O Draghi και η ΕΚΤ δεν έχουν πλέον «σφαίρες» να πολεμήσουν για την «πληγωμένη» Ευρωζώνη

Το ευρώ εμφανίζεται στάσιμο, οι μεγάλες εταιρείες δεν παρουσιάζουν κέρδη και οι Βρυξέλλες σε πανικό.

Με ανησυχία παρατηρούν οι επιτελείς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωζώνη, που υποχώρησαν σε χαμηλό τετραετίας, στο 0,2% σε αντιδιαστολή με την ορμή της αμερικανικής οικονομίας.

Αρχικά οι οικονομολόγοι προέβλεπαν ρυθμούς 0,4% αλλά οι παγκόσμιες εμπορικές δυσχέρειες, η πτώση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης, το ιταλικό πρόβλημα και ο σταδιακός τερματισμός της πολιτικής ποσοτικής χαλάρωσης (QE), αποτελούν παράγοντες που συνέβαλαν στην πενιχρή αυτή ανάπτυξη, της περιόδου Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2018.

Η τραγωδία του ευρώ

Η μονομερής έξοδος κάποιας χώρας από τη νομισματική ένωση που στραγγαλίζει σταδιακά τα μέλη της, ακόμη και των ισχυρότερων οικονομικά, δεν είναι εφικτή χωρίς μεγάλες ζημίες- ενώ για τα αδύναμα κράτη είναι συνώνυμη με την αυτοκτονία, ειδικά με δημόσια εξωτερικά χρέη στο 200% του ΑΕΠ τους, όπως η Ελλάδα. 

Ανάλυση 

Μετά τη μονομερή κατάργηση του συστήματος του Bretton Woods από τις Η.Π.Α. το 1971, ζούμε σε έναν κόσμο χρημάτων χωρίς αντίκρισμα (Fiat Money) – επειδή έκτοτε τα νομίσματα που κυκλοφορούν δεν μπορούν να ανταλλαχτούν με κάτι. Προηγουμένως, όλα τα νομίσματα είχαν αντίκρισμα σε δολάρια και τα δολάρια σε χρυσό – ενώ σήμερα η αξία τους καθορίζεται αυθαίρετα από τις κυβερνήσεις. Με απλά λόγια, η Ευρωζώνη λέει πως ένα νόμισμα έχει αξία ενός ευρώ, όπου όμως δεν μπορεί κανείς να το ανταλλάξει δίνοντας το στην ΕΚΤ με χρυσό ή με κάποιο άλλο μέταλλο – αφού δεν έχει στα αποθέματα της τίποτα ως πραγματικό αντίκρισμα. 

Samir Amin: Ο άνθρωπος που προέβλεψε την αποτυχία του Ευρώ

Συνέντευξη στην Κατερίνα Κιτίδη και τον Αρη Χατζηστεφάνου το 2011

Οι παλαιότεροι τον γνώρισαν ως μέντορα του Ανδρέα Παπανδρέου – ο οποίος μάλιστα έχει μεταφράσει και αρκετά κείμενα του Αμίν στα ελληνικά. Όλοι όμως τον αναγνώριζαν ως έναν από τους μεγαλύτερους μαρξιστές οικονομολόγους του 20ου και του 21ου αιώνα.

Το παράλληλο φορολογικό νόμισμα

Θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η ιδανική προετοιμασία της εξόδου ενός κράτους από το σύστημα του ευρώ, οπότε αποτελεί κίνδυνο για την Ευρωζώνη – κυρίως επειδή δεν μπορεί να απαγορευθεί, αλλά μόνο να εκβιαστεί η χώρα που θα το δρομολογούσε προτού καν το επιχειρήσει, προφανώς με τη βοήθεια της ΕΚΤ.

Ανάλυση 

Η νέα ιταλική κυβέρνηση, στην οποία ισχυροποιείται καθημερινά η Λίγκα του Βορά μέσω της αυστηρής μεταναστευτικής πολιτικής της, δεν φαίνεται διατεθειμένη να μιμηθεί τις ελληνικές κυβιστήσεις, αθετώντας τις προεκλογικές της δεσμεύσεις – χωρίς όμως να είναι τόσο ανόητη, ώστε να διακινδυνεύει μία μετωπική σύγκρουση με την Ευρωζώνη, αφού δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένη, όπως δεν ήταν ούτε η Ελλάδα στις αρχές του 2015. 

Η υφαρπαγή του ευρώ από το 4ο Ράιχ

Έχουμε φτάσει ήδη στο σημείο όπου η ΕΚΤ, η Γερμανία ουσιαστικά που την ελέγχει, είναι πια σε θέση να αποφασίσει ποιό κράτος θα παραμείνει στη γερμανική Ευρωζώνη και ποιο μπορεί να φύγει ή/και να εκδιωχθεί – χωρίς τον κίνδυνο κατάρρευσης του κοινού νομίσματος, του χρηματοπιστωτικού συστήματος και των αγορών.

Ανάλυση 

Ανέκαθεν οι χώρες εγκατέλειπαν μία νομισματική ένωση, όταν ήταν αδύνατον πλέον να επιλύσουν τα προβλήματα τους εντός της – κάτι που σύντομα θα ανακαλύψει η Ελλάδα, μετά την εγκληματική διαχείριση της κρίσης που ξεκίνησε το 2009, από όλες τις κυβερνήσεις της (η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Λιθουανία και η Φινλανδία, όπου σχεδόν το 20% του χρέους τους εάν όχι παραπάνω βρίσκεται στα χέρια της ΕΚΤ, είναι επίσης σε δύσκολη θέση – ενώ η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Γαλλία, ίσως βρεθούν σύντομα στην ίδια κατάσταση).

Η αλήθεια για το ευρώ

Η Ελλάδα δεν είναι υποχρεωμένη να σεβαστεί το στραγγαλισμό της με τα πρωτογενή πλεονάσματα στο διηνεκές και με τις εξευτελιστικές ιδιωτικοποιήσεις – όπως δεν το έκανε η Πορτογαλία, μετά την ανάληψη της κυβέρνησης από μία έντιμη καινούργια που δεν ήταν υποχείριο των Γερμανών.

Επικαιρότητα

Η μακροοικονομία που ασχολείται με μία χώρα, δεν έχει καμία σχέση ούτε με τη μικροοικονομία που αφορά τις επιχειρήσεις, ούτε βέβαια με τη λογιστική – όπως δεν έχει σχέση στην ιατρική, εκτός από τις γενικές γνώσεις, ένας παθολόγος, με έναν οδοντίατρο ή με έναν ψυχίατρο. Για παράδειγμα, όταν μία επιχείρηση έχει ζημίες, είναι υποχρεωμένη να μειώσει τις αμοιβές των εργαζομένων της, τις επενδύσεις, τα δάνεια που κοστίζουν τόκους και γενικότερα τα έξοδα της – κάτι που εάν το κάνει το κράτος, οδηγείται στο φαύλο κύκλο της ύφεσης που καταλήγει συνήθως στη χρεοκοπία.

Θα εγκαταλείψει το ευρώ η Ιταλία;

Η απάντηση εξαρτάται από το εάν η κυβέρνηση της θελήσει να τηρήσει τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, χωρίς κυβιστήσεις ελληνικού τύπου – ενώ η σταδιακή πορεία προς την έξοδο της θα άρχιζε πιθανότατα με τη βοήθεια της υιοθέτησης ενός παράλληλου νομίσματος.

Ανάλυση 

Ξεκινώντας με μία γεωπολιτική διαπίστωση του κ. Ζακυνθινού, ο πρόεδρος Trump αποχώρησε από την σύνοδο κορυφής των G7 στον Καναδά με έναν εντυπωσιακό τρόπο που δεν άφησε καμία αμφιβολία σχετικά με το τι σκέφτεται. Με απλά λόγια ήταν σαν να είπε «Τι θέλω εγώ εδώ, με τον Πολωνό D. Tusk και τους έξι νάνους; Έτσι και αλλιώς τους ελέγχω, με την ανάληψη του ρωσικού δυτικού μετώπου από τους αμερικανούς στρατηγούς μου. Καλύτερα λοιπόν να ασχοληθώ με κάτι πιο σοβαρό». Έτσι προτίμησε να φύγει πιο ενωρίς για τη συνάντηση του με τον ηγέτη της Βορείου Κορέας – γνωρίζοντας πως η περιοχή είναι πολύ πιο σημαντική, για την ηγεμονία των Η.Π.Α. στον πλανήτη. 

Είναι το ευρώ… φετίχ;

Σύμφωνα με ανάλυση της Deutsche Bank ο μόνος που ευνοήθηκε από την υιοθέτηση του ευρώ ήταν η γερμανική οικονομία

Σε πρόσφατη έκθεσή της η Deutsche Bank καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο μόνος που ωφελήθηκε πραγματικά από τη δημιουργία και υιοθέτηση του ευρώ δεν είναι άλλος από τη… γερμανική οικονομία.

Εξετάζοντας στατιστικά στοιχεία των αγορών συναλλάγματος από τη δεκαετία του ’50 έως και το 1999 όπου το ευρώ κατέστη πραγματικό νόμισμα για τους πολίτες των κρατών – μελών της Ευρωζώνης, η γερμανική τράπεζα εξηγεί πώς κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα.

Ο παπαγαλισμός της δραχμής

Δεν θα είχαμε αντίρρηση επιστροφής στο εθνικό νόμισμα, αρκεί να μας μείωναν το δημόσιο χρέος κατά τουλάχιστον 70%, καθώς επίσης να υπήρχε μία ικανή κυβέρνηση – υπενθυμίζοντας τα λόγια του Keynes, σύμφωνα με τον οποίο δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο για ένα κράτος, από την κατάρρευση του νομίσματος του.

«Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το ελληνικό χρέος από την εποχή της σύστασης του ελληνικού κράτους το 1832 μέχρι το 2002 που μπήκαμε στο ευρώ ήταν 150 δις €. Σήμερα το χρέος είναι πάνω από 320 δις €. Και με το κούρεμα των 50 δις ελληνικών ομολόγων ιδιωτικών και δημοσίων, υπολογίζεται σε 370 δις €. Δηλαδή υπερδιπλασιάστηκε μέσα στα 16 χρόνια της Ευρωζώνης. Με ποια λογική υποστηρίζουν οι «παπαγάλοι» ότι το χρέος το κληρονομήσαμε από το παρελθόν της δραχμής;» (Θ.Κ.)

Η νομοτελειακή διάλυση της Ευρωζώνης

Οι ανάγκες, οι επιθυμίες, καθώς επίσης οι συνήθειες ορισμένων κρατών του Βορά, είναι εντελώς αντίθετες από αυτές του Νότου – οπότε είναι θέμα χρόνου η κατάρρευση της νομισματικής ένωσης.

Άποψη

Εάν η ΕΚΤ σταματούσε την πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης (QE), ειδικά την αγορά ομολόγων των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, από τις οποίες εξαιρείται σταθερά η Ελλάδα λόγω του PSI (μία ακόμη πλευρά του εγκλήματος της υπογραφής του από τον προικισμένο κ. Βενιζέλο), θα αυξανόταν τα επιτόκια δανεισμού τους, οπότε θα βυθιζόταν ξανά σε μία κρίση χρέους.

Αιφνιδίως…ανέκυψε «ζήτημα ευρώ»;

Του Πέτρου Ι. Μηλιαράκη*

Την περασμένη εβδομάδα (και αυτό δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστο), η κοινή γνώμη αιφνιδιάστηκε από την πρόσκληση που έλαβε χώρα από την Ιδιωτική Πανεπιστημιακή Σχολή ESMT της Γερμανίας, προκειμένου να συζητηθούν ζητήματα της ευρωζώνης-ευρωσυστήματος.

Το ζήτημα που ετίθετο προς «προβληματισμό» αφορούσε κατά πόσον το ευρώ είναι πράγματι βιώσιμο, και σε περίπτωση που δεν είναι βιώσιμο «τι» μπορεί να συμβεί. Έτσι τέθηκαν σε συζήτηση οι συνέπειες μιας πιθανής κατάρρευσης της ευρωζώνης και οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στο «όλον σύστημα». Άξιο όμως προβληματισμού είναι ότι υπήρξαν εισηγήσεις για «μεταρρυθμίσεις» ώστε να διευκολύνεται η έξοδος κράτους-μέλους από την ευρωζώνη και το ευρωσύστημα.

Η ώρα της Ιταλίας

Τα προγράμματα και οι δημόσιες δηλώσεις των σημαντικότερων ιταλικών πολιτικών κομμάτων, δεν τεκμηριώνουν τις προσπάθειες να παρουσιαστούν οι επικείμενες εκλογές ως μία μάχη μεταξύ των υποστηρικτών και των εχθρών του ευρώ – αφού κανένα δεν τοποθετείται εναντίον της Ευρωζώνης.

Ανάλυση 

Το ευρωπαϊκό καθεστώς σκηνοθετεί τις ιταλικές εκλογές της επομένης Κυριακής ως μία μάχη μεταξύ αυτών που τάσσονται υπέρ και κατά της Ευρωζώνης – με δεύτερο συστατικό στοιχείο το μεταναστευτικό που απασχολεί επίσης το σύνολο του πληθυσμού. Σύμφωνα με πολλούς δε, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται ο ευρωπαίος επίτροπος οικονομικών (πηγή), οι ιταλικές εκλογές αποτελούν ένα μεγάλο πολιτικό ρίσκο για τη σταθερότητα της νομισματικής ένωσης – με την Ιταλία να θεωρείται το πλέον αδύναμο μέλος στην αλυσίδα των μεγάλων κρατών της Ευρώπης. 

Το ακριβό ευρώ οδηγεί σε αύξηση του εμπορικού μας ελλείμματος και στην κατολίσθηση της ελληνικής οικονομίας

Η συνεχής άνοδος της ισοτιμίας του ευρώ έναντι των άλλων νομισμάτων έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του εμπορικού μας ελείμματος ( όπου δεν περιλαμβάνεται ο τουρισμός). Το ακριβό ευρώ δυσχεραίνει τις εξαγωγές και διευκολύνει τις εξαγωγές και αυτό αφορά ειδικότερα χώρες με παραγωγική διάρθρωση όπως αυτή της ελληνικής οικονομίας.

Η θανάσιμη παγίδα του ευρώ

Η ανάλυση της ελβετικής νομισματικής ένωσης τεκμηριώνει ότι, ασφαλώς μπορεί να λειτουργήσει σωστά ένα κοινό νόμισμα, αρκεί να το επιθυμούν πράγματι τα μέλη του δημιουργώντας τις κατάλληλες προϋποθέσεις – κάτι που δυστυχώς δεν φαίνεται να ισχύει στην Ευρωζώνη, με οδυνηρά αποτελέσματα για τα αδύναμα κράτη.

«Τα πλεονεκτήματα ενός κοινού νομίσματος μεταξύ διαφόρων χωρών είναι προφανή, αν και φαίνεται δύσκολο να προσδιορισθούν ποσοτικά: το μειωμένο κόστος συναλλαγών, η πλήρης εξάλειψη του νομισματικού κινδύνου, η αυξημένη διαφάνεια, καθώς επίσης ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός – επειδή οι τιμές είναι ευκολότερο να συγκριθούν. 

IfO : Επιστροφή στη δραχμή και διαγραφή του χρέους, η λύση για την Ελλάδα

Ξεκάθαρο είναι το γερμανικό ινστιτούτο οικονομικών ερευνών Ifo για το τι πρέπει να γίνει στην Ελλάδα, ώστε η χώρα να ορθοποδήσει.«Θα ήταν ίσως καλύτερα για όλους, για τους δανειστές, ακόμα και για τις γερμανικές τράπεζες και την Ελλάδα φυσικά -αν είχε πεισθεί και η ίδια- να αποχωρήσει από το ευρώ, σε συνδυασμό με μια ολοκληρωτική διαγραφή του χρέους όπως στην Αργεντινή», τονίζει ο Αυστριακός καθηγητής Γκάμπριελ Φελμπερμάιερ, διευθυντής του Τμήματος Εξωτερικής Οικονομίας του Ifο. 

ΡΑΓΔΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ! ΔΙΑΛΥΕΤΑΙ…

Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το πρακτορείο Reuters, το οποίο φυσικά παρασιωπάται από τα εδώ κατοχικά ΜΜΕ, ο δείκτης προσδοκιών για διάλυση του ευρώ,εκτινάχθηκε σε επίπεδα ρεκόρ.Παράλληλα, εκτιμάται από επενδυτές πως, παρά την συμφωνία για ελληνική παράταση, το κοινό ευρωπαίκό νόμισμα θα είναι παρελθόν σε ένα χρόνο. 

Η συμφωνία στο Eurogroup για 4μηνη παράταση στην Ελλάδα κάθε άλλο παρά διέλυσε τις αμφιβολίες για την τύχη του ευρώ. 

Το πρακτορείο Reuters αναφέρεται στον δείκτη προσδοκιών για διάλυση του ευρώ, ο οποίος ονομάζεται ΕΒΙ, από τις λέξεις Euro Break-up Index. Ο δείκτης αυτός εκτινάχθηκε τον Φεβρουάριο σε επίπεδα ρεκόρ 2 ετών, δηλαδή από τον Μάρτιο του 2013. 

Το ευρώ υπεύθυνο για τα μεσογειακά δεινά;

Σε κύριο άρθρο της η Welt υποστηρίζει ότι εάν το ευρώ συνεχίσει να στραγγαλίζει τις οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου και παράλληλα συνεχίσουν να καταφθάνουν μαζικά νέα κύματα προσφύγων, τότε διακυβεύεται η ύπαρξη της ΕΕ.

Όπως αναφέρει η εφημερίδα Die Welt σε εκτενές της άρθρο, πέρα από την προσφυγική κρίση που πλήττει πρωτίστως τις μεσογειακές χώρες, «[…] έχει συσσωρευτεί κατά μήκος των ανοιχτών θαλάσσιων συνόρων […] και μια πολιτική κρίση, η οποία αναμένεται να δοκιμάσει τους επόμενους μήνες τις αντοχές της ΕΕ. Διότι σχεδόν όλες οι μεσογειακές χώρες αντιμετωπίζουν παρά ή και εξαιτίας της συμμετοχής τους στο ευρωπαϊκό εγχείρημα δραματικά προβλήματα».

Η επικίνδυνη παγίδα του ευρώ

Ο ανείπωτος φόβος της Γαλλίας απέναντι στη Γερμανία, οι προσπάθειες των ελίτ της Ευρώπης να δημιουργήσουν ένα συγκρίσιμο νόμισμα με το δολάριο ή ίσως οι κρυφές σκέψεις των Η.Π.Α. για ένα δεύτερο ελεγχόμενο από τις ίδιες παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, οδήγησαν στη βιαστική δημιουργία της Ευρωζώνης – χωρίς καμία οικονομική λογική.

«Από τη διατύπωση της έκθεσης για τη δημιουργία της Ευρωζώνης δεν σκέφτηκα ποτέ πως θα μπορούσε να ιδρυθεί στο εγγύς μέλλον μία νομισματική ένωση, με μία ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα. Φαντάσθηκα πως ίσως θα συνέβαινε κάτι τέτοιο κάποτε, στα επόμενα εκατό χρόνια. Σκέφθηκα επίσης πως θα ήταν πολύ απίθανο να υιοθετήσουν απλά οι άλλοι Ευρωπαίοι το μοντέλο της Bundesbank» (Poehl, κεντρικός τραπεζίτης της Γερμανίας, 1989).

Η πλάνη της σταδιακής αλλαγής της Ευρώπης.

Του Γιάνη Βαρουφάκη

Η Ευρώπη βρίσκεται στο έλεος ενός κοινού νομίσματος που όχι μόνο ήταν περιττό για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αλλά υπονομεύει και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τι πρέπει λοιπόν να γίνει για ένα νόμισμα χωρίς ένα κράτος να το υποστηρίξει- ή για τα 19 ευρωπαϊκά κράτη χωρίς ένα νόμισμα που ελέγχουν;

Η λογική απάντηση είναι είτε να καταργηθεί το ευρώ, είτε να συνοδευτεί από το ομόσπονδο κράτος που χρειάζεται. Το πρόβλημα είναι ότι η πρώτη λύση θα είναι εξαιρετικά δαπανηρή, ενώ η δεύτερη δεν είναι εφικτή σε ένα πολιτικό κλίμα που ευνοεί την εκ νέου εθνικοποίηση της κυριαρχίας.

Οι Ηθικοί Αυτουργοί

Σπύρος Στάλιας, Οικονομολόγος Ph.D

Ο Alan Greenspan ήταν από το 1987 έως το 2006 ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ (FED). Ήταν ο άνθρωπος που επέβαλε στον κόσμο την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, ο άνθρωπος που εισηγήθηκε και πέτυχε την κατάργηση κάθε κανονισμού στη λειτουργία του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος, ο άνθρωπος που υπέδειξε στα πανεπιστήμια να διδάσκουν τους φοιτητές ότι οι ελεύθερες αγορές πάντα τιμολογούν σωστά οτιδήποτε τιμολογείται, είναι ο άνθρωπος που έπεισε ότι οι κρίσεις είναι παρελθόν για τον καπιταλισμό, και τέλος είναι ο άνθρωπος που έκανε τον Πρόεδρο Bill Clinton να πει την διάσημη φράση τότε (1996) ότι ‘η εποχή των μεγάλων κυβερνήσεων τελείωσε’. Όλα τα παραπάνω, συμφώνα με τον Alan Greenspan πατέρα σου σύγχρονου νεοφιλελευθερισμού, θα μας οδηγούσαν στην ανάπτυξη και στην καθολική ευημερία.