Εφιαλτικές προβλέψεις

Εάν επαληθευθεί το σενάριο του υπερπληθωρισμού εντός του ευρώ, τότε θα στραγγαλισθεί η μεσαία τάξη, θα εξαθλιωθεί η κατώτερη, ενώ θα ξεσπάσουν μεγάλες κοινωνικές αναταραχές – οπότε πράγματι θα «βγουν τα τανκς στους δρόμους της Αθήνας»

Σήμερα φαίνεται πως θα ψηφισθεί, μεταξύ άλλων, ο νόμος για τη διάσωση των τραπεζών (Bank Recovery and Resolution Directive – BRRD), από τους μετόχους, ομολογιούχους και καταθέτες τους – οι αποταμιεύσεις των οποίων θεωρούνται ως παροχή δανείου προς τις τράπεζες, με το ρίσκο της απώλειας του εφόσον κριθούν αφερέγγυες. 

Περαιτέρω, μία ματιά στους ισολογισμούς των τεσσάρων μεγαλύτερων τραπεζών δείχνει ότι, το συνολικό ενεργητικό τους (περιουσιακά στοιχεία) ήταν της τάξης των 358 δις € στα τέλη του πρώτου τριμήνου, ενώ τα καθαρά δάνεια 218 δις € – με τις επισφάλειες (κόκκινα δάνεια) στα 87 δις € ή στο 40% περίπου των πιστώσεων τους. Προφανώς η επιβολή ελέγχων κεφαλαίων, καθώς επίσης το μοναδικό στην ιστορία κλείσιμο τους για 21 ημέρες, έχει επιδεινώσει σημαντικά τα οικονομικά τους μεγέθη – οπότε κανένας δεν είναι σίγουρος πως κάποιες από αυτές δεν κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν. 

Η αύξηση των κόκκινων δανείων οφείλεται αναμφίβολα στην επιβολή της πολιτικής των μνημονίων, η οποία μείωσε ή μηδένισε τα εισοδήματα πολλών δανειοληπτών, καθιστώντας αδύνατη την πληρωμή των χρεών τους – μία πολιτική που θα συνεχιστεί και στο μέλλον, εάν υπάρξει τελικά συμφωνία με τους πιστωτές της χώρας, «ενισχυμένη» με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.

Όσον αφορά τις καταθέσεις, υπολογίζεται πως μειώθηκαν από τα 178 δις € κάτω από τα 130 δις €, όπου το κενό συμπληρώθηκε από το πρόγραμμα ELA της ΕΚΤ – ενώ τα τραπεζικά ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους Έλληνες και ξένοι επενδυτές, είναι της τάξης των 29,5 δις € (12,8% των βασικών κεφαλαίων τους – Tier 1). Θεωρείται πάντως πως οι τράπεζες έχουν πολύ χαμηλά ίδια κεφάλαια (24,5 δις € στα τέλη του 2014), απέναντι σε πολύ υψηλές επισφάλειες – ενώ οι κρατικές εγγυήσεις που έχουν πάρει, ίσως δεν είναι σύμφωνες με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. 

Συνεχίζοντας, με βάση την πρόταση συμφωνίας, θα οδηγηθούν στις τράπεζες τα 25 δις € από τα 86 δις € του νέου δανείου που θα παρέχει το ESM – ένα ποσόν που αργότερα θα εξοφληθεί από την πώληση (ιδιωτικοποίηση) τους, αφού σήμερα ανήκουν πλειοψηφικά στο ΤΧΣ. 

Επειδή όμως το ESM θα είναι έτοιμο στις αρχές του 2016, σύμφωνα με τη διοίκηση του, οι τράπεζες θα πρέπει να επιβιώσουν έως τότε με τα προγράμματα ELA, όσον αφορά τη ρευστότητα τους – γεγονός που μάλλον σημαίνει πως θα διατηρηθεί για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα ο περιορισμός στις αναλήψεις, καθώς επίσης ο γενικότερος έλεγχος κεφαλαίων.

Ως εκ τούτου, οι ελληνικές επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα, οι επισφάλειες θα αυξηθούν, η ύφεση θα επιδεινωθεί, ενώ πιθανότατα κάποια τράπεζα θα χρεοκοπήσει, οπότε θα πρέπει να διασωθεί με δικά της μέσα – με βάση το σημερινό νομοσχέδιο. Τότε θα άνοιγαν σίγουρα οι ασκοί του Αιόλου – με απρόβλεπτες συνέπειες. 

Όσον αφορά τώρα τις εγγυήσεις των καταθέσεων τους, το ελληνικό ταμείο εγγυήσεων διαθέτει μόλις 4 δις €, οπότε δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί – ενώ κανένας δεν είναι σίγουρος, όσον αφορά τις ευρωπαϊκές εγγυήσεις για ποσά που δεν υπερβαίνουν τα 100.000 €, σημειώνοντας πως το 40% των λογαριασμών είναι κάτω των 8.000 €. 

Περαιτέρω, έχει αποκαλυφθεί πλέον πως η Ελλάδα οδηγούταν σκόπιμα και κρυφά προς τη χρεοκοπία (στάση πληρωμών) και στη δραχμή, τουλάχιστον από τον πρώην υπουργό οικονομικών – ότι υπήρχε δηλαδή πράγματι μία μυστική ατζέντα (άρθρο), με ή χωρίς τη συμμετοχή του πρωθυπουργού, η οποία χαρακτηρίζεται εύλογα από πολλούς ως εσχάτη προδοσία. 

Σε κάθε περίπτωση, ο πρωθυπουργός άλλαξε πορεία την ύστατη στιγμή, με αποτέλεσμα βέβαια να οδηγήσει τη χώρα στην παγίδα ενός τρίτου, πολύ πιο καταστροφικού μνημονίου, συγκριτικά με όλα τα υπόλοιπα – κάτι που θα πληρώσει πολύ ακριβά η Ελλάδα, αφού φαίνεται πως η οικονομία της αφέθηκε σκόπιμα, ενδοτικά ίσως, να καταρρεύσει τους προηγούμενους έξι μήνες. 

Εάν τώρα δεν επιτευχθεί μία ονομαστική διαγραφή του χρέους, την οποία προτείνει πλέον ακόμη και «ο μπράβος των τοκογλύφων», το ΔΝΤ (ανάλυση), είτε επειδή δεν επιτρέπεται από τις ευρωπαϊκές συμβάσεις (απαγόρευση της διάσωσης μίας χώρας από τις άλλες), είτε λόγω της άρνησης της Γερμανίας, τότε η χώρα μας δεν θα αποφύγει την έξοδο από το ευρώ – εκτός εάν επιμηκυνθεί το χρέος της στα 70 χρόνια, με επιτόκια κάτω του 1% και με μικρά χρεολύσια με ρήτρα εξαγωγών, καθώς επίσης με μία μεγάλη περίοδο χάριτος. 

Υπενθυμίζοντας τη διαπίστωση του Keynes, σύμφωνα με την οποία δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο για ένα κράτος, από την κατάρρευση της αξίας του νομίσματος του, καθώς επίσης το ότι, η Ελλάδα εισήλθε στην Ευρωζώνη επειδή δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει τότε το εξωτερικό χρέος της με βιώσιμα επιτόκια, έχοντας δεχθεί την επίθεση των κερδοσκόπων και υποτιμώντας σημαντικά τη δραχμή, οι προβλέψεις για το μέλλον είναι εφιαλτικές – ενώ, με βάση το παρακάτω γράφημα της Citi, το χρέος θα φτάσει σύντομα στο 238% του ΑΕΠ, εάν δεν διαγραφεί ένα μεγάλο μέρος του.

Σημείωση γραφήματος: HICP = Harmonized Index of Consumer Prices – Εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή της ΕΚΤ (ερμηνεία).

Με κριτήριο το γράφημα, η σωρευτική μείωση του πραγματικού ΑΕΠ έως το 2017, το οποίο ήταν 179,1 δις € στα τέλη του 2014 σε τιμές αγοράς, θα πλησιάσει το 10% – οπότε θα μειωθεί σχεδόν κατά 18 δις €, με αποτέλεσμα να χαθούν ακόμη 360.000 θέσεις εργασίας (μία θέση εργασίας ανά 50.000 € ΑΕΠ), να αυξηθούν οι δαπάνες του κράτους τουλάχιστον λόγω της ανεργίας, να μειωθούν τα έσοδα του κοκ. 

Σχεδόν όλοι οι υπόλοιποι δείκτες είναι τρομακτικά αρνητικοί, ιδίως η ανεργία (30,2% το 2017), το δημοσιονομικό έλλειμμα (-5,8%), καθώς επίσης το πρωτογενές (-2,7%) – ενώ εντυπωσιάζει η προβλεπόμενη αύξηση του πληθωρισμού (HICP) στο 16,2% το 2016 και στο 22,5% το 2017. 

Το γεγονός αυτό, εάν παρ’ ελπίδα επαληθευθεί, σημαίνει ότι η Ελλάδα θα προσβληθεί από έναν καταστροφικό υπερπληθωρισμό, παρά το ότι είναι μέλος του ευρώ – μία εξέλιξη που θα οδηγούσε το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού στην απόλυτη εξαθλίωση, λόγω της κατακόρυφης μείωσης της αγοραστικής αξίας μισθών και συντάξεων. 

Η αιτία είναι μάλλον η στενότητα ρευστότητας, σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη αύξηση των φόρων από τη νέα κυβέρνηση, η οποία την επέλεξε αντί της μείωσης των δαπανών, καθώς επίσης επειδή δεν θέλει να επιβαρύνει το δημόσιο – προτιμώντας τη δυσανάλογη επιβάρυνση του ιδιωτικού τομέα. 

Ολοκληρώνοντας, ελπίζουμε να μην επαληθευτούν οι εφιαλτικές προβλέψεις της αμερικανικής τράπεζας, ειδικά στο θέμα του υπερπληθωρισμού – αφού θεωρούμε πως όλα τα υπόλοιπα μεγέθη είναι μάλλον συντηρητικά. 

Δυστυχώς όμως έχουν λογική, εάν επιδεινωθεί η στενότητα ρευστότητας (πιστωτική παγίδα), καθώς επίσης εάν διατηρηθούν οι αυστηροί έλεγχοι κεφαλαίων – αφού τότε οι τιμές όλων των προϊόντων, τα οποία είναι σε μεγάλο βαθμό εισαγόμενα, θα εκτοξευθούν στα ύψη, ενώ θα παρατηρηθούν συνθήκες «μαύρης αγοράς». 

Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε θα στραγγαλισθεί κυριολεκτικά η μεσαία τάξη, θα καταρρεύσει η κατώτερη, θα σημειωθούν τεράστιες κοινωνικές αναταραχές και θα βγουν πράγματι τα τανκς στο δρόμο – όπως σωστά προέβλεψε ο πρόεδρος της Κομισιόν, για το σενάριο της δραχμής, κάτω από τις σημερινές προϋποθέσεις (με τα δημόσια ταμεία άδεια, έχοντας προηγηθεί η δήμευση των χρημάτων των ασφαλιστικών και λοιπών οργανισμών, με τις τράπεζες αφερέγγυες, με πρωτογενή ελλείμματα, με μία ανεπαρκή κυβέρνηση, χωρίς προετοιμασία ενός έτους κοκ.). 

Πηγή : analyst.gr