Παγκόσμιες οικονομικές εξελίξεις

O χρόνος που έχει η Ιταλία στη διάθεση της για να αποφασίσει το μέλλον της μετράει ήδη αντίστροφα – ενώ ο αμερικανικός σεισμός σήμερα έχει επίκεντρο τη διατραπεζική αγορά, με τις προϋποθέσεις να κερδίσουν οι Η.Π.Α. τυχόν οικονομικό πόλεμο εναντίον της Κίνας να είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες.

Επικαιρότητα

Ξεκινώντας από την Ιταλία, από τη βόμβα δηλαδή στα θεμέλια της Ευρωζώνης, δεν είναι το μεγάλο της πρόβλημα η πολιτική αστάθεια που προέκυψε από τις εκλογές, αλλά η αδυναμία ανάπτυξης της, λόγω του τεράστιου δημοσίου χρέους της (2,3 τρις $). Βέβαια, σε σύγκριση με την Ελλάδα που χρεοκόπησε με λιγότερο χρέος ως προς το ΑΕΠ της, έχει τρία βασικά πλεονεκτήματα: (α) στηρίζεται από την ΕΚΤ, (β) το χρέος της είναι κατά 50% εσωτερικό, ενώ (γ) έχει τη δυνατότητα μετατροπής του σε λιρέτες, την οποία «απεμπόλησε» η Ελλάδα με το PSI.

Εν τούτοις ο χρόνος που έχει στη διάθεση της για να αποφασίσει το μέλλον της μετράει ήδη αντίστροφα – αφενός μεν επειδή το επόμενο παγκόσμιο κραχ πλησιάζει, με κριτήριο τις μεγάλες αναταραχές στα χρηματιστήρια από τις αρχές Φεβρουαρίου, ειδικά χθες, καθώς επίσης τα αμερικανικά διατραπεζικά επιτόκια (Libor), αφετέρου λόγω του ότι το Libor θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά το EURIBOR – το αντίστοιχο του δηλαδή για την Ευρώπη.

Με δεδομένο δε το ότι, οι τόκοι δανειακών τίτλων ύψους 150 δις € της χώρας εξαρτώνται από την εξέλιξη του EURIBOR, είναι δηλαδή κυμαινόμενου επιτοκίου, τυχόν αύξηση του θα της προκαλούσε πολλές δυσκολίες – ενώ είναι η μοναδική χώρα της Ευρωζώνης που έχει αυτήν την ιδιαιτερότητα σε τέτοιο μέγεθος, όταν στην Ιρλανδία το ποσόν είναι μόλις 15 δις € και στην Πορτογαλία 7,2 δις € (πηγή: FT).

Η αιτία βέβαια της έκδοσης τέτοιων τίτλων από τη χώρα (Floaters), ήταν κυρίως η προσέλκυση περισσότερων ξένων επενδυτών – κάτι που έχει λειτουργήσει υπέρ της έως σήμερα, αφού το τρίμηνο EURIBOR είναι αρνητικό (-0,3%, πηγή), έχοντας «σπάσει» το μηδέν προς τα κάτω στις αρχές του 2015 (στα τέλη βέβαια του 2008, στο αποκορύφωνα της τραπεζικής κρίσης, ήταν +5%).

Το Libor τώρα για δανειακούς τίτλους σε δολάρια ευρίσκεται ήδη στο +2,3% από μόλις +1% στις αρχές του 2017 – οπότε δεν είναι καθόλου απίθανο να ακολουθήσει το EURIBOR, ειδικά εάν κλιμακωθεί ο εμπορικός πόλεμος που έχουν ξεκινήσει οι Η.Π.Α. Ένας τέτοιος πόλεμος όμως θα ανάγκαζε τη Fed να χαλαρώσει τη νομισματική της πολιτική, επειδή θα είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του ρυθμού ανάπτυξης των Η.Π.Α. – ενώ κρίνοντας από τα δεκαετή αμερικανικά επιτόκια (2,76% – πηγή), καθώς επίσης σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό και με τα δίδυμα ελλείμματα της χώρας, δεν είναι απίθανη η πτώση του δολαρίου στο 1,45 ως προς το ευρώ. Πόσο μάλλον όταν στην πρόσφατη συνάντηση των υπουργών οικονομικών των G20 υπήρξαν δείγματα πως η Ευρώπη θα συνεργαζόταν με την Κίνα στην περίπτωση κρίσης – οπότε οι Η.Π.Α. θα επωμιζόταν τις μεγαλύτερες απώλειες του ρυθμού ανάπτυξης.

Ο αμερικανικός σεισμός πάντως σήμερα έχει επίκεντρο τις χρηματαγορές, στις οποίες διακανονίζονται συμβόλαια επιτοκίων κάτω του ενός έτους – ενώ όπως αναφέραμε το τρίμηνο LIBOR ευρίσκεται στο 2,3% περίπου. Από το επιτόκιο αυτό εξαρτώνται μόνο στο εσωτερικό των Η.Π.Α. χρηματοπιστωτικά προϊόντα και παράγωγα αξίας 350 τρις $ – ένα τεράστιο ποσόν το οποίο σημαίνει ότι, ακόμη και οι μικρότερες διακυμάνσεις των επιτοκίων κοστίζουν πάρα πολλά χρήματα.

Περαιτέρω σε σχέση με τον εμπορικό πόλεμο Η.Π.Α.-Κίνας, έχουμε την εντύπωση πως οι κερδισμένοι θα είναι εν πρώτοις ορισμένες ομάδες συμφερόντων – όπως οι παραγωγοί ατσαλιού στις Η.Π.Α. και οι αντίστοιχοι χοιρινού κρέατος στην Κίνα, με την έννοια πως σε αυτά τα προϊόντα επιβλήθηκαν δασμοί.

Όσον αφορά τα νομίσματα, με βάση την οικονομική θεωρία η επιβολή δασμών ενισχύει το αμερικανικό δολάριο – όπως φάνηκε ήδη με το καναδικό δολάριο και με το μεξικανικό Pezos. Όταν όμως οι δασμοί αφορούν μία ισχυρή χώρα όπως η Κίνα, η οποία είναι ταυτόχρονα μεγάλος δανειστής των Η.Π.Α. και ξένος επενδυτής, το αποτέλεσμα δεν είναι τόσο καθαρό – με αρκετούς να θεωρούν ότι, οι ροές κεφαλαίων θα είναι αρνητικές, αποδυναμώνοντας το δολάριο.

Οι μη ειδικοί πάντως πιστεύουν πως η Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ως αντίποινα τη μη αγορά ομολόγων των Η.Π.Α. ή/και την πώληση τους. Εν τούτοις, η άποψη αυτή είναι λανθασμένη – επειδή αφενός μεν θα ανατιμιόταν το γουάν οπότε θα ήταν αρνητικό για τις εξαγωγές της, αφετέρου θα μειωνόταν οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων και η ισοτιμία του δολαρίου, με αποτέλεσμα να χάσει πολλά χρήματα (=αυτογκόλ).

Εάν τώρα η Κίνα αντικαθιστούσε στο συναλλαγματικό «πορτοφόλι» της τα δολάρια με ευρώ, με γεν ή με άλλα ισχυρά νομίσματα, τότε θα ανατιμιόταν αυτά – κάτι που όμως δεν θα επιθυμούσε, αφού έτσι θα έχανε τους δυνητικούς συμμάχους της (Ευρωζώνη, Κίνα κλπ.) στην εμπορική σύγκρουση με τις Η.Π.Α.

Ολοκληρώνοντας, οι Η.Π.Α. δεν είναι ασφαλώς σε θέση να κερδίσουν έναν ευρύτερο οικονομικό πόλεμο εναντίον της Κίνας – η οποία, αντίθετα, μπορεί να προξενήσει μεγάλες ζημίες στο δολάριο, έχοντας ξεκινήσει ήδη την επίθεση της στο πετροδολάριο (άρθρο). Το νομισματικό σύστημα της είναι καλά οχυρωμένο με το διπλό γουάν (μία ισοτιμία για το εσωτερικό της και μία για το εξωτερικό, offshore – onshore yuan), έχει αυξήσει αρκετά τα συναλλαγματικά της αποθέματα σε χρυσό, μειώνει την εξάρτηση της από το δυτικό σύστημα του χρέους με τη βοήθεια της Ρωσίας, ίδρυσε μία αντίστοιχη Παγκόσμια Τράπεζα, διαθέτει μεγάλη πολιτική σταθερότητα κοκ. 

Ως εκ τούτου οι δασμοί που θέλουν να της επιβάλλουν οι Η.Π.Α. μάλλον θα ζημιώσουν περισσότερο τη δική τους οικονομία – ενώ ήδη η Κίνα προσπαθεί να στηριχθεί περισσότερο στην ευρωπαϊκή αγορά όσον αφορά τις εξαγωγές της, με το δρόμο του μεταξιού, με εξαγορές επιχειρήσεων κοκ.

Πηγή : https://analyst.gr