Ελλάδα, ο σάκος του μποξ της Γερμανίας

Η Ελλάδα είναι και πάλι στο επίκεντρο, λόγω μιας νέας διαπραγμάτευσης μεταξύ της χώρας και των πιστωτών της. 

Το χάσμα Βορρά-Νότου της Ευρώπης επιστρέφει με δύναμη (ενώ η σχέση Ανατολής-Δύσης φαίνεται όλο και περισσότερο ως μη επισκευάσιμη). Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, επέστρεψε με την ιδιόμορφη άποψή του για την οικονομία ως παρακλάδι ηθικής πειθαρχίας και όχι ως ανάγνωση της πραγματικότητας. Ο ίδιος ζήτησε από τους Έλληνες «να μην αποσπώνται» από την προσφυγική κρίση και μην ξεχνούν το πρωταρχικό καθήκον τους, που είναι να πληρώσουν το χρέος τους. Το αίτημα είναι να κοπεί το 2% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, σε περίπτωση που δεν θα υπάρξει δημοσιονομικό πλεόνασμα 3,5% κατά το 2018. 

Τέτοιες παράμετροι δεν έχουν ποτέ επιτευχθεί από οποιαδήποτε χώρα του κόσμου, σε ορισμένες περιπτώσεις και μόνο για μικρό χρονικό διάστημα. Και αυτά είναι εντελώς έξω από την πραγματικότητα σε μια μικρή οικονομία, η οποία έχει χάσει το 25% του ΑΕΠ της σε επτά χρόνια και αντιμετωπίζει σοβαρό αποπληθωρισμό λόγω της έλλειψης ζήτησης και λόγω της τρομακτικής ανεργίας που προκαλείται από τα προγράμματα λιτότητας. 

Αυτό έχει οδηγήσει σε μια κάποτε αδιανόητη κατάσταση: το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, κατά του οποίου χιλιάδες μαζικές διαδηλώσεις έχουν πραγματοποιηθεί σε όλο τον κόσμο, ως σύμβολο της δημοσιονομικής αδιαλλαξίας και πλήρους περιφρόνησης για τα κοινωνικά ζητήματα, υπήρξε η δύναμη για μια πιο επιεική προσέγγιση ενάντια στις επιθυμίες της Γερμανίας. Το ΔΝΤ έχει δηλώσει ότι, είτε ορισμένα μέτρα πρέπει να ληφθούν για την μείωση του αδύνατου ποσού της οφειλής, ή χαμηλότερο επιτόκιο, ή δεν θα συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις. Αυτό, η Γερμανία δεν μπορεί να το αντέξει. 

Ο Σόιμπλε εκπροσωπεί όχι μόνο τη γενική αποστροφή των Γερμανών πολιτών απέναντι στην επιείκεια για τις χώρες του Νότου, που έχουν ξοδέψει πάνω από τις δυνατότητές τους και πρέπει να πειθαρχήσουν τώρα, υπάρχει και ο φόβος του να παίξουν το παιχνίδι του ακροδεξιού κόμματος AFD, το οποίο τώρα προβλέπεται να είναι μια αποφασιστική δύναμη στις επόμενες γερμανικές εκλογές. Οι εκλογείς του εκτός του ότι είναι αντι-ευρωπαίοι και ξενοφοβικοί, είναι επίσης αντίθετοι σε οποιαδήποτε βοήθεια προς την Ελλάδα, καθώς και κάθε ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Έτσι, ο Σόιμπλε παίζει τον ισχυρό άντρα που δεν δίνει πυρομαχικά στο AFD. 

Αυτή η στρατηγική της κλεψιάς της πολιτικής πλατφόρμας για τα ακροδεξιά κόμματα, έχει οδηγήσει τα παραδοσιακά κόμματα και ιδιαίτερα τους Σοσιαλδημοκράτες, να λάβουν θέσεις ασυμβίβαστες με τους ψηφοφόρους τους, χωρίς κανένα ορατό κέρδος. Ένα καλό παράδειγμα προέρχεται από την παραίτηση του αυστριακού Πρωθυπουργός, Werner Faymann ο οποίος ανέτρεψε την αρχική θέση του ανοίγματος προς τους μετανάστες, σε ανέγερση τοίχων και άρνησης να εφαρμόσει τους ευρωπαϊκούς κανόνες για τους πρόσφυγες. Ο Faymann δήλωσε: «Δεν πρόκειται να αφήσουμε στην άκρα δεξιά το λάβαρο του περιορισμού των προσφύγων». Το αποτέλεσμα είναι ότι το Κόμμα της Ελευθερίας, ήρθε δεύτερο στις περιφερειακές εκλογές του Σεπτεμβρίου στη Βόρεια Αυστρία. Ο Faymann στη συνέχεια είχε μια σκληρότερη στάση, απειλώντας να κλείσει τα σύνορα με την Ιταλία. Και στις 24 Απριλίου, ο υποψήφιος με το Κόμμα της Ελευθερίας, Norbert Hofer, κέρδισε τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, με περισσότερο από το ένα τρίτο των ψήφων. Για πρώτη φορά μετά το τέλος του πολέμου, ο Πρόεδρος δεν θα είναι από τα δύο παραδοσιακά κόμματα: το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και το Αυστριακό Λαϊκό Κόμμα που έλαβαν από κοινού μόνο το 22% της ψηφοφορίας του πρώτου γύρου. Είναι σαφές ότι η στρατηγική αυτή προσδίδει νομιμότητα στα ακροδεξιά κόμματα και αποξενώνει τους παραδοσιακούς πιστούς. 

Ο Σόιμπλε κατηγόρησε τον Draghi, με τη νομισματική πολιτική του χαμηλού επιτοκίου, (η οποία επηρεάζει αυτούς με ισχυρές παραδόσεις αποταμιεύσεων, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία), ότι είναι υπεύθυνος για το 50% της αύξησης των ψήφων του AFD. Η αυξανόμενη απώλεια της ηθικής ηγεσίας στη Γερμανία, ολοένα και επικεντρώνεται σε μια εγχώρια ατζέντα και την ίδια στιγμή η δημόσια παρότρυνση στις άλλες χώρες να ακολουθήσουν τις προτεραιότητές της, είναι ένα σοβαρό πρόβλημα για την Ευρώπη. Οι οικονομολόγοι γνωρίζουν καλά ότι η αδύναμη ζήτηση που είναι ακόμα ζωντανή στην Ελλάδα, οφείλεται επίσης σε μεγάλο βαθμό στους συνταξιούχους οι οποίοι λειτουργούν ως δίχτυ ασφαλείας σε μια χώρα με μεγάλη ανεργία των νέων. Αλλά τώρα, μετά από έντεκα περικοπές στις συντάξεις, το αίτημα είναι για μια άλλη νέα περικοπή 6%. Τα νοσοκομεία εν τω μεταξύ, είναι χωρίς επιδέσμους, τα σχολεία χωρίς βιβλία, τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι σε ένα χάος και η χώρα έχει γονατίσει. 

Ο Σόιμπλε πρέπει να έχει διαβάσει τη μελέτη από το Ευρωπαϊκό Σχολείο Διοίκησης και Τεχνολογίας (ESMT) του Βερολίνου. Η μελέτη δείχνει ότι το 95% των επιδοτήσεων στην Ελλάδα πήγε για τη διάσωση των τραπεζών (κυρίως γερμανικές και γαλλικές), οι οποίες υπερεκτέθηκαν με ελληνικά ομόλογα. Σύμφωνα με το ESMT, μόνο τα € 9.7 δισ. σε σύνολο 184.6 δισ. έφθασαν στους Έλληνες πολίτες. Περίπου 86,9 δισεκατομμύρια πήγαν σε πληρωμές παλαιών χρεών, 52.3 δισεκατομμύρια σε πληρωμές συσσωρευμένων τόκων και 37,3 δισεκατομμύρια στην αναχρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών. Γιατί ο Σόιμπλε δεν παρουσιάζει τα στοιχεία αυτά στους Γερμανούς πολίτες, για να δείξει ότι δεν πρόκειται για αλληλεγγύη, αλλά πιστωτικά συμφέροντα; 

Υπάρχει μια σαφής έλλειψη μιας ανάλυσης για το πόσο διαφορετικές είναι η Βόννη και το Βερολίνο στη Γερμανία. Το πιο εξέχον χαρακτηριστικό είναι ότι η Βόννη ήταν ενεργός κινητήρας για την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση. Για να γίνει δεκτή η γερμανική πρόταση για τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο Helmut Kohl συμφώνησε ότι ο πρώτος κυβερνήτης δεν θα ήταν Γερμανός (ήταν ο Win Duisenberg, Ολλανδός). Για τους Γερμανούς, οι οποίοι φοβόταν να αφήσουν το ισχυρό Μάρκο για το άγνωστο ευρώ, ήταν ένα μεγάλο σοκ. Τώρα ο Draghi έπρεπε να παλέψει για τη σταδιακή κατάργηση των χαρτονομισμάτων των 500 ευρώ (που χρησιμοποιούνται ευρέως για παράνομες ενέργειες), επειδή υπενθύμιζε στους Γερμανούς το 500άρι Μάρκο… 

Και ο Schäuble (και η Μέρκελ), που λένε πάντα στους άλλους τι να κάνουν, ξαφνικά κουφάθηκαν όταν οι άλλοι έκαναν το ίδιο με αυτούς. Το ΔΝΤ επαναλαμβάνει αυτό που επίσης λέει ο ΟΟΣΑ εδώ και καρό. Το Βερολίνο θα πρέπει να επανεπενδύσει τουλάχιστον κάποιο από τα μεγάλο οικονομικό πλεόνασμά του στην οικονομία, ως επείγον και αναγκαίο μέτρο για την επιτάχυνση της ανάκαμψης της Ευρώπης. Το ΔΝΤ έχει ξανά εμφανιστεί με το ίδιο αίτημα, αλλά ο Σόιμπλε θεωρεί ότι είναι πιο βολικό να επιτεθεί στον Draghi, από το να εφαρμόσει ορισμένες από τις συστάσεις του ΔΝΤ. 

Το γερμανικό Κοινοβούλιο να εγκρίνει ένα νόμο, που δίνει πρόσβαση στην εθνική ευημερία μόνο σε εκείνους που έχουν διαμείνει στη Γερμανία για τουλάχιστον πέντε χρόνια. Η Γερμανία είναι να ασχοληθεί με τη Μεγάλη Βρετανία, η οποία έχει αυτή τη ρήτρα στις διαπραγματεύσεις της με την Ευρώπη για να αποφύγει την έξοδο της από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό είναι το πρώτο αρνητικό αποτέλεσμα των παραχωρήσεων που έγιναν στη Μεγάλη Βρετανία, η οποία θα διεξάγει δημοψήφισμα για την Ευρώπη σε πέντε εβδομάδες από σήμερα. Ήταν πάντα φόβος, ότι οι εν λόγω παραχωρήσεις θα αποτελέσουν προηγούμενο για άλλα κράτη μέλη. Η Γερμανία είναι το πρώτο… 

Έτσι, η ελληνική αγωνία είναι εδώ για να υπενθυμίσει σε όλους ότι η συνεχής άνοδος των ξενοφοβικών και εθνικιστικών κομμάτων σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, δεν είχε δημιουργήσει μέχρι τώρα, μια κατάλληλη απάντηση από τα παραδοσιακά κόμματα και ιδιαίτερα εκείνα που προέρχονται από την αριστερά. 

Οι ξενοφοβικοί στοχεύουν να σχηματίσουν έναν διεθνή συνασπισμό και η Marine Le Pen πρόκειται να κάνει εκστρατεία στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ενδιαφέρον όμως, ότι ο Donald Trump έχει αρνηθεί να συναντήσει κάποιον από αυτούς, όχι λόγω ιδεολογικής διαφορά, αλλά επειδή δεν έχει κανένα ενδιαφέρον πέρα από τα αμερικανικά σύνορα. Έχει εκφράσει θετικές απόψεις σχετικά με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως όλα τα δεξιά ευρωπαϊκά κόμματα έχουν κάνει επίσης (η Ρωσία έδωσε ακόμα και δάνειο στο κόμμα της Λεπέν). Όλα αυτά θα πρέπει να μας κάνουν να συλλογιστούμε βαθιά όταν βλέπουμε την Ευρώπη και πάλι με επικεφαλής τη Γερμανία, να δωρίζει 6 δισεκατομμύρια δολάρια σε έναν ανοιχτά αυταρχικό Ρετζέπ Ερντογάν και να μπλοκάρει 1 εκατομμύριο πρόσφυγες από τη Συρία και να ανοίγει τις πόρτες σε 70 εκατομμύρια Τούρκους. 

Η δημοκρατία είναι σε κάμψη… Μπορεί να πρέπει να υποχρεώσουμε τους μαθητές να διαβάσουν το «Ο αυταρχισμός γίνεται Παγκόσμιος: η πρόκληση για τη δημοκρατία», που γράφτηκε από τους Christopher Walker, Marc Plattner και Larry Diamond. Θα επαναλάβω αυτό που ξέρουμε: ότι σε περιόδους κρίσης, η αξιοπιστία ενός ισχυρού άνδρα αυξάνει εκθετικά. Αλλά η ανάλυσή τους είναι ενημερωμένη και ανησυχητική. Και δεν έχουμε παρά να κοιτάξουμε στις παρελθοντικές προεδρικές εκλογές στις Φιλιππίνες, για να δούμε το νικητή, ως μια διασταύρωση ανάμεσα σε έναν ισχυρό του παρελθόντος όπως ο Ferdinand Marcos, με έναν έντονα εθνικιστικό και ξενοφοβικό, όπως ο Trump. Ο Rodrigo Duterte κέρδισε τις εκλογές υποσχόμενος την εκτέλεση των χιλιάδων εγκληματιών, την απέλαση των αλλοδαπών και «να μην αφήσει τη λεπτότητα της δημοκρατίας να συμβιβάσει την ανάγκη για έκτακτα μέτρα κατά της διαφθοράς και της εγκληματικότητας». 

Πώς είναι δυνατόν να ακούμε την ίδια γλώσσα σε τόσα πολλά διαφορετικά μέρη του κόσμου; 

Μήπως θα πρέπει να συμφωνήσουμε, ότι βρισκόμαστε σε μια παγκόσμια οικονομική, κοινωνική κρίση και κρίση αξιών, ότι η σημερινή παγκοσμιοποίηση πεθαίνει και ως εκ τούτου είμαστε σε μια εποχή μετάβασης σε κάτι για το οποίο δεν έχουμε ιδέα; 

Roberto Savio

Ιδρυτής και επίτιμος πρόεδρος του πρακτορείου ειδήσεων Inter Press Service (IPS) και εκδότης του Other News.

Πηγή : https://hellasforce.com