Η αρνητική σχέση δολαρίου πετρελαίου

ΑΡΘΡΟ

Μια από τις βασικές αρχές της παγκόσμιας οικονομίας είναι η αρνητική σχέση μεταξύ δολαρίου και πετρελαίου.

Όταν μειώνεται η εξωτερική αξία του δολαρίου δηλαδή όταν η αγοραστική του δύναμη μειώνεται οι τιμές των πρώτων υλών στις διεθνείς αγορές (πετρέλαιο, μέταλλα, κτλ ) που είναι εκπεφρασμένες σε δολάρια αυξάνονται.

Λογικό αφού οι παραγωγοί των συγκεκριμένων υλών απαιτούν υψηλότερες τιμές για να αντισταθμίσουν τις απώλειες από την διολίσθηση του δολαρίου.

Η σχέση αυτή παρά τα οικονομικά και γεωπολιτικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα κατά διαστήματα με κυριότερο παγκόσμιο γεγονός την οικονομική κρίση του 2008 -2010 δεν αλλοιώνεται και παραμένει μια από τις σταθερές του οικονομικού μας συστήματος.

ΤΟ ΔΟΛΑΡΙΟ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΕΥΡΩ .

Εξετάζοντας την ισοτιμία ευρώ – δολαρίου κατά την τελευταία 5ετία παρατηρούμε ότι από τα τέλη Ιουλίου 2012 και μέχρι τα μέσα Μαρτίου 2014 καταγράφεται υποχώρηση του δολαρίου μέχρι τα επίπεδα των 1,392 δολαρίων ανά ευρώ δηλαδή καταγράφεται μια διολίσθηση της τάξεως του 13,42%.

Ακολούθησε επί ένα χρόνο η ενίσχυση του στα επίπεδα των 1,04 δολαρίων και μάλιστα ανατίμηση ισχυρότατη της τάξεως του 33,9% ενώ, από τότε και μέχρι σήμερα η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου κυμαίνεται εντός μιας ζώνης εύρους 1,15-1,04 δολαρίων .

ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 5ΕΤΙΑ.

Η τιμή του αργού κατά την τελευταία 5ετια κινήθηκε στην βάση της αντίστροφης σχέσης με το αμερικανικό δολάριο.

Από την Άνοιξη του 2012 και έως την Άνοιξη 2014 η τιμή του αργού πετρελαίου κυμαίνονταν κατά μέσο όρο περί τα 105 δολάρια το βαρέλι.

Με την έναρξη του καλοκαιριού του 2014 η τιμή του αργού άρχισε να υποχωρεί για να φτάσει στις αρχές Μαρτίου 2015 στα 47,6 δολάρια καταγράφοντας μια μείωση της τάξεως του 54,8%.

Το χαμηλότερο επίπεδο η τιμή του αργού το κατέγραψε στις αρχές του 2016 όταν βρέθηκε στα 33,62 δολάρια ενώ, από τότε και μέχρι σήμερα κυμαίνεται περί τα 45 δολάρια το βαρέλι.

Από τα παραπάνω και δια γυμνού οφθαλμού γίνεται αντιληπτή η αντίστροφη σχέση δολαρίου – πετρελαίου.

Όμως αυτή η σχέση πρέπει να ανατραπεί εάν θέλουμε να επιλύσουμε μια σειρά από σημαντικά προβλήματα.

Και εξηγούμαστε, ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου για την παγκόσμια οικονομία είναι το έλλειμμα των ΗΠΑ στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Όπως είναι γνωστό οι ΗΠΑ εξάγουν πολύ λιγότερα από αυτά που εισάγουν , οπότε για να διορθωθεί αυτή η κατάσταση θα πρέπει να αυξηθούν οι εξαγωγές.

Για να επιτευχτεί όμως αυτή η μεταβολή βασικός παράγοντας είναι η εξωτερική αξία του δολαρίου, η ισοτιμία δηλαδή με τα ισχυρά ανταγωνιστικά του νομίσματα και ειδικά με το ευρώ η οποία θα πρέπει να φτάσει σε πρωτόγνωρα επίπεδα.

Αναφέρουμε ειδικά με το ευρώ διότι όπως είναι γνωστό οι περισσότερες πετρελαιοπαραγωγικές χώρες και ιδίως αυτές της Μέσης Ανατολής έχουν ισχυρές εμπορικές σχέσεις με τη Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι εξαγωγές της Ευρώπης προς της χώρες του ΟΠΕΚ είναι υπερτριπλάσιες από τις αντίστοιχες των ΗΠΑ.

Όταν τα έσοδα από το πετρέλαιο αυξάνονται παράλληλα αυξάνεται και η ζήτηση για τα καταναλωτικά αγαθά οπότε και για εισαγωγές κυρίως από την Ευρώπη και άρα η ζήτηση για Ευρώ.

Καταληκτικά η ανατίμηση του Ευρώ μεσομακροπρόθεμα είναι η πιθανότερη προοπτική αφού τα δολάρια ως προϊόν πώλησης του πετρελαίου πρέπει να μετατραπούν σε ευρώ για τη χρηματοδότηση των εισαγωγών.

Όσο η σχέση δολαρίου – πετρελαίου κινείται με όρους του παρελθόντος στην κυριολεξία τίποτα δεν μπορεί να διορθωθεί.

Στις ΗΠΑ μια μεγάλη μερίδα ακαδημαϊκών πιστεύει ότι το δολάριο όχι απλά πρέπει να υποτιμηθεί αλλά η υποτίμηση του να φθάσει τα δυο δολάρια ανά ευρώ ώστε να υπάρξει ουσιαστική αντιμετώπιση του εμπορικού ελλείμματος.

Το αποτέλεσμα της μεταβολής της εξωτερικής αξίας του αμερικανικού δολαρίου όμως δεν θα είναι το ίδιο σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη και αυτό διότι ενώ η ευρωπαϊκή ένωση και πλήθος ανεπτυγμένων οικονομιών επιτρέπουν την ελεύθερη διακύμανση των νομισμάτων τους υπάρχουν και κράτη όπως η Κίνα και πολλά αναπτυσσόμενα, ειδικά στην Ασία, όπου ο φόβος της ελεύθερης διακύμανσης (fear of floating) τα οδηγεί είτε στην σύνδεση τους με το δολάριο είτε σε παρεμβάσεις με σκοπό την τεχνητή στήριξη της ανταγωνιστικότητας τους.

Ανεξάρτητα αυτού όμως η υποτίμηση του αμερικανικού νομίσματος είναι αναγκαίος Όρος αντιμετώπισης της μεγαλύτερης ανισορροπίας που καταγράφεται στην παγκόσμια οικονομία.

Αναφέραμε ειδικά την Κίνα διότι το 50% της αύξησης της ζήτησης των τελευταίων προ της κρίσεως ετών αποδίδεται σε αυτή ενώ συνεχώς αυξάνεται και η ζήτηση από την πλευρά των αναπτυσσόμενων οικονομιών ως αποτέλεσμα των αυξανόμενων αναγκών τους για την ικανοποίηση των απαιτήσεων των οικονομιών τους.

Άρα εάν η μεγαλύτερη ζήτηση προέρχεται από χώρες που με τον ένα ή άλλο τρόπο έχουν συνδεδεμένα τα νομίσματα τους με το δολάριο και το δολάριο έχει την σχέση που προαναφέραμε με το πετρέλαιο τότε δεν μπορούμε να αναμένουμε σοβαρές ανατροπές σχετικές με την αποκατάσταση των υφιστάμενων ανισορροπιών.

Η Κίνα βεβαίως δεν είναι μόνο η μεγαλύτερη ενεργοβόρος οικονομική δύναμη του πλανήτη αλλά ταυτόχρονα και η δεύτερη μεγαλύτερη κάτοχος συναλλαγματικών διαθεσίμων οπότε μια ενδεχόμενη ανατίμηση του νομίσματος της σε σχέση με το δολάριο θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στα διαθέσιμα της.

Επιπτώσεις ανάλογες του ποσοστού της ανατίμησης και αντίστροφα ισόποση διαγραφή ενός μέρους του εξωτερικού χρέους των ΗΠΑ.

Εν κατακλείδι οι αλληλοεπιδράσεις κρατών, νομισμάτων, εμπορευμάτων διαμορφώνουν ένα πλέγμα που η διαχείριση του απαιτεί λεπτούς χειρισμούς διότι παρότι ορισμένες λύσεις φαντάζουν εύκολες εν τούτοις μπορεί να προκαλέσουν σημαντικότατα προβλήματα .

Κατά την προσωπική μας άποψη κομβικό σημείο είναι να αλλάξει η αρνητική σχέση του δολαρίου με το πετρέλαιο ώστε η μεγαλύτερη ανισορροπία της παγκόσμιας οικονομίας το έλλειμμα των ΗΠΑ στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σταδιακά να αντιμετωπιστεί.

Σαράντος Λέκκας

Οικονομολόγος, e–mail: salekkas@gmail .com

Πηγή : http://www.analyst.gr