Οι πολυεθνικές «κλέβουν» 240 δισ. δολάρια ετησίως

15 δράσεις του ΟΟΣΑ για να περιοριστεί η φοροδιαφυγή των εταιρικών γιγάντων 

«Οι καλοκαιρινές διακοπές τελείωσαν, καιρός να πληρώσουμε όλοι τους φόρους μας»διαμηνύει ο ΟΟΣΑ! 

Ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και την Ανάπτυξη δεν αναφέρεται ασφαλώς στα μέλη του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, που δυσανασχετούν με την προοπτική να πληρώνονται από τους πελάτες τους με τραπεζικές κάρτες, αλλά στις μεγάλες υπερεθνικές επιχειρήσεις με παγκόσμια παρουσία, όπως είναι η McDonald’s, η Starbucks και η Google, οι οποίες έχουν αναγάγει τη φοροδιαφυγή σε επιστήμη. 

Με αποτέλεσμα να χάνουν οι εθνικές κυβερνήσεις από 100 ως 240 δισ. δολάρια ετησίως. Δηλαδή στην καλύτερη περίπτωση το 4% και στη χειρότερη το 10% του συνόλου των φορολογικών εσόδων παγκοσμίως. 

Ο ΟΟΣΑ ανακοίνωσε τη Δευτέρα 15 «δράσεις» που πρέπει να αναληφθούν σε παγκόσμια κλίμακα και με διεθνή συνεργασία προκειμένου να εξαναγκαστούν οι μεγάλες υπερεθνικές επιχειρήσεις να αποδίδουν τους αναλογούντες φόρους επί των κερδών που αποκομίζουν σε κάθε χώρα και να πάψει το φαινόμενο της λογιστικής μεταφοράς κερδών από χώρα σε χώρα με μεθόδους στις παρυφές (αν όχι εκτός) της νομιμότητας, ώστε να καταλήξουν εν τέλει να φορολογηθούν με συντελεστές απολύτως… παραμυθένιους. 

Οι δράσεις αυτές πρόκειται να τεθούν επί τάπητος την εβδομάδα αυτή από τους υπουργούς Οικονομικών της ομάδας των 20 κρατών με το μεγαλύτερο ΑΕΠ παγκοσμίως (του G20 δηλαδή). Θα συζητηθούν και εφόσον εγκριθούν θα σταλούν για την τελική επικύρωση σε επίπεδο αρχηγών κρατών στη σύνοδο κορυφής του G20 που θα λάβει χώρα τον Νοέμβριο στην Αττάλεια της Τουρκίας. 

«Υπεραισιόδοξα» μέτρα 

Οι προτεινόμενες δράσεις για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής των επιχειρηματικών γιγάντων με διεθνή παρουσία περιλαμβάνουν μέτρα που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «υπεραισιόδοξα» σε ό,τι αφορά την εφαρμογή τους, όπως είναι οι διακυβερνητικές συνεργασίες για τον περιορισμό των φοροαπαλλαγών, δηλαδή των φορολογικών κινήτρων που δίνουν πολλές κυβερνήσεις σε πολυεθνικές εταιρείες προκειμένου να δραστηριοποιηθούν και να επενδύσουν σε μια συγκεκριμένη χώρα και όχι στη γειτονική. Είναι προφανές πως όταν η ευρωζώνη αδυνατεί να πετύχει τη φορολογική ενοποίηση είναι μάλλον ουτοπικό να περιμένει κανείς ότι θα συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο η διεθνής κοινότητα.

Περιλαμβάνουν όμως οι δράσεις και πιο εφικτούς στόχους, όπως είναι η υποχρέωση από τις επιχειρήσεις να ανακοινώνουν επακριβώς τον κύκλο εργασιών και τα κέρδη τους σε κάθε χώρα στην οποία έχουν παρουσία και επίσης η υποχρέωση από τις φορολογικές αρχές της κάθε χώρας να δημοσιοποιούν τα σχετικά στοιχεία. Οι ανεπτυγμένες χώρες - είναι αυτές άλλωστε που μετέχουν στον ΟΟΣΑ - θα αναπτύξουν ένα σύστημα αμοιβαίου ελέγχου και εποπτείας (η καθεμία θα έχει δικαίωμα δηλαδή να πληροφορείται και να ελέγχει για τις δραστηριότητες μιας εταιρείας σε κάποια άλλη χώρα). Και συν τω χρόνω θα ασκήσουν πιέσεις προς τις αναπτυσσόμενες χώρες να πράξουν και αυτές το ίδιο. 

Την απογοήτευσή τους για τη σχεδιαζόμενη πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ εκφράζουν πάντως διάφορες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, οι οποίες εκτιμούν ότι οι εθνικές κυβερνήσεις δείχνουν να μην κατάλαβαν τίποτε από τα αναρίθμητα επιχειρηματικά σκάνδαλα που συνταράσσουν όλο και συχνότερα την υφήλιο. Η Μανόν Ομπρί της Oxfam και η Λουσί Βατρινέ της CCFD-Terre Solidaire μιλώντας στον «Figaro» κάνουν λόγο για «θολές ρυθμίσεις», για «περίπλοκους και έωλους κανόνες», που αφορούν μόνο το 10%-15% των υπερεθνικών επιχειρήσεων. 

Οι ΜΚΟ θεωρούν επίσης ότι το ευρύ κοινό δεν θα έχει πρόσβαση στις πληροφορίες που αφορούν τις μεγάλες επιχειρήσεις. Και διαμαρτύρονται επειδή «οι φτωχές χώρες εξαιρούνται και πάλι από τη διαδικασία επίλυσης ενός προβλήματος που τις αφορά άμεσα και το οποίο ρυθμίζεται από τις πλουσιότερες χώρες του πλανήτη», δηλαδή τις 34 του ΟΟΣΑ και εκείνες του G20. 

Σε θυγατρικές τα κέρδη 

Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγες ώρες μετά τις ανακοινώσεις του ΟΟΣΑ και των ΜΚΟ που ακολούθησαν, έρευνα των αμερικανικών οργανώσεων Citizens for Tax Justice US Public Interest Research Group Education Fund ανακοίνωσαν ότι οι 500 μεγαλύτερες σε κεφαλαιοποίηση επιχειρήσεις των ΗΠΑ διατηρούν εκτός αμερικανικής επικράτειας κέρδη άνω των 2,1 τρισ. δολαρίων, με αποτέλεσμα η αμερικανική κυβέρνηση να χάνει φόρους ύψους… 620 δισ. δολαρίων! 

Είναι σαφές ότι η εκτίμηση αυτή ξεπερνά κατά πολύ εκείνη του ΟΟΣΑ. Αλλά πέρα από τα νούμερα, τα οποία ούτως ή άλλως είναι ιλιγγιώδη, η ουσία βρίσκεται στο γεγονός ότι σύμφωνα με την έρευνα των αμερικανικών οργανώσεων τρεις στις τέσσερις εταιρείες της λίστας F-500 του περιοδικού «Fortune» ιδρύουν θυγατρικές σε χώρες όπως η Βερμούδα, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία για να μεταφέρουν εκεί κέρδη που αποκομίζουν από άλλες χώρες και να φορολογηθούν με χαμηλούς συντελεστές. Και καλά η Βερμούδα. Η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία μετέχουν και στον ΟΟΣΑ (ως ανεξάρτητα κράτη) και στο G20 (ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης).

Πηγή : http://sfairika.gr