Τα ακραία συστήματα που συνήθως επικρατούν στον πλανήτη δεν μπορούν να επιτύχουν ταυτόχρονα τη βασική εξασφάλιση όλων, τη δίκαιη αναδιανομή των εισοδημάτων και την ευημερία – οπότε είτε καταρρέουν, είτε επιλέγουν τον επεκτατισμό και τον πόλεμο, για να μπορέσουν να διατηρηθούν.
«Για τους οπαδούς του ακραίου νεοφιλελευθερισμού, ο σοσιαλισμός είναι συνώνυμος με την κατάργηση της λογικής στην Οικονομία – ενώ θεωρούν πως η δικαιότερη αναδιανομή των εισοδημάτων που επιδιώκει, μπορεί να «εξαγοραστεί» μόνο με τον περιορισμό της παραγωγικότητας (άρα της ευημερίας), καθώς επίσης με την απώλεια της ελευθερίας.
Κατά τους ίδιους, η ταυτόχρονη επίτευξη της αύξησης της παραγωγικότητας και της δίκαιης αναδιανομής των εισοδημάτων είναι αδύνατη – οπότε θέτουν το εξής ερώτημα: είναι προτιμότερη η δικαιότερη αναδιανομή των εισοδημάτων και η μικρότερη ευημερία ή η άνιση αναδιανομή και η μεγαλύτερη ευημερία;»
Κατά τους ίδιους, η ταυτόχρονη επίτευξη της αύξησης της παραγωγικότητας και της δίκαιης αναδιανομής των εισοδημάτων είναι αδύνατη – οπότε θέτουν το εξής ερώτημα: είναι προτιμότερη η δικαιότερη αναδιανομή των εισοδημάτων και η μικρότερη ευημερία ή η άνιση αναδιανομή και η μεγαλύτερη ευημερία;»
Ανάλυση
Η αμερικανική οικονομία, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα κυρίως λόγω της μετατροπής της στον αστυνομικό του πλανήτη, διεξάγοντας πολέμους και διαθέτοντας διεθνή στρατιωτική παρουσία, είναι εξαιρετικά ισχυρή – αφού το 2015 παρήγαγε το 24,5% του παγκοσμίου ΑΕΠ, με μόλις 4,5% του πληθυσμού της γης. Μπορεί δε η Κίνα να έφτασε στη δεύτερη θέση, αλλά με τετραπλάσιο σχεδόν πληθυσμό – οπότε δεν υπάρχει καμία σύγκριση. Εκτός αυτού, τρεις από τις Πολιτείες της υπερδύναμης, η Καλιφόρνια, το Τέξας και η Νέα Υόρκη, εάν ήταν ξεχωριστά κράτη θα κατατάσσονταν στις 11 μεγαλύτερες οικονομίες διεθνώς.
Στα πλαίσια αυτά έχει ενδιαφέρον ο χάρτης, ο οποίος βασίσθηκε στα αναθεωρημένα και πληρέστερα στοιχεία που κυκλοφόρησαν από την ΒΕΑ (γραφείο οικονομικής ανάλυσης), σχετικά με το ΑΕΠ του 2015 (πηγή) – όπου συγκρίνεται το ΑΕΠ της εκάστοτε αμερικανικής Πολιτείας, καθώς επίσης της περιφέρειας της Κολούμπια, με το ονομαστικό ΑΕΠ διαφόρων χωρών, με τη βοήθεια επί μέρους στοιχείων της ΒΕΑ (πηγή) και του ΔΝΤ, όσον αφορά τα άλλα κράτη (πηγή).
Εν προκειμένω, το ΑΕΠ της ισχυρότερης επί μέρους οικονομίας των Η.Π.Α., της Καλιφόρνιας, ήταν 2,42 τρις $ – λίγο μεγαλύτερο δηλαδή από το ΑΕΠ της Γαλλίας. Το εργατικό δυναμικό της Καλιφόρνιας όμως είναι περίπου 19 εκ., όταν της Γαλλίας 30 εκ. – γεγονός που σημαίνει ότι, η Γαλλία χρειάστηκε 60% περισσότερους εργαζομένους ή 11 εκ. παραπάνω, για να παράγει το ίδιο οικονομικό αποτέλεσμα με την Καλιφόρνια. Εάν δε η Πολιτεία αυτή ήταν ένα ξεχωριστό κράτος, θα αποτελούσε την 6η μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη – μεγαλύτερη από την Ινδία (ΑΕΠ 2,09 τρις $) και αμέσως μετά τη Μ. Βρετανία (2,85 τρις $).
Τα παραπάνω σημαίνουν με τη σειρά τους ότι, η παραγωγικότητα της Καλιφόρνιας ήταν πολύ μεγαλύτερη από αυτήν της Γαλλίας – επίσης από τη Γερμανία, στην οποία 45,1 εκ. εργαζόμενοι (δεν αφαιρούμε από καμία χώρα την ανεργία), πάνω από τους διπλούς δηλαδή, παρήγαγαν ΑΕΠ ύψους 3,36 τρις $, άρα πολύ λιγότερο από το διπλό. Στο γράφημα (όλα τα γραφήματα μεγεθύνονται όταν πατήσει κανείς επάνω), αναγράφεται το ΑΕΠ της εκάστοτε αμερικανικής Πολιτείας, καθώς επίσης δίπλα του το αντίστοιχο της χώρας με την οποία συγκρίνεται – όπου φαίνεται πως η δεύτερη ισχυρότερη οικονομία των Η.Π.Α., το Τέξας, παρήγαγε 1,59 τρις $ το 2015, καταλαμβάνοντας τη 10η θέση παγκοσμίως. Το ΑΕΠ της δε ήταν υψηλότερο από αυτό του Καναδά, με εργατικό δυναμικό στο Τέξας 12 εκ. έναντι 19,4 εκ. στον Καναδά.
Όσον αφορά την τρίτη ισχυρότερη Πολιτεία, τη Νέα Υόρκη, παρήγαγε 1,44 τρις $ (11η στον πλανήτη), περισσότερα από τη Νότια Κορέα (1,38 τρις $) ή τη Ρωσία (1,32 τρις $) – όταν η Ν. Κορέα χρειάσθηκε σχεδόν τρεις φορές περισσότερους εργαζομένους (26 εκ.) από τη Νέα Υόρκη (9,2 εκ.), ενώ η Ρωσία πάνω από οκτώ (79,9 εκ.). Εκτός αυτού, η πάμπλουτη σε πετρέλαιο Σαουδική Αραβία παρήγαγε μόλις 653 δις $ – λιγότερα δηλαδή από την Πενσυλβανία (689 δις $) ή το Ιλινόις (775 δις $), το οποίο όμως κινδυνεύει να χρεοκοπήσει (άρθρο).
Το παράδειγμα της Καλιφόρνιας
Συνεχίζοντας, με κριτήριο την τεράστια παραγωγικότητα των αμερικανών εργαζομένων και ειδικά της Καλιφόρνιας (129.000 $ ετησίως, όταν των Ελλήνων είναι της τάξης των 50.000 $, των Γερμανών 74.500 $ και των Γάλλων 81.600 $), θα μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς πως η κατάσταση της Πολιτείας είναι τέλεια – πόσο μάλλον όταν διαθέτει τη μεγαλύτερη «πυκνότητα» κορυφαίων Πανεπιστημίων, φιλοξενεί τη Silicon Valley με τους γίγαντες της τεχνολογίας, ενώ έχει ένα από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα στον πλανήτη.
Εν τούτοις, εάν ερευνήσει κανείς πολύ προσεκτικά τι ακριβώς συμβαίνει στην Καλιφόρνια, ασφαλώς θα θορυβηθεί – αφού στην κορυφαία Πολιτεία του σύγχρονου καπιταλισμού, στην πλέον εξελιγμένη του μορφή, ζει το ένα τρίτο του συνόλου των Αμερικανών που εξαρτώνται από τα επιδόματα κοινωνικής προνοίας! Εκτός αυτού, περί το 20% των Πολιτών ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ το εκπαιδευτικό σύστημα της είναι κατεστραμμένο – κρίνοντας από το ότι ευρίσκεται στο τέλος του πίνακα κατάταξης που αφορά αυτούς που λαμβάνουν απολυτήριο Γυμνασίου.
Επί πλέον, ο διαχωρισμός μεταξύ πλουσίων και φτωχών είναι επίσης γεωγραφικός – με τους εισοδηματικά ισχυρούς να επιλέγουν τα παράλια, ενώ οι φτωχοί διαμένουν στο εσωτερικό της Πολιτείας (χάρτης, πηγή). Ως εκ τούτου οι πλούσιοι, πλειοψηφικά υποστηρικτές του δημοκρατικού κόμματος (!), δεν συνειδητοποιούν τι ακριβώς συμβαίνει στην Καλιφόρνια – αφού ζουν στο δικό τους κόσμο, θεωρώντας ότι κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για τη χώρα τους. Ο ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Trump πάντως πήρε τις περισσότερες ψήφους στο εσωτερικό της Πολιτείας – γεγονός που τεκμηριώνει ότι, οι υποστηρικτές του ήταν οι εισοδηματικά ασθενέστερες τάξεις (άρθρο) και οι χαμένοι της παγκοσμιοποίησης.
Εν προκειμένω θα μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς ότι, η θλιβερή κατάσταση της πλειοψηφίας του πληθυσμού της Καλιφόρνιας οφείλεται στη μειωμένη φορολογία – κάτι που όμως δεν ισχύει, αφού η Πολιτεία έχει τους υψηλότερους συντελεστές φορολόγησης στις Η.Π.Α. Εν τούτοις κινδύνευσε να χρεοκοπήσει – έχοντας ένα τεράστιο έλλειμμα στον προϋπολογισμό της, το οποίο δεν μπορούσε πλέον να χρηματοδοτήσει εξαιτίας της πτώσης των εσόδων της. Έτσι εξέδωσε το 2006 τα γνωστά μας πια IOU, με επιτόκιο 3,75%, για τρίτη φορά στην ιστορία της μετά το 1933 και το 1992 – συνολικά 327.000, αξίας περίπου 2 δις $.
Περαιτέρω, με τις υποσχετικές αυτές (IOU) εξοφλήθηκαν οι επιστροφές φόρων στους Πολίτες της, καθώς επίσης οι λογαριασμοί των προμηθευτών της – χωρίς να επιτραπεί η πληρωμή των δημοσίων υπαλλήλων. Στη συνέχεια όμως οι μικρές τράπεζες αρνήθηκαν να τα πάρουν, επικαλούμενες τεχνικά προβλήματα – ενώ οι μεγαλύτερες τα αποδέχθηκαν, αλλά μόνο για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Επομένως το ρίσκο τυχόν μη εξαργύρωσης τους παρέμεινε στον παραλήπτη – έως ότου εμφανίσθηκαν οι πρώτοι κερδοσκόποι, οι οποίοι άρχισαν να τα αγοράζουν σε χαμηλότερες τιμές, με στόχο κέρδη έως 40%. Δύο μήνες όμως αργότερα η κυβέρνηση συνεννοήθηκε με τους πιστωτές της, οπότε αντάλλαξε τα IOU με κανονικά δολάρια – αφού κανένας δεν ήθελε να χρεοκοπήσει η Πολιτεία.
Μέχρι σήμερα πάντως τα προβλήματα της Καλιφόρνιας δεν έχουν επιλυθεί, ενώ αρκετοί μεταξύ των ελίτ θέλουν την απόσχιση της από τις Η.Π.Α. – κάτι που είναι μάλλον απίθανο, αφού απαιτείται μία συνταγματική τροποποίηση, η οποία προϋποθέτει τη συμφωνία του 75% όλων των Πολιτειών.
Οι διαφορές των συστημάτων
Συνεχίζοντας, αυτό που οφείλει να μας ενδιαφέρει από οικονομικής πλευράς είναι το πρόβλημα της παραγωγικότητας, η οποία είναι προϋπόθεση της ευημερίας μίας χώρας, σε συνδυασμό με τη δίκαιη αναδιανομή των εισοδημάτων – όσον αφορά το ιδανικό κοινωνικό σύστημα.
Έτσι έχουμε το παράδειγμα της ακραία νεοφιλελεύθερης αλλά εξαιρετικά παραγωγικής Καλιφόρνιας, στην οποία όμως οι φτωχοί αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία, με τη παιδεία στο ναδίρ, καθώς επίσης γενικότερα το κοινωνικό κράτος, η οποία ευρίσκεται επί πλέον σταθερά στα πρόθυρα της χρεοκοπίας – σε αντιδιαστολή με τον εξαιρετικά μη παραγωγικό σοσιαλισμό, ειδικά στην κομμουνιστική του μορφή, όπου η αναδιανομή των εισοδημάτων είναι μεν πολύ καλύτερη, η παιδεία επίσης, αλλά μοιράζεται ουσιαστικά η φτώχεια αφού έχει αποδειχθεί στην πράξη πως δεν παράγεται πλούτος.
Με δεδομένο τώρα το ότι, η μη ισορροπημένη αναδιανομή των εισοδημάτων οδηγεί στη μείωση του ρυθμού ανάπτυξης, στην οικονομική στασιμότητα και σταδιακά στην ύφεση (ειδικά εάν πρόκειται για μία κλειστή οικονομία που δεν μπορεί να εκμεταλλευθεί τη ζήτηση των άλλων κρατών), σε συνδυασμό με την αύξηση της συγκέντρωσης του πλούτου και της δύναμης σε ένα όλο και μικρότερο ποσοστό των ανθρώπων, ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός προάγει μεν για ένα χρονικό διάστημα την παραγωγικότητα, αλλά τελικά καταρρέει – όπως άλλωστε και το αντίπαλο δέος του, ο κομμουνισμός, για τους αντίθετους ακριβώς λόγους.
Δυστυχώς δε ο μέσος δρόμος, η σοσιαλδημοκρατία, δεν είναι σε θέση να διατηρηθεί για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα με βάση την ιστορική εμπειρία – αφού κάποια στιγμή υπερισχύει το ένα από τα δύο άκρα, οπότε το οικονομικό σύστημα εξελίσσεται ανάλογα, οδηγούμενο συνήθως σε κάποια μορφή ολοκληρωτισμού.
Ο επεκτατισμός (ιμπεριαλισμός, μερκαντιλισμός) βέβαια μπορεί να διατηρήσει το ένα ή το άλλο σύστημα σε ένα ισχυρό κράτος για κάποιο χρονικό διάστημα, αφού επιβιώνει εκμεταλλευόμενο τον πλούτο των άλλων χωρών – όπως στην περίπτωση των Η.Π.Α. ή της Γερμανίας σήμερα. Εν τούτοις η τελική κατάληξη είναι συνήθως ο πόλεμος, αφού οι χώρες που γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης κάποια στιγμή αντιδρούν – ενώ ο πόλεμος δεν μπορεί ασφαλώς να είναι η σωστή λύση, η οποία δυστυχώς δεν έχει βρεθεί ποτέ μέχρι σήμερα.
Επίλογος
Για τους οπαδούς του ακραίου νεοφιλελευθερισμού, ο σοσιαλισμός είναι συνώνυμος με την κατάργηση της λογικής στην οικονομία – ενώ θεωρούν πως η δικαιότερη αναδιανομή των εισοδημάτων που επιδιώκει, μπορεί να «εξαγοραστεί» μόνο με τον περιορισμό της παραγωγικότητας (άρα της ευημερίας), καθώς επίσης με την απώλεια της ελευθερίας. Κατά τους ίδιους, η ταυτόχρονη επίτευξη της αύξησης της παραγωγικότητας και της δίκαιης αναδιανομής των εισοδημάτων είναι αδύνατη – οπότε θέτουν το εξής ερώτημα: είναι προτιμότερη η δικαιότερη αναδιανομή των εισοδημάτων και η μικρότερη ευημερία ή η άνιση διανομή και η μεγαλύτερη ευημερία;
Εν προκειμένω είναι προφανές ότι, η απάντηση εξαρτάται από την εισοδηματική τάξη, στην οποία ανήκει κανείς – ενώ αυτό που οφείλει να επιδιωχθεί είναι η επίτευξη και των δύο, στο βαθμό που είναι δυνατόν. Το μεγάλο πρόβλημα δε είναι το κίνητρο, το οποίο δεν υπάρχει στο σοσιαλισμό, ενδεχομένως λόγω της ανωριμότητας των ανθρώπων – οι οποίοι προτάσσουν επί πλέον το ατομικό συμφέρον του συλλογικού. Από την άλλη πλευρά όμως, οι χώρες που προτάσσουν το συλλογικό συμφέρον τείνουν προς τον εθνικισμό και από εκεί στον ολοκληρωτισμό – αφού είναι αδύνατον να θεωρήσουν οι άνθρωποι ακόμη ως «πατρίδα» τους ολόκληρο τον πλανήτη (ή την ΕΕ οι Ευρωπαίοι, πόσο μάλλον όταν μετατρέπεται σε γερμανική).
Για τους οπαδούς τώρα του σοσιαλισμού ο νεοφιλελευθερισμός, εκτός του ότι είναι άδικος, μεταξύ άλλων επειδή δεν εξασφαλίζει ίσες ευκαιρίες στους ανθρώπους (για παράδειγμα ο κληρονομικός πλούτος, η καλύτερη εκπαίδευση των πλουσίων κλπ.), οδηγεί επίσης στη μείωση της παραγωγικότητας και στην απώλεια της ελευθερίας, αν και σε μακροπρόθεσμο χρονικό διάστημα – όπως ήδη συμβαίνει σήμερα, όπου η παραγωγικότητα έχει πάψει πια να αυξάνεται, ενώ εφαρμόζεται σταδιακά η δικτατορία των ελίτ και του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου.
Για όλους όσους όμως δεν είναι δογματικοί οπαδοί του ενός ή του άλλου συστήματος, ο στόχος οφείλει να είναι πρώτα η οικονομική εξασφάλιση όλων των ανθρώπων (ο μηδενισμός της ανεργίας, ένα κατώτατο βασικό εισόδημα για όλους κοκ.) και στη συνέχεια η όσο το δυνατόν δικαιότερη αναδιανομή των εισοδημάτων, η οποία μπορεί να επιτευχθεί με τη μεγαλύτερη εφικτή ευημερία – χωρίς να υπερβάλλει κανείς ούτε όσον αφορά την δίκαιη αναδιανομή, ούτε την ευημερία. Κάτι σχετικά ανάλογο έχει επιτευχθεί σε ορισμένα σκανδιναβικά κράτη – ενώ τότε μόνο δεν είναι δυνατόν να διατηρηθεί, όταν ο υπόλοιπος πλανήτης δεν συμβαδίζει, επιλέγοντας το ένα ή το άλλο άκρο.
Όσο βέβαια υπάρχουν χώρες που επιμένουν να λειτουργούν με πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τους, άρα εις βάρος των άλλων όπως η Γερμανία, η μέση οδός αποτελεί όνειρο θερινής νύχτας – οπότε θα συνεχίσουμε δυστυχώς να ζούμε στον αστερισμό των πάσης φύσεως συγκρούσεων και των πολέμων: οικονομικών, χρηματοπιστωτικών, νομισματικών, ενεργειακών, στρατιωτικών κοκ.
Analyst Team
Πηγή : http://www.analyst.gr
Η αμερικανική οικονομία, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα κυρίως λόγω της μετατροπής της στον αστυνομικό του πλανήτη, διεξάγοντας πολέμους και διαθέτοντας διεθνή στρατιωτική παρουσία, είναι εξαιρετικά ισχυρή – αφού το 2015 παρήγαγε το 24,5% του παγκοσμίου ΑΕΠ, με μόλις 4,5% του πληθυσμού της γης. Μπορεί δε η Κίνα να έφτασε στη δεύτερη θέση, αλλά με τετραπλάσιο σχεδόν πληθυσμό – οπότε δεν υπάρχει καμία σύγκριση. Εκτός αυτού, τρεις από τις Πολιτείες της υπερδύναμης, η Καλιφόρνια, το Τέξας και η Νέα Υόρκη, εάν ήταν ξεχωριστά κράτη θα κατατάσσονταν στις 11 μεγαλύτερες οικονομίες διεθνώς.
Στα πλαίσια αυτά έχει ενδιαφέρον ο χάρτης, ο οποίος βασίσθηκε στα αναθεωρημένα και πληρέστερα στοιχεία που κυκλοφόρησαν από την ΒΕΑ (γραφείο οικονομικής ανάλυσης), σχετικά με το ΑΕΠ του 2015 (πηγή) – όπου συγκρίνεται το ΑΕΠ της εκάστοτε αμερικανικής Πολιτείας, καθώς επίσης της περιφέρειας της Κολούμπια, με το ονομαστικό ΑΕΠ διαφόρων χωρών, με τη βοήθεια επί μέρους στοιχείων της ΒΕΑ (πηγή) και του ΔΝΤ, όσον αφορά τα άλλα κράτη (πηγή).
Εν προκειμένω, το ΑΕΠ της ισχυρότερης επί μέρους οικονομίας των Η.Π.Α., της Καλιφόρνιας, ήταν 2,42 τρις $ – λίγο μεγαλύτερο δηλαδή από το ΑΕΠ της Γαλλίας. Το εργατικό δυναμικό της Καλιφόρνιας όμως είναι περίπου 19 εκ., όταν της Γαλλίας 30 εκ. – γεγονός που σημαίνει ότι, η Γαλλία χρειάστηκε 60% περισσότερους εργαζομένους ή 11 εκ. παραπάνω, για να παράγει το ίδιο οικονομικό αποτέλεσμα με την Καλιφόρνια. Εάν δε η Πολιτεία αυτή ήταν ένα ξεχωριστό κράτος, θα αποτελούσε την 6η μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη – μεγαλύτερη από την Ινδία (ΑΕΠ 2,09 τρις $) και αμέσως μετά τη Μ. Βρετανία (2,85 τρις $).
Όσον αφορά την τρίτη ισχυρότερη Πολιτεία, τη Νέα Υόρκη, παρήγαγε 1,44 τρις $ (11η στον πλανήτη), περισσότερα από τη Νότια Κορέα (1,38 τρις $) ή τη Ρωσία (1,32 τρις $) – όταν η Ν. Κορέα χρειάσθηκε σχεδόν τρεις φορές περισσότερους εργαζομένους (26 εκ.) από τη Νέα Υόρκη (9,2 εκ.), ενώ η Ρωσία πάνω από οκτώ (79,9 εκ.). Εκτός αυτού, η πάμπλουτη σε πετρέλαιο Σαουδική Αραβία παρήγαγε μόλις 653 δις $ – λιγότερα δηλαδή από την Πενσυλβανία (689 δις $) ή το Ιλινόις (775 δις $), το οποίο όμως κινδυνεύει να χρεοκοπήσει (άρθρο).
Το παράδειγμα της Καλιφόρνιας
Συνεχίζοντας, με κριτήριο την τεράστια παραγωγικότητα των αμερικανών εργαζομένων και ειδικά της Καλιφόρνιας (129.000 $ ετησίως, όταν των Ελλήνων είναι της τάξης των 50.000 $, των Γερμανών 74.500 $ και των Γάλλων 81.600 $), θα μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς πως η κατάσταση της Πολιτείας είναι τέλεια – πόσο μάλλον όταν διαθέτει τη μεγαλύτερη «πυκνότητα» κορυφαίων Πανεπιστημίων, φιλοξενεί τη Silicon Valley με τους γίγαντες της τεχνολογίας, ενώ έχει ένα από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα στον πλανήτη.
Εν τούτοις, εάν ερευνήσει κανείς πολύ προσεκτικά τι ακριβώς συμβαίνει στην Καλιφόρνια, ασφαλώς θα θορυβηθεί – αφού στην κορυφαία Πολιτεία του σύγχρονου καπιταλισμού, στην πλέον εξελιγμένη του μορφή, ζει το ένα τρίτο του συνόλου των Αμερικανών που εξαρτώνται από τα επιδόματα κοινωνικής προνοίας! Εκτός αυτού, περί το 20% των Πολιτών ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ το εκπαιδευτικό σύστημα της είναι κατεστραμμένο – κρίνοντας από το ότι ευρίσκεται στο τέλος του πίνακα κατάταξης που αφορά αυτούς που λαμβάνουν απολυτήριο Γυμνασίου.
Επί πλέον, ο διαχωρισμός μεταξύ πλουσίων και φτωχών είναι επίσης γεωγραφικός – με τους εισοδηματικά ισχυρούς να επιλέγουν τα παράλια, ενώ οι φτωχοί διαμένουν στο εσωτερικό της Πολιτείας (χάρτης, πηγή). Ως εκ τούτου οι πλούσιοι, πλειοψηφικά υποστηρικτές του δημοκρατικού κόμματος (!), δεν συνειδητοποιούν τι ακριβώς συμβαίνει στην Καλιφόρνια – αφού ζουν στο δικό τους κόσμο, θεωρώντας ότι κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για τη χώρα τους. Ο ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Trump πάντως πήρε τις περισσότερες ψήφους στο εσωτερικό της Πολιτείας – γεγονός που τεκμηριώνει ότι, οι υποστηρικτές του ήταν οι εισοδηματικά ασθενέστερες τάξεις (άρθρο) και οι χαμένοι της παγκοσμιοποίησης.
Εν προκειμένω θα μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς ότι, η θλιβερή κατάσταση της πλειοψηφίας του πληθυσμού της Καλιφόρνιας οφείλεται στη μειωμένη φορολογία – κάτι που όμως δεν ισχύει, αφού η Πολιτεία έχει τους υψηλότερους συντελεστές φορολόγησης στις Η.Π.Α. Εν τούτοις κινδύνευσε να χρεοκοπήσει – έχοντας ένα τεράστιο έλλειμμα στον προϋπολογισμό της, το οποίο δεν μπορούσε πλέον να χρηματοδοτήσει εξαιτίας της πτώσης των εσόδων της. Έτσι εξέδωσε το 2006 τα γνωστά μας πια IOU, με επιτόκιο 3,75%, για τρίτη φορά στην ιστορία της μετά το 1933 και το 1992 – συνολικά 327.000, αξίας περίπου 2 δις $.
Περαιτέρω, με τις υποσχετικές αυτές (IOU) εξοφλήθηκαν οι επιστροφές φόρων στους Πολίτες της, καθώς επίσης οι λογαριασμοί των προμηθευτών της – χωρίς να επιτραπεί η πληρωμή των δημοσίων υπαλλήλων. Στη συνέχεια όμως οι μικρές τράπεζες αρνήθηκαν να τα πάρουν, επικαλούμενες τεχνικά προβλήματα – ενώ οι μεγαλύτερες τα αποδέχθηκαν, αλλά μόνο για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Επομένως το ρίσκο τυχόν μη εξαργύρωσης τους παρέμεινε στον παραλήπτη – έως ότου εμφανίσθηκαν οι πρώτοι κερδοσκόποι, οι οποίοι άρχισαν να τα αγοράζουν σε χαμηλότερες τιμές, με στόχο κέρδη έως 40%. Δύο μήνες όμως αργότερα η κυβέρνηση συνεννοήθηκε με τους πιστωτές της, οπότε αντάλλαξε τα IOU με κανονικά δολάρια – αφού κανένας δεν ήθελε να χρεοκοπήσει η Πολιτεία.
Μέχρι σήμερα πάντως τα προβλήματα της Καλιφόρνιας δεν έχουν επιλυθεί, ενώ αρκετοί μεταξύ των ελίτ θέλουν την απόσχιση της από τις Η.Π.Α. – κάτι που είναι μάλλον απίθανο, αφού απαιτείται μία συνταγματική τροποποίηση, η οποία προϋποθέτει τη συμφωνία του 75% όλων των Πολιτειών.
Οι διαφορές των συστημάτων
Συνεχίζοντας, αυτό που οφείλει να μας ενδιαφέρει από οικονομικής πλευράς είναι το πρόβλημα της παραγωγικότητας, η οποία είναι προϋπόθεση της ευημερίας μίας χώρας, σε συνδυασμό με τη δίκαιη αναδιανομή των εισοδημάτων – όσον αφορά το ιδανικό κοινωνικό σύστημα.
Έτσι έχουμε το παράδειγμα της ακραία νεοφιλελεύθερης αλλά εξαιρετικά παραγωγικής Καλιφόρνιας, στην οποία όμως οι φτωχοί αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία, με τη παιδεία στο ναδίρ, καθώς επίσης γενικότερα το κοινωνικό κράτος, η οποία ευρίσκεται επί πλέον σταθερά στα πρόθυρα της χρεοκοπίας – σε αντιδιαστολή με τον εξαιρετικά μη παραγωγικό σοσιαλισμό, ειδικά στην κομμουνιστική του μορφή, όπου η αναδιανομή των εισοδημάτων είναι μεν πολύ καλύτερη, η παιδεία επίσης, αλλά μοιράζεται ουσιαστικά η φτώχεια αφού έχει αποδειχθεί στην πράξη πως δεν παράγεται πλούτος.
Με δεδομένο τώρα το ότι, η μη ισορροπημένη αναδιανομή των εισοδημάτων οδηγεί στη μείωση του ρυθμού ανάπτυξης, στην οικονομική στασιμότητα και σταδιακά στην ύφεση (ειδικά εάν πρόκειται για μία κλειστή οικονομία που δεν μπορεί να εκμεταλλευθεί τη ζήτηση των άλλων κρατών), σε συνδυασμό με την αύξηση της συγκέντρωσης του πλούτου και της δύναμης σε ένα όλο και μικρότερο ποσοστό των ανθρώπων, ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός προάγει μεν για ένα χρονικό διάστημα την παραγωγικότητα, αλλά τελικά καταρρέει – όπως άλλωστε και το αντίπαλο δέος του, ο κομμουνισμός, για τους αντίθετους ακριβώς λόγους.
Δυστυχώς δε ο μέσος δρόμος, η σοσιαλδημοκρατία, δεν είναι σε θέση να διατηρηθεί για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα με βάση την ιστορική εμπειρία – αφού κάποια στιγμή υπερισχύει το ένα από τα δύο άκρα, οπότε το οικονομικό σύστημα εξελίσσεται ανάλογα, οδηγούμενο συνήθως σε κάποια μορφή ολοκληρωτισμού.
Ο επεκτατισμός (ιμπεριαλισμός, μερκαντιλισμός) βέβαια μπορεί να διατηρήσει το ένα ή το άλλο σύστημα σε ένα ισχυρό κράτος για κάποιο χρονικό διάστημα, αφού επιβιώνει εκμεταλλευόμενο τον πλούτο των άλλων χωρών – όπως στην περίπτωση των Η.Π.Α. ή της Γερμανίας σήμερα. Εν τούτοις η τελική κατάληξη είναι συνήθως ο πόλεμος, αφού οι χώρες που γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης κάποια στιγμή αντιδρούν – ενώ ο πόλεμος δεν μπορεί ασφαλώς να είναι η σωστή λύση, η οποία δυστυχώς δεν έχει βρεθεί ποτέ μέχρι σήμερα.
Επίλογος
Για τους οπαδούς του ακραίου νεοφιλελευθερισμού, ο σοσιαλισμός είναι συνώνυμος με την κατάργηση της λογικής στην οικονομία – ενώ θεωρούν πως η δικαιότερη αναδιανομή των εισοδημάτων που επιδιώκει, μπορεί να «εξαγοραστεί» μόνο με τον περιορισμό της παραγωγικότητας (άρα της ευημερίας), καθώς επίσης με την απώλεια της ελευθερίας. Κατά τους ίδιους, η ταυτόχρονη επίτευξη της αύξησης της παραγωγικότητας και της δίκαιης αναδιανομής των εισοδημάτων είναι αδύνατη – οπότε θέτουν το εξής ερώτημα: είναι προτιμότερη η δικαιότερη αναδιανομή των εισοδημάτων και η μικρότερη ευημερία ή η άνιση διανομή και η μεγαλύτερη ευημερία;
Εν προκειμένω είναι προφανές ότι, η απάντηση εξαρτάται από την εισοδηματική τάξη, στην οποία ανήκει κανείς – ενώ αυτό που οφείλει να επιδιωχθεί είναι η επίτευξη και των δύο, στο βαθμό που είναι δυνατόν. Το μεγάλο πρόβλημα δε είναι το κίνητρο, το οποίο δεν υπάρχει στο σοσιαλισμό, ενδεχομένως λόγω της ανωριμότητας των ανθρώπων – οι οποίοι προτάσσουν επί πλέον το ατομικό συμφέρον του συλλογικού. Από την άλλη πλευρά όμως, οι χώρες που προτάσσουν το συλλογικό συμφέρον τείνουν προς τον εθνικισμό και από εκεί στον ολοκληρωτισμό – αφού είναι αδύνατον να θεωρήσουν οι άνθρωποι ακόμη ως «πατρίδα» τους ολόκληρο τον πλανήτη (ή την ΕΕ οι Ευρωπαίοι, πόσο μάλλον όταν μετατρέπεται σε γερμανική).
Για τους οπαδούς τώρα του σοσιαλισμού ο νεοφιλελευθερισμός, εκτός του ότι είναι άδικος, μεταξύ άλλων επειδή δεν εξασφαλίζει ίσες ευκαιρίες στους ανθρώπους (για παράδειγμα ο κληρονομικός πλούτος, η καλύτερη εκπαίδευση των πλουσίων κλπ.), οδηγεί επίσης στη μείωση της παραγωγικότητας και στην απώλεια της ελευθερίας, αν και σε μακροπρόθεσμο χρονικό διάστημα – όπως ήδη συμβαίνει σήμερα, όπου η παραγωγικότητα έχει πάψει πια να αυξάνεται, ενώ εφαρμόζεται σταδιακά η δικτατορία των ελίτ και του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου.
Για όλους όσους όμως δεν είναι δογματικοί οπαδοί του ενός ή του άλλου συστήματος, ο στόχος οφείλει να είναι πρώτα η οικονομική εξασφάλιση όλων των ανθρώπων (ο μηδενισμός της ανεργίας, ένα κατώτατο βασικό εισόδημα για όλους κοκ.) και στη συνέχεια η όσο το δυνατόν δικαιότερη αναδιανομή των εισοδημάτων, η οποία μπορεί να επιτευχθεί με τη μεγαλύτερη εφικτή ευημερία – χωρίς να υπερβάλλει κανείς ούτε όσον αφορά την δίκαιη αναδιανομή, ούτε την ευημερία. Κάτι σχετικά ανάλογο έχει επιτευχθεί σε ορισμένα σκανδιναβικά κράτη – ενώ τότε μόνο δεν είναι δυνατόν να διατηρηθεί, όταν ο υπόλοιπος πλανήτης δεν συμβαδίζει, επιλέγοντας το ένα ή το άλλο άκρο.
Όσο βέβαια υπάρχουν χώρες που επιμένουν να λειτουργούν με πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τους, άρα εις βάρος των άλλων όπως η Γερμανία, η μέση οδός αποτελεί όνειρο θερινής νύχτας – οπότε θα συνεχίσουμε δυστυχώς να ζούμε στον αστερισμό των πάσης φύσεως συγκρούσεων και των πολέμων: οικονομικών, χρηματοπιστωτικών, νομισματικών, ενεργειακών, στρατιωτικών κοκ.
Analyst Team
Πηγή : http://www.analyst.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου