο Υπερταμείο χωρίς αντίτιμο και αποτίμηση ή η πώληση παγίων και θυγατρικών (πχ ΑΔΜΗΕ για την ΔΕΗ)
6. Αργός θάνατος (Μεταβατική κατάσταση)
Φθίνουσα κατάσταση λειτουργίας πριν την τελική πτώση. Χρησιμεύει για καθησυχασμό των αντιδράσεων, δηλαδή ότι δεν πρόκειται να γίνει πώληση και ότι η «εξυγίανση» (πλιάτσικο) πέτυχε. Τέτοιο παράδειγμα είναι η λειτουργία της μικρής Ολυμπιακής πριν σβήσει (όταν καλλιεργούνταν η επιδίωξη ότι θα αναπτυχθεί σε παγκόσμια κλίματα και πάλι) ή της «εξυγιασμένης» μικρής τεμαχισμένης ΔΕΗ ως χονδρέμπορα ενέργειας χωρίς λιγνιτική παραγωγή και χωρίς δίκτυο (δηλ. ως σκιά του εαυτού της).
7. Ξεπούλημα και επανασύσταση μονοπωλίου
Αποτελεί την φυσική εξέλιξη-επιστέγασμα του αργού θανάτου. Καθώς φυσικά δεν υπάρχει κάποια βελτίωση, σιγά-σιγά φθίνει η λειτουργία και οι οικονομικά επιδόσεις και η εταιρία που αποτελεί σκιά του παλιού της εαυτού τελικά κλείνει είτε εξαγοράζεται. Αυτό δε παρουσιάζεται και ως επιτυχία!
Έτσι στο τέλος αυτός που θα δώσει το τελειωτικό χτύπημα ή που έχει δώσει το καθοριστικό ενδιάμεσο (πχ σαλαμοποίηση) εμφανίζεται σαν να σώζει την επιχείρηση ή τα χρήματα των φορολογούμενων. Σαν Σούπερμαν, που ανταπεξέρχεται τις τρομερές δυσκολίες διαχείρισης προβληματικών ΔΕΚΟ και επιτυγχάνει και κέρδος! Φαίνεται ότι μιας που έτσι εμφανίστηκε στην τούρτα ο εθνικός μεσίτης Χατζηδάκης, το άεργο τέκνο του κομματικού σωλήνα, κάπως έτσι θα θεωρεί τον εαυτό του. Συνεπώς την μέθοδο αυτή που μελετάμε εδώ και καιρό, ας την ονομάσουμε τιμητικά «Μέθοδο Σούπερμαν». Αυτό με όλη την λύπη για τον παιδικό ήρωα που πολεμούσε το κακό προστατεύοντας το κοινωνικό σύνολο. Βέβαια στα ενήλικα χρόνια ο Σούπερμαν δεν είναι παρά καρικατούρα για αφελείς, όπως και ο ρόλος Χατζηδάκη… Μόνο που εδώ η ιστορία δεν είναι για γέλια αλλά για κλάματα για το κοινωνικό σύνολο που έχει απωλέσει την περιουσία του και να συνεχίζει να επιβαρύνεται από το «αόρατο χέρι» του ιδιωτικού μονοπωλίου ή ολιγοπωλίου.
Προϋποθέσεις Εφαρμογής της Μεθόδου
Αν παρατηρήσεις κανείς, η εφαρμογή της μεθόδου αυτή διαρκεί περίπου μια δωδεκαετία. Προκειμένου όμως να γίνει αυτό χωρίς διακοπές και πισωγυρίσματα θα πρέπει εκτός του ότι πρέπει να υπάρχει μια ειλημμένη απόφαση στους συνεργούς (λογικά η πολιτικοοικονομική ελίτ είναι ενήμερη) να ισχύουν και οι ακόλουθες προϋποθέσεις σε όλη την περίοδο:
• Συνεχής έλεγχος της κρατικής δομής κατά αυτό το διάστημα, ακόμα και αν εναλλάσσονται κυβερνήσεις διαφόρων αποχρώσεων. Αυτό είναι σχετικά εύκολο να γίνει στην Ελλάδα της Ολιγαρχικής Κομματοκρατίας που ελέγχεται από μια μεταπρατική ετερόφωτη πολιτικοοικονομική ελίτ και ειδικά μετά την είσοδο στην ΕΕ και την πιστή εφαρμογή των επιταγών των Βρυξελλών και των οικονομικών και γεωπολιτικών κύκλων που τις επηρρεάζουν.• Σύμπραξη της ΕΕ έτσι ώστε να υποστηρίζει τις κινήσεις ή να μην αντιδρά. Αυτό αποτελεί σημαντικό παράγοντα, τουλάχιστον από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 όταν ξεκίνησαν αυτές οι προσπάθειες «μεταρρυθμίσεων» μαζί με την συνθήκη του Μααστριχτ όπου οι οδηγίες των Βρυξελλών θεωρούνται θέσφατα που υπόσχονταν οικονομική σύγκλιση και επιδοτήσεις. Τα πράγματα έγιναν σαφώς ευκολότερα μέσα από την χρεωκοπία της Ελλάδας και της υπαγωγής στα μνημόνια, ειδικά δε μετά το 2ο και 3ο μνημόνιο. Με αυτά μετατράπηκε το ιδιωτικό χρέος σε δημόσιο και το σύνολο της δημόσιας περιουσίας κατασχέθηκε από τους ξένους δανειστές μέσω του Υπερταμείου (και χωρίς αυτό να μπορεί να ξεπληρώσει το χρέος ή να συμβάλλει στην ανάπτυξη αλλά ούτε καν να βελτιώσει τις υπηρεσίες των επιχειρήσεων. Μοιάζει περισσότερο σαν υποθήκη ή κατάσχεση… https://analyst.gr/2020/05/15/to-akron-aoto-tis-kommatikis-ipokrisias/) Δυστυχώς λίγοι γνωρίζουν και μπορούν να καταλάβουν τι έχει γίνει με τα μνημόνια σε νομικό και λογιστικό επίπεδο ενώ για τον πολύ κόσμο προβάλλεται η άποψη ότι τις αποφάσεις πήραν ειδικοί υπεράνω αμφισβήτησης.
Παράλληλα με την χρεοκατοχής αποσπώνται και εξουσίες από την δημοκρατική πολιτεία μέσω ίδρυση «ανεξάρτητων αρχών» κάτω από επιταγές της ΕΕ που κάνουν ότι θέλουν στη περίπτωση της Ελλάδας (πχ ΡΑΣ, ΡΑΕ, ΡΑΛ, ΑΑΔΕ κλπ), ΜΚΟ που επίσης χρηματοδοτούνται από μεγάλα συμφέροντα και τελευταία του Επιτελικού Κράτους της ΝΔ, ενός οργανισμού που καπελώνει το Δημόσιο με μετακλητούς και τουλάχιστον 100 δημοσιογράφους που πληρώνει ο Ελληνικός λαός βεβαίως μαζί με τις διάφορες λίστες Πέτσα προς τα ΜΜΕ.
• Συνεργαζόμενα ΜΜΕ (που ελέγχονται από το εγχώριο κατεστημένο/ελίτ): η μιντιακή κάλυψη είναι απαραίτητη έτσι ώστε να μην προκαλείται το δημόσιο αίσθημα. Ο ρόλος των ΜΜΕ χρησιμεύει για την δημιουργία προκαταλήψεων περί αναποτελεσματικού δημοσίου (όπως π.χ. τώρα με τις συντάξεις και τους φακέλους (πηγή) κοινωνικό αυτοματισμό εναντίον συνδικαλιστών και προνομιούχων υπαλλήλων (δικαίως ή αδίκως) και υπογράμμιση των ζημιών και χρεών χωρίς να αναλύονται οι αιτίες. Επίσης χρησιμεύουν στο να προστατεύονται από αρνητική κάλυψη οι επιλογές της διακυβέρνησης και να αποκλείεται κάθε αντίθετη άποψη ή να λοιδορείται. Αυτό διαμορφώνει ένα πρόσφορο κλίμα για πολιτικούς και δημόσια πρόσωπα να υπερθεματίσουν μέσα από την τακτική του astroturfing και να εφαρμόσουν την διαδικασία που έχει αποφασιστεί.
Τα τμήματα εφαρμογής της μεθόδου εκποίησης για τις περιπτώσεις ΟΣΕ, Ολυμπιακή και ΔΕΗ του Σούπερμαν Χατζηδάκη δίνεται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα, ενώ στο παρόν άρθρο περιγράφουμε πως εφαρμόστηκε στις δύο πρώτες και σε επόμενο πως ενδεχομένως εφαρμόζεται στην ΔΕΗ με προοπτική, πολύ σύντομα, το ολοκληρωτικό ξεπούλημα.
Πίνακας Μεθόδου Απαξίωσης και Πτώσης στην περίπτωση Ολυμπιακής κ ΔΕΗ
Με βάση λοιπόν την ανωτέρω μεθοδολογία αν θεωρήσουμε ότι η απόφαση για λεηλασία της ΔΕΗ ξεκίνησε το 2010-11 με ενέργειες που δρομολογήθηκαν κυρίως τότε (αν και υπήρξε προεργασία) τότε πρέπει να συμπληρωθεί το ξεπούλημα κάπου στο 2022-2024…; Εξάλλου ήδη υπάρχουν δημοσιεύματα ότι μέχρι το 2022 ο Όμιλος Μυτιληναίου θα αποτελεί την μικρή ΔΕΗ με 2.000 MW ισχύ… (πηγή) και άλλα ότι θα γίνει η ΤΕΡΝΑ δεύτερη ΔΕΗ (πηγή). Γιατί να μην φάει λοιπόν το μικρό ψάρι το μεγάλο όπως έγινε και με την Aegean και την Ολυμπιακή ειδικά αν υπάρχει και διεθνής συμμαχία στο παρασκήνιο για την προμήθεια καυσίμων ή εξοπλισμού ηλεκτροπαραγωγής από την οντότητα που θα επικρατήσει στο τέλος;
Το Ξεπούλημα της Ολυμπιακής με την Μέθοδο «Σούπερμαν»
Η Ολυμπιακή ήταν μια μεγάλη εταιρία με υπερατλαντικές πτήσεις που έφτασε να έχει συνολικά μαζί με τις θυγατρικές της, 10.000 υπαλλήλους στα μέσα της δεκαετίας του 1980 από τους οποίους οι 900 στο εξωτερικό ενώ μειώθηκαν στις αρχές τις δεκαετίας του 2000 στους 7.000 περίπου. Ήταν δηλαδή μια εταιρία πολύ μεγαλύτερη και πιο εμβληματική διεθνώς από την σημερινή διάδοχη της στο αεροπορικό μονοπώλιο της Ελλάδας, Aegean.
Από την άλλη αυτές ήταν εποχές, στην δεκαετία του 1990 και 2000, που οι κρατικοί μεταφορείς συναγωνίζονταν για πελάτες και φήμη χωρίς να θέτουν το κέρδος ή τις ζημιές σε πρώτο πλάνο. Ήταν πραγματικά παροιμιώδεις οι ζημιές των αεροπορικών ακόμα και στις ΗΠΑ που ήταν ιδιωτικές. O μεγάλος επενδυτής Γουόρεν Μπάφετ είχε πει: «αν οι καπιταλιστές ήταν παρόντες στους πειραματισμούς των αδελφών Ραιτ στο Κιτυ Χοκ, θα είχαν καταρρίψει το αεροσκάφος τους, αυτό θα τους έσωζε από το να χάσουν πολλά λεφτά». Βέβαια αργότερα άλλαξε στάση κάτω από άλλα δεδομένα, αλλά ας μην επεκταθούμε εδώ.
Από την άλλη πλευρά βέβαια οι αεροπορικές επιτελούσαν και επιτελούν και ένα στρατηγικό ρόλο για τα κράτη που είχαν διεθνή τουρισμό και διασπορά (για παράδειγμα η Ολυμπιακή πετούσε σε Αμερική, Νότιο Αφρική και Αυστραλία όταν ενδεχομένως δεν θα υπήρχε απευθείας σύνδεση με άλλες εταιρίες) όπως κάνει πχ σήμερα η Πορτογαλική TAP που είναι πολύ μεγαλύτερη της Aegean. Η Ολυμπιακή εκτελούσε επίσης δρομολόγια σε άγονες γραμμές και αεροδιακομιδές χωρίς χρεώσεις μέχρι το 2004, καθώς τα χρέη της αποτελούσαν δημόσια χρέη (ή δημόσιες δαπάνες) (πηγή) Τα λέμε όλα αυτά για να θέσουμε το πλαίσιο δημιουργίας των ζημιών της και την αρνητική κάλυψή τους κατά την φάση της «Απαξίωσης».
Η Ολυμπιακή όμως εξυπηρετούσε και μετακινήσεις θεμιτές ή αθέμιτες για κυβερνητικά στελέχη και κόμματα. Μόνο στην Αμερική δίνονταν δωρεάν εισιτήρια σε ομογενειακές οργανώσεις από τις οποίες υπάρχουν πολλές. Επίσης εξυπηρετούσε πολιτικούς διορισμούς αποσπασμένων κομματικών υπαλλήλων και άλλες εξυπηρετήσεις στο δημόσιο (βλέπε Olympic Catering σε κομματικές εκδηλώσεις και μεταφορές κομμάτων). Για όλα αυτά βέβαια ευθύνονται οι διοικούντες και οι πολιτικοί προϊστάμενοί τους. Από την άλλη βέβαια θεωρούνταν ευρύτερος δημόσιος τομέας όπου το κέρδος δεν έχει θέση ενώ το χρέος προστίθεται στο γενικό «κουρβανά».
Με αυτά και αυτά όμως ήταν εύκολο το έργο της αποδόμησής της από τα ΜΜΕ ώστε να πουληθεί. Σε αυτό το κλίμα η Aegean ήταν μεταξύ εκείνων που κατήγγειλαν την Ολυμπιακή το 2004 στην ΕΕ για παράνομες κρατικές επιδοτήσεις την περίοδο 1994-2004 (λόγω αυτών των ζημιών) με αποτέλεσμα 111 εκατ. ευρώ καταδικαστικό πρόστιμο που σήμαινε ότι έπρεπε να κηρύξει πτώχευση (δηλ. το βήμα «Σαμποτάζ ΕΕ»).
Την ίδια περίοδο και η Aegean είχε ζημιές και οι άλλοι ανταγωνιστές που εμφανίσθηκαν και εξαφανίσθηκαν πολύ γρήγορα απλά ίσως μόνο για να αναστατώσουν την αγορά (φάση Γιουρούσι-«Ξαμόλυμα άγριων σκυλιών» όπως το λέμε). Ίσως σε άλλες εποχές να μην τους είχε δοθεί καν άδεια λόγω γραφειοκρατίας.….
Μετά από μια μακρά περίοδο απαξίωσης, η Ολυμπιακή «μεταρρυθμίστηκε», δηλαδή ουσιαστικά έσπασε σε κομμάτια κατά την φάση «Σαλαμοποίησης» (δηλ. Catering που πουλήθηκε, Τεχνική Βάση που ανεξαρτοποιήθηκε, Αγωγός Καυσίμων, Επίγεια Εξυπηρέτηση).
Τελικά ολοκληρώθηκε το Ξεπούλημα με απορρόφηση από τον ανταγωνιστή της Aegean το 2013, μετά από μια περίοδο «Αργού Θανάτου» μεταξύ 2009-2012 με παρένθετο αγοραστή την MIG του Βγενόπουλου που έλεγε ότι είχε μεγάλα σχέδια… Η Aegean απέκτησε την Ολυμπιακή αφού είχε απορριφθεί από την ΕΕ πρόταση συγχώνευσης τους το 2011 (δηλαδή θα την αποκτούσε χωρίς κόστος). Τελικά η ΕΕ ενέκρινε την παραχώρηση της Ολυμπιακής και την δημιουργία ενός νέου μονοπωλίου έναντι καταβολής μόνο 75 εκατ. ευρώ από την Aegean. Έτσι μετά την συγχώνευση η Ολυμπιακή έμεινε με ένα συμβολικό στόλο 13 περίπου ελικοφόρων περίπου σήμερα ενώ το πτητικό έργο (δηλ. το μονοπώλιο) το πήρε η Aegean με ελάχιστο τίμημα. (για την διαδικασία ξεπουλήματος της Ολυμπιακής βλέπε αναλυτικό άρθρο εδώ (πηγή))
Ρόλος Χατζηδάκη στην Ολυμπιακή
Δε μπορούμε όμως ούτε να εντοπίσουμε τα λογιστικά δεδομένα στα οποία θεμελιώνει την περηφάνια του αυτή ο κ. Χατζηδάκης όταν αναφέρεται σε ετήσιες ζημιές 400 εκατ ευρώ! Τα αποτελέσματα χρήσης μετά φόρων της Olympic Air όμως για το 2010, 2011, 2012 ήταν ζημιές ‐80,9, ‐37,6, ‐8,6 ευρώ εκατ. αντίστοιχα. (σύμφωνα με το Πληροφοριακό Σημείωμα για την εξαγορά των μετοχών της εταιρίας Olympic Air A.E. από την Αεροπορία Αιγαίου το 2012 (πηγή)) Πρωτύτερα στην δεκαετία του 1990, της παρακμής της Ο.Α. οι ζημιές της έφταναν και τα €150 εκατ., κατ΄έτος αλλά όπως είπαμε ήταν άλλες εποχές διεθνώς με πολύ περισσότερο προσωπικό και με μια κάποια λειτουργική αστάθεια λόγω των συνεχών αναδιαρθρώσεων και διαγωνισμών πώλησης.
Ας δούμε τι σημαίνει αυτή η «μεταρρύθμιση» για την χώρα αφού η Aegean αποτελεί την μοναδική σημαντική αεροπορική της Ελλάδας. Η Aegean σήμερα αποτελεί περιφερειακό αερομεταφορέα ουσιαστικά τροφοδότη της Lufthansa και των άλλων εταιριών του Star Alliance. Πραγματοποιεί μικρό μέρος των εισερχόμενων πτήσεων του τουρισμού, ίσως το 1/3 όταν σε άλλες χώρες όπως στην Τουρκία ο κρατικός αερομεταφορέας καλύπτει πολύ περισσότερο. Και επίσης δεν πετά σε ιστορικούς προορισμούς με ομογένεια (Νέα Υόρκη και Αυστραλία που είναι σημαντικές για τον τουρισμό και για κάποιο διάστημα μάλιστα μεταξύ 2013-2017 δεν εξυπηρετούνταν απευθείας όλο τον χρόνο). Είναι αυτό επιτυχία όταν η Turkish Airlines την ίδια περίοδο έχει γίνει κολοσσός; Η μεγαλύτερη εταιρία όσο αφορά προορισμούς διεθνώς;
Από εκεί και πέρα από 12 άγονες γραμμές το 2010 με κόστος 22 εκατ. € μετά την ουσιαστική απορρόφηση της Ολυμπιακής από την Aegean το 2012 οι άγονες γραμμές έγιναν 24 με κόστος 157 εκατ. € (πηγή) ενώ το 2016 αυξάνονται σε 28 με το κόστος να πέφτει σταδιακά και να φτάσει στα 9 εκατ. ευρώ το 2016 (πηγή) ενώ για 10 γραμμές δεν εκδηλώθηκε καν ενδιαφέρον. Παράλληλα χάθηκαν τα χρήματα για την τεράστια μονάδα συντήρηση αεροσκαφών (Τεχνική Βάση) στο Ελ. Βενιζέλος που ακόμα και σήμερα μένει άδεια. Συνεπώς χαμένα κεφάλαια και θέσεις εργασίας (μπορεί να εξυπηρετεί και τρίτες εταιρίες). Όσο για το service δεν μπορούμε να πούμε κάτι γιατί και οι δυο εταιρίες έχουν πολύ καλό service (η εξυπηρέτηση της Ολυμπιακής ήταν παροιμιώδες όπως και το ρεκόρ ασφαλείας της).
Πρόσφατα η Aegean επιχορηγήθηκε λόγω της πανδημίας μέσω του προγράμματος ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ για τις αερομεταφορές που έχει συνολικό ύψος 115 εκατ. € και όπου θα έλαβε λογικά την μερίδα του λέοντος. Επίσης ενισχύθηκε μέσα από την επιχορήγηση εισιτηρίων κατά την πανδημία αλλά και επιπλέον με 120 εκατ. € στα πλαίσια της αύξησης κεφαλαίου, χωρίς όμως το Δημόσιο να παίρνει θέση στο Δ.Σ. και στο μετοχικό κεφάλαιο (λήφθηκαν warrants έναντι που μάλλον θα είναι χωρίς αξία όταν φθάσει η ώρα να εκτελεσθούν). Και αυτά ενώ όλα αυτά τα χρόνια ήταν κερδοφόρα και είχε θετική καθαρή θέση (δηλαδή η αποκρατικοποίηση του αεροπορικού μονοπωλίου, αποτελεί κοινωνικοποίηση ζημιών και ιδιωτικοποίηση κερδών). Ίσως για αυτό έχει σταματήσει κάπου να αναφέρεται ο Χατζηδάκης αφού η επιχορήγηση δεν κολλάει με το νεοφιλελεύθερο αφήγημα της ελεύθερης αγοράς.
Και βέβαια ελπίζουμε να είναι μόνο αυτό το κόστος για το δημόσιο αφού η Aegean έχει δεσμευθεί και σε ένα τεράστιο συμβόλαιο αγοράς νέων αεροσκαφών από την Airbus μεταξύ άλλων (βλέπε περαιτέρω λεπτομέρειες (πηγή))
Το Ξεπούλημα του ΟΣΕ με την Μέθοδο «Σούπερμαν»
Ο ΟΣΕ απαξιώθηκε αρχικά μετά από λειτουργία για αρκετά χρόνια με ένα μεγάλο και εν μέρει πεπαλαιωμένο δίκτυο (ειδικά στην Πελοπόννησο). Ενδεχομένως επιβαρύνθηκε και με κομματικές προσλήψεις όπως η Ολυμπιακή και εργατικές παροχές. Εξάλλου αυτή ήταν η εποχή που οι εταιρίες του δημοσίου εννοούνταν ως δημόσιο, άρα δεν είχαν σημασία τα οικονομικά αποτελέσματα τους αφού στο τέλος όλα προστίθενταν στον λογαριασμό της γενικής κυβέρνησης… (βλέπε φάση «Απαξίωσης»)
Από το 2006 υπό την πίεση της κοινοτικής νομοθεσίας ξεκινά η διάσπαση του ΟΣΕ δηλαδή το βήμα «Σαμποταζ από ΕΕ» (μαζί με την έρευνα και απειλή προστίμου για ενισχύσεις αργότερα) και «Σαλαμοποίηση». Ο ΟΣΕ χωρίστηκε σε ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΕΕΣΣΤΥ και ΓΑΙΟΣΕ (ιδιοκτήτρια των ακινήτων του ΟΣΕ και του σιδηροδρομικού εξοπλισμού) ενώ ο πάλαι ποτέ ΟΣΕ φυσικά κράτησε το ζημιογόνο κομμάτι συντήρησης της υποδομής που έμεινε στο Δημόσιο, κουτσουρεμένο μάλιστα, αφού το δίκτυο Πελοποννήσου έκλεισε….. (για την διαδικασία ξεπουλήματος του ΟΣΕ βλέπε αναλυτικό άρθρο εδώ (πηγή))
Η ΓΑΙΑΟΣΕ πέρασε στο Υπερταμείο δωρεάν κατά την προσφιλή μέθοδο των δανειστών, χωρίς αποτίμηση όπως έγινε με όλα τα ακίνητα του Δημοσίου στην ΕΤΑΔ, χωρίς καν φόρους μεταβίβασης, μια επιπλέον δηλαδή απώλεια για το Δημόσιο! (βλέπε ενστάσεις του Ελεγκτικού Συμβουλίου στον Απολογισμό του 2017) Παράλληλα έχει στην κατοχή το τροχαίο υλικό που ένα μέρος μισθώνει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ!
Το «Ξεπούλημα» της ΤΡΑΙΝΟΣΕ ολοκληρώθηκε έναντι συμβολικού αντιτίμου €45 εκατ το 2017 από την κρατική Ιταλική Trenitalia δηλ. επανακρατικοποιήθηκε ως Ιταλική. Αυτό έγινε δε υπό την απειλή προστίμου της ΕΕ (βήμα Σαμποτάζ ΕΕ). Το Ελληνικό Δημόσιο συνεχίζει να την επιχορηγεί κάθε χρόνο μέσω των ΥΔΥ με €50 εκατ! (κάτι που αποφασίστηκε λίγο πριν την υπογραφή….). Όμως δεν έχει κινηθεί καμιά έρευνα για ενισχύσεις και πρόστιμο από την ΕΕ σε αυτή την περίπτωση… Ενώ πρόσφατα έγινε και ανανέωση των επιχορηγήσεων ΥΔΥ για 15 χρόνια (δηλ. άγονες γραμμές) κάτι που σημαίνει ότι ούτε πρόκειται να υπάρξει κανένας άλλος ανταγωνιστής ή αν υπάρξει θα αποκλειστεί! (πηγή) Πράγματι δεν υπήρξε αύξηση του ανταγωνισμού. Η μόνη διαφορά ήταν η ίδρυση κάποιων μικρών εταιριών σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών.
Εκτός αυτού η ΕΕΣΤΥ (η μονάδα συντήρησης του τροχαίου υλικού) αφού εξαγοράστηκε έναντι μικρού τιμήματος (22 εκατ €) από την Ιταλική πιά ΤΡΑΙΝΟΣΕ πρόκειται να συγχωνευθεί μαζί της ολοκληρώνοντας τον κύκλο της μεταβίβασης του φιλέτου του παλαι ποτέ ΟΣΕ στους Ιταλούς και επανασύσταση ως κρατικό Ιταλικό μονοπώλιο στις σιδηροδρομικές μεταφορές Ελλάδας! (πηγή).
Και όλα αυτά έγιναν χωρίς βελτίωση την υπηρεσιών ενώ ακόμα και οι επενδύσεις στην υποδομή μένουν ανεκμετάλλευτες αν σκεφτούμε ότι παρά την ολοκλήρωση της σύγχρονης ηλεκτροδοτούμενης επιδομής σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη δεν έχουν δρομολογηθεί νέα ταχύτερα τρένων ώστε να γίνει η διαδρομή σε κάτω από 3,5 ώρες. Παράλληλα εξυπηρετείται ένα πολύ μικρότερο σιδηροδρομικό δίκτυο …
Ο ΟΣΕ έχει μείνει ως διαχειριστής μια πανάκριβης υποδομής της οποίας οι αποσβέσεις ύψους περίπου 200 εκατ € δεν καλύπτονται από τα τέλη χρήσης του δικτύου που καταβάλλει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, συνεχίζει να επιχορηγείται από το Δημόσιο με 45 εκατ € κάθε έτος για την υποδομή και για να καλυφθούν τα κενά συντήρηση προωθούνται τελευταία ΣΔΙΤ από το πακέτο Ανάκαμψης. (πηγή) Δηλαδή μια έμμεση επιχορήγηση της Trenitalia που κανονικά ή θα ‘πρεπε να πληρώσει περισσότερα ή να σταματήσει να παρέχει υπηρεσίες ή να αυξήσει τις τιμές. Βλέπετε δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις παρά μόνο στα φιλικά μίντια ως ευχολόγιο για να προωθηθούν οι λύσεις που υποδεικνύονται από την διακυβέρνηση ενώ μετά θα φταίνε οι επόμενοι για την μη υλοποίηση…
Ρόλος Χατζηδάκη στον ΟΣΕ
Ήταν επίσης υπουργός κατά την περίοδο που λήφθηκαν ορισμένα μέτρα μείωσης ζημιών με περικοπή δρομολογίων, ανατιμήσεις και εθελούσια έξοδος και μετατάξεις προσωπικού (πηγή). Ίσως οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές να μην θέλαν μια μεγάλη εταιρία. Ούτε είχαν κάποιες κοινωνικές ευαισθησίες που μπορεί να εξυπηρετούσε η ύπαρξη του δικτύου Πελοποννήσου με τις ζημιές του.
Ο Χατζηδάκης οδήγησε τον ΟΣΕ στο πρώτο διαγωνισμό πώλησης τον Ιούλιο του 2013, περιμένοντας να πιάσει 300 εκατ. ευρώ όπως λέγεται, ο οποίο κηρύχτηκε άγονος… (πηγή). Δεν βρέθηκε κανένας τότε να πληρώσει τα €300 εκατ. που λέγεται ότι περίμενε η κυβέρνηση για μια εταιρία με €2-3 εκατ. κέρδη και οφειλές άνω των € 692 εκατ. στον ΟΣΕ. Τόσο παράξενο είναι; Φαίνεται ότι δεν έχουν και τόσο καλή σχέση με τα οικονομικά οι φιλελεύθεροι άεργοι κυβερνώντες του κομματικού σωλήνα. Αλλά φυσικά κάποιος που δεν έχει εργασθεί στην πραγματική οικονομία, όπως ο κ. Χατζηδάκης πώς να το καταλάβει; Εκτός βέβαια αν απλά έγινε ο διαγωνισμός για λόγους εντυπωσιασμού. Τελικά τα χρέη χαρίστηκαν για να γίνει η μεταβίβαση στην Trenitalia μετά…. Το χαμηλότερο, μηδαμινό τίμημα φυσικά αποδίδεται ως λάθος στους
Μέθοδος Ξεπουλήματος ΔΕΚΟ (Μερος Β)
Ας δούμε πως ενδεχομένως εφαρμόζεται η μέθοδος «Σουπερμαν», που αναλύσαμε στο Α’ Μέρος, για το Ξεπούλημα της ΔΕΗ:
Ανάλυση
– του Παναγιώτη Χατζηπλή
1. Απαξίωση ΔΕΗ
Όμως υπήρχαν συχνά αρνητικά δημοσιεύματα για συνδικαλιστές που κατεβάζανε διακόπτες, πηγαίναν εκδρομές με έξοδα της εταιρίας, υπαλλήλους που παίρναν ρεύμα σε χαμηλή τιμή, υψηλές συντάξεις και παχυλούς μισθούς. Το ζητούμενο ήταν να σπάσει η αλληλεγγύη και να επικρατήσει ο ατομισμός βλέπε και μεθόδους χειραγώγησης του πλήθους: (πηγή)
2. Σαμποτάζ ΕΕ
Το 1996 η ΕΕ αποφασίζει την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας η οποία εισάγεται στην Ελληνική νομοθεσία το 1999, πρώτα για τους βιομηχανικούς πελάτες. Οι πρώτες ιδιωτικές μονάδες παραγωγής σε βιομηχανικές μονάδες εμφανίζονται στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Ο όμιλος Μυτιληναίου αγοράζει την Αλουμίνιον της Ελλάδος (πρώην ΠΕΣΙΝΕ) το 2005 με άδεια ιδίας παραγωγής ηλεκτρισμού και από το 2008 εισέρχεται στην αγορά με μονάδες ΑΠΕ και θερμικές ώστε να καταστεί μέσα σε μια δεκαετία ο κύριος ανταγωνιστής της ΔΕΗ ενώ παράλληλα αναλαμβάνει και κατασκευαστικά έργα για αυτή.
Σημειώνεται ότι η σύμβαση της ηλεκτροδότησης της ΠΕΣΙΝΕ με φτηνό ρεύμα είναι αντικείμενο συζήτησης εδώ και πολλά χρόνια κάτι που συνέχισε και μετά την έναρξη της ιδίας ηλεκτροπαραγωγής (για παράδειγμα αναφορές για ζημιά 160 εκατ. € μεταξύ 2016-2020 μόνο (πηγή)). Όποιος ενδιαφέρεται περαιτέρω μπορεί να το ψάξει περαιτέρω. Το 2009 εισάγεται και νόμος για επιδοτήσεις στην παραγωγή ενέργειας (Ν3379/2009).
Το Σαμποτάζ της ΕΕ συνεχίζει με την επιβολή της «Σαλαμοποίησης» της ΔΕΗ και την επιβολή των ΝΟΜΕ και άλλων «εργαλείων ανταγωνισμού που προκαλούν οικονομική αιμορραγία και πριμοδότηση των ανταγωνιστών όπως θα δούμε παρακάτω στην φάση του «Πλιάτσικο». Μάλιστα είναι εξόφθαλμο το σαμποτάζ αφού τα ΝΟΜΕ επιβάλλονται με το επαίσχυντο 3ο Μνημόνιο μαζί με το Υπερταμείο και την ΑΑΔΕ.
3. Σαλαμοποίηση ΔΕΗ
Το 2011 «απελευθερώνεται» και η λιανική αγορά με τον Ν4001/2011 (απόρροια της Οδηγίας ΕΕ Οδηγίας 2009/72/ΕΚ) ενώ με τον νόμο αυτόν η ΔΕΗ «σπάει» στις ακόλουθες εταιρίες:
• ΔΕΗ: παραγωγή και εμπορία ηλεκτρικού ρεύματος• ΛΑΓΗΕ (Λειτουργός της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ΑΕ): προγραμματίζει την ικανοποίηση της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια, την τιμή του ρεύματος και εκκαθαρίζει τις συναλλαγές στην αγορά ρεύματος. Μετονομάζεται το 2018 σε ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ (Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης) ενώ η λειτουργία της αγοράς μεταφέρεται στην νέα εταιρία «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» που δραστηριοποιείται ως Χρηματιστήριο Ενέργειας από το 2020 (EnEx Group).• ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.): διαχειρίζεται το δίκτυο Χαμηλής και Μέσης τάσης που αποτελεί το Ελληνικό Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΗΕ) το οποίο ήταν στην ιδιοκτησία της ΔΕΗ• ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.): που είχε την ιδιοκτησία και διαχείριση του δικτύου Υψηλής-Υπερυψηλής τάσης, το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ). Τον Οκτώβριο 2016 το 24% της ΑΔΜΗΕ πέρασε στην Κινεζική εταιρία State Grid αντί 320 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα δημιουργείται μια ακόμα ανεξάρτητη αρχή, η ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) με τον Ν.2773/1999 και αντικείμενο την χορήγηση αδειών παραγωγή και εποπτεία της αγοράς ως προς την ασφάλεια παροχής ενέργειας και προστασίας του καταναλωτή. Εδώ γελάμε βέβαια αφού ήδη οι τιμές σε περιόδου ζήτηση εκτινάσσονται όπως και οι εισαγωγές με αποτέλεσμα να προτείνεται η επιβολή πλαφόν ή επιδοτήσεις στην κατανάλωση (δηλαδή ομολογία αποτυχίας της ελεύθερης αγοράς).
4. Γιουρούσι-Ανταγωνισμός (Ξαμολιούνται τα Άγρια Σκυλιά)
Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας
Με το άνοιγμα της αγοράς στον ανταγωνισμό το μερίδιο της ΔΕΗ στην παραγωγή πέφτει από 95% το 2015 στο 72% (Σεπτ. 2019). Το ποσοστό του λιγνίτη στην συνολική παραγωγή πέφτει από 67% το 2001 στο 22% τον Σεπτέμβριο του 2019. Εν τω μεταξύ βέβαια γίνεται και η μεγάλη κατολίσθηση στην μονάδα Αμύνταιου το 2017 που την βγάζει εκτός…. Η συμμετοχή του (εισαγόμενου) φυσικού αερίου ανεβαίνει στο 27% τον Σεπτέμβριο 2019 και τα ΑΠΕ στο 33% (αλλά με επιδότηση της τιμής) ενώ τα υδροηλεκτρικά που εξυπηρετούν και ως μονάδες αποθήκευσης ενέργειας, το 17%. Τα ποσοστά αυτά στην συνολική κάλυψη της ζήτησης είναι μικρότερα αν συνυπολογιστούν και οι εισαγωγές. Μετά την αδρανοποίηση των λιγνιτικών μονάδων, το μερίδιο τους παίρνει κυρίως το φυσικό αέριο που φτάνει και στο 50% της παραγωγής το 2021, σε περιόδους αιχμής. Ουσιαστικά αυτό που γίνεται με την απολιγνιτοποίηση είναι ότι το εισαγόμενο φυσικό αέριο αντικαθιστά τον εγχώριο λιγνίτη στις μονάδες βάσης.
Η εγκαταστημένη ισχύς της ΔΕΗ πέφτει από 10,6 GW (μαζί με το Αμύνταιο) τον Δεκέμβριο του 2014 σε, 9,4 GW τον Σεπτέμβριο του 2019 ενώ χωρίς τις υπό διακοπή λειτουργίας μονάδες Μελίτης και Μεγαλόπολης πέφτει στα 8,6 GW. Παρόλα αυτά η ΔΕΗ συνεχίζει να είναι ο κύριος παραγωγικός πυλώνας της χώρας έχοντας την δυνατότητα κάλυψης του 72% της εγχώριας παραγωγής ενέργειας (αυτό είναι κάτι διαφορετικό από την παραγωγή γιατί μπορεί οι μονάδες να υπάρχουν μεν αλλά να μην χρησιμοποιούνται). Οι άλλοι προμηθευτές ενέργειας ανέρχονται σε 23 το 2019 από 11 το 2016 και το μερίδιο τους σχεδόν διπλασιάζεται στο 28% από 12% τον Οκτώβριο του 2016 (πηγή)
Συνολικά όμως σημειώνεται και πτώση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης. Από 56,3 TWh το 2008 στο διασυνδεδεμένο σύστημα πέφτει το 2017 στις 52TWh. Αυτό δικαιολογεί το γεγονός ότι παρά την πτώση της παραγωγής της ΔΕΗ τα τελευταία χρόνια συνεχίζει να διατηρεί μεγάλο ποσοστό ενώ οι νέοι ανταγωνιστές έχουν προβεί σε μικρότερου μεγέθους επενδύσεις.
Παράλληλα σημαντικές είναι οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας τελευταία! Φτάνουν τα επίπεδα του 20% και σε καθαρή βάση μετά την αφαίρεση των εξαγωγών, το 15%. Έτσι από 1.140 GWh τον Δεκέμβριο 2014 από τα οποία το 28% από την Βουλγαρία φτάνουν τα 900 GWH το Σεπτέμβριο 2019 με 31% από Βουλγαρία και 36% από Ιταλία. Ενώ οι εξαγωγές ανέρχονται σε 213 GWH με 31% σε Βουλγαρία και 34% σε Σκόπια και 30% σε Αλβανία.
Συνεπώς η Ελλάδα εισάγει μεγάλες ποσότητες από Ιταλία, Βουλγαρία και ακολούθως Σκόπια και Αλβανία αλλά και Τουρκία και επανεξάγει μια μικρότερη ποσότητα σε Βουλγαρία, Σκόπια και Αλβανία. Κάποιοι τελικά ίσως κάνουν χονδρεμπόριο χωρίς να προσφέρουν κάτι στην πραγματική οικονομία και την χώρα. Πράγματι υπάρχουν πολλές περισσότερες εταιρίες εμπορίας ενέργειας απ’ ότι παραγωγοί ή πάροχοι! Υπάρχουν 23 εταιρίες εμπορίας αλλά και 18 εκ των 38 προμηθευτών/παρόχων(λιανικής) έχουν άδεια εμπορίας άρα συνολικά περί τις 40 εταιρίες δραστηριοποιούνται στην εμπορία όταν παραγωγοί είναι μόνο 8.
Ο Χατζηδάκης, το άεργο τέκνο του κομματικού σωλήνα, παίζοντας το ρόλο του φιλελεύθερου δήθεν Σουπερμαν, προέβλεπε μείωση τιμών με την «απελευθέρωση» με βαρύγδουπες δηλώσεις περί «σπάσιμο αυγών» κουνώντας το δάχτυλο. Εδώ γελάμε βέβαια, μέχρι να’ρθει ο λογαριασμός…
Ανταγωνιστές στην Παραγωγή
Προμηθευτές Αγοράς εξοπλισμού
Αυτό που έχει όμως ενδιαφέρον εκτός από τους παραγωγούς όμως είναι οι ξένοι προμηθευτές τεχνολογιών παραγωγής που χρησιμοποιούν και ωφελούνται επίσης από την συμμετοχή στην αγορά. Το κόστος του νέου ΕΣΕΚ για παράδειγμα είναι περί τα 43 δις €… και μεγάλο μέρος θα πάει, μέσω και του Ταμείου Ανάκαμψης, σε εισαγόμενες Ευρωπαϊκές τεχνολογίες. Κάποιοι το εκτιμούν τα 17 δις € το ποσό που θα επιστρέψει (πηγή) . Τα συμφέροντα που παίζονται τα έχουμε αναλύσει στο άρθρο για τις Πράσινες Μπίζνες της ενέργειας (πηγή).
Κάτι ανάλογο έγινε για παράδειγμα και με την Aegean που προσχώρησε στο Ευρωπαϊκό στρατόπεδο με την αγορά Airbus και εγκαταλείποντας τα Boeing (παροιμιώδης η διαμάχη των δύο). Έτσι ευνοούνται Ευρωπαϊκά συμφέροντα εμμέσως και χωρίς να κατέχουν την Aegean (τώρα προωθείται και αγορά αεροσκαφών αξία 6 δις $ από την Airbus) αν και Ευρωπαϊκές αεροπορικές κατέλαβαν επίσης μεγάλο μέρος της επιβατικής κίνησης προς την Ελλάδα, βλέπε σχετικά (πηγή)). Στην περίπτωση της ΔΕΗ οι εμπλεκόμενοι προμηθευτές εξοπλισμού είναι:
• Θερμικοί σταθμοί: Alstom/GE Europe (κυρίως εγκαθίστανται στην Ελλάδα από την Μυτιληναίος και την ΔΕΗ) και Siemens (τοποθετεί η Μυτιληναίος εκτός Ελλάδος).• Αιολικά πάρκα (κατασκευαστές με τα αντίστοιχα ποσοστά σε εγκατεστημένες μονάδες στα τέλη 2020): Vestas (Δανίας) 45,5%, Enercon (Γερμανίας) 26,2%, Siemens Gamesa (Γερμανίας) 16,1%, Nordex (Γερμανίας-Κίνας) 7,3% και GE Renewable Energy (ΗΠΑ) 3,7% (πηγή) Στην δεν παραγωγή από αιολική ενέργεια έχουμε τους πέντε μεγάλους της ελληνόφωνης ελίτ (με πιο πρόσφατη την έλευση και του Ομίλου Βαρδινογιάννη με πολλές εξαγορές) που ελέγχουν περίπου το μισό της παραγωγής στα τέλη του 2020 (πηγή).• Φωτοβολταϊκα πάρκα: δυναμικά δραστηριοποιούνται οι Κινέζοι με χαμηλού κόστους πάνελ όπου μάλιστα υπήρχαν και κατηγορίες νταμπινγκ από την ΕΕ για ένα διάστημα αλλά και με συμμετοχή σε πάρκα πχ μονάδα Minos Κρήτης (CGGC/Supcon (Κίνας) (πηγή) και συνεργασία Elica(Κοπελούζος)/GEC(Κινας) για αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, που ενδιαφέρθηκε και για τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ (πηγή) αλλά κάπου εκεί η ΕΕ αντέδρασε στην περαιτέρω είσοδο τους στην ενέργεια.
Σημειώνεται ότι φωτοβολταϊκά παράγει και η Ελλάδα εδώ και αρκετά χρόνια όμως η παραγωγή εμφανίζει πολλά οικονομικά προβλήματα. Μονάδες έχουν κλείσει ή πουληθεί όπως τα εργοστάσια του ομίλου Κοπελούζου στην Πάτρα Piritium και Silcio που πουλήθηκαν στην Τουρκική Suoz Energy Group που μάλιστα θα μεταφέρει το ένα στην Τουρκία! (πηγή)
Ελληνική παραγωγή υπάρχει και στις ανεμογεννήτριες όπου στον σε κρατικό επίπεδο παλιά έχει αναμιχθεί και η κρατική ΠΥΡΚΑΛ αλλά και πρόσφατα η ιδιωτική εταιρία Eunice που είχε υποβάλλει και πρόταση για αιολικά σε βραχονησίδες που απορρίφθηκε ως Γκαλαπάγκος του Αιγαίου! (πηγή) . Φαίνεται είναι πιο ευπαθές αυτό το περιβάλλον από τα δάση και τα πουλιά εκεί που καταστρέφουν οι ανεμογεννήτριες. Να δούμε επίσης που θα μπούνε τότε τα υπεράκτια αιολικά που εξετάζονται εδώ και πολλά χρόνια στα οποία θα μπορούσαν να συμμετάσχουν τα εγχώρια ναυπηγεία για την κατασκευή των βάσεων. Το ενδιαφέρον με τα υπεράκτια αιολικά όμως είναι ότι υπάρχει και θέμα χωροθέτησης σε περιοχές Τουρκικής επιθετικότητας και εντός ή όχι των 6 ναυτικών μιλίων που ορίζονται σήμερα κακώς τα χωρικά ύδατα (βλέπε και (πηγή)).
Εξοπλισμός ΔΕΔΔΗΕ
Στον τομέα του εξοπλισμού ηλεκτρικής ενέργειας υπάρχει και μια ακόμα διάσταση αυτή του δικτύου, του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ που ανασχεδιάζεται για την υποστήριξη ανάπτυξης των ΑΠΕ. Όπως για παράδειγμα η σύνδεση του ΑΔΜΗΕ με Κρήτη για μεταφορά ρεύματος από τα αιολικά εκεί, έργο στο οποίο συμμετέχει η Siemens-ΤΕΡΝΑ (πηγή) αλλά και η σύνδεση των Κυκλάδων (συμμετέχουν τα Ελληνικά Καλώδια). Ο ΔΕΔΔΗΕ σχεδιάζει επίσης εγκατάσταση νέων μετρητών, ένα πρόγραμμα που ανέρχεται σε 1,2 δις € για 7,5 εκατ. καταναλωτές (πηγή) αλλά επίσης προβαίνει σε αναδιάταξη δικτύου λόγω σύνδεσης ΑΠΕ ανεξέλεγκτα (και με σχετική νομοθετική διευκόλυνση για δασικές περιοχές Ν.4819/2021).
Η αναδιάταξη και συντήρηση του δικτύου απαιτεί αγορά μετασχηματιστών τους οποίους παρείχε παραδοσιακά η ΕΛΒΗΜ (Ελληνική Βιομηχανία Μετασχηματιστών που ήταν στον όμιλο ΑΓΕΤ Ηρακλής και μετά πέρασε στην Γαλλική Schneider Electric). Η εταιρία αυτή διατηρούσε εργοστάσιο στα Οινόφυτα που μέχρι το 2018 είχε τζίρο 64 εκατ € και απασχολούσε 242 άτομα. Το 2020 όμως έκλεισε αφού ο ΔΕΔΔΗΕ που είναι προς πώληση, στρέφεται σε εισαγωγές! (πηγή) Σε πρόσφατη προμήθεια μετασχηματιστών toy ΔΕΔΔΗΕ προϋπολογισμού 102 εκατ. € προκρίθηκε θυγατρική της TOSHIBA στην Ινδία που παρότι είναι εκτός της ΕΕ (η παραγωγή της ΕΕ προτιμάται) υπήρξε η σχετική ρύθμιση για να γίνει αποδεκτή. Συνεπώς και εδώ υπάρχουν συμφέροντα πίσω από την πώληση ΔΕΔΔΗΕ.
Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας
5. Πλιάτσικο (..και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρο) και Σαμποταζ ΕΕ
Επιβάρυνση ΔΕΗ με ΝΟΜΕ
Ως μέρος των «μεταρρυθμίσεων» των μνημονίων προτείνεται η διάσπαση σε «μικρή ΔΕΗ» το 2014 αλλά τελικά προκρίνεται το σενάριο της σταδιακής μείωσης του μεριδίου και αύξησης του ανταγωνισμού. Αυτό θα γινόταν με την πριμοδότηση των ανταγωνιστών μέσω διαφόρων μηχανισμών όπως τα ΝΟΜΕ (περίεργη ελεύθερη αγορά και αυτή που πριμοδοτεί κάποιους…). Ίσως εκείνη την στιγμή υπήρχαν πιο ισχυρές αντιδράσεις στο ξεπούλημα. Ίσως όμως και να μην υπήρχε κάποιος ικανός ανταγωνιστής εκείνη τη στιγμή (τουλάχιστον εγχώριος που θα αντιμετώπιζε μικρότερη επιφυλακτικότητα από πχ μια Γερμανική εταιρία) που να έχει τα λεφτά για να αγοράσει μια μικρή ΔΕΗ. Και γιατί άλλωστε να το έκανε όταν θα μπορούσε να περιμένει και να την πάρει όλη σχεδόν τσάμπα μετά από λίγα χρόνια; (όπως έγινε με την Ολυμπιακή).
Έτσι το 2016 ξεκινάν οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ (προαπαιτούμενα του 3ου μνημονίου που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ-ΚΙΝΑΛ του ν. 4336/2015) που υποχρεώνουν την ΔΕΗ να πουλάει ενέργεια στους ανταγωνιστές κάτω του κόστους αλλά τελικά η ενέργεια αυτή πιθανολογείται ότι προωθείται σε εξαγωγές και κερδοσκοπία αντί για αύξηση του μεριδίου αγοράς τους. Η ΔΕΗ μάλιστα έχει προσφύγει στην δικαιοσύνη για τα ΝΟΜΕ υποστηρίζοντας ότι από την ποσότητα των ΝΟΜΕ (13TWh μεταξύ τέλος 2016 και 2019 κάτι δηλαδή που ισοδυναμεί με το 28% της ετήσιας ζήτησης) το 35% εξάχθηκε! Και αυτό ακούγεται λογικό αφού δεν αυξήθηκε και το μερίδιο λιανικής των ανταγωνιστών.
Θα μπορούσε να πει κάποιος δηλαδή ότι αντί να καταναλώνεται αυτή η ενέργεια στην Ελλάδα εξαγάγαμε κάποιο μέρος και αντίστοιχα εισαγάγαμε ένα πολύ μεγαλύτερο για να καλύψουμε την ζήτηση. Τα ΝΟΜΕ θεωρείται ότι επιβάρυναν την ΔΕΗ με € 540 εκατ. έως το 2019. Είχανε προηγηθεί τα ΜΑΜΚ. ΜΜΑΕ, ΑΔΙ όλα αυτά τα «περίεργα αρχικά» που προκάλεσαν απώλεια 2 δις ευρώ συνολικά και φυσικά τα τέλη για ΑΠΕ και άλλα. Ουσιαστικά δηλαδή αυτά τα ΝΟΜΕ αποτελούσαν μέρος της φάσης «Σαμποτάζ της ΕΕ» μαζί με «Πλιάτσικο» πόρων.
Ενδεχομένως ακόμα και αν καλόπιστα δεχθούμε ότι υπήρχε μια καλή πρόθεση στη λογική πίσω από αυτά τα μέτρα, στην πράξη ευτελίστηκε, εφαρμόστηκε ως κακέκτυπο και κάποιοι ωφελήθηκαν. Για παράδειγμα τα ΝΟΜΕ εμπνέονται από έναν Γαλλικό νόμο (Nouvelle Organisation du Marché de l’ Electricité) περι απελευθέρωσης της αγοράς όπου εναλλακτικοί πάροχοι υποστηρίζονται από χαμηλού κόστους ρεύμα από την πυρηνική ενέργεια της EdF. (πηγή) Όμως στην περίπτωση αυτή δεν τίθεται θέμα τερματισμού χρήσης της πυρηνικής ενέργειας ούτε και της κοστολογικής επιβάρυνσης με διοικητικά μέτρα όπως γίνεται με τον λιγνίτη που είναι υπό απόσυρση λόγω των κανονισμών ΕΕ και αυξάνεται και το κόστος του λόγω της επιβολής ρητρών εκπομπών CO2!
Αλήθεια γιατί σε τέτοιες περιπτώσεις προνομιακής ενίσχυσης κάποιων εταιριών όπως με τα ΝΟΜΕ δεν εφαρμόζονται οι περίφημοι κανονισμοί της ΕΕ για τον ανταγωνισμό; Γιατί τα πρόστιμα περί ενισχύσεων καταλογίζονται μόνο σε δημόσιες Ελληνικές επιχειρήσεις που ωθούνται έτσι στην εκποίηση; (πχ Ολυμπιακή, ΟΣΕ) και όχι όταν ευνοούνται με ΕΣΠΑ ιδιωτικά ή Ευρωπαϊκά συμφέροντα όπως έγινε με την μονάδα φυσικού αερίου της Μυτιληναίος στον Αγιο Νικόλαο που χρηματοδοτείται από το πακέτο Γιούνκερ όπως και τα έργα αναβάθμισης των 14 αεροδρομίων της Γερμανικής Fraport εξάλλου ή τα ΥΔΥ που δίνονται στην Ιταλική Τραινοσε. Αντίθετα ακόμα και αυτή τη στιγμή, συζητιέται η επιβολή κάποιου είδους ΝΟΜΕ (τέλη διαθεσιμότητας) στην ΔΕΗ ενώ ερευνάται για μονοπωλιακή θέση των λιγνιτικών μονάδων που όμως οδηγούνται στο κλείσιμο! (ή στην καλύτερη περίπτωση ως εφεδρεία) (πηγή)
Με τους κανονισμούς με τα ακαταλαβίστικά αρχικά πχ. ΝΟΜΕ (2016-2019), ΜΑΜΚ (2008-2014), ΜΜΑΕ (20016-2017), ΑΔΙ (2005-2014) ουσιαστικά επιχορηγήθηκαν προνομιακά ανταγωνιστές της ΔΕΗ (ωραία ελεύθερη αγορά..) με διοικητικά οριζόμενες τιμές ακόμα από την ίδια την ΔΕΗ. Συνήθως όπου βλέπεις περίεργα αρχικά κάτι περίεργο τρέχει, κάτι προσπαθούν να κρύψουν …
Συνολικά από όλα αυτά τα προγράμματα μαζί με κάποιες άλλες περιπτώσεις όπως η απόσχιση του ΑΔΜΗΕ, οι χρεώσεις ΥΚΨ που πρόσφατα εξοφλήθηκαν το σκάνδαλο Hellas Power/Energa, οι ανείσπραχτοι λογαριασμοί (που σε ένα βαθμό οφείλονται στο χαράτσι, όπως λέγονταν, των ακινήτων το 2011) αλλά και την κρίση και την ανοχή στις συνέπειές της, το κόστος της ΔΕΗ εκτιμάται στα 5-6 δις €. Βλέπε και υπολογισμούς ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ (πηγή).
Πολιτικές «Εξυγίανσης» Σούπερμαν
Όχι τυχαία λοιπόν η ΔΕΗ ήταν σε κακό χάλι πριν αναλάβει η ΝΔ. Όταν ανέλαβε μετά τις εκλογές του 2019 η ΔΕΗ (όμιλος) είχε κύκλο εργασιών 4,7 δις € το 2018 από 4,9 δις € το 2017 και ζημιές μετά φόρων -903 εκατ. € το 2018 από κέρδη 237 εκατ. € το 2017. Λόγω των ζημιών το σύνολο ιδίων κεφαλαίων είχαν πέσει στα 3,9 δις € στις 31.12.2018 από 5,6 δις την προηγούμενη χρήσης. Το σύνολο δανείων ανέρχονταν στα 3,1 δις € στις 31.12.2018 δηλ. κοντά στα ίδια κεφάλαια! Είχε ήδη ξεκινήσει η διακοπή λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων που παρουσιάζονται ξεχωριστά στις οικονομικές καταστάσεις ως «διακοπτόμενες δραστηριότητες».
Ακολούθησε ανεύθυνη κινδυνολογία Χατζηδάκη για την οικονομική κατάσταση της (π.χ. η ΔΕΗ την βγάζει δεν την βγάζει, δεν έχει λεφτά να αγοράσει στύλους, υπάρχει κίνδυνος μπλακαουτ κ.α.). Η κινδυνολογία αυτή γύρω από μια εισηγμένη εταιρία από τον ίδιο τον μέτοχό της ενώ υπάρχουν σε εξέλιξη θέσεις short (υποτιμητική κερδοσκοπία από το βρετανικό fund Lansdown)… θα έκανε την όλη ιστορία εξόχως διασκεδαστική αν παρουσιαζόταν ως case study σε πανεπιστήμιο αλλά στην παρούσα κατάσταση όπου διακυβεύεται δημόσια περιουσία αποτελεί μάλλον αφορμή για κλάματα (ή οργή) παρά για γέλια. Ακολουθεί η περίφημη έκθεση της Ernst & Young για την βιωσιμότητα της ΔΕΗ ενώ υπήρξε και μια μικρή απώλεια πελατών τον Σεπτέμβριο του 2019.
Η κυβέρνηση μετά τις κινδυνολογίες Χατζηδάκη προχωρά στην λήψη μέτρων εξυγίανσης. Βασικά με διακοπή των ΝΟΜΕ και αυξήσεις τιμολογίων αλλά με μείωση των παρακρατήσεων ΕΤΜΕΑΡ και έλλειμα άνω των 200 εκατ του ΕΛΑΠΕ (πηγή). Έτσι τελικά έκλεισε με ζημιές 1,68 δις την χρήση του 2019.
Επίσης προχώρησε σε προσλήψεις με το Ν. 4643/2019. Οι νέες προσλήψεις, κατά τα λεγόμενα «στελεχών» από την αγορά προφανώς υψηλά αμειβόμενοι υπάλληλοι γραφείου που αποκαλούνται golden boys (80 γενικούς διευθυντές και 1.500 μεσαία στελέχη). Εκτός από των αμοιβών που παρέχει ο νέος Αναπτυξιακός νόμος τους παρέχεται μίσθωση πολυτελών αυτοκινήτων ακόμα και δυνατότητα οπλοφορίας(!). Τώρα τα ενδιαφέροντα: οι προσλήψεις/αποχωρήσεις θα γίνονταν εκτός ΑΣΕΠ από τριμελή επιτροπή…. Αν δεν είναι ρουσφετολογικές σίγουρα προσφέρονται για πολιτική εκμετάλλευση αλλά και διάσπαση του εργατικού δυναμικού αφού θα είναι με διαφορετικό καθεστώς.
Σε τηλεοπτική συνέντευξη στις 19/11/19 στην ο κ. Χατζηδάκης υπεραμύνεται της τακτικής των απολύσεων και αντικατάστασης προσωπικού και εργασιακών σχέσεων, συνεχίζει να κινδυνολογεί ότι η ΔΕΗ χάνεται και φέρνει ως (επιτυχές) παράδειγμα τις αναδιοργανώσεις στον ΟΤΕ…. (πηγή) Πόσο πιο ξεκάθαρα να πει δηλαδή που το πάει… δηλ. στο ξεπούλημα. Εδώ δεν μπορούμε να μην σημειώσουμε ότι με την εξυγίανση αλα «μοντέλο ΟΤΕ» έχουμε το υψηλότερο κόστος τηλεπικοινωνιών.
Πριν από όλα αυτά η Ελλάδα είχε από τις χαμηλότερες χρεώσεις κιλοβατώρας στην Ευρώπη. Αλλά στην πορεία βέβαια προέκυψε η κλιματική αλλαγή και οι πράσινες μπίζνες των ΑΠΕ (πηγή) που ανεβάζουν το κόστος για όλους και αλλάζει τα επιχειρηματικά δεδομένα και συσχετισμούς (αναγκαστικές αγορές νέων τεχνολογιών). Αποτελεί ένα πραγματικά Ελντοράντο πράσινων επενδύσεων που η BlackRock, ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια παγκοσμίως εκτιμά στα 50 τρις $ και φυσικά υποστηρίζει ένθερμα. Είναι κάτι που δεν συζητιέται από τους διάφορους «ιδεολόγους» που την προωθούν, θεωρείται κάτι σαν βλασφημία να αντιταχθείς ακόμα και αν η Ελλάδα δεν μπορεί να λύσει το θέμα μόνη της.
Ο Χατζηδάκης είχε πει επίσης ότι η δικαιοσύνη θα διερευνήσει τυχόν ευθύνες για την κατάσταση της ΔΕΗ (πηγή) . Περιμένουμε να το δούμε. Μήπως όμως κάνει πίσω η κυβέρνηση; Και αν ναι, γιατί; Μήπως για να μην κάνουν εξεταστική και οι επόμενοι για τις πράξεις της ΝΔ; Σημειώνεται ότι μέσα στα άλλα υπάρχει και μια γκρίζα περίπτωση, της εξαγοράς μιας εταιρίας μεσάζοντα στα Σκόπια (EDS) η οποία είχε διασυνδέσεις με την ηγεσία εκεί και έχει κοστίσει άνω των 6 εκατ € και φαίνεται να ελέγχεται (πηγή).
Ο Σούπερμαν Χατζηδάκης μπορεί αποχώρησε από το Υπουργείο Ενέργειας αλλά η διαδικασία αποψίλωσης της ΔΕΗ συνεχίζεται. Με νόμο (Άρθρο 120, Ν.4819/2021) αποσχίζεται και το δίκτυο για να ξεπουληθεί μαζί με τον ΔΕΔΔΗΕ όπως παλιά ο ΑΔΜΗΕ ενώ με τον ίδιο νόμο δίνεται η δυνατότητα σύνδεσης ΑΠΕ ανεξαρτήτως από δασικές εγκρίσεις (Άρθρο 111)!
Το προσφερόμενο τίμημα είναι κοντά στην αξία του δικτύου ως πάγιο (4,86 δις €). Βλέπε περισσότερα https://analyst.gr/2021/09/11/to-xepoulimatoy-deddie-kai-tis-depa/ Σημειώνεται ότι το δίκτυο δεν είχε αποτιμηθεί σε τιμές αγοράς όσο ήταν στην ιδιοκτησία της ΔΕΗ και πλέον απελευθέρωσε μια τρομερή υπεραξία που θα μπορούσε να υπερκαλύψει την αξία των μακροπρόθεσμων δανείων της ΔΕΗ ύψους 3,48 δις €. Συνεπώς η ΔΕΗ δεν ήταν υπερχρεωμένη!! Ίσως δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι ο Χατζηδάκης είχε μιλήσει για «κρυμμένες υπεραξίες» της ΔΕΗ. (πηγή)
Άρα μιλάμε για οργανωμένο πλιάτσικο… Βέβαια ένα μέρος των δανείων της ΔΕΗ μεταφέρθηκε στον ΔΕΔΔΗΕ αλλά πλέον η ΔΕΗ μένει ως κουφάρι αφού το κυριότερο πάγιο της, οι λιγνιτικές μονάδες, κλείνουν και πλέον δεν έχει πολλές υπεραξίες έναντι των χρεών ενώ αν εμφανίσει ζημιές (πολύ πιθανό αν ασκηθεί από την κυβέρνηση μέσω αυτής κοινωνική πολιτική λόγω ακριβού ρεύματος) τότε θα χαθεί και αυτό το όφελος. Έχει παραμείνει στην ΔΕΗ πάντως το σημαντικό μερίδιο αγοράς που πεισματικά έμεινε στα επίπεδα του 70% παρότι το σχέδιο ήταν να μειωθεί στο 50% (πηγή) και οι ανταγωνιστές πριμοδοτήθηκαν και διαφήμιση. Ο κόστος έμεινε πιστό στην δημόσια υπηρεσία με το βαρύ όνομα, ιστορία και εμπιστοσύνη. Τελικά τώρα με την πώληση το μερίδιο λέγεται ότι θα πέσει στο 50%….
6. Μεταβατικό Στάδιο/Αργός Θάνατος και Ξεπούλημα
Το 2020 η ΔΕΗ είχε κύκλο εργασιών €4,6 δις από 4,9 δις € το 2019 με καθαρά κέρδη μετά φόρων €35εκ από ζημιές 1,68 δις € το 2019 (είναι μέσα αν βάλλεις το έλλειμα ΕΤΜΕΑΡ, τα ΝΟΜΕ που γλύτωσε και την αύξηση τιμολογίων) (πηγή) Είχε επίσης δάνεια (μακροπρόθεσμα) ύψους 3,48 δις στις 31.12.2020 σε σχέση με ίδια κεφάλαια 3 δις αλλά ένα σημαντικό μέρος των δανείων πρέπει να αποσχίστηκε μαζί με τον ΔΕΔΔΗΕ.
Την ίδια στιγμή η Protergia έχει κύκλο εργασιών €1,08 δις € και κέρδη μετά φόρων περί τα €83εκ (τα στοιχεία της δεν είναι εύκολα συγκρίσιμο αφού έχει απορροφηθεί από τον Όμιλο Μυτιληναίου το 2016 και παρουσιάζει ξεχωριστά αποτελέσματα σε λειτουργικό επίπεδο μόνο). Τα ίδια κεφάλαια του κλάδου μπορεί να εκτιμηθούν κοντά στο 1 δις €.
Οι άλλοι ανταγωνιστές είναι αρκετά μικρότεροι αυτή τη στιγμή. Μάλλον πολλές από αυτές τις εταιρίες θα απορροφηθούν αργότερα από την εταιρία που θα επικρατήσει στο νέο ιδιωτικό μονοπώλιο ή ολιγοπώλιο. Άρα εδώ για την ώρα επαναλαμβάνεται ότι συνέβη με την Ολυμπιακή και την ταχεία αύξηση του ανταγωνισμού της Aegean που έφτασε να συναγωνίζεται σχεδόν επί ίσοις όροι μέσα σε οκτώ χρόνια ή η εξαγορά από Ευρώπαϊκή όπως με τον ΟΣΕ και την ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Φαίνεται όμως ότι τους μεγάλους κυρίους ανταγωνιστές ικανοποιεί ο ρόλος του κομπάρσου για την ώρα και του προμηθευτή. Εξάλλου έχουν ωφεληθεί αρκετά από διάφορα μέτρα εξασθένησης της ΔΕΗ και τις εργολαβίες που παίρνουν όπως η ΤΕΡΝΑ και η Μυτιληναίος για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στην Μεγαλόπολη και Κοζάνη και με συμμετοχή της Γερμανικής RWE.
Επίλογος
Ίσως η εξαγορά της ΔΕΗ δεν μπορεί να προωθηθεί αυτή την στιγμή. Δεν είναι ώριμες οι συνθήκες. Ίσως είναι ακόμα ακριβή, ή δεν είναι «τσάμπα», ίσως μπορεί να αποδυναμωθεί και άλλο. Δεν έχει συμπληρωθεί η φάση απαξίωσης κάτι που γίνεται με την απολιγνιτοποίηση τώρα και με τον ανταγωνισμό (Βήμα 2, «Γιουρούσι») που όμως δεν έχει αποδώσει όσα περιμέναν. Όμως φαίνεται ότι αυτή είναι η πορεία μέσα από την Σαλαμοποίηση και Πλιάτσικο τμημάτων της και ίσως χρειάζεται 2-3 χρόνια ακόμα για να συμπληρωθεί όταν η ΔΕΗ θα έχει μείνει ένα κουφάρι χωρίς παραγωγή. Φυσικά συνέτεινε η σε όλα αυτά ολιγωρία των διοικούντων και συνδικαλιστών της ΔΕΗ και η λειτουργική επιβάρυνση της.
Το θέμα της ΔΕΗ όμως και της ενεργειακής προμήθειας της χώρας είναι πολύ σοβαρό για να αναλύεται με όρους κοινωνικού αυτοματισμού ή δήθεν φιλελεύθερους μαξιμαλισμούς ή δήθεν περιβαλλοντικό αλτρουισμό που όπως είδαμε κρύβει και μεγάλης αξίας «πράσινες μπίζνες» για κάποιους. Ενώ όλο και πιο καθαρά φαίνεται η γεωπολιτική σημασία της ενέργειας και της ενεργειακής αυτονομίας όπως και του ελέγχου του στρατηγικής σημασίας ηλεκτρικού δικτύου (που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για το 5G), κάτι που δεν συζητιέται ενώ η αύξηση του κόστους του ρεύματος θα καταστρέψει κοινωνία και παραγωγή (βλέπε για σχέση ΑΕΠ και Ενέργεια εδώ (πηγή)).
Τελικά η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί θέμα εθνικής ασφάλειας. Είναι κακόβουλο, ύποπτο ή αποπροσανατολιστικό να γίνεται η ανάλυση του ενεργειακού θέματος υπό απλοϊκούς όρους από μη ειδήμονες συχνά κάτω από την πλύση εγκεφάλου των ΜΜΕ που χρηματοδοτούνται από τις ίδιες εταιρίες.
Ξεπούλημα άλλων ΔΕΚΟ με την μέθοδο “Σούπερμαν” (Μέρος Γ)
Η Μέθοδος Ξεπουλήματος ΔΕΚΟ, που εφαρμόστηκε στην Ολυμπιακή και ΟΣΕ και τώρα προφανώς στην ΔΕΗ έχει σε έναν βαθμό εφαρμοστεί, και στον ΟΤΕ και στα 14 αεροδρόμια της Fraport, αλλά και στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ), στην ΛΑΡΚΟ, ΔΕΠΑ με παραλλαγές αναλόγως την σφοδρότητα των αντιδράσεων όπως θα δούμε εν συντομία ακολούθως. Ο καθένας βέβαια μπορεί να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.
Ανάλυση
– του Παναγιώτη Χατζηπλή
14 Αεροδρόμια-Fraport
Τα 14 αεροδρόμια ήταν κερδοφόρα. To πόσο όμως δεν δημοσιοποιήθηκε πριν το ξεπούλημα, αν είναι δυνατό, (βλέπε ανάλυση εδώ (πηγή)) Όμως απαξιώνονταν με παράπονα για το αν δούλευε το air-condition, αν υπήρχε χαρτί υγείας στις τουαλέτες και αν δούλευαν τα καζανάκια λες και είναι τόσο δύσκολα θέματα για να λυθούν…. (δηλ. φάση «Απαξίωσης»)
Ο Χατζηδάκης ως Υπουργός Μεταφορών μιλάει το 2013 περί ανάγκης «να μην είναι τα αεροδρόμια απλά διάδρομοι προσγείωσης»!! (πηγή). Προετοίμαζε δηλαδή το έδαφος για την μεταβίβαση (η Fraport είχε ενδιαφερθεί από το 2004 εξάλλου) ως μέτρο «αξιοποιήσεων» (δηλ. εκποιήσεων). Έτσι σήμερα περηφανεύεται για το «ξεπούλημα» αν και δεν ήταν αυτός που το ολοκλήρωσε, όπως και για την αναβάθμισή τους.
Τα 14 αεροδρόμια που και αυτά ήταν προϊόν Σαλαμοποίησης, μέρος της γνωστής συνταγή πια, αφού επιλέχτηκε το φιλέτο των 14 πιο τουριστικών και τα υπόλοιπα 23, πολλά από αυτά άγονων γραμμών και με μικρή ίσως και ζημιογόνα λειτουργία, μείνανε στο δημόσιο.
Τα 14 αεροδρόμια τα πήραν οι Γερμανοί ολοκληρώνοντας την αλυσίδα τουρισμού μέσα στην Ελλάδα με δάνεια από αφελληνισμένες και ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες όπως η Alpha Bank και επιχορήγηση από το Πακέτο Γιούνκερ-ΕΣΠΑ (για περισσότερες λεπτομέρειες για το ξεπούλημα εδώ (πηγή)).
Μάλιστα το 2021 έλαβαν και 177 εκατ. € επιχορήγηση κερδών λόγω της πανδημίας κάτι που δεν έγινε με την μητρική τους από το Γερμανικό κράτος ούτε σε άλλα αεροδρόμια που έχει αναλάβει η Fraport (Αττάλειας, Βάρνας, Μπουργκας)! (πηγή) Και αυτό ενώ έχει λάβει και ενίσχυση μέσα από το πρόγραμμα ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ για τις αερομεταφορές (πηγή) Εξωφρενικό! Μάλιστα με τον Ν.4757/2020 εκδιώχθηκε η ΥΠΑ από αυτά, κάτι που αποτελεί μια ακόμα ελάφρυνση των εξόδων τους αλλά και απώλεια κρατικού ελέγχου. Πολύ καλή η αξιοποίηση…, αλλά για ποιους;
Ναυπηγεία Σκαραμαγκά
Τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά έχουν μοναδικές δυνατότητες για την περιοχή της Μεσογείου, ναυτική παράδοση και γεωγραφική θέση. Δημιουργήθηκαν από τον Νιάρχο μετά, όπως λέγεται, από προτροπή του Κωνσταντίνου Καραμανλή Α’. Λέγεται ότι ο Καραμανλής Α’ είχε απευθύνει στον Νιάρχο και τον Ωνάση τότε έκκληση να αναλάβουν τα ναυπηγεία και την Ολυμπιακή. Ο Νιάρχος διάλεξε τα Ναυπηγεία και ο Ωνάσης την Ολυμπιακή. Ήταν η εποχή που οι επιχειρηματίες συναγωνίζονταν με τις επιχειρήσεις τους. Λογίζεται και στα θετικά του Καραμανλή αν και από την άλλη είχε και μεγάλη αρνητική συμβολή στην αποβιομηχάνιση, βλέπε κλείσιμο Ανδρεάδη, και άλλες (πηγή).
Ο Νιάρχος υπήρξε οραματιστής για Ναυπηγεία, επικεντρώνοντας στις επισκευές πλοίων και στις μεγαλύτερες χωρητικότητες επενδύοντας στις εγκαταστάσεις τους (βλέπε σχετικά και «Πτυχές Εκβιομηχανίσης 1945-2010: Μια Ιστορία, Αντώνης Π. Κεφαλας, 2019). Είναι κρίμα πραγματικά να βλέπεις τους απογόνους του με το Ίδρυμα Νιάρχος να έχουν σπαταλήσει χρήματα σε ένα ανούσιο έως ακαλαίσθητο κτίριο στο Δέλτα Φάληρο και να ταλαιπωρούν το Δημόσιο με συνεχείς συμβάσεις για να κάνουν δωρεές στο χώρο υγείας (που δεν είναι συνταρακτικού ύψους σε σχέση με τις δημόσιες δαπάνες υγείας).
Ίσως η μέθοδος ξεπουλήματος να εφαρμόστηκε εν μέρει και στα Ελληνικά Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Κι εδώ είχαμε απαξίωση, δημοσιεύματα για συνδικαλιστάδες και ποινή από την ΕΕ λόγω κρατικών ενισχύσεων τα έκλεισε (δηλ. Σαμποτάζ ΕΕ (πηγή)) Παράλληλα η ΕΕ απαίτησε την Σαλαμοποίησή τους (διάσπασης σε εμπορικό και πολεμικό τμήμα). Είχε εμπλοκή και εδώ ο Χατζηδάκης, μικρή όμως, όταν σαν Υπουργός Ανάπτυξης όταν το 2013 εν μέσω εργατικών διαμαρτυριών, διερευνούσε τις δυνατότητες ενίσχυσης, χωρίς να καταφέρει όμως τίποτα, γιατί ίσως δεν έχει κάποιο τέτοιο στόχο (πηγή)
Υπήρξε και εδώ παρεμβολή της MIG του Βγενόπουλου (όπως και με Ολυμπιακή και ΟΤΕ) ως ένας μεταβατικός αγοραστής σε συνεργασία με το ΑραβοΓερμανικό fund Prininvest/Abu Dhabi Mar (πηγή) Τα Ναυπηγεία υπολειτουργούν από το 2010 περίπου και η Prininvest ήταν για καιρό σε διαμάχη με το Ελληνικό Δημόσιο διεκδικώντας πληρωμές και καθυστερώντας την προοπτική πώλησης και επαναδραστηριοποίησης (δηλ. φάση «Αργός Θάνατος»). Τις τελικές επιδιώξεις του Βγενόπουλου βέβαια ίσως δεν θα τις μάθουμε ποτέ…
Από την άλλη οι δανειστές ελέγχαν μέσω του Υπερταμείου το σημαντικότερο μέρος των ναυπηγείων, το διαμάντι της μεγάλης σταθερής Δεξαμενής 5 των 500.000 τόνων (για την οποία έχουν ενδιαφερθεί οι Κινέζοι, χτυπώντας σειρήνες γεωπολιτικού συναγερμού) και έτσι με το σπάσιμο τους (η γνωστή τεχνική) την υπαγωγή σε ειδική εκκαθάριση μέσω της οποίας πουλήθηκαν οι πλωτές δεξαμενές.. (δηλ. φάση «Πλιάτσικο») και την δέσμευση του σημαντικότερου παγίου τους συνέβαλλαν στην απαξίωσή και στην αποτροπή επενδυτών.
Ίσως περισσότερο στα Ναυπηγεία να ενδιέφερε η αδρανοποίηση παρά η πώληση. Ο Αργός Θάνατος δηλαδή. Αφού αν λειτουργήσουν θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα ναυτιλιακό cluster (μαζί με τον εφοδιασμό-logistics) με εργασίες άνω των 18 δις € έως ίσως και άνω τω 25 δις € σύμφωνα με το ΕΒΕΠ και την Ernst & Young αντίστοιχα (πηγή) που επίσης θα μπορούσε να είναι ανταγωνιστικό με άλλες πύλες εισόδου της ΕΕ όπως του Ροτερνταμ ή της Ιταλίας ή τα ναυπηγεία στις χώρες αυτές και την Γερμανία που είναι σε πτώση. Σημειώνεται ότι εκτός των ναυπηγήσεων αποτελούν μια βαριά βιομηχανία με άλλες βιομηχανικές κατασκευές (πχ βαγόνια του ΟΣΕ) αλλά και αμυντική βιομηχανία μαζί με τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας. Επίσης τα ναυπηγεία μπορούν δράσουν εποικοδομητικά για την Ελληνική οικονομία, παρέχοντας γεωπολιτικά και αναπτυξιακά οφέλη.
Πρόσφατα τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά μεταβιβάστηκαν στον εφοπλιστή Προκοπίου στο σύνολο τους έναντι 62,5 εκατ € (πηγή) μετά από μια ακόμα αποτυχημένη τμηματική εκποίηση (φυσικά αφού το σημαντικότερο πάγιο είναι η σταθερή δεξαμενή 5). Μακάρι να τα λειτουργήσουν και να μην είναι ένα πυροτέχνημα για αποπροσανατολισμό. Είναι ύποπτο για παράδειγμα ότι ανακινείται θέμα παραχώρησης της προβλήτας στον Δήμο Χαϊδαρίου για έξοδο στην (υποβαθμισμένη) θάλασσα!! Αναφέρεται μέχρι και ανάδειξη αρχαιολογικού χώρου Σαλαμίνας όταν ανάλογες περιβαλλοντικές και πολιτιστικές ευαισθησίες δεν απασχολούν το καθεστώς αν πρόκειται για το Ελληνικό, το αεροδρόμιο στο Καστέλι ή για τα αρχαία του μετρό Θεσσαλονίκης ή για τα διυλιστήρια στην Ελευσίνα…
ΔΕΠΑ –ΔΕΣΦΑ – ΕΛΠΕ
Η «απελευθέρωση» της αγοράς του φυσικού αερίου όπου κυριαρχούσε η ΔΕΠΑ ήταν στο στόχαστρο των ευρω-δανειστών από παλιά. Η διάσπαση ξεκίνησε το 2007 ενώ η πώληση είχε συμπεριληφθεί στα προαπαιτούμενα της αξιολόγησης του Νοεμβρίου του 2014 που δεν έκλεισε και ουσιαστικά ωθούσε σε εκλογές που τελικά οδήγησαν στο τρίτο μνημόνιο. Το ξεπούλημα των εταιριών έχει και γεωπολιτική διάσταση αφού όποιος ελέγχει την αγορά αποφασίζει και ποιοι είναι οι προμηθευτές φυσικού αερίου άρα οι γεωπολιτικές εξαρτήσεις της χώρας από αγωγούς αφού μετά την απολιγνιτοποίηση αυτό αποτελεί το καύσιμο για τις μονάδες βάσης ηλεκτροπαραγωγής. (βλέπε αύξηση μεριδίου TAP (πηγή))
Ξεπούλημα ΔΕΠΑ
Η ΔΕΠΑ σε αντίθεση με άλλες ΔΕΚΟ είναι κερδοφόρα με €243 εκατ το 2018 από 60 εκατ το 2017. Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε πως θα σερβιριστεί αυτή η «διάσωση» ή εκποίηση και σε τι τιμή, καθώς δεν έχει προηγηθεί η φάση της απαξίωσης όπως σε άλλες περιπτώσεις. Κάπου βοηθάει βέβαια του εκποιητές το ότι η ΔΕΠΑ βρίσκεται στην απαρχή της νέας εποχής του φυσικού αερίου και δεν έχει τόσο μεγάλο βάρος στην Ελληνική συλλογική συνείδηση ακόμα. Κι όμως με την απολιγνιτοποίηση και τις πράσινες μπίζνες της Κλιματικής Αλλαγής η χώρα θα εξαρτάται από το φυσικό αέριο της ΔΕΠΑ… Η ΔΕΠΑ βέβαια εντάσσεται στις «μεταρρυθμίσεις» μια λέξη ψευδεπίγραφη βέβαια και υπονοεί εκποιήσεις.
Η διαδικασία ξεπουλήματος πάγωσε με την πανδημία και την πτώση της κατανάλωσης και των τιμών φυσικού αερίου και τελικά προωθήθηκε πρόσφατα η πώληση της ΔΕΠΑ Υποδομών στην Italgas με προσφορά 733 εκατ. για το 100%.(πηγή) Δεν υπάρχουν οικονομικά στοιχεία της ΔΕΠΑ Υποδομών (όπως απαράδεκτα συνεχίζει να κάνει το ΤΑΙΠΕΔ του Υπερταμείου των ξένων αφήνοντας στο σκοτάδι τους Έλληνες, αφού μετασχηματίστηκε πρόσφατα. Μάλλον όμως το ξεπούλημα θα γίνεται σε τιμές λογιστικής αξία δικτύου όπως και ο ΔΕΔΔΗΕ άλλωστε…. (πηγή). Τοι ξεπούλημα της ΔΕΠΑ Εμπορίας εκκρεμεί και μένει να δούμε πως θα προχωρήσει όταν επανέλθουν τα οικονομικά της μεγέθη αφού και οι τιμές του φυσικού αερίου ανεβαίνουν.
Ξεπούλημα ΔΕΣΦΑ
Η ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου) από την άλλη έχει ήδη παραχωρηθεί. Αποτέλεσε μήλο της έριδος Ευρωπαϊκών εταιριών και τελικά πωλήθηκε το 66% στην Senfluga (κοινοπραξία των Snam S.p.A. (Ιταλίας), Enagás Internacional S.L.U. (Ισπανία) και Fluxys S.A. (Βελγίου),) το 2018 έναντι 535 εκατ €. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εξαγορά της ΔΕΣΦΑ έγινε με δάνεια €350 εκατ. προς της Senfluga από την ανακεφαλαιοποιημένη με χρήματα του Ελληνικού λαού, Εθνική Τράπεζα (ανακύκλωση δηλαδή των δημοσίων κεφαλαίων). Κάτι δηλαδή σαν την εξαγορά της Fraport με δάνεια της Alpha Bank… Επενδύσεις των καιρών των μνημονίων με τα λεφτά των άλλων! Τελευταία στην ΔΕΣΦΑ εισήλθε και ο όμιλος Κοπελούζου αποκτώντας το 10% της Senfluga (για 56 εκατ €). (πηγή)
Ξεπούλημα ή Απαξίωση ΕΛΠΕ και κοιτασμάτων υδρογονανθράκων
Τέλος ως μέρος αυτού του ενεργειακού πακέτου «μεταρρυθμίσεων» του Χατζηδάκη προωθούνταν μαζί με την ΔΕΠΑ και ΔΕΗ και το ξεπούλημα της συμμετοχής του Δημοσίου στα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ), της μεγαλύτερης Ελληνικής εταιρία και μιας από τις μεγαλύτερες των Βαλκανίων και άλλη μια στρατηγική εταιρία ενέργειας (πηγή)
Εκτός της διύλισης έχει και συμμετοχή στην ΔΕΠΑ αλλά και σε οικόπεδα εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων τα οποία φυσικά είναι κομβικά για την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας στην εποχή της απολιγνιτοποίησης όπου το φυσικό αέριο θα αποτελέσει το καύσιμο για τις μονάδες βάσης. Είναι επίσης τεράστια πηγή πλούτου για την χώρα. Μπορεί να ατόνησε η πώληση των ΕΛΠΕ όμως αποσύρονται από την εκμετάλλευση των οικοπέδων που έχουν εκφράζοντας δυσαρέσκεια προς την κυβέρνηση για έλλειψη υποστήριξης (πηγή)
Φαίνεται όμως ότι οι Τούρκοι θέλουν το φυσικό αέριο του Αιγαίου και την Μεσογείου αφού διψάνε για ενέργεια λόγω μεγάλης βιομηχανικής παραγωγής (άρα δευτερογενώς και όσοι παράγουν στην Τουρκία Ευρωπαίοι και επανεισάγουν αδασμολόγητα στην ΕΕ;) . Να δούμε λοιπόν αν οι περιβαλλοντολόγοι Σούπερμαν θα πολεμήσουν για τα ψάρια του Αιγαίου αφού δεν πολεμάνε για τα δίκαια και τον πλούτο των Ελλήνων. Ή αν θα βρούνε κάποιο τρόπο να δώσουν το φυσικό αέριο ως «άχρηστο» στου Τούρκους! Για όλα είναι ικανοί σε έχοντας παραχωρήσει εθνική κυριαρχία με τα μνημόνια.
ΟΤΕ
Το ξεπούλημα του ΟΤΕ αποτελεί μια παλιά ιστορία οπότε πολλοί θα την έχουν ξεχάσει ενώ οι νεότεροι ούτε καν θα την γνωρίζουν. Θεωρείται πια δεδομένη η λογική της δήθεν «απελευθερωμένης» αγοράς ενάντια στον κρατισμό, ως κάτι που θα έφερνε καλύτερες υπηρεσίες! Τελικά καταλήξαμε στην με την Γερμανική Deutsche Telekom μέσω του ΟΤΕ να κατέχει ηγετικό και ρυθμιστικό ρόλο στο ολιγοπώλιο τηλεπικοινωνιών όπου παρέχεται υποδεέστερο επίπεδο υπηρεσιών σε σχέση με άλλες χώρες της ΕΕ (βλέπε ταχύτητα internet) και σε υψηλότερο κόστος.
Για τον ΟΤΕ είχαν επίσης γραφτεί πολλά για συνδικαλιστές, σπατάλες, σκάνδαλα Siemens κλπ. προετοιμάζοντας το έδαφος για το Ξεπούλημα (δηλ. φάση Απαξίωσης). Ήταν εποχές που υπήρχε μεγάλη αντίδραση σε ιδιωτικοποιήσεις και δυνατό συνδικαλιστικό κίνημα. Είχαν αναφερθεί και επιφυλάξεις για λόγους εθνικής ασφάλειας προκειμένου να μην προχωρήσει η πώληση κάτι που εκ των υστέρων δεν ξέρουμε αν έχουν βάση φέρνοντας στο μυαλό τα σκάνδαλα τηλεφωνικών παρακολουθήσεων που ακολούθησαν από ιδιώτες αλλά και γενικά στην Ευρώπη από μυστικές υπηρεσίες (πηγή).
Κρίσιμη για την μεταβίβαση ουσιαστικά στην Deutsche Telekom (σήμερα ελέγχει περί το 48%) όμως ήταν η παρεμβολή της MIG του Βγενόπουλου ως ενδιάμεσου επενδυτή (Μεταβατικό Στάδιο πριν Ξεπούλημα). Αυτό αποτέλεσε καθοριστικό ενδιάμεσο βήμα, κάτι σαν καταλύτης, όπως και με την παραχώρηση της Ολυμπιακής. Μετά από την αρχική συμμετοχή, πολύ γρήγορα αποχώρησε και ο ΟΤΕ πέρασε ουσιαστικά στην Deutsche Telekom. Πλέον οι Γερμανοί λαμβάνουν και αυτό το έσοδο από την αλωμένη Ελληνική αγορά και από τους εισερχόμενους τουρίστες (μέσω roaming). Κατά τα άλλα η χώρα μας δεν ενδείκνυται για επενδύσεις!…
ΟΤΕ και ΔΕΗ ήταν οι εμβληματικές ΔΕΚΟ πριν την μνημονιακή και εκσυγχρονιστική λαίλαπα που κατέλυσε το Ελληνικό Δημόσιο και την εθνική κυριαρχία επί των οικονομικών πόρων. Πλέον μαζί τους κλείνει και ένα κεφάλαιο όπου το Δημόσιο, δηλ. το κοινωνικό σύνολο μέσω αυτού έχει κάποιο έλεγχο σε βασικές παραμέτρους εθνικής ασφαλείας και συντελεστές κόστους για την υπόλοιπη οικονομία. Η κυβέρνηση μπορεί προσχηματικά και για λαϊκή κατανάλωση, να ζητά από τους «ιδιώτες» παρόχους να μειώσουν το κόστος ή να βελτιώσουν υπηρεσίες, όπως μπορεί κάνει και για τις χρεώσεις των ανακεφαλαιοποιημένων από τον Ελληνικό λαό αφελληνισμένων τραπεζών και να δώσουν δάνεια, όταν δεν έχει έλεγχο και δεν μπορεί να το επιβάλλει. (πηγή).
Να σημειώσουμε επίσης μια αναπτυξιακή παράμετρο που ΟΤΕ (όπως και των άλλων ΔΕΚΟ) αυτή της εγχώριας παραγωγής. Πριν την πώληση του, την περίοδο 1988-2002. είχε γίνει ευρύ πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της υποδομής του ΟΤΕ από το οποίο ωφελήθηκαν η Γερμανική Siemens μαζί με την Intracom (πηγή). Βέβαια η εμπλοκή της Siemens αποτελεί μια σκοτεινή ιστορία όπως είναι γνωστό λόγω των σκανδάλων δωροδοκιών για τα οποία δεν έχει επέλθει κάθαρση όπως έχει αποφανθεί και η σχετική εξεταστική επιτροπή της βουλής (πηγή). Ήταν και αυτό μέρος της φάσης απαξίωσης με σύνδεσης του ΟΤΕ με σκάνδαλα και πολιτική διαπλοκή (πηγή).
Εδώ να αναφέρουμε ότι υπάρχει και μια εναλλακτική άποψη για την αγορά εξοπλισμού από τις Siemens- Intracom: ότι ήταν θετική καθώς έφερε παραγωγή στην Ελλάδα και για αυτό το λόγο πολεμήθηκε ίσως από εισαγωγικά συμφέροντα; (βλέπε σχετικά ΙΝΤΡΑCΟΜ: Πόλεμος στην Εκβιομηχάνιση, Πτυχές Εκβιομηχανίσης 1945-2010: Μια Ιστορία, Αντώνης Π. Κεφαλας, 2019). Όμως αν είναι έτσι, η ανάπτυξη αποδείχτηκε συγκυριακή. Η Intracom περιορίστηκε αρκετά μετά την λήξη του προγράμματος ενώ η Siemens αποχώρησε πρώτα από την μονάδα τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού της Θεσσαλονίκης το 2008 και το 2020 και από την μονάδα της PITSOS (BSH) που μεταφέρεται στην Τουρκία! Ως δικαιολογία φέρεται η γραφειοκρατία και οι αντιδράσεις στην νέα μονάδα της Pitsos…, μόνο στην άλωση του Ελληνικού δεν ήταν όλα αυτά πρόβλημα ή στο ξεπούλημα των 14 Αεροδρομίων που πέρασε υποχρεωτικά ως πακέτο με το 3ο Μνημόνιο! (πηγή)
ΛΑΡΚΟ
Η μέθοδος Ξεπουλήματος σε ένα βαθμό εφαρμόζεται και στην ΛΑΡΚΟ για την οποία φαίνεται ο Χατζηδάκης έχει μια ακόμα «διάσωση» στο συρτάρι του… Η ΛΑΡΚΟ είναι μέρους αυτού του ορυκτού πλούτου για τον οποίο έγραφε ο Μπάτσης στο βιβλίο του «Η Βαρεία Βιομηχανία στην Ελλάδα» που θα οδηγούσε στην ανάπτυξη της χώρας. Στην ΛΑΡΚΟ σημαντική ήταν η συμβολή Μποδοσάκη που επέμεινε και ανέπτυξε εγχώριες μεθόδους μεταλλουργίας με τον καθηγητή του ΕΜΠ Λ. Μούσουλο αφού η αρχικά χρησιμοποιηθήσα μέθοδος της Γερμανικής Krupp απέτυχε.. (πηγή)
Το Νικέλιο αποτελεί από τα κυριότερα εξαγωγικά προϊόντα της χώρας, δυστυχώς ως πρώτη ύλη κυρίως. Η χώρα μας κατέχει τα την 2η θέση στην παραγωγή στην ΕΕ μετά την Φινλανδία (που αποτελούν και τους κύριους ή μόνους παραγωγούς) και 18η παγκοσμίως για ένα μέταλλο που λόγω της χρήσης σε μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων θεωρείται σήμερα σαν «χρυσάφι». (πηγή)
Κι εδώ βέβαια έχει δημιουργηθεί κλίμα απαξίωσης με αναφορά σε ζημιές και κακοδιαχείριση (πηγή) για τις οποίες βέβαια οφείλονται οι διαχειριστές του Δημοσίου αν δεν συμβάλλουν κιόλας με κομματικούς διορισμούς. Μοντέλο Ολυμπιακής προτείνει το σύστημα και για την ΛΑΡΚΟ, όπως γράφει ο τύπος για να σταματήσει η αιμορραγία για το κράτος! Λες και δεν υπάρχει άλλος δρόμος! (πηγή) Ξεκάθαρα ξεπούλημα. Αφού απαξιώθηκε και ζημιώθηκε θα πέσει ως ώριμο φρούτο. Και δεν φαίνεται να υπάρχει αντίδραση πια από το παραδομένο σύνολο σε τίποτα…
Μάλιστα η πώληση γίνεται με σαλαμοποίηση (κατά την γνωστή πια μέθοδο): ξεχωριστά τα ορυχεία, ξεχωριστά το εργοστάσιο που χρειάζεται επενδύσεις. Έτσι είναι συνεπώς ορατός ο κίνδυνος το πολύτιμο νικέλιο να εξάγεται ακατέργαστο αν υπάρχουν διαφορετικοί αγοραστές. Όπως φαίνεται προωθείται η πώληση σε εγχώρια συμφέροντα που δεν έχουν εμπειρία παραγωγής ούτε διάθεση για αυτό αλλά συνεργάζονται με εργοστάσια μεταλλουργίας στο εξωτερικό; (πηγή).
Εδώ όμως μιλάμε για το εθνικό κεφάλαιο του νικελίου που αποτελεί σπάνιο μέταλλο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις ηλεκτρικές μπαταρίες των αυτοκινήτων του μέλλοντος. Είναι μια δραστηριότητα που επιτρέπεται να επιδοτηθεί από την ΕΕ, κατά παρέκκλιση από τους κανόνες ανταγωνισμού (βλέπε European Battery Alliance (πηγή) ).
Αντίθετα η ελληνόφωνη επιχειρηματική ελίτ όπως και το πολιτικό σύστημα υποστηρίζει με θέρμη τις εισαγωγές και τις υπηρεσίες τουρισμού προβάλλοντας ξένα προϊόντα όπως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα της VW από τον κ. Χατζηδάκη, η αγορά των οποίων πλέον επιδοτείται και την δήθεν «επένδυσή» της στην Αστυπάλαια (ουσιαστικά χαμηλού ύψους διαφήμιση). Ενώ μιλάμε για την εταιρία, την VW, βασικό μέλος του Γερμανικού κατεστημένου ανέκαθεν, που δεν έχει αποζημιώσει για το Dieselgate την Ελλάδα αλλά δεν έχει γίνει και κίνηση διεκδίκηση αυτών από τους όψιμους περιβαλλοντιστές στην Ελλάδα! (πηγή)).
Αλλά με την ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγής και της βιομηχανίας, που έχει χρήση και για αμυντικούς σκοπούς, πως θα πείθονται οι «τεμπέληδες και απείθαρχοι» Έλληνες των μνημονίων ότι δεν μπορούν; Ότι πρέπει να τα περιμένουν από έξω σωτηρία και να μείνουν εσαεί χρεωμένοι; Έτσι έχει υποβιβαστεί η χώρα σε αποικία τουρισμού, τα γκαρσόνια της Ευρώπης. Κάτι σαν το Σχέδιο Μοργκεντάου αποβιομηχάνισης που προορίζονταν για την Γερμανία ως χαμένη του πολέμου (πηγή) και τελικά το εισπράττει η Ελλάδα που ήταν μέρος των νικητών Συμμάχων!
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Δεν είναι τυχαίες λοιπόν οι «διασώσεις»-ξεπουλήματα των ΔΕΚΟ της περιόδου της «Ευρωπαϊκής Ενοποίησης» του ευρώ και των μνημονίων. Ακολουθούν ένα συγκεκριμένο μοτίβο με επτά βήματα σε δώδεκα χρόνια: απαξίωση, σαμποτάζ, οικονομική δυσπραγία, σαλαμοποίηση, πλιάτσικο και παραχώρηση έναντι μικρού ή καθόλου τιμήματος. Μέσα σε μια δωδεκαετία πάνω κάτω, έχει κλείσει ο κύκλος…
Με την μέθοδο αυτή ξεπουλήθηκαν ΟΣΕ, Ολυμπιακή, ΔΕΠΑ, ΟΤΕ, 14 Αεροδρόμια, Ναυπηγεία και τώρα προωθείται για την ΔΕΗ (αφού ξεπουληθούν οι θυγατρικές) και ΛΑΡΚΟ. Και δεν φαίνεται να υπάρχει τέλος στον ορίζοντα πριν πουληθούν όλα…
Από την πλευρά του δημοσίου δεν είναι μόνο ο Χατζηδάκης (ο Σούπερμαν εθνικός μεσίτης) που εκτελεί την μέθοδο αυτή. Χρειάζεται ένα ολόκληρο σύστημα διαφόρων αποχρώσεων για να συμπληρωθεί η διαδικασία σε αυτά τα δώδεκα χρόνια συνήθως αλλά κάποιος πρέπει να είναι εκεί σε κρίσιμες φάσεις για να κάνει την «βρώμικη δουλεία».
Μπορεί να νομίζει ο Χατζηδάκης ότι αυτή η κυβέρνηση είναι εταιρία όπως του ξέφυγε στην βουλή (πηγή)) Αλλά εταιρίες, ούτε καν οίκοι πλειστηριασμών, δεν λειτουργούν έτσι. Τα ξεπουλήματα των επιχειρήσεων είχαν πενιχρά έσοδα για το Δημόσια και τελικά καμιά βελτίωση υπηρεσιών ή ανάπτυξη για την οικονομία. Σίγουρα δεν συντείνουν στην εξόφληση του χρέους (όπως παρουσιάστηκε ο λόγος που παραχωρήθηκαν στο Υπερταμείο λέγοντας ότι θα αποφέρουν 50 δις €. (πηγή) Τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων ίσως φτάσουν τα 10 δις (βλέπε και κόλπο των ιδιωτικοποιήσεων) και τα κάτι που είναι ασήμαντο μπροστά στο χρέος που αυξάνει.
Η όλη κατάσταση ξεπουλήματος που επιταχύνεται χωρίς το Υπερταμείο των ξένων να δίνει κανένα λογαριασμό πια και να κρατά ούτε τα προσχήματα, θυμίζει κάτι σαν την πτώση του Σοβιετικού καθεστώτος που σε μια νύχτα διάφοροι καπάτσοι γίναν ολιγάρχες. Κι έτσι δεν θα μείνει τίποτα στο τέλος στους Έλληνες ή τους όποιους κάτοικους αυτού του έρμου τόπου. Γιατί έτσι κι αλλιώς στην εποχή του γκλομπαλισμού έχουν καταλύσει το εθνικό κράτους, δεν το χρειάζονται. Το πιο πρόσφατο πακέτο (Εγνατία, λιμάνια, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ) περιλαμβάνει και κοινωφελείς επιχειρήσεις και στρατηγικά πάγια και προωθούνται ως προαπαιτούμενα αν και λένε ότι έχουμε βγει από τα μνημόνια…. (πηγή)
Πλέον δεν θα μείνει τίποτα στην χώρα. Υποβιβάζεται σε παρατηρητή των οικονομικών και τεχνολογικών εξελίξεων και αποκόπτεται από τον πλούτο της. Ο πληθυσμός θα εξαρτάται για βασικές λειτουργίες από της ορέξεις της αγοράς, ξένων επικυρίαρχων (συχνά κρατικών εταιριών) και ολιγαρχών μεταπρατών. Αυτό είναι και επικίνδυνο όταν μιλάμε για στρατηγικά πάγια που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια όπως λιμάνια, αεροδρόμια, ενέργεια. Αλλά ποιος νοιάζεται; Όσοι μπορούσαν φύγαν από την χώρα (ίσως μέρος του σχεδίου), και οι υπόλοιποι δεν ασχολούνται πια ή δεν καταλαβαίνουν από τον αποπροσανατολισμό και την παραπληροφόρηση. Το παιχνίδι είναι στημένο καλά…
Και ένας ελεύθερος άνθρωπος δεν φοβάται τίποτα όπως είπε και ο δικός μας Καζαντζάκης, οπότε δεν ξέρεις και τι μπορεί να κάνει…. Σίγουρα όμως δεν θα συνεργάζεται δωρεάν με μια δομή, ένα κράτος που δεν έχει καμιά σχέση με αυτόν, όπως είχε το εθνικό κράτος, και κανένα ενδιαφέρον για αυτόν. Η σχέση θα είναι απλά ωφελιμιστική ή εξάρτησης. Όπως τα πολυεθνικά φέουδα του Μεσαίωνα με τους ευγενείς, τους ιερείς και γραμματείς τους, τους μισθοφόρους στρατιώτες, τους κολίγους και τους λίγους περιθωριακούς ανένταχτους…
Πηγή : https://analyst.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου