MOTD

Αλλαχού τα κόμματα γεννώνται διότι εκεί υπάρχουσι άνθρωποι διαφωνούντες και έκαστος άλλα θέλοντες. Εν Ελλάδι συμβαίνει ακριβώς το ανάπαλιν. Αιτία της γεννήσεως και της πάλης των κομμάτων είναι η θαυμαστή συμφωνία μεθ’ ης πάντες θέλουσι το αυτό πράγμα: να τρέφωνται δαπάνη του δημοσίου.

Εμμανουήλ Ροΐδης, 1836-1904, Έλληνας συγγραφέας

Τετάρτη 5 Αυγούστου 2020

Η έκθεση της επιτροπής των «σοφών» (α)

Υπέρ των μνημονίων, καθώς επίσης των νεοφιλελεύθερων «μεταρρυθμίσεων» που διέλυσαν εντελώς την οικονομία μας, ήταν (και είναι) αρκετοί εκ των «σοφών» υπό τον Κύπριο οικονομολόγο – ενώ τα περισσότερα μέτρα που προτείνουν, συμβαδίζουν με αυτά που έχει ήδη δρομολογήσει η κυβέρνηση, δημιουργώντας μας την εντύπωση πως ο στόχος είναι απλά να πεισθούν οι Έλληνες για τη δήθεν χρησιμότητα τους. Προτείνεται δε στην ουσία η αλλαγή του αποτυχημένου οικονομικού μας μοντέλου, μακριά από τη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού – με επικέντρωση στον πρωτογενή τομέα, στη μεταποίηση, στη βιομηχανία και στις εξαγωγές, όπως επαναλαμβάνουμε εμείς πολλά χρόνια τώρα. Υπό τις σημερινές συνθήκες όμως του COVID-19 και με τα θηριώδη προβλήματα που προκάλεσαν στην οικονομία μας τα μνημόνια, εάν δεν επιλυθεί το θέμα της χρηματοδότησης της οικονομίας μας, κυρίως της μη βιωσιμότητας του δημοσίου και κόκκινου ιδιωτικού μας χρέους, καθώς επίσης των τραπεζών, τότε θα είναι μία ακόμη έκθεση ιδεών – όπως είπαμε, απλά για να δικαιολογηθούν όλα όσα έχει ήδη δρομολογήσει η κυβέρνηση, πιστή στις γερμανικές εντολές. Απλά τα πρόβατα, με τη μάσκα προστασίας που καλύπτει τις αποτυχίες της κυβέρνησης, θα δεχθούν αδιαμαρτύρητα τη νέα ληστεία τους – θεωρώντας πως δεν έχουν άλλη επιλογή. 

Ανάλυση 

Το πρώτο που θα περίμενε κανείς από ένα σχέδιο ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας, όπως αυτό της «επιτροπής των σοφών» υπό τον Κύπριο καθηγητή που αναρτήθηκε στη διαβούλευση (πηγή), έτσι ώστε να συμπληρωθεί με τις απόψεις άλλων που θα κριθούν σωστές, είναι εάν το δημόσιο, καθώς επίσης το κόκκινο ιδιωτικό χρέος της Ελλάδας είναι βιώσιμα – εκτός αυτού, εάν είναι βιώσιμες οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες της, χωρίς την επί πλέον στήριξη του κράτους, όπως προγραμματίζεται με το σχέδιο Ηρακλής (=συμπαιγνία κυβέρνησης και τραπεζών) ή με τη νέα ληστεία του «hive down» (ανάλυση). 

Θα έπρεπε να ληφθεί δε υπ’ όψιν το δυσμενές σενάριο, τουλάχιστον όσον αφορά την τουριστική κατάρρευση της χώρας – όπου τα άμεσα τουριστικά έσοδα θα μειώνονταν κατά 13,5 δις € κάτω από τα 5 δις € έναντι 18,2 δις € του 2019. Εν προκειμένω, ακόμη και εάν δεν ισχύει ο πολλαπλασιαστής του 2,65 των ΚΕΠΕ,ΙΟΒΕ, INSETE αλλά είναι 2, τότε η μείωση των αμέσων και εμμέσων εσόδων θα ήταν συνολικά 27 δις € – οπότε, χωρίς να υπολογίσουμε τους άλλους συντελεστές του ΑΕΠ όπως οι επενδύσεις, οι εξαγωγές κλπ. (γράφημα), το ΑΕΠ μας θα κατέρρεε στα 161 δις € από 188 δις € στα τέλη του 2019. 

Σε μία τέτοια περίπτωση, το ακαθάριστο δημόσιο χρέος των 361,8 δις € στις 31.03.2020 (=συμπεριλαμβανομένου του μαξιλαριού πηγή), χωρίς το μετέπειτα δανεισμό, ως προς το ΑΕΠ των 161 δις € θα εκτοξευόταν σχεδόν στο 225% – ενώ το κόκκινο ιδιωτικό ύψους περί τα 340 δις € στο 211% του ΑΕΠ! Μπορεί δε να εξυπηρετείται ακόμη, αφενός μεν με τη βοήθεια της επιμήκυνσης των 96 δις € για μετά το 2032 με αντάλλαγμα την παράδοση του ονόματος της Μακεδονίας, αφετέρου με τη βοήθεια της ΕΚΤ που αγοράζοντας ελληνικά ομόλογα μειώνει το επιτόκιο δανεισμού ενώ διευκολύνει τις αγορές να μας δανείζουν, αλλά πρόκειται για μία κατάσταση με ημερομηνία λήξεως – η οποία δεν θα αργήσει πολύ ακόμη.

Με απλά λόγια, στην εισαγωγή της πρότασης ανασυγκρότησης, θα έπρεπε να αναφέρεται η χρηματοδότηση της – όπως στο παράδειγμα μίας χρεοκοπημένης επιχείρησης, με ένα ζημιογόνο μοντέλο λειτουργίας, η όποια αλλαγή του οποίου απαιτεί χρόνο και χρήματα, κυρίως όμως τη διαγραφή χρεών που είναι αδύνατον να πληρωθούν. Απλούστερα, το πρώτο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι εάν η χώρα, ειδικά υπό τις δυσμενείς μελλοντικές συνθήκες που προβλέπονται, έχει τα χρήματα και το χρόνο για να εφαρμόσει νέα σχέδια – ακόμη και αν είναι θεϊκής έμπνευσης. Διαφορετικά το θηριώδες παραγωγικό κενό που δημιουργήθηκε από την πτώση του ρυθμού ανάπτυξης με την επιβολή των μνημονίων, είναι αδύνατον να καλυφθεί σωστά (γράφημα) – ενώ τα δίδυμα ελλείμματα μας θα αρχίσουν ξανά μία ξέφρενη ανοδική πορεία. 

Υπενθυμίζουμε εδώ πως πριν το έγκλημα του PSI από τους γνωστούς εθνοκτόνους (ανάλυση) η Ελλάδα, η οποία ευρισκόταν σε μία απείρως καλύτερη οικονομική κατάσταση από τη σημερινή, είχε δύο εύκολες σχετικά λύσεις στη διάθεση της: μία εντός της Ευρωζώνης και μία εκτός. Ειδικότερα, 

(α) Εντός της Ευρωζώνης μπορούσε να αναστείλει τις πληρωμές των χρεών της (ομόλογα), να διαπραγματευθεί με τους δανειστές της όπως με τις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες, καθώς επίσης να διαγράψει ένα μεγάλο μέρος τους – όπως δεκάδες άλλες χώρες στο παρελθόν. 

(β) Εκτός της Ευρωζώνης, μπορούσε να υιοθετήσει το εθνικό της νόμισμα με μία κρατική κεντρική τράπεζα (όχι με την ΤτΕ), να μετατρέψει το 90% των χρεών της με μία απλή απόφαση της Βουλής αφού ήταν τότε σε εθνικό δίκαιο και να τα πληρώσει εκτυπώνοντας απλά χρήματα, χωρίς την ανάγκη διαγραφής – κάτι πολύ εύκολο σε μία εποχή που δεν υπάρχει ουσιαστικά φόβος υπερπληθωρισμού.

Έκτοτε η πρώτη δυνατότητα χάθηκε, αφού τα χρέη μετατράπηκαν σε κρατικά ή/και σε αγγλικού δικαίου (γράφημα), ενώ η δεύτερη επίσης – αφού απαγορεύθηκε πλέον η μετατροπή τους σε άλλο νόμισμα εκτός του ευρώ, εντός του αγγλικού δικαίου (=δίκαιο προς όφελος των πιστωτών). Εκτός αυτού έγιναν ενυπόθηκα, με εγγύηση τα περιουσιακά στοιχεία της χώρας – ένα έγκλημα που ολοκληρώθηκε με τον αφελληνισμό των τραπεζών, παρά το ότι κόστισαν στους φορολογουμένους πάνω από 40 δις € και με την υπογραφή του τρίτου μνημονίου από τα τρία κόμματα που συνεχίζουν να κυριαρχούν σήμερα, εις υγεία των κορόιδων που τα ψήφισαν ξανά. 

Στο τρίτο μνημόνιο υπήρχε η υποχρέωση ίδρυσης του ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟΥ και της ΑΑΔΕ των ξένων – με αποτέλεσμα να δεθούν πλέον χειροπόδαρα οι Έλληνες, υποχρεωμένοι να εξυπηρετούν τα χρέη της χώρας με το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας τους, με τους πλειστηριασμούς της ιδιωτικής, καθώς επίσης με τους φόρους που επιβάλλουν οι ξένοι και που εισπράττει η δική τους εισπρακτική υπηρεσία (ΑΑΔΕ). 

Υπέρ των μνημονίων πάντως, καθώς επίσης των νεοφιλελεύθερων «μεταρρυθμίσεων» που διέλυσαν εντελώς την οικονομία μας, ήταν (και είναι) αρκετοί εκ των «σοφών» – ενώ τα περισσότερα μέτρα που προτείνουν συμβαδίζουν με αυτά που έχει ήδη δρομολογήσει η κυβέρνηση, δημιουργώντας μας την εντύπωση πως ο στόχος είναι απλά να πεισθούν οι Έλληνες για τη δήθεν χρησιμότητα τους, με τη βοήθεια της επιτροπής, ένα μέλος της οποίαςέγινε ήδη υφυπουργός (Τσακλόγλου). Η τοποθέτηση τους υπέρ των μνημονίων φαίνεται καθαρά από την παράγραφο 4 της επιτελικής σύνοψης (σελίδα 7), σύμφωνα με την οποία τα εξής: 
“Κατά τα τρία διαδοχικά προγράμματα προσαρμογής της προηγούμενης δεκαετίας, επήλθε σημαντική πρόοδος με εξισορρόπηση των δίδυμων ελλειμμάτων, δημοσιονομικού ισοζυγίου και ισοζυγίου πληρωμών, ενώ υπήρξε βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μέσω μείωσης του μοναδιαίου κόστους εργασίας και τελικά ανάκτηση της πρόσβασης της χώρας στις διεθνείς αγορές για τη χρηματοδότησή της. Όμως, η παρατεταμένη αβεβαιότητα και καθίζηση των επενδύσεων, οδήγησε σε βαθιά ύφεση και σε συσσώρευση δημόσιου και ιδιωτικού χρέους. Κατά το ίδιο διάστημα, υπήρξε πρόοδος σε πολλές πλευρές της οικονομίας και της διοίκησης, όμως γενικά η πρόοδος στις δομικές μεταρρυθμίσεις ήταν υπερβολικά αργή και ημιτελής. Ανάμεσα στις αιτίες για αυτό ήταν και η έλλειψη πρόσβασης σε χρηματοδότηση, στο δημόσιο και ιδιωτικό επίπεδο, ώστε να διευκολυνθεί η μεταρρυθμιστική δυναμική”. 
Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα τρία μνημόνια συνετέλεσαν στη σημαντική πρόοδο της Ελλάδας, ειδικά όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα της μέσω της μείωσης του κόστους εργασίας ανά μονάδα παραγομένου προϊόντος – γεγονός που σημαίνει πως οι μαζικές περικοπές των μισθών ήταν θετικές! Αν είναι δυνατόν να ισχυρίζεται κάποιος κάτι τέτοιο, όταν όλοι γνωρίζουμε πως η πτώση των μισθών προκάλεσε την κατακόρυφη μείωση της κατανάλωσης, των επενδύσεων (γράφημα, όλα μεγεθύνονται πατώντας επάνω), των τιμών των ακινήτων όπου χάθηκαν πάνω από 600 δις € σύμφωνα με την Credit Suisse, την άνοδο των κόκκινων δανείων των τραπεζών που χρεοκόπησαν, γενικότερα των κόκκινων χρεών κοκ.! 

Ο επόμενος άθλιος ισχυρισμός είναι πως η καθίζηση των επενδύσεων οφειλόταν στην παρατεταμένη αβεβαιότητα – η οποία με τη σειρά της προκάλεσε την κατάρρευση της οικονομίας μας, οπότε τη συσσώρευση δημοσίου και ιδιωτικού χρέους! Πρόκειται για μία ακόμη προσπάθεια αιτιολόγησης της παταγώδους αποτυχίας των μνημονίων- την οποία έχουμε τεκμηριώσει δεκάδες φορές τόσο εμείς (ανάλυση), όσο και το ΔΝΤ που παραδέχθηκε τα θηριώδη λάθη του (πηγή), καθώς επίσης δεκάδες ξένοι οικονομολόγοι. Ακόμη πιο εξοργιστική είναι η παρακάτω αναφορά: 
“Οι προοπτικές της οικονομίας επιδεινώνονται μεσοπρόθεσμα, από τα δυσμενή δημογραφικά χαρακτηριστικά της χώρας. Ο αριθμός γεννήσεων υποχωρεί, η ηλικιακή κατανομή επιδεινώνεται σε βάρος των οικονομικά ενεργών, ενώ υπάρχει ισχυρό αρνητικό ισοζύγιο μετανάστευσης ιδίως στις παραγωγικές ηλικίες”. 
Δηλαδή οι «σοφοί» ισχυρίζονται ότι, δεν οφείλεται στα μνημόνια και στην ανεργία/εξαθλίωση που προκάλεσαν, η εγκατάλειψη της χώρας μας από 600.000 νέους (brain drain), η μείωση των γεννήσεων κλπ., αλλά στα δυσμενή δημογραφικά χαρακτηριστικά μας! Λογικά λοιπόν δεν χρειάζεται να διαβάσει κανείς τίποτα άλλο, για να καταλάβει τι ακριβώς επιδιώκεται – όπως μία ακόμη αύξηση των φόρων, με την εξομοίωση και την ενιαία φορολογική μεταχείριση των εισοδημάτων από διαφορετικές πηγές. Εν προκειμένω, σήμερα έχουν ειδικό τρόπο φορολόγησης τα εισοδήματα από κεφάλαιο (ενοίκια, τόκοι κλπ) – ενώ η άθροιση των εισοδημάτων αυτών στο συνολικό εισόδημα των φορολογούμενων από κάθε πηγή που προτείνεται, θα προκαλέσει ασφαλώς επιβαρύνσεις. 

Οι υπόλοιπες προτάσεις 

Περαιτέρω, όσον αφορά την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος της χώρας, το δεκαετές σταθερό πλαίσιο του για τις επιχειρήσεις, τον περιορισμό της λαθραίας διακίνησης καυσίμων, της παραοικονομίας κοκ., πρόκειται για χιλιοειπωμένες προτάσεις που δεν έχουν πραγματοποιηθεί ποτέ, λόγω του ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση – ενώ μπορεί μεν να συμφωνεί κανείς με την οικονομική ανεξαρτησία των ΟΤΑ από την κεντρική κυβέρνηση που προτείνεται, αλλά όχι με τη μεταφορά του ΕΝΦΙΑ αφού είναι ένας απαράδεκτος νόμος που πρέπει να καταργηθεί. Φυσικά είναι θετική η μείωση της φορολόγησης των ενεργειακών προϊόντων, αλλά όχι μόνο για τη βιομηχανία, όπως επίσης η επιτάχυνση των αποσβέσεων σε τρία χρόνια – αν και όλα αυτά θα μειώσουν τα έσοδα του δημοσίου οπότε, όπως αναφέραμε στην αρχή, προέχει η επίλυση του προβλήματος της μη βιωσιμότητας της χώρας μας. 

Συνεχίζοντας, προκαλεί θυμηδία η πρόταση για την ενίσχυση της αποταμίευσης των νοικοκυριών με κίνητρα για μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επενδύσεις – μέσω της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και των ειδικών επενδύσεων. Η επαναφορά δηλαδή της φοροαπαλλαγής για την αποταμίευση και μακροχρόνια επένδυση σε αμοιβαία κεφάλαια κλπ. – όταν αφενός μεν τα νοικοκυριά έχουν εξαθλιωθεί αδυνατώντας να αποταμιεύσουν, αφετέρου η κεφαλαιαγορά, το χρηματιστήριο, έχει καταρρεύσει προ πολλού. Με πλήθος σκανδάλων, λόγω του ανεπαρκούς ελέγχου των εισηγμένων – ενώ η κυβέρνηση έχει ήδη υιοθετήσει ένα νομοσχέδιο για τη βελτίωση του (πηγή). 

Όσον αφορά την καταπολέμηση της παραοικονομίας με τη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών, κάτι που ήδη υπήρχε, πρόκειται για μία ακόμη έμμεση ενίσχυση των τραπεζών που εισπράττουν τεράστιες προμήθειες – ενώ σε σχέση με τα κόκκινα δάνεια τους, το θέμα που πρέπει να μας απασχολήσει είναι προς όφελος ποιών θα πρέπει να επιλυθεί: των τραπεζών δηλαδή ή των οφειλετών τους; 

Κατά την πάγια άποψη μας, οι λύσεις δεν είναι οι εναλλακτικές που προτείνει η επιτροπή χωρίς να τάσσεται καθαρά υπέρ κάποιας, αλλά η μία από αυτές, η «bad bank» – ο κρατικός οργανισμός καλύτερα που προτείναμε για τα ενυπόθηκα δάνεια κατά το παράδειγμα των Η.Π.Α. της δεκαετίας του 1930, όπου ούτε οι Πολίτες θα έχαναν τα σπίτια τους, ούτε οι τράπεζες τις απαιτήσεις τους που υπερβαίνουν τις αποσβέσεις τους. Με απλά λόγια, αφού οι τράπεζες έχουν αποσβέσει ήδη το 60% πληρώνοντας ανάλογα λιγότερους φόρους λόγω της μείωσης των κερδών τους, το δημόσιο θα έπρεπε να τα αγοράσει στο 40% της αξίας τους και να βοηθήσει τους ιδιώτες να τα αποπληρώσουν σε μακροπρόθεσμο χρονικό διάστημα. 

Σε σχέση με το πτωχευτικό δίκαιο που έχει ήδη προετοιμάσει η κυβέρνηση αλλά δεν έχει ακόμη την άδεια της Τρόικα με το νέο όνομα της (=ενισχυμένη εποπτεία), είμαστε σίγουροι πως τελικά θα υιοθετηθεί το γερμανικό, αλλά με δυσμενέστερους όρους – αφού η Ελλάδα είναι μία γερμανική αποικία χρέους. Λογικά δε προτείνεται επιπρόσθετα η δημιουργία ειδικών δικαστηρίων, με εξειδίκευση σε θέματα οικονομικού περιεχομένου – έτσι ώστε να λαμβάνονται οι αποφάσεις γρήγορα και αποτελεσματικά, ειδικά όσον αφορά τις επιχειρήσεις. 

Στο θέμα της χρηματοπιστωτικής εποπτείας τώρα, οι «σοφοί» προτείνουν το αυτονόητο: τη δημιουργία δύο χωριστών οργανισμών, όπου ο ένας θα ασχολείται με τη φερεγγυότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και ο άλλος με την προστασία των νοικοκυριών, όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες – με ευρύτερες δικαιοδοσίες έκαστο, συμπεριλαμβάνοντας τράπεζες, ασφαλιστικές επιχειρήσεις, επενδυτικές εταιρίες κλπ. Ο ρόλος εδώ της επιτροπής κεφαλαιαγοράς που θα έπρεπε να λειτουργεί εντελώς ανεξάρτητα από την ΤτΕ θα ήταν εξαιρετικά σημαντικός – όσον αφορά όλες τις εισηγμένες εταιρίες και ένα ευρύτερο φάσμα θεμάτων, όπως τις συμβατές με το καταστατικό τους επενδύσεις των αμοιβαίων κεφαλαίων ή με την πώληση χρηματοπιστωτικών προϊόντων, με τα οποία εκμεταλλεύονται κερδοσκοπώντας την έλλειψη χρηματοπιστωτικής παιδείας των καταναλωτών. Όλα αυτά πάντως έχουν ήδη επίσης δρομολογηθεί, με τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την εταιρική διακυβέρνηση και για τη σημασία του χρηματιστηρίου, όσον αφορά τη χρηματοδότηση της οικονομίας – οπότε απλά επαναλαμβάνονται (πηγή). 

Απλά προτείνεται επί πλέον η κατάργηση του φόρου 1% που πληρώνουν οι εισηγμένες επί των κεφαλαίων που αντλούν – επίσης ο χαμηλότερος φορολογικός συντελεστής στα κέρδη των νεοεισαχθέντων κατά τα πρώτα πέντε χρόνια της εισαγωγής και η επιδότηση του κόστους του φακέλου εισαγωγής, έτσι ώστε να εισέρχονται περισσότερες. Σε σχέση δε με το ασφαλιστικό, η νεοφιλελεύθερη πρόταση συμβαδίζει ως συνήθως με αυτήν της κυβέρνησης – δηλαδή η μετατροπή του συστήματος από καθαρά διανεμητικό σε μείγμα κεφαλαιοποιητικού και διανεμητικού, οπότε εις βάρος των Πολιτών που θα πληρώνουν πλέον ασφάλιστρα και σε ιδιωτικές εταιρίες, με την ελάφρυνση του κράτους. 

Επίλογος 

Ολοκληρώνοντας την πρώτη παρουσίαση μέρους του προγράμματος των «σοφών», προτείνεται στην ουσία η αλλαγή του αποτυχημένου οικονομικού μας μοντέλου, μακριά από τη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού – με επικέντρωση στον πρωτογενή τομέα, στη μεταποίηση, στη βιομηχανία και στις εξαγωγές, όπως επαναλαμβάνουμε εμείς πολλά χρόνια τώρα. 

Υπό τις σημερινές συνθήκες όμως του COVID-19 και με τα θηριώδη προβλήματα που προκάλεσαν στην οικονομία μας τα μνημόνια, εάν δεν επιλυθεί το θέμα που αναφέραμε στην εισαγωγή μας, τότε θα είναι μία ακόμη έκθεση ιδεών – όπως είπαμε, απλά για να δικαιολογηθούν όλα όσα έχει ήδη δρομολογήσει η κυβέρνηση, πιστή στις γερμανικές εντολές. Απλά τα πρόβατα, με τη μάσκα προστασίας που καλύπτει τις αποτυχίες της κυβέρνησης, θα δεχθούν αδιαμαρτύρητα τη νέα ληστεία τους – θεωρώντας πως δεν έχουν άλλη επιλογή.

Βασίλης Βιλιάρδος

Πηγή : https://analyst.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου